Бізді? барлы?ымыз о?ушыларымыз жо?ары к?тілетін н?тижеге ие болып, ?здеріні? ?абілеттеріне сенімді болуын, ?з алдыларына жо?ары ма?саттар ?ойып, болаша? ?шін о?ып, жар?ын жолдарын табуларын ?алаймыз
“Ба?алау” дегеніміз не?
«Assessment» латынны? ‘assidere’ деген етістігінен – “біреумен отыру” («сидеть с»). Ба?алау барысында біз о?ушымен отырамыз. Біз ба?алауды онымен ж?не ол ?шін ж?зеге асырамыз. Ол дегеніміз б?л р?сімді жай ?ана о?ушылар?а ?олданамыз деген с?з емес.
(Green, 1998)
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Біздің барлығымыз оқушыларымыз жоғары күтілетін нәтижеге ие болып, өздерінің қабілеттеріне сенімді болуын, өз алдыларына жоғары мақсаттар қойып, болашақ үшін оқып, жарқын жолдарын табуларын қалаймыз
“Бағалау” дегеніміз не?
«Assessment» латынның ‘assidere’ деген етістігінен – “біреумен отыру” («сидеть с»). Бағалау барысында біз оқушымен отырамыз. Біз бағалауды онымен және ол үшін жүзеге асырамыз. Ол дегеніміз бұл рәсімді жай ғана оқушыларға қолданамыз деген сөз емес.
(Green, 1998)
Бағалауды қолданудың екі тәсілі
Қалыптастырушы бағалауformative
Баға жақсарту мақсатында жасалатын қадамдарды анықтау үшін ағымдағы жағдай туралы мәліметтер алуға қолданылады.
Жиынтық бағалауsummative
Өтілген кезең бойынша зерделенген материал мөлшерін анықтауға қолданылады.
(Harlen, 2006)
Қалыптастырушы бағалау
Оқушылар өз оқуларында қалай алға жылжығанын, қай жерге жылжу керектігін және оны қалайша ең жақсы жолмен орындау қеректігі шешу үшін оқушылар мен мұғалімдердің мәліметтерді іздеу және түсіндіру үдерісі.
Бағалау Реформасының Тобы(2002)
Ботаникалық аналогия/ұқсастық
Егер де балалар – гүл деп елестетсек…
Өсімдіктердісуммативті (жиынтық) бағалау–оларды тек өлшеу. Өлшеулер нәтижелерін салыстыру және талдау қызықты болуы мүмкін, дегенмен бұл өсімдіктердің өсуіне ықпал жасамайды.
Формативті (қалыптастырушы) бағалау– өсімдіктердің қажеттіліктеріне сәйкес күту және суғаруға эквивалент. Бұл болса өсімдіктердің өсуіне ықпал етеді.
(Жаңа Зеландияның Білім Беру Министрлігі, 2009)
Қалыптастырушы бағалау
Кәсіби
біліктілік
Сыныпта ең маңызды
Нақтылы
және сындарлы
Үйренуге бағытталған
10 негізгі қағидат
Жоспарлаумен байланысты
Уәждемені
арттырады
Мақсаттар мен критерийлерді
Өзіндік бағалауды дамытады
анықтайды
Барлық жетістіктерді көрсетеді
Жақсаруды
бағыттайды
Анықтамасы:
Критериалды бағалау-
бұл білім берудің мақсаты мен мазмұнына негізделген оқушының оқу- танымдық құзырлығын қалыптастыруда алдын-ала белгіленген жетістіктермен салыстыру үрдісі .
Критериалды бағалауды енгізудің мақсаты:
Мектепте оқыту сапасын арттыру
Мектеп бітірушілердің білімін халықаралық стандартқа сәйкестендір у.
Білім сапасын бағалау жүйесінде
жаңарту мәселесі
Бес балдық жүйенің қазіргі заманға сай білім жүйесін қанағаттандыра алмауы
Оқушы танымындағы өзгерістер мен білім саласындағы қалыптасқан
қайшылықтар
Әлеуметтік сұраныстардың өзгеруі
Ұстанымдар негіздері:
1 . Бағамен оқушының жұмысы бағаланады. 2. Дескрипторлар оқушыға алдын-ала белгілі болуы шарт. 3. Оқушы өз білім деңгейін анықтай алуы қажет. 4. Нақты білімділік мақсатты бағалауы қажет.
Критериалды бағалаудың басты ерекшелігі:
алдын-ала ұсынылған бағалау шкаласы;
анық, айқындылығы;
бағаның әділдігі;
өзін бағалауға мүмкіндіктің берілуі
Мысылдар
Критерий
Өткен шақ
Білу
Осы шақ
балл
Түсіну
Келер шақ
Қолдану
балл
балл
Критерий
Қолдану
Дәптер
Оқуы
Кітап
балл
Жазуы
Ручка
балл
балл
Критериалды бағалаудың
функциялары:
Бағалау функциялары
Дамытушы
Ынталандыру
Белсенділік
Түзету
Принциптері
Нақтылық
Жүйелік
Әділдік
Критериалды жүйе арқылы бағаның қойылуы:
Критерий бойынша оқушының оқу жетістіктері деңгейлі белгіленеді
Нақты балдар немесе бағалар қойылады
Критериалдық бағалау жүйесі
арқылы:
Қалыптастырушы лық және негізгі бағалау арқылы білімін анықтау
Өсу динамикасын кез-келген кезеңде анықтау
Тұлғаны нәтижеге жеткізу
Оқушының тұлғалық бағытын белсенділікке бағыттау
Критериалды бағалау :
Күнделікті алған білімінің меңгеру деңгейін анықтайды.
Күнделікті алған білімінің меңгеру деңгейін анықтайды.
Қалыптас-тырушы бағалау
Бір тарауға байланысты қалыптастырған білім деңгейін анықтайды
Бір тарауға байланысты қалыптастырған білім деңгейін анықтайды
Негізгі бағалау
Қолданылуы:
Негізгі бағалауда барлық критерийлер барынша қолданылуы керек.
Критерий оқушының жас ерекшелігіне, бағдарламаға сай алынады.
Әрбір жетістік балмен және дескриптор арқылы белгіленеді.
Тоқсан соңында әр критерий бойынша негізгі бақылаудан алынған орташа балл есептелінеді.
Пән бойынша қолдану:
Тест
Мәтінмен жұмыс
Шығармашы-лық жұмыстар
Қазақ тілі мен әдебиеті
Диктант
Мәнерлеп оқу
Мазмұндама
Мазмұндаманың анықтамасы:
Мазмұндама- оқушының тіл мен әдебиеттен алған білімдерін тексерудің негізгі нысандарының бірі.
Мазмұндамаарқылы баланың өз ойын жүйелі баяндай білу қабілеті мен тіл байлығы, сауаттылық деңгейі айқын көрінеді.
Мазмұндаманыбағалауда оқушы жұмысының мәтін мазмұны мен негізгі ойға сәйкестігі, тақырыптың толық ашылуы, баяндау жүйесі ескеріліп, сөздік қорының деңгейіне, сөйлем құрылысына, мәтіннің стильдік біртектілігіне, шеберлігіне назар аударылады.
Талаптары:
Сөздік қорының орынды пайдалануы.
Синоним, антоним, омоним, тұрақты сөз тіркестерін тәжірибе жүзінде қолдана білу.
Сөйлемдегі сөздердің орын тәртібін дұрыс пайдалану .
Өз ойын грамматикалық тұрғыдан дұрыс, логикалық бірізділікпен жеткізе білуі.
Өздігінен қорытынды жасау.
Осы талаптарды жүзеге асыруы тек жазылым әрекеті арқылы емес, оқылым, тыңдалым, айтылым әрекеттері негізінде іске асады.
А критерийі Жаңа ақпаратты түсіну және меңгеру.
В критерийі Жаңа ақпаратты талдау және мәтінмен жұмыс.
С критерийі Стиль және тілді қолдану.
Оқушының оқу жетістігін
бағалау критерийі
Критерий
А
Түсіну
Жетістіктердің ең жоғарғы деңгейі
В
С
Талдау (мәтінмен жұмыс)
6
6
Стиль және тілді қолдану
8
Барлығы
20
Мазмұндаманы критериалды бағалау
Критерий
Жетістік
Дескриптор
0
Тапсырма бойынша берілген критерийлерді орындай алмады.
1
Мәтінді түсінбеген, тақырыпты аша алмады.
2
Мәтінді түсінген, мазмұндауда жоспардан ауытқу бар.
3
А
Мазмұны тақырыпқа сай, көптеген фактілер бұрмаланған.
4
Мазмұны тақырыпқа сай келеді,бірақ ойын баяндауда дәлсіздіктер кездеседі.
5
(max 6)
Түсінуі
Мазмұны тақырыпқа сай, бірақ қажетті қорытындылар жасай алмады.
6
Мазмұны тақырыпқа сай ,мәтінді толық түсінген, тақырып ашылған, өзіндік ой- пікірін орынды қолданған.
Критерий
Жетістік
0
Дескриптор
1
Тапсырма бойынша берілген критерийлерді орындай алмады.
2
Оқушының сөздік қоры өте жұтаң , сөздердің орын тәртібі сақталмаған.
Сөйлемдері қысқа, сөйлемдер арасындағы байланыс сақталмаған.
3
В
4
(max 6)
Абзац арасындағы байланыс сақталмаған
Талдау,
5
Сөздік қоры дамыған, бірақ сөз қайталаулар кездеседі.
6
Мәтінмен жұмыс
Тіл байлығы әдеби тіл нормасына сай, бірақ ой жүйесінде ауытқулар бар.
Оқушының сөздік қорының кең екендігі байқалады.Сөз қайталаулар, орынсыз қолданылған сөздер кездеспейді.Ойы жүйелі.
Критерий
Жетістік
0
Дескрипторлар
1
Тапсырма бойынша берілген критерийлерді орындай алмады.
10 орфографиялық, 6 пунктуациялық қате Стилдік біркелкілік сақталмаған,сөйлем құрылысы бір үлгіде.
2
С
8-9 орфографиялық, 5 пунктуациялық қате Стилдік біркелкілік сақталмаған,сөйлем құрылысы бір үлгіде.
3
(max 8)
7 орфографиялық, 4 пунктуациялық қате кездеседі.
4
СТИЛЬ және тілді қолдану
5
5 орфографиялық, 3 пунктуациялық қате кездеседі. Стильдік ауытқулар бар.
Стильдік ауытқулар бар.
4 орфографиялық, 2 пунктуациялық қате кездеседі. Стильдік ауытқулар бар.
6
3 орфографиялық, 1 пунктуациялық қате кездеседі. Стильге сай жазылған.
7
2 орфографиялық, 1 пунктуациялық. Стильге сай жазылған.
8
1 жеңіл орфографиялық немесе 1 пунктуациялық қате кездеседі.Стиль бірлігі сақталған.
Бағалау шкаласы:
«5» - 17 - 20 балл (100%-89%)
«4» - 14 - 16 балл (75%-88%)
«3» - 12 - 13 балл (61%-74%)
«2» - 0 - 11 балл (60%-дан төмен )
Жұмыстың талдауы:
Сыныбы: 2 “В”
Орындалған тапсырма:Мазмұндама (негізгі бағалау)
Қолданған критерийлер: А, В, С
А
88%
В
С
77%
Назар аудару
72%
Қорытынды бөлімінде ой-пікірін өзіндік орынды қолдану.
Сөздік қорды молайту. Көркемдегіш құралдарды көп қолдану.
Сөздердің жазылу емлесіне көңіл аудару.
Негізгі бағалаудың қорытындысы:
№
Аты – жөні
Негізгі бағалау
1
А
1- оқушы
2
В
5
2- оқушы
3
С
5
3- оқушы
5
4
7
Балл
4- оқушы
6
6
5
17
Баға
6
6
5
5- оқушы
6
5
6
17
Жұмыстың орындалуы:
4
6- оқушы
7
Білім сапасы:
4
4
4
5
19
6
88%
14
5
4
5
4
16
77%
13
4
72%
80%
3
83%
Критериалды бағалау бойынша мазмұндаманың қорытындысы:
Критериалды оқытудың маңыздылығы:
Мұғалім үшін:
Әрбір оқушының өзгешелігін ескере отыра жеке білім алу траекториясын құру .
Оқушы үшін:
Берілген бағалау критерийлерін түсіну,қолдану,жұмысын бағалай білуі.