Т?рманжанов ?тебай (15 желто?сан 1905, О?т?стік ?аза?стан облысы Б?ген ауданы Жал?ыза?аш ауылы – 1978, Алматы) – жазушы. М?скеудегі Шы?ыс жастарыны? коммунистік университетін бітірген (1927). 1927 – 1978 жылы Ташкенттегі Орта Азия университетіні? о?ытушысы, даярлы? курсты? ж?не ?аза? тілі мен ?дебиеті кафедрасыны? ме?герушісі (1927 – 1930), ?збекстан Жазушылар ода?ы жанында?ы ?аза? секциясыны? басшысы (1929), ?азПИ-де (?азіргі ?аз?ПУ) проф., ?аза? мемлекеттік баспасында б?лім ме?герушісі, “?аза? ?дебиеті” газетінде, “?дебиет майданы” (?азіргі “Ж?лдыз”) журналында редакторды? орынбасары, редактор (1935 – 37), “Жазушы” баспасында б?лім ме?герушісі ?ызметтерін ат?ар?ан. Т?рманжанов шы?армалары негізінен балалар?а арнал?ан. Ал?аш?ы ?ле?і Ташкентте ?аза? тілінде шы?ып т?р?ан “А? жол” газетінде 1920 жылы жариялан?ан. “Та? ?ле?дері” жина?ы М?скеуде жары? к?рген (1925). 1927 жылы т???ыш ??гімелер жина?ы (“?ошан кедей”), 1929 жылы ?ле? кітабы (“Та? сыры”) басыл?ан. Т?рманжанов 40-?а жуы? е?бекті? авторы. Ол Л.Н.Толстойды? балалар?а арнал?ан к?птеген шы?армаларын ?аза? тіліне аудар?ан.
Т?рманжановты? бірнеше кітабы
“Родные просторы”
“Орлиное племя”
“Моя книга”
“Медовой город”
“Золотой топор”, т.б. орыс тілінде жарияланды
Ш.Сарыбаевпен бірге “?ліппені” (“Пионер”, 1931), С.Сейфуллинмен бірлесіп 5-сынып?а арнал?ан ?дебиет о?улы?ын (1933) жазды, ?дебиет хрестоматиясы (“Е?бек пен мектеп”, 1934) авторларыны? бірі болды.
Т?рманжанов ?аза? ауыз ?дебиеті ?лгілерін жинаумен де ш??ылданып,
Просмотр содержимого документа
«Презентация ?. Т?рманжанов "?арлы?аш"»
«Құрық селосындағы
№1 орта мектебі»
коммуналдық мемлекеттік мекемесі
1. Ұйымдастыру бөлімі:
2. Үй тапсырмасын сұрау:
Психологиялық дайындық
Топқа бөлу
3. Ереже құру
Өткенді сұрау
Cұрақ - жауап
Әрбір адам?Туысым,досым,бауырым.
Әрбір сабақ?Үйрену,ұғу,ұлағат.
Әрбір ісің?Тірлік,тірек,адамдық.
Әрбір сөзің?Шындық,бірлік,адалдық.
Сұрақ-жауап арқылы қорытындылау.
ұ
а
с
р
ы
м
қ
Қ
А
н
р
ы
з
у
Р
ү
б
к
і
т
3. Аңшылықта алып жүретін құс?
д
4. Көктемде алғашқы шығатын гүл?
қ
Л
а
қ
а
ы
з
ғ
5. Көктемде қандай құбылыстар болады?
Ы
ж
а
ң
б
р
Ғ
а
а
а
ш
л
қ
А
қ
у
і
н
р
е
Ш
г
ө
к
Сабақтың тақырыбы: “Қарлығаш”
6
Өтебай Тұрманжанов 1905 жылы 15 желтоқсанда Бөген ауданындағы "Жалғызағаш" ауылында туған. ТашкенттеN14жетім балалар үйінде тәрбиеленді. Мәскеуде Шығыс еңбекшілері Коммунистік университетінде оқып білім алды. Тәшкенттегі Орта Азия университетінің оқытушысы, кафедра меңгерушісі болды (1927-30 жылдары). 1939 жылы Өзбекстан Жазушылар Одағы жанынан құрылған қазақ секциясын басқарды. 1931 жылы өлкелік партия комитетінің шақыруымен Алматыға ауысады. ҚазПИ-де профессор міндетін атқарады. Кейін Казақ мемлекеттік баспасында бөлім меңгерушісі, "Қазақ әдебиеті", "Әдебиет майданы", "Жұлдыз" газет-журналдары бас редакторларының орынбасары, бас редакторы (1935-37 жылы) болды. Саяси қуғын-сүргінге ұшырап, түрмеде лагерьде айдауда болды. Өмірінің сонғы жылдары "Жазушы" баспасында бөлім меңгерушісі кызметін атқарған. Тұңғыш жинағы "Таң өлендері" (1925 жыл) Мәскеуден шықты. 1937 жылы - "Қошан кедей", 1929 жылы - "Таң сыры" т.б. 40-тан аса кітаптың авторы. Таңдамалылары 1959, 1964, 1975 жылдары жарық көрді. Л.Н.Толстойдың балаларға арналған шығармаларын аударды. "Казақтың мақал-мәтелдері", "Асыл сөздер" атты жинақтарды құрастырды. Ауыз әдебиетінің белгілі зерттеушісі, көрнекті ақын Ө.Тұрманжанов Еңбек Қызыл Ту орденімен марапатталды. Ө.Тұрманжанов 1978 жылы Алматы қаласында дүние салды.
Өлеңнің мазмұнын меңгере отырып, табиғат пен адам арасындағы байланысты меңгереді, табиғаттың адам өміріне, жан-жануарларға қажеттілігі туралы ғылыми түсінік алады, өзін-өзі қоршаған ортаны сақтауға тәрбиеленеді.
Сәуірдің үші
Ө. Тұрманжанов “Қарлығаш”
Топтық тапсырма(постер қорғау)
Дәптермен жұмыс
Дәуіт – шегірткеге ұқсас алдыңғы екі аяғы ұзын жәндік.
Өлеңде кездесетін жәндіктер мен құстардың аттарын былайша жаз:
