Қазақ тілі тақырыбы: "Зат есімнің септелуі "

Күні:

Сынып: 4 «а»

Пәні: қазақ тілі

Сабақтың тақырыбы:

Зат есімнің септелуі

Жалпы мақсаты:

Зат есімнің септелуі туралы түсініктері қалыптасып, септік жалғауларымен танысу арқылы, тақырыпты үйренеді.

Оқу нәтижесі:

Зат есімнің септелуі туралы түсініктерін қалыптасып, септік жалғауларымен танысу арқылы тақырыпты үйрене алады.

Түйінді идеялар:

Оқушылар, білетін қосымша материалдарын айтуы тиіс.

Сабақ бойынша мұғалімнің жазбалары

Мұғалімнің іс-әрекеті

Уақыты

Оқушылардың іс-әрекеті

1.Ұйымдастыру кезеңі: Психологиялық ахуал

1.«Жүрек жылуы» Оқушылар, шеңбер құрып бір-біріне жақсы тілектерін айтады.

2.Топқа бөлу

2. «Достарын таңдау» арқылы 3 топқа бөлінеді.

3. Ертегі аудио жазба арқылы қойылады.

Қазақ тілі елінде, Зат есім шаһарында, Септік деген бай болыпты. Оның Атау, Ілік, Барыс, Табыс, Жатыс, Шығыс, Көмектес деген 7 ұлы болыпты. Бір күні Септік қартайып, ұлдарын шақырып алыпты. «Мен қартайдым, енді сендер өз күндеріңді өздерің көріңдер, өздеріңе өмірлік жалғау табыңдар» – деп 3 күн уақыт беріпті. Мұны естіген балалары өздеріне жалғау табу үшін  жан-жаққа кетіпті.

3.Ертегіні тыңдайды.

ә/ Үй жұмысын тест арқылы тексеру.

«Мен саған сен маған»

1. «Әке» қай сөз табына жатады?

А) зат есім+ Ә) сын есім Б) етістік

2. «Кім, не?» деген сұрақтарына жауап беретін сөз табы:

А) сын есім Ә) зат есім + Б) етістік

3. «Ойнады, жүгірді» деген сөз табы:

А) сан есім Ә) етістік + Б) сын есім

4. Сан есімнің сұрағын көрсет:

А) кім, не? Ә) не істеді, не қылды, қайтті?

Б) қанша, неше? +

5. Заттың түр-түсін, салмағын, аумағын білдіретін сөз табы:

А) сан есім Ә) сын есім + Б) зат есім

4. «Т» кестесі

4. «Т» кестесін орындайды. (ж/ж)

5. Қызығушылықты ояту.

«Кім шапшаң?» ойыны

Оқушылар көбейту кестесі арқылы әріптерді орнына қойып,тақырыпты шығарады.

Жауабы: «Зат есімнің септелуі»

6. Мағынаны тану Септіктің қанша баласы бар? Олардың аттарын атаңдар. Септік балаларына қандай тапсырма берді?

Оқушылардың жауаптары тыңдалады.7. (Атау, ілік, барыс, табыс, жатыс, шығыс, көмектес).

Жалғауларыңды табыңар. 3 күн уақыт беремін деді.

Слайд арқылы көрсетіледі.

Септіктер: Атау, ілік, барыс, табыс, жатыс, шығыс, көмектес

Оқушылар сұрақтарға дұрыс жауап берді ма, жауаптарына қарап салыстырады.

Септіктердің сұрақтары интербелсенді тақтадан шығады, ал оқушылар жалғауларын өздері жалғайды.

Оқушылар, септіктердің жалғауларын өздері жалғайды.

в/ Мысал келтіріп, ережені құрастыруға бағыт беріледі. Содан кейін дұрыс жауабы интербелсенді тақтадан шығады.

в/ Оқушылар, ережені құрастырады.

Оқулықпен жұмыс.

1-жаттығу. Көп нүктенің орнына тиісті жалғауды қойып, сөйлемдерді көшіріп жаз. Тапсырманы интербелсенді тақтада орындайды.

Интерактивті тақтамен жұмыс

1-жаттығу

Туған жерді құрметтеу-азаматтықтың белгісі. Ананың ақ сүтін ақтау-әркімнің парызы. Дастарқанның үстінде әдептілік сақтаған дұрыс. Үйге келген адамды төрге шығарады. Ұстаның балғасы сатылмайды және оны жоғалтпай ұстайды.

7. Сергіту сәті

7.Оқушылар, қимыл қозғалыстарды қайталап сергіту сәтін жасайды.

8. Оқушылардан бұғы туралы не білетіндері сұралады.

8. Әр топтан бір-бір оқушыдан шығып, бұғы туралы білетіндерін ортаға салады.

2-жаттығу Топпен жұмыс:

Мәтінді көшіріп жаз. Септік жалғауында тұрған зат есімдердің астын сыз.

2-жаттығу Бұғы- жануарлардың үлкен тобы. Олар қатал табиғатқа бейімделген. Бұғылар қыстақарға батпай жүре алады. Өйткені олардың жалпақ тұяқтары қарда, батпақта, саздаеркін қозғалуға мүмкіндік береді. Бұғылардың жүні де ерекше, жылуды жақсы ұстайды. Олар суда да жүзе алады.

9. Деңгейлік тапсырмалар

1. Өлең құрастыру (бұғы)

2. Эссе жазу (бұғы)

3. Жұмбақ құрастыру (бұғы)

10. Сөзжұмбақты шешеді.

1. Қазақтың аса көрнекті ақыны. (Мұқағали Мақатаев)

2. М.Мақатаев. қай жерде дүниеге келген? (Алматы облысы, Райымбек ауданы, Қарасаз ауылында дүниеге келген)

3. М. Мақатаев көзі тірісінде қанша кітабы жарық көрді? (8)

4. Қандай өлеңдері бар? (Ғашықпын)

5. Көлемі 500 жолдан асатын шағын шығармасы қалай аталады? (Ару-ана)

11. а/ Ең бірінші бақытым-халқым менің-деген қай ақынның өлеңі?

а/ Оқушылардың жауаптары тыңдалады.

ә/ Оқулықпен жұмыс Топпен жұмыс. 4-жаттығу. Өлеңді мәнерлеп оқы. Қарамен жазылған сөздердің түбірі мен қосымшасын тап. Ауызша

ә/Оқулықпен жұмыс

4-жаттығу. Ауызша. Оқушылармен тапсырма ауызша орындалады.

Сай-саланы

Аймалалады,

Жоталардан жел есті.

Көк қарағай

Көп баладай

Күбір-күбір кеңесті.

Күннен-бөркі,

Гүлден-көркі,

Тау тамаша, тау алып.

12. Жұмбақ айтылады.

Тақия толған сөк,

Ерте тұрсам жоқ .

(Жұлдыз)

12. Оқушылар, жұмбақты шешеді.

12. Жұмбақ айтылады. (ж.ж/т.ж)

5-жаттығу. Жұмбақтың жауабы болып тұрған жұлдыздың атын тауып, көшіріп жаз. Зат есімдердің қай септікте тұрғанын айт.

12 . Күзде шығыстан,

Қыста төбеден,

Көктемде батыстан көрінетін,

Шілдеде күн қасында боп,

Түнде жоғалатын не? (үркер).

13. Шығармашылық тапсырма

Жеке, жұппен, топпен

Автор орындығы

Оқушылар, 7 септікте септейді.

Автор орындығында отырып, айтады.

1-топ: домбыра

2-топ: Жетіген

3-топ: қобыз

14. Ойын: «Көбелекті өз гүліне қондыр» Сәйкестендіру

14.Топтар көбелектерді сәйкестендіреді.

15. Ойтолғаныс Топтастыру. Топпен жұмыс. Бұл жерде Атау жалғаусыз келіпті, қалған 6 ұлы өздеріне жетерлік жалғаулар тауып келіпті. Содан Септік бай ұлдарына: «Тұла бойым тұңғышым – Атау  болғандықтан, Зат есімнің кім? не? сұрағын үлкен балама беремін. Бұдан былай әрқайсың өз жалғауларыңмен күн көріңдер» – деген екен.

15. 1-топ:

Септік

Атау, ілік, барыс, табыс, жатыс, шығыс, көмектес.

2-топ:

Септіктерді жазып,сұрағын жазады

3-топ:

Септіктерді жазумен қатар, бір сөзді алып, септейді.

16. Үйге тапсырма:

3-жаттығу 121-122бет.

Ереже 120 бет

17. Бағалау:

Топтық бағалау

17-15 «5»

14-11 «4»

10-7 «3»

18. Кері байланыс:

«Бағдаршам» арқылы кері байланыс

18. «Бағдаршам»

Қызыл-«Білмеймін»

Сары- Тапсырманы орындаған кезде біраз қателестім.

Жасыл- мен көп жаңа білім алдым.