2. Ешкі с?тіні? к?нделікті адам ?міріндегі пайдасын білу.
5. Зерттеу жа?алы?ы мен дербестік н?тижесі:
-Ешкі с?тіні? емдік ?асиеті ерекшеліктеріне жан – жа?ты сипаттама берілді;
-Ешкі с?тіні? емдік ?асиеттеріні? тиімді пайдалануды? жолдары к?рсетілді. Арнайы ?йымдастырыл?ан зерттеу ж?мыстары барысында ?аза? хал?ыны? ?мірінде ешкі с?тіні? алатын орнын, ма?ыздылы?ын, к?нделікті ?мірде пайдалану?а болатынды?ын д?лелдеген
Зерттеу ж?мысыны? негізгі болжамы:
Б?л ж?мыс кезінде мен салыстыру, с?йкестендіру, т?жырымдау,анализдеу ж?не на?ты материалдарды ?орытындылау ?дістерімен ж?мыс істедім.Ешкі с?тіні? емдік ?асиетін ерекшелігін пайдалану ар?ылы к?птеген
ауруларды? алдын алу?а болады
Зерттеуді? теориялы? ж?не практикалы? м?ні:
?ылыми - ?дебиеттерге шолу жасау ар?ылы ешкі с?тіне жан – жа?ты зерттеу ж?не емдік ерекшеліктерін к?рсету ж?мысты? теориялы? м?ні болып табылады.
Ж?мыс барысында ?олдан жасал?ан емдік ?оспаны к?пшілікті? т?рмысты? жа?дайда жасап пайдалану м?мкіндігі я?ни, ?олжетім-ділігі ж?мысты? практикалык м?ні болып табылады.
болатынын, ?алай пайдалану керектігін ?йреніп, іс ж?зінде пайдалану?а болатынынды?ын аны?тау.
Мен к?зде денсаулы?ыма байланысты ауырып аурухана?а жаттым. Мені? б?лмемде Жанар деген апай жатты. Жанар апайды? ас?азаны ауратын. Жанар апай к?нделікті та?ерте? бір стакан с?т ішетінін бай?адым. Мен Жанар апайды? ?асына барып б?л с?тті не ?шін ішетінін ж?не адам денсаулы?ына ?андай пайдасы бар екенін с?радым. Жанар апай б?л с?т сиырды? с?ті емес , ешкіні? с?ті екенін айтты ж?не оны? адам денсаулы?ына пайдасы зор деді. Б?л с?тті д?рігерлерді? ке?есі бойынша ?абылдап жатырмын деді.Сол с?тте ?асымыз?а бас д?рігер келді. Мен д?рігерден ешкі с?ттіні? сиыр с?тінен ерекшелігін с?радым. Д?рігер ма?ан біраз м?ліметтер айтты. Мені ешкіні? с?тіні? пайдасы туралы та?ырып ?те ?ызы?тырды. Сол себепті ?йге жазылып келгенен со? апамнан, анамнан,интернеттен ешкі с?тіні? пайдасы туралы м?ліметтер жинастыра бастадым. Сол м?ліметтер туралы сіздерге де айтып берсем деймін м?мкін біраз пайдасы тиер деген ойдамын.
«?ойды к?сем бастайтын,
?ткелден ?ркіп саспайтын
?ара?ай м?йіз серкелі.
Сексек ата баласы
Ешкі бассын ?йі?ді» -деп
халы? айт?андай. Ешкі де ?аза? хал?ыны? ежелден келе жат?ан т?рт т?лігіні? бірі. Ертеректе хал?ымыз ешкіні негізінен с?ті ?шін ?сіргендігін «сойса еті- ?ала?тай, сауса с?ті – б?ла?тай», «ешкі сойып жесе? –бір к?ндік, сауып ішсе? –мы? к?ндік»-деген ма?алдардан ай?ын білініп т?р Ешкі ?те ?сімтал бол?анды?тан тез ?сіп, жылдам к?бейеді. Ешкіні? еті де, терісі де, с?ті де, ?ылшы?ы мен т?біті де, тіпті м?йізі де к?нделікті т?рмыс к?десіне жарай береді. . Ешкіні? еті аздау бол?анымен ерекше к?тімді ?ажет етпейді.. К?ктем мен жаз айларында к?кке жайыл?ан ешкі с?тіні? ??рамында?ы д?румендер молайып ?рі д?мі де ?згереді. Ол 600-ге тарта ш?п т?рін ?орек етеді. Жыл?ы, сиыр ж?не ?ой малы одан бірнеше есе аз ш?ппен ?оректенеді. Осыны? ар?асында ешкі с?ті мен етінде адам а?засына ?те ?ажетті д?румендер к?п болады.
Б?л кезде жа?а сауыл?ан с?тті? емдік ?асиеті ?те к?шті болады. К?н сайын тама?ты? алдында жарты са?ат б?рын бір кесе шикі ешкі с?тін ішіп ал?ан адамны? а?засы сау болады, т?рлі ж??палы аурулар?а бой алдырмайды. Жа?а сауыл?ан с?тті? та?ы бір ?асиеті - оны? ?уаты 4-5 са?ат?а дейін ішектегі жа?ымсыз бактерияны жою?а ?ау?арлы болады. ?азіргі кезде д?ние ж?зінде 1 млрд-?а жуы? ешкі бар деп есептелінеді. Ешкіні? саны ж?нінен алды??ы орында ?ытай елі иеленеді. Б?л елде 180 млн-?а жуы? ешкі ба?ылады. ?ндістанда -130 млн, П?кістанда-50 млн, Бангладеште-40 млн, Иран мен Нигерияда-30млн, Судан, Эфиопия, Индонезия, Сомали елдеріні? ?р?айсысында 20 млн шамасында ешкі ?сіріледі. Бізді? елімізде ешкіні? саны 2млн бастан аспайды.
С?тті? ??рамында микроэлементтер, д?румендер, а?уыздар бар.
Микроэлементтер ??рамына: кальций,магний,фосфор,марганец,мыс. Д?румендерге: А,В1,С,Д,В12, аскорбин ?ыш?ылы бар. А?уызды? ??рамына: Май 4,4%,белок3,6%, лактоза4,9% бар.
С?тті? ??рамында кальцийді? м?лшеріні? мол болуы — ж?рек-?антамыр ж?йесіне о?тайлы ?сер етеді.
Ешкі с?тіні? к?птеген емдік ?асиеттері бар. ?сіресе, ас?азан ауруларында, анемияда, к?зді? нашар к?руінде, диатезде пайдалы. Емшек жасында?ы балаларды ?оректендіру ?шін аса ?олайлы.
Жалпы, педиатрлар ешкі с?тіне бірауыздан ы?ылас білдіруде. Балаларды ?оректендіруде сиыр с?тіне ?ара?анда, ешкі с?ті жарамды келеді. ?рине, бала ?шін ана с?тіне жететін та?ам жо?. Біра? жасанды немесе аралас ?оректендіруде ешкі с?ті ана с?тін алмастыру ?шін лайы?ты ж?не 6 айдан ас?ан балалар ?шін ?осымша ?орек ретінде пайдалану?а болады.
Ешкі туберкулезбен, бруцеллезбен, сиыр ауыратын бас?а да аурулармен ауырмайды.
АС?АЗАН Ж?НЕ ІШЕК АУРУЛАРЫНДА
Ас?азан ж?не ішек ауруларыны? кез келген т?ріне ешкі с?ті шипалы. Оны? ??рамында?ы лизоцин ас?азан ж?не ішектегі шырышты ?абы? жараларын емдейді. Сонымен ?атар, ас?азан с?ліндегі ?ыш?ылды бейтараптандыратын ерекше ?асиетке де ие. Егер ас?азан жарасыны? зардабын тартып ж?рсе?із, онда сізге ешкі с?тімен ж?ргізілетін мынадай ем к?мектеседі. К?н сайын та?ерте? аш ?арын?а ешкіні? 1 ста?ан шикі с?тін іші?із. Содан кейін кешке дейін ?рттап 2 ста?ан с?тті тауысу ?ажет. Емдік курс 21 к?н ж?ргізіледі.
ДИАТЕЗ ДЕРТІНДЕ
Диатез ж?не теріні? ?абынуы сия?ты дерттерден ешкі с?тін ішіп біржола арылу?а болады. Ешкі с?тін жиі ішетін балалар диатез дертіне шалды?пайды.
?Й?Ы БЕЗІНІ? ?АБЫНУЫНА
?й?ы безіні? ?абынуына (панкреатит) шалды??ан нау?ас к?ніне 0,5 стакан шикі с?тті тама?ты? алдында 2 ай бойы ішуі ?ажет.
?АТЕРЛІ ІСІК ДЕРТІНЕ
Ешкі с?тіні? ?атерлі ісік ауруыны? алдын алып, оны? же?іл т?рлерінен айы?тыратын ?асиеті де бар. Сон-дай-а?, ол иммунды ж?йені ?атайтады. Оны? емдік т?сілі мынадай: шыны ыдыс?а 100 г. балды салып, су б?лауында ?айнатып ерітеміз. Содан со?, бал?а еттарт?ыштан ?ткізілген 3 жылды? 1 алоэ жапыра?ын салып, 5 минут ?айнатамыз. Осы ?оспаны ешкі с?тіне араластырып, то?азыт?ыш?а саламыз. 6 са?аттан со? алып, 1 са?ат сайын ?р 10 кг дене салма?ына 50 г-нан ?лшеп, нау?ас?а беру керек.
КОСМЕТОЛОГИЯДА
Косметологияда да ?з орнын тап?ан ешкі с?ті терідегі т?рлі б?ртпелер мен да?тарды кетіруде таби?и тазарт?ыш ??рал болып табылады. Сонымен ?оса теріні а?артып, шашты? т?суін то?татады. Ол ?шін ?р шашты жу?ан кезде ешкі с?тімен шайып т?ру ?ажет.
С?ЙЕККЕ ПАЙДАЛЫ
Ешкі с?тіні? ??рамында с?йек тіндерін ?атайтатын кальций ж?не Д тобында?ы д?румендер ?оры жеткілікті. Сонды?тан, д?рігерлер бала?а бір жастан бастап рахит ауруыны? алдын алу ж?не оны емдеу ?шін ешкі с?тін беруді ?сынады. Со?дай-а?, с?йегі сын?ан адамдар к?ніне 1 ста?аннан ішіп т?рса, с?йегі бітіп, ?алпына келу процесі 2 есе жылдам болады.
?здері?із бай?ап отыр?андай ешкі с?ті адам денсаулы?ына ?те пайдалы екен. Сонды?тан мен болаша?та жеке к?сіпкер болып ешкі с?тінен ?р т?рлі ?німдер жасасам деймін. Оны мына бейнебаян ар?ылы к?рсе?іздер.
Назарлары?ыз?а к?п рахмет !
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
1.Ғылыми - жобаның мақсаты: Ешкі сүтінің емдік қасиетін зерттей отырып ешкі сүтінің ерекшеліктерін тиімді пайдалану және насихаттау .
Міндеттері :
Ешкінің шығу тарихын анықтау.
Ешкі түрлері мен өмір сүру кезеңдерін қарастыру.
Атқаратын қызметі және оларды күту туралы мәлімет жинау.
Адам өміріне еті мен сүтінің пайдасы туралы мағлұмат жинау.
2. Зерттеу гипотезасы:
Зерттеу гипотезасы ретінде ешкі сүтінің емдік қасиеттерімен жан-жақты танысып, адам өмірінде алатын орнынының зор екендігін анықтау.
3.Зерттеу кезеңдері:
- Ғылыми - әдебиеттерге шолу жасау;
-Интернет мәліметтерімен танысу,іріктеу
- Тәжірибелер жүргізу;
- Емделушілер арасында сауалнамалар жүргізу
- Зерттеу жұмысын жинақтау,қорытындылау
4.Эксперимент әдістемесі:
1. Ешкі жөнінде баяндалып жазылған газет, журнал, әдебиеттермен танысу.
2. Ешкі сүтінің күнделікті адам өміріндегі пайдасын білу.
5. Зерттеу жаңалығы мен дербестік нәтижесі:
-Ешкі сүтінің емдік қасиеті ерекшеліктеріне жан – жақты сипаттама берілді;
-Ешкі сүтінің емдік қасиеттерінің тиімді пайдаланудың жолдары көрсетілді. Арнайы ұйымдастырылған зерттеу жұмыстары барысында қазақ халқының өмірінде ешкі сүтінің алатын орнын, маңыздылығын, күнделікті өмірде пайдалануға болатындығын дәлелдеген
Зерттеу жұмысының негізгі болжамы: Бұл жұмыс кезінде мен салыстыру, сәйкестендіру, тұжырымдау,анализдеу және нақты материалдарды қорытындылау әдістерімен жұмыс істедім.Ешкі сүтінің емдік қасиетін ерекшелігін пайдалану арқылы көптеген
аурулардың алдын алуға болады
Зерттеудің теориялық және практикалық мәні:
Ғылыми - әдебиеттерге шолу жасау арқылы ешкі сүтіне жан – жақты зерттеу және емдік ерекшеліктерін көрсету жұмыстың теориялық мәні болып табылады.
Жұмыс барысында қолдан жасалған емдік қоспаны көпшіліктің тұрмыстық жағдайда жасап пайдалану мүмкіндігі яғни, қолжетім-ділігі жұмыстың практикалык мәні болып табылады.
болатынын, қалай пайдалану керектігін үйреніп, іс жүзінде пайдалануға болатынындығын анықтау.
Мен күзде денсаулығыма байланысты ауырып ауруханаға жаттым. Менің бөлмемде Жанар деген апай жатты . Жанар апайдың асқазаны ауратын. Жанар апай күнделікті таңертең бір стакан сүт ішетінін байқадым. Мен Жанар апайдың қасына барып бұл сүтті не үшін ішетінін және адам денсаулығына қандай пайдасы бар екенін сұрадым . Жанар апай бұл сүт сиырдың сүті емес , ешкінің сүті екенін айтты және оның адам денсаулығына пайдасы зор деді. Бұл сүтті дәрігерлердің кеңесі бойынша қабылдап жатырмын деді .Сол сәтте қасымызға бас дәрігер келді. Мен дәрігерден ешкі сүттінің сиыр сүтінен ерекшелігін сұрадым. Дәрігер маған біраз мәліметтер айтты. Мені ешкінің сүтінің пайдасы туралы тақырып өте қызықтырды . Сол себепті үйге жазылып келгенен соң апамнан , анамнан ,интернеттен ешкі сүтінің пайдасы туралы мәліметтер жинастыра бастадым. Сол мәліметтер туралы сіздерге де айтып берсем деймін мүмкін біраз пайдасы тиер деген ойдамын.
«Қойды көсем бастайтын,
Өткелден үркіп саспайтын
Қарағай мүйіз серкелі..
Сексек ата баласы
Ешкі бассын үйіңді» -деп
халық айтқандай. Ешкі де қазақ халқының ежелден келе жатқан төрт түлігінің бірі. Ертеректе халқымыз ешкіні негізінен сүті үшін өсіргендігін «сойса еті- қалақтай , сауса сүті – бұлақтай», «ешкі сойып жесең –бір күндік, сауып ішсең –мың күндік»-деген мақалдардан айқын білініп тұр Ешкі өте өсімтал болғандықтан тез өсіп , жылдам көбейеді . Ешкінің еті де, терісі де, сүті де, қылшығы мен түбіті де, тіпті мүйізі де күнделікті тұрмыс кәдесіне жарай береді. . Ешкінің еті аздау болғанымен ерекше күтімді қажет етпейді. . Көктем мен жаз айларында көкке жайылған ешкі сүтінің құрамындағы дәрумендер молайып әрі дәмі де өзгереді. Ол 600-ге тарта шөп түрін қорек етеді. Жылқы, сиыр және қой малы одан бірнеше есе аз шөппен қоректенеді. Осының арқасында ешкі сүті мен етінде адам ағзасына өте қажетті дәрумендер көп болады.
Бұл кезде жаңа сауылған сүттің емдік қасиеті өте күшті болады. Күн сайын тамақтың алдында жарты сағат бұрын бір кесе шикі ешкі сүтін ішіп алған адамның ағзасы сау болады, түрлі жұқпалы ауруларға бой алдырмайды. Жаңа сауылған сүттің тағы бір қасиеті - оның қуаты 4-5 сағатқа дейін ішектегі жағымсыз бактерияны жоюға қауқарлы болады. Қазіргі кезде дүние жүзінде 1 млрд-қа жуық ешкі бар деп есептелінеді. Ешкінің саны жөнінен алдыңғы орында Қытай елі иеленеді . Бұл елде 180 млн-ға жуық ешкі бағылады. Үндістанда -130 млн, Пәкістанда-50 млн, Бангладеште-40 млн, Иран мен Нигерияда-30млн , Судан, Эфиопия, Индонезия, Сомали елдерінің әрқайсысында 20 млн шамасында ешкі өсіріледі . Біздің елімізде ешкінің саны 2млн бастан аспайды.
Сүттің құрамындамикроэлементтер , дәрумендер , ақуыздар бар.
Микроэлементтер құрамына: кальций,магний,фосфор,марганец,мыс. Дәрумендерге: А,В1,С,Д,В12, аскорбин қышқылы бар. Ақуыздың құрамына: Май 4,4% ,белок3,6%, лактоза4,9% бар.
Сүттің құрамында кальцийдің мөлшерінің мол болуы — жүрек-қантамыр жүйесіне оңтайлы әсер етеді. Ешкі сүтінің көптеген емдік қасиеттері бар. Әсіресе, асқазан ауруларында, анемияда, көздің нашар көруінде, диатезде пайдалы. Емшек жасындағы балаларды қоректендіру үшін аса қолайлы. Жалпы, педиатрлар ешкі сүтіне бірауыздан ықылас білдіруде. Балаларды қоректендіруде сиыр сүтіне қарағанда, ешкі сүті жарамды келеді. Әрине, бала үшін ана сүтіне жететін тағам жоқ. Бірақ жасанды немесе аралас қоректендіруде ешкі сүті ана сүтін алмастыру үшін лайықты және 6 айдан асқан балалар үшін қосымша қорек ретінде пайдалануға болады. Ешкі туберкулезбен, бруцеллезбен, сиыр ауыратын басқа да аурулармен ауырмайды.
АСҚАЗАН ЖӘНЕ ІШЕК АУРУЛАРЫНДА
Асқазан және ішек ауруларының кез келген түріне ешкі сүті шипалы. Оның құрамындағы лизоцин асқазан және ішектегі шырышты қабық жараларын емдейді. Сонымен қатар, асқазан сөліндегі қышқылды бейтараптандыратын ерекше қасиетке де ие. Егер асқазан жарасының зардабын тартып жүрсеңіз, онда сізге ешкі сүтімен жүргізілетін мынадай ем көмектеседі. Күн сайын таңертең аш қарынға ешкінің 1 стақан шикі сүтін ішіңіз. Содан кейін кешке дейін ұрттап 2 стақан сүтті тауысу қажет. Емдік курс 21 күн жүргізіледі.
ДИАТЕЗ ДЕРТІНДЕ
Диатез және терінің қабынуы сияқты дерттерден ешкі сүтін ішіп біржола арылуға болады. Ешкі сүтін жиі ішетін балалар диатез дертіне шалдықпайды.
ҰЙҚЫ БЕЗІНІҢ ҚАБЫНУЫНА
Ұйқы безінің қабынуына (панкреатит) шалдыққан науқас күніне 0,5 стакан шикі сүтті тамақтың алдында 2 ай бойы ішуі қажет.
ҚАТЕРЛІ ІСІК ДЕРТІНЕ
Ешкі сүтінің қатерлі ісік ауруының алдын алып, оның жеңіл түрлерінен айықтыратын қасиеті де бар. Сон-дай-ақ, ол иммунды жүйені қатайтады. Оның емдік тәсілі мынадай: шыны ыдысқа 100 г. балды салып, су бұлауында қайнатып ерітеміз. Содан соң, балға еттартқыштан өткізілген 3 жылдық 1 алоэ жапырағын салып, 5 минут қайнатамыз. Осы қоспаны ешкі сүтіне араластырып, тоңазытқышқа саламыз. 6 сағаттан соң алып, 1 сағат сайын әр 10 кг дене салмағына 50 г-нан өлшеп, науқасқа беру керек.
КОСМЕТОЛОГИЯДА
Косметологияда да өз орнын тапқан ешкі сүті терідегі түрлі бөртпелер мен дақтарды кетіруде табиғи тазартқыш құрал болып табылады. Сонымен қоса теріні ағартып, шаштың түсуін тоқтатады. Ол үшін әр шашты жуған кезде ешкі сүтімен шайып тұру қажет.
СҮЙЕККЕ ПАЙДАЛЫ
Ешкі сүтінің құрамында сүйек тіндерін қатайтатын кальций және Д тобындағы дәрумендер қоры жеткілікті. Сондықтан, дәрігерлер балаға бір жастан бастап рахит ауруының алдын алу және оны емдеу үшін ешкі сүтін беруді ұсынады. Соңдай-ақ, сүйегі сынған адамдар күніне 1 стақаннан ішіп тұрса, сүйегі бітіп, қалпына келу процесі 2 есе жылдам болады.
Өздеріңіз байқап отырғандай ешкі сүті адам денсаулығына өте пайдалы екен. Сондықтан мен болашақта жеке кәсіпкер болып ешкі сүтінен әр түрлі өнімдер жасасам деймін. Оны мына бейнебаян арқылы көрсеңіздер.
