kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

?ш арысты? ?лгілері (презентация)

Нажмите, чтобы узнать подробности

Саба?ты? та?ырыбы: ?ш арысты? ?лгілері. 

Саба?ты? ма?саты: - Халы? шы?армаларын ж?не оны? бір т?рі ?тірік 
?ле?ді ?орытындылап, ?аза?ты? бас билері туралы 
білімдерін толы?тырып, шешендік с?здерді? 
ма?ынасын т?сінулеріне жа?дай жасау. 

- Т?сініп о?у, м?нерлеп о?у да?дыларын, 
шы?армашылы? ?абілеттерін дамыту. 

- С?з ?адірін т?сіне білуге т?рбиелеу. 

К?рнекілігі: ?йтеке би, ?азыбек би,Т?ле би суреттері. 

?дісі: т?сіндіру, ізденушілік, баяндау, тест. 

Саба?ты? т?рі: жа?а білімді т?сіндіру саба?ы. 

П?наралы? байланыс: ?аза? тілі, тарих. 

                                                Саба? барысы 

І. ?йымдастыру кезе?і. 
О?ушылар назарын саба??а аудару. 

ІІ. ?й тапсырмасын тексеру. 
- ?йге ?андай тапсырма берілді? 
1. ?тірік ?ле?ді  жат?а айту.  
- ?ане, кім айтады? 
4-6 о?ушы ?тірік ?ле?ді жат?а о?иды. 
 
- Балалар, ?тірік ?ле? ?андай шы?арма т?ріне жатады? 


Шешендік с?здер суырып салма а?ынды?пен туыстас. 
- «Суырыпсалма» дегенді ?алай т?сінеміз? 

Шешендік с?здер – тере? оймен, шебер тілмен айтыл?ан халы? шы?армасы. Ол тап?ырлы? пен шешендікке ?йрететін к?ркем с?з ?лгісі болып табылады. 
Аумалы-т?кпелі заманды бастан кешкен ?аза? хал?ыны? ?зіндік бас?ару ж?йесі болды. Ел ?амын жеген ерлері, с?зін с?йлеп, жа?дайын жайла?ан шешендері, білімпаз билері, ?р елді?, ?р ауылды? ?з ты?дар а?са?алы бол?ан. М?ндай халы? ?кілі ?аза?тан бас?а халы?та болма?ан. Олар ?азіргі сотты?, прокурорды?, ?кімні? ?ызметін бір ?зі ат?ар?ан. Демек би-шешендер тек ?ана ?аза? хал?ына т?н ??былыс. 

?азір Н?рлан Оразалинні? «?ш би» ?ле?ін о?ып берейін.
Ойды? ?оз?ап жасынын 
?айта ту?ан ?асырым. 
Т?ле би мен ?азыбек. 
?йтеке би асылым. 
Айбын бол?ан еліме. 
Айдын бол?ан к?ліме. 
Айналайын ?ш биім, 
Пана бол?ан жеріме. 
Елдік туын ?ста?ан, 
Ел намысын ?шта?ан. 
?алы? ?аза? пір т?тар 
?асиетті ?ш бабам. 
- ?ле?де кімдер туралы айтыл?ан? 
Билер туралы бірінші сыныптан білетінімізді еске т?сіріп, ?осымша м?лімет жинап келу о?ушылар?а тапсырыл?ан болатын. Енді сол о?ушыларды ты?дайы?. 

?аза?ты? б?л ?ш биі – халы? ?амын ойла?ан адамдар бол?ан. 

V. Жа?а саба?. 
Б?гінгі саба?ымызда осы ?ш биді? шешендік с?здер ?лгісімен танысамыз. 

Д?птерімізді ашып б?гінгі к?нді, та?ырыпты жазып ?оямыз. 
?азанны? жиырма сегізі 
?ш арысты? ?лгілері. 
Кітаппен ж?мыс. 

1. ?аза?ты? майталман ?ш биі Т?ле би, ?азыбек, ?йтеке билер к?біне Т?ркістанда жиі-жиі бас ?осып, ??гіме-ке?ес ?ткізіп т?рады екен. Сондай бір кездесудегі с?з ?лгілерінен ?зінді о?имыз. 
(?зім о?ып беремін.) 
2. О?ушылар р?лге б?ліп о?иды. 

VІ. Бекіту. 
- Балалар, осы м?тіндегі ?ш арысымыз кімдер? 

- Неге б?л кісілерді «?ш арыс» деп айтып отыр? 

- Т?ле би не туралы айт?ан? 
- Пыра? деген с?зді ?алай т?сінесі?? 
- Шыра? дегенді ?алай т?сінесі?? 
- Осы шешендік с?здерді ?азыбек би ?алай жал?астыр?ан екен? 
- Б?л шешендік с?здерлі ?алай т?сінесі?? 
- ?азыбек биге Т?ле би ?андай ба?а берді? 
- ?азыбек би ?алай жал?астырды? 
- С?зді? кезегі енді кімге тиді, балалар? 
- ?йтеке би не айтты? 
- Осы батадан не т?сіндік? 
- Балалар, билерді? суреттеріне зер салып ?арайы?шы. Билерді? бейнесінен не бай?алады? 
- Б?гінгі саба?та «би» деген с?з к?бірек айтылды. Осы с?зді? ма?ынасын ашып бере аласыздар ма? 
Би - 
Д?птерге жазу 

«?ш би» 
?ш би де халы? ?амын ойла?ан, ел бірлігін жа?та?ын адамдар бол?ан. ?шеуіні? жиі-жиі кездесулеріндегі ??гіме ар?ауы – б?кіл ?аза?ты? басын біріктіру, к?п кешікпей жо??ар?а ?арсы азатты? ?рыс?а аттану болатын.

?аза? тілі тарихын зерттеген ?асым Аманжолов: «?аза? хал?ы ?з д?уірінде ?ш ж?зге б?лінген тайпаларды? бірігуінен ?алыптас?ан» -деген. ?ш би ?ш елді?, ?ш ж?зді? атынан келіп ?лытау ??ірінде ?ш ж?зді? басы ?осылып, ?аза? хал?ы біріккендігін к?рдік. Сол билер баста?ан бірлікті?, ынтыма?ты? жал?асы, бейбіт д?уірде ?мір с?ріп отырмыз. Шешен-билеріміз – ерді? ??нын екі ауыз с?збен бітіргенін даналы? с?здер иесі екендіктерін бай?ады?. 
 
ІХ. Ба?алау 
Х. ?йге тапсырма 
ХІ. ?орытынды. 
?аза??а с?з дары?ан, 
Бір с?з ?шін семіріп, 
Бір с?з ?шін ауыр?ан. 
Асан ?ай?ы айт?андай к?шпен емес, с?збен де ма?ызды м?селелер шешіледі екен. Сонды?тан с?з м?нін т?сініп, с?йлеу м?дениетімізге м?н беріп, о?ан жауапкершілікпен ?арап, ж?німен ма?ыналы с?йлей білуіміз керек.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«?ш арысты? ?лгілері (презентация)»

Психологиялық дайындық Армысың, ашық аспан, Армысың, алтын күн. Армысың, достарым, Қайырлы күн баршаға!

Психологиялық дайындық

Армысың, ашық аспан,

Армысың, алтын күн.

Армысың, достарым,

Қайырлы күн баршаға!

Қазанның жиырма сегізі   Үш арыстың үлгілері

Қазанның жиырма сегізі Үш арыстың үлгілері

Сабақтың мақсаты: Оқушыларға халық ауыз әдебиетінің бір түрі шешендік сөздер . туралы ,олардың түрлерімен,қара қылды қақ жарған қазақ билері туралы таныстыру. Оқушылардың сөйлеу мәдениетін жетілдіру,тіл байлығын дамыту,сөздік қорын молайту. Ана тілін ардақтап бағалай білуге,сөз қадірін терең түсінуге,дұрыс сөйлей білуге,тіл шеберлігіне тәрбиелеу.

Сабақтың мақсаты:

  • Оқушыларға халық ауыз әдебиетінің бір түрі шешендік сөздер . туралы ,олардың түрлерімен,қара қылды қақ жарған қазақ билері туралы таныстыру.
  • Оқушылардың сөйлеу мәдениетін жетілдіру,тіл байлығын дамыту,сөздік қорын молайту.
  • Ана тілін ардақтап бағалай білуге,сөз қадірін терең түсінуге,дұрыс сөйлей білуге,тіл шеберлігіне тәрбиелеу.

Сабақтың көрнекілігі: Төле би, Қазыбек би, Әйтеке билердің суреті. Сабақтың түрі: Аралас сабақ. Сабақтың әдіс-тәсілдері: Тірек сызба, ой қозғау, баяндау әдісі. топтастыру,

Сабақтың көрнекілігі: Төле би, Қазыбек би, Әйтеке билердің суреті.

Сабақтың түрі: Аралас сабақ.

Сабақтың әдіс-тәсілдері: Тірек сызба, ой қозғау, баяндау

әдісі. топтастыру,

Пән аралық байланыс: қазақ тілі, тарих.

Пән аралық байланыс: қазақ тілі, тарих.

Жаңа сабақ. А) Ой қозғау. Халық ауыз әдебиетінен қандай түрлерін білесің? Х А Л Ы Қ А У Ы З Ә Д Е Б И Е Т І аңыз ертегі Мәтел мақал жұмбақ Жаңылтпаш Өтірік өлең Батырлар жыры Шешендік сөз

Жаңа сабақ.

А) Ой қозғау.

Халық ауыз әдебиетінен қандай түрлерін білесің?

Х

А

Л

Ы

Қ

А

У

Ы

З

Ә

Д

Е

Б

И

Е

Т

І

аңыз

ертегі

Мәтел

мақал

жұмбақ

Жаңылтпаш

Өтірік өлең

Батырлар жыры

Шешендік сөз

Баяндау әдісі: Шешендік сөздер-ел құралып халық қалыптаса бастағаннан бері халықтың өнеге тұтып, өмір тәжірибесіне пайдаланып келе жатқан билер мен хандардың, ақындар мен шешендердің, ел ағасы болған данышпандардың аузынан шыққан дуалы, өнегелі, қасиетті сөздер.  Шешендік сөздер мазмұнына қарай арнау шешендік сөздері, шешендік толғау, шешендік дау болып бөленеді.

Баяндау әдісі: Шешендік сөздер-ел құралып халық қалыптаса бастағаннан бері халықтың өнеге тұтып, өмір тәжірибесіне пайдаланып келе жатқан билер мен хандардың, ақындар мен шешендердің, ел ағасы болған данышпандардың аузынан шыққан дуалы, өнегелі, қасиетті сөздер.

Шешендік сөздер мазмұнына қарай арнау шешендік сөздері, шешендік толғау, шешендік дау болып бөленеді.

Қаз дауысты Қазыбек би Келдібекұлы  1667-1763 жылдары өмір сүрген. Қазақтың атақты биі.Абылай ханның тұсында өмір сүрген. Қазыбек би ел арасында Қаз дауысты Қазыбек би атанып кеткен.

Қаз дауысты Қазыбек би Келдібекұлы

1667-1763 жылдары өмір сүрген. Қазақтың атақты биі.Абылай ханның тұсында өмір сүрген. Қазыбек би ел арасында Қаз дауысты Қазыбек би атанып кеткен.

Төле би Әлібекұлы (1663-1756)  Қазақ халқының қоғам қайраткері,атақты шешен. Ұлы жүздің төбе биі. Жастайынан үздік оқып,арабша,парсыша тарихи кітаптарды,аңыз хисса тарихтарын ел арасынан тыңдап өскен. 15-20жасында билікке араласып,әділдігімен,шешендігімен елге танылады. «Жеті жарғы» заңын шығарушылардың бірі болды. Орта жүздің аға биі Қазыбек Келдібекұлымен,кіші жүздің аға биі Әйтеке Байбекұлымен бірге әз Тәукенің басты кеңесшісі болған.

Төле би Әлібекұлы

(1663-1756)

Қазақ халқының қоғам қайраткері,атақты шешен. Ұлы жүздің төбе биі. Жастайынан үздік оқып,арабша,парсыша тарихи кітаптарды,аңыз хисса тарихтарын ел арасынан тыңдап өскен. 15-20жасында билікке араласып,әділдігімен,шешендігімен елге танылады. «Жеті жарғы» заңын шығарушылардың бірі болды. Орта жүздің аға биі Қазыбек Келдібекұлымен,кіші жүздің аға биі Әйтеке Байбекұлымен бірге әз Тәукенің басты кеңесшісі болған.

Әйтеке би Байбекұлы  (1689-1766) Қазақтың атақты шешен биі. Әбілқайыр ханға дейін кіші жүзді басқарған. Әйтеке би жас жағынан атақты Төле би мен Қазыбек биден кіші. Оның даналық сөздері осы уақытқа дейін халық аузында сақталған. Тәуке хан кезінде қазақ хандығының аса көрнекті билерінің бірі ретінде «Жеті жарғы» заңын шығаруға елеулі үлес қосқан .

Әйтеке би Байбекұлы

(1689-1766)

Қазақтың атақты шешен биі. Әбілқайыр ханға дейін кіші жүзді басқарған. Әйтеке би жас жағынан атақты Төле би мен Қазыбек биден кіші. Оның даналық сөздері осы уақытқа дейін халық аузында сақталған. Тәуке хан кезінде қазақ хандығының аса көрнекті билерінің бірі ретінде «Жеті жарғы» заңын шығаруға елеулі үлес қосқан .

Шешендік сөздерді айтқан кімдер?

Шешендік сөздерді айтқан кімдер?

Сергіту сәті

Сергіту сәті

Билердің бейнесінен не байқалады?

Билердің бейнесінен не байқалады?

Үйге тапсырма: 1.Шешендік сөздерді мәнерлеп , мазмұнын түсініп оқу. 2.Әр топ бір бидің шешендік сөздерін тауып, дәптерлеріне жазып келу. Бағалау .

Үйге тапсырма:

1.Шешендік сөздерді мәнерлеп , мазмұнын түсініп оқу.

2.Әр топ бір бидің шешендік сөздерін тауып, дәптерлеріне жазып келу.

Бағалау .


Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Начальные классы

Категория: Презентации

Целевая аудитория: 2 класс

Скачать
?ш арысты? ?лгілері (презентация)

Автор: Садуакасова Айгуль Маратовна

Дата: 28.03.2016

Номер свидетельства: 311065


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства