Жіктеу есімдіктерінің септелуі
1.Оқушылардың есімдік бойынша алған білім дағдыларын деңгейлік тапсырмалар арқылы тексеру және жіктеу есімдіктерінің қалай септелетінін түсіндіру;
2.Ауызша, жазбаша сөйлеу дағдыларын, ойлау, өздігінен жұмыс әрекеттерін, шығарма-шылық белсенділіктерін дамыту арқылы жан-жақты тұлға қалыптастыру;
Мақсаты
3.Басқаның жауабын тыңдай білуге, бірін-бірі бағалауғаөз ойын еркін жеткізе білуге, ті мен әдебиетке деген қызығушылығын тудыру.
Психологиялық дайындық:
Жарқырап күн ашылды,
Айналаға нұр шашылды. Қайырлы күн!
Біз көңілді баламыз, Қайырлы күн!
Сәлемдесіп аламыз.
Сабақтың ұраны:
Қазақ тілім - өз тілім дара тілім. Абай, Мұқтар сөйлеген дана тілім. Қастерлейді ұл - қызың мәңгі сені Болашағым, бақытым қазақ тілім
Мен – қазақ, қазақпын деп мақтанамын,
Ұранға “Алаш” деген атты аламын.
Сүйгенім – қазақ өмірі, өзім қазақ,
Мен неге қазақтықтан сақтанамын.
Сұрақтар 1.Бұл кімнің өлеңі? 2.Осы өлең жолдарында есімдік бар ма? 3.Есімдік дегеніміз не? 4. Сен есімдігін септе.
Көркем жазу Нн нан нар нартайлақ
Нұргүл Нұржан
МЫҚТЫ БОЛСАҢ, ТАУЫП КӨР
Берілген есімдіктерді қатыстырып сөйлем құраңыз.
Мен, менің, маған, мені
№ 1
Есімдіктерді айт.
№ 2
Ол есебін шығарып қойыпты. Сөйлемдегі есімдікті тап.
№ 3
Көп нүктенің орнына қай есімдік лайықты?
... елің – алтын бесік .
... өлсең де достарыңды жауға берме.
... айлакер, ... қу, жүрген жері айқай да шу
№ 1.
.
Біздің сынып бөлмесінде гүл көп. Біз (гүлдерге) су құямыз,күтіп-баптаймыз.Тірі табиғат бұрышында қояндар өсіріп жатырмыз. (Қояндарға) ерекше күтім керек.
№ 2.
Жақша ішіндегі сөзді жіктеу есімдігімен ауыстырып , сөйлемді жаз.
Жаңылтпашты жылдам айтып көріңдер.
Есімдіктерді табу
Ол алқапты олар орар, Бұл алқапты бұлар орар.
Олар ормаса, Омар орар .
№ 2.
№ 3.
Топқа бөліну
Сөз таптарына байланысты
І топ «Зат есім»
ІІ топ «Сын есім»
III топ «Есімдік»
Жұмбақ шешу
Маған да, саған да
Жақын туыс-бес адам.
Үш әріптен тұратын
Оңға оқы, солға оқы
Өзгермейді еш одан.
Бәрі де өз жұртың,
Айтады кәне, кім атын?
Ата, аға, апа, ана, іні.
А.с. кім? ана мен бастауыш
І.с. кімнің? ананың менің анықтауыш
Б.с. кімге? анаға маған толықтауыш
Т.с. кімді? ананы мені толықтауыш
Ж.с.кімде? анада менде толықтауыш
Ш.с.кімнен? анадан менен толықтауыш
К.с. кіммен? анамен менімен толықтауыш
Оқулықпен жұмыс
17-жаттығу.
»
Сөйлемді көшіріп жазып, қарамен жазылған есімдіктің астын сыз.Сұрақ қой.
18-жаттығу.
А.(кім?) мен сен ол біз
І.(кімнің? менің сенің оның біздің
Б.(кімге?) маған саған оған бізге
Т.(кімді?) мені сені оны бізді
Ж.(кімде?)менде сенде онда бізде
Ш.(кімнен?)менен сенен одан бізден
К.(кіммен?)менімен сенімен онымен бізбен
»
20-жаттығу.
Берілген есімдікті қатыстырып сөйлем құра.
1т: Біз
2т:Сенің
3т:Оған
- Есімдіктерді қатыстырып, “Біздің сынып” тақырыбына мәтін құраңыз
- Есімдіктерді қатыстырып, “Менің анам” тақырыбына мәтін құраңыз
- Есімдіктерді қатыстырып, “Менің әжем” тақырыбына мәтін құраңыз
21-жаттығу.Ауызша орындау.
Кеше (ол,мен) сыныпта кезекші болдым. (Мен,менімен) бірге Айнұр кезекшілік етті.
(Сен,ол) гүлге су құйды, сыныпты желдетті.
(Біз, мен) парталарды және тақтаны сүрттім. Тақта жалтырап тұр.
Топпен жұмыс.
І топ: «Біз»
ІІ топ: «Сенің»
ІІІ топ: «Оған»
- Сөйлем құрау.
- Қай септікте тұрғанын анықтау.
- Сөйлемде қандай мүшенің қызметін атқарып тұрғанын айту.
Сергіту сәті
Өзіндік жұмыс
23-жаттығу. Көп нүктенің
орнына есімдікті қойып,мәтінді көшіріп жаз.
Сабақты қорытындылау
І топ Венн диаграммасы (зат есім, есімдік)
ІІ топТоптастыру
ІІІ топ Өлеңнен есімдіктерді табу
Венн диаграммасы
Есімдік
Зат есім
Сөз табы, сұрақтары, түрлері, септеледі, жекше,
көпше.
Жіктеу, мен, сен, ол
Негізгі,
туынды
Етістік
Есімдік
Сан есім
Зат есім
Ерлік еткен біз үшін,
Еңбек еткен біз үшін.
Еркелеткен біздерді,
Еркіндеткен біздерді
Анамызға мың алғыс!
- Есімдіктерді табу, қай септікте тұрғанын анықтау.
Топтастыру:
Қызыл,аспан, екті, біз, бесінші, ағып тұр,
қолғап, ол, қызыл ала, кітаптар, оны, салқын .
Зат есім
Сын есім
Сан есім
Етістік
Есімдік
Топпен жұмыс:
(Кімді?) ... қуантты.
(Кіммен?) ... оқыды.
(Кімге?) ... айтты.
(Кімнен?) ...үйренді.
(Кімде?) ... болды.
((Кіммен?) ...келді.
Үйге тапсырма
1. 19-жаттығу.
2. Сөз таптарының ережесін
қайталау.
Бағалау
Назарларыңызға
рахмет!