Baqa bilan Taqa

O`ZBEKISTON RESPUBLIKASI XALQ TA`LIMI VAZIRLIGI

QASHQADARYO VILOYATI, MUBORAK TUMANI

4 - UMUMIY O`RTA TA'LIM MAKTABI BOSHLA NGICH SINF

O`QITUVCHISI

ABDURAZZAKOVA MADINANING

O`QISH FANIDAN

1 SOATLIK

Fan : O`qish

Darsning nomi: Ertaklar yaxshilikka yetaklar

Dars mavzusi: Baqa bilan taqa (II qism)

Darsning maqsadi:

Ta’limiy: O`quvchilarda badiiy adabiyotga qiziqish uyg`otish, ularning mustaqil o`qish ko`nikmalarini, ijodkorlik xususiyatini shakllantirish. O`quvchilarning ertak janri haqidagi bilimlarini boyitish, ertak matnini ifodali o`qish, qismlarga bo`lib reja tuzish, savollar tuzish ko`nikmalarini takomillashtirish. Ertakda qo`llangan badiiy san’at turlari haqida ma’lumot berish.

Tarbiyaviy: O`quvchilarda mehribonlik, kamtarlik, ahillik, o`ziga munosib ish tutish kabi fazilatlarni tarbiyalash. Ularda xalqimiz adabiy merosiga hurmat xissini tarbiyalash.

Rivojlantiruvchi: O`quvchilarni guruhda ishlash, yangi mavzuni guruhda munozara qilish orqali anglab yetish ko`nikmasini shakllantirish, ularning ijodiy fikrlash qobilyatlarini, bog`lanishli nutqini o`stirish.

Shakllantiriladigan kompetensiyalar: Kommunikativ, ijtimoiy faol fuqarolik, shaxs sifatida o`z- o`zini rivojlantirish

Dars turi:Yangi bilim beruvchi.

Dars metodi: Suhbat, tushuntirish, , rolli o`yinlar, ”Aqliy hujum”, guruhlarda ishlash.

Dars jihozi: I. Karimovning “Yuksak ma’naviyat -yengilmas kuch” asari, multimedia topshiriqlari, mavzu asosida slaydlar, topshiriqli kartochkalar, A.Abdurazzoq portreti, qo`g`irchoqlar.

Fanlararo bog`lanish: ona tili, ingliz tili, tabiatshunoslik, odobnoma.

Darsning borishi:

1. Tashkiliy qism.

Ma’naviyat daqiqasi.

• 2. O`tgan mavzuni takrorlash.

• Bolajonlar, o`qish darsida biz qaysi bo`limni o`rganyapmiz?

• “Xalq og`zaki ijodi” deganda nimani tushunasiz?

• -Bolajonlar, xalq og`zaki ijodining xalqimiz ma’naviyatini yuksaltirishda ham beqiyos o`rni bor. Yurtboshimiz I. A. Karimov o`zlarining “Yuksak ma’naviyat –yengilmas kuch “nomli asarlarida xalq og`zaki ijodi haqida shunday deganlar:

“Bu dunyoda har qaysi millatning o`z afsonaviy qahramonlari, o`zi sevib ardoqlaydigan pahlavonlari bo`ladi. Xalqimiz azaldan o`z vujudi, o`z tomirida mavjud ilohiy qudratga munosib bo`lmoqqa intilib, o`z o`g`lonlarini halollik, jasurlik ruhida, el-yurt uchun jonini ham ayamaydigan asl pahlavonlar etib tarbiyalab kelgan. Shu ma’noda, xalq og`zaki ijodining o`rni katta”.

• Xalq og`zaki ijodiga nimalar kiradi?

(O`quvchilar javobi tinglanadi)

• Aziz bolajonlar, biz darsimizni boshlashdan oldin guruhlarga bo`lindik va guruhlarimizni xalq og`zaki ijodi janrlari nomlari bilan atadik. Kelinglar, endi guruhlar nomiga ta’rif beramiz.

(Maqol, topishmoq, masal, hikmatli so`z, doston, ertak janrlariga ta’rif beriladi)

• Bolajonlar, biz qanday ertaklarni o`rgandik?

• Endi bolajonlar, xalq ertaklarini qanchalik bilib olganingizni tekshirib ko`ramiz? Buning uchun ““Ertak nomlarini toping” topshirig`ini bajaramiz. (Multimedia vositasida topshiriq beriladi)

• Guruhlarga ertaklardan parchalar yozilgan kartochkalar tarqatiladi. O`quvchilar guruhda bu parchani o`qib, qaysi ertakdan olinganini topadilar. Javoblar qorparchalarga yoziladi va bu qorparchalar orqali daraxt maketi bezatiladi. Javoblarning to`g`riligi multimedia vositasida tekshiriladi.

• Endi bolajonlar, uy vazifasini tekshiramiz. O`tgan darslarimizda

• A. Obidjonning “Bo`rining tabib bo`lgani haqida ertagi”ni o`qigan edik.

• A.Obidjon haqida nimalar bilasiz?

• Ertak qahramonlari qaysi hayvonlar?

• Bu hayvonlarning nomlari ingliz tilida qanday aytiladi?

• -O`rmonda qaysi hayvonni tabib qilib saylashdi?

• -Bo`ri tabiblikni eplay oldimi?

• -U qilmishlariga yarasha jazo oldimi?

• -Kelinglar , endi bu ertakni do`stlarimiz ijrosida qo`g`irchoq teatri orqali tomosha qilamiz.

• Ertakni qo`g`irchoq teatri ko`rinishida namoyish etish uchun oldindan o`rmon ko`rinishi tasvirlangan kichik sahna tayyorlanadi. O`quvchilar qo`g`irchoqlar yordamida ertakni rollarga bo`lib namoyish etadilar.

• Ertak namoyish qilingandan keyin o`quvchilarga mavzu bo`yicha savollar beriladi, maqollar aytiladi, ertakdan tarbiyaviy xulosa chiqariladi.

3. Yangi mavzu bayoni.

• Bolajonlar biz o`tgan darsimizda Aziz Abdurazzoqning “Baqa bilan taqa” ertagining 1-qismini o`qigan edik. Qani ayting-chi, yozuvchi A.Abdurazzoq haqida nimalar bilasiz?

• A.Abdurazzoqning qaysi asarlarini o`qiganmiz?

• Biz tabiatshunoslik darsida o`rgangan edik. Baqa qanday jonivor?

• Taqa haqida nimalar bilasiz?

• O`quvchilarning javoblari tinglanadi..

• Endi ertakning birinchi qismi bo`yicha o`qiganlarimizni yodga olamiz.

• Baqa qayerda yashaydi?

• U kimning oldiga bordi?

• Baqa taqachidan nimani iltimos qildi?

• Taqa unga nimaga kerak edi?

• Bolajonlar, bugun “Baqa bilan taqa” ertagining ikkinchi qismini o`rganamiz.

O`qituvchi ertak matnini darslikdan ifodali o`qib beradi. Texnik vosita orqali mavzuga mos slaydlar ko`rsatiladi.

4. Yangi mavzuni mustahkamash.

Ertak bo`yicha lug`at ishi o`tkaziladi.

Ertak matni qismlarga bo`lib guruhlarga tarqatiladi.

Guruhlarga 2- topshiriq beriladi: har bir guruh o`zi o`qigan matnga sarlavha qo`yadi. Shu asosida ertak uchun reja tuziladi.Reja doskaga va daftarga yoziladi.

Reja:

1. Baqa taqali bo`ldi.

2. Taqa juda og`ir ekan

3. Baqa mehmonga bordi.

4. Baqa suvning tubida.

5. Baqa taqadan qutuldi.

6. Baqa ot bo`la olmaydi.

3-topshiriq. Har bir guruh o`zi o`qigan matn bo`yicha savol tayyorlaydi va boshqa guruhlarga beradi. Bu bilan o`quvchilar mavzuni qanday o`zlashtirganlari aniqlanadi.

4-topshiriq. Guruhlarga ertak qahramonlarining belgilari yozilgan varaqlar tarqatiladi. O`quvchilar bu so`zlar orasidan shu hayvonga mos belgini va uning ingliz tilidagi tarjimasini topishlari kerak bo`ladi.

Ertak bo`yicha tarbiyaviy xulosa chiqariladi.

- Bolajonlar, ertak sizga yoqdimi?

- Ertakdan nimani o`rgandik?

- Ertakning eng asosiy mazmuni qayerda ifodalangan?

- Ertak mazmuniga mos maqollar bilasizmi?

5.Baholash. O`quvchilar izohlanib baholanadi.

6. Uy vazifa: Ertakni o`qib, qayta hikoyalashga o`rganib kelish.