Мектеп______________Мерзiм___________№__17__
Та?ырып: Жа?сыдан ?йрен, жаманнан жирен
??ндылы?: д?рыс ?рекет
?асиеттер: жа?сылы?, адамгершілік
М??алiм: Сынып: 1 О?ушылар саны:
Саба?ты? ма?саты: Балаларды жа?сы мен жаманды ажырата ж?не ?мірде ?олдана білуге ?йрету.
Міндеттері:
- жа?сы, жаман туралы т?сінік беру;
- жа?сы мен жаманды салыстыра білу іскерліктерін дамыту;
- жа?сы істер мен ?рекеттер жасау?а т?рбиелеу.
Саба? барысы:
?йымдастырукезе?i. Тынышты? с?тi.
Н?р?а б?лену
Ы??айланып отыры?ыздар! Денелері?ізді т?зу ?ста?ыздар. Ая?-?олы?ызды ай?астырма?ыз. ?олы?ызды тізе?ізге немесе ?стелге ?ою?а болады. К?здері?ізді ж?мулары?ызды ?тінемін. Елестетіп к?рі?із: к?н н?ры сізді? т?бе?ізден ?тіп кеуде?ізге ?арай бойлап барады. Кеуде?ізді? орта т?сында г?л т?йнегі орналас?ан. Г?лді? т?йнегі н?рдан баяу ашылып келеді. Бал?ын ж?не таза ?сем г?л сізді? ?р ой?ызды, ?р сезімі?ізді, эмоция?ыз бен тілек ?алауы?ызды шайып, ж?регі?ізді? хауызын ашты. Н?р с?улесі сізді? бойы?ыз?а а?ырын тарай баста?анын елестеті?із. Ол біртіндеп к?шейе т?суде. Оймен осы н?рды ?олдары?ыз?а т?сірі?із. Сізді? ?олдары?ыз н?р?а б?леніп с?уле шашуда. ?олы?ыз тек жа?сы ізгі істер істейді ж?не барша?а к?мектеседі. Н?р ая?тары?ыз?а тарады, ая?тары?ыз н?р с?улесін шашуда. Олар сізді тек жа?сылы? жасау ?шін жа?сы жерлерге апарады. Олар н?р мен махаббат ??ралына айналды одан ?рі н?р сізді? аузы?ыз?а, тілі?ізге тарады. Тілі?із тек шынды?ты ж?не жа?сы, ізгі с?здер ?ана айтады. Н?рды ??ла?тары?ыз?а ба?ытта?ыз ??ла?тары?ыз тек жа?сы с?з бен ?сем ?уенді ?ана естиді. Н?р к?здерімізге де жетті, к?зіміз тек жа?сы?а ?арап, б?рінен жа?сылы?ты ?ана к?реді. Сізді? басы?ыз т?гелдей н?р?а б?леніп, басы?ыз?а тек ізгі, с?улелі ой келеді.
Н?р бірте бірте ?ар?ын ж?не ш??ыланы бастайды, сізді? дене?ізден шы?ып, жан-жа?ы?ыз?а с?уле шашады. Осы н?рды туыс?андары?ыз?а, м??алімдері?ізге, достары?ыз?а, таныстары?ыз?а ба?ытта?ыз. Н?рды уа?ытша т?сініспей, ренжісіп ж?рген адамдар?а да ба?ытта?ыз, оларды? да ж?регі н?р?а толсын. Осы н?р б?кіл ?лемге: барлы? адамдар?а, жан-жануарлар?а, ?сімдіктерге, барлы? тірі жан?а таралсын. ?аламны? барлы? т?кпір-т?кпіріне н?р ба?ытта?ыз. Ойша айты?ыз: «Мен н?рлымын. Н?р мені? ішімде. Мен н?рмын ».
Осындай Н?р, Махаббат ж?не Тынышты? к?йінде отыра т?ры?ыз. енді осы н?рды ж?регі?ізге орналастыры?ыз. Н?р?а толы б?кіл ?лем сізді? ж?регі?ізде. Оны осындай ?сем ?алыпта са?та?ыз.
Ж?ймен к?зі?ізді ашу?а болады.
Рахмет!
Ресурстар:
?й тапсырмасын тексеру:
В. Маяковский «Жа?сы деген немене, жаман деген немене» ?ле?ін жаттап келу.
1. Жа?сы іс деген не?
2. Жа?сылы? жасау дегенді ?алай т?сінесі?дер?
3. «Жаман» дегенде ойлары?а не т?седі.
Саба? барыcын тал?ылау:
??гiмелеу (с?хбат):
Б?рын?ы ?ткен заманда Жа?сылы?, Жаманды? атты екі адам болыпты. Бір к?ні Жаманды? жаяу ж?ріп келе жатса, артынан бір атты кісі жетіпті. Екеуі ж?н с?расып, ?айда бара жат?анын білісіпті. Ол келген Жа?сылы? екен. Сонда Жаманды? т?рып:
- Жа?сылы?, сен мені арты?а мінгестіре кетші, - депті. Жа?сылы?:
- Олай болса, сен ?азір мына ат?а мін де, біраз жер ж?ріп барып, т?сіп, аты?ды байла да ?зі? жаяу кете бер. Cодан со? мен жетіп, атпен біраз жерге ж?ріп, са?ан та?ы байлап кетермін. С?йтіп, баратын жерімізге кезек мініп жетейік. Екеуміз мінгессек ат?а ?иын со?ар, - депті. Сонан со? Жаманды? ат?а мініп алып, сол кеткеннен Жа?сылы?ты есіне алмастан, кете беріпті. Жа?сылы? шаршап, арып-ашып, кешке жа?ын бір к?ркеге келеді. Ішіне кірсе, жан жо?. Біра? ортада бір ?лкен ?азан асулы т?р екен. «Айдалада ?айнап т?р?ан не ?ыл?ан тама?? Д?м татайын», - деп, бір сауса?ыны? ?шын батырып, д?м татады да, к?рке т?бесіне шы?ып жатады. Бір уа?ытта ?ас?ыр, т?лкі, арыстан - ?шеуі келіп, к?ркеге кіріпті. Т?лкі тама?ты к?ре сала:
- Ойбай, мына тама?тан біреу жепті! - деп, байбалам салады. ?ас?ыр мен арыстан екеуі:
- Кім жеуші еді? Адам келетін жер ме, б?л жер? - деп, кейіген со?, т?лкі с?зді до?арып, ?шеуі отырып тама? ішіп, ??гімеге кіріседі. Арыстан, ?ас?ыр, т?лкі - ?шеуі к?рген-білгендерін айтысады. Арыстан мен ?ас?ыр т?лкіге:
- Т?лкі, сен не к?рді?, не естіп, не білді?? - дейді. Сонда т?лкі т?рып:
- Мен бір жерден бір алтын к?рдім. П?лен деген байды? ?ыстауыны? ?асында?ы жаман ?ыстауды? ортасында, бір с?йем жерді? астында жат?ан бір ??мыра алтынды к?нде ?арауылдап, ?арап келемін, - дейді. Сонда ?ас?ыр т?рып:
- Мен к?нде п?лен деген байды? ?ойыны? арасында ?лкен ала то?тыны ?арауылдап келемін. Себебі: ол байды? ауырып жат?ан бойжеткен ?ызы бар, ?андай ем ?ылса да жазылмайды ж?не оны? емін ешкім білмейді. Біра? мен білемін: ол ?ызды жазатын ала то?ты. Ала то?тыны сойып, ?кпесін жегізсе, жазылады. Та?ы да ол бай жар сал?ан: «Кімде-кім осы ?ызымды емдеп жазса, со?ан осы ?ызымды беремін», - деп. Біра? оны? емін ?лі ешкім тауып айт?ан жо?, тауып айта алмайды да, - дейді. Кезек келген со?, арыстан т?рып:
- Мен де т?нде барып, т?ген байды? жыл?ысыны? біреуін жеп келіп ж?рмін. Ол бай мені еш уа?ытта ?стай алмайды ж?не ма?ан оны? ешбір жыл?ысы ?уып жете алмайды. Жететін бір-а? тайы бар. Ол тай п?лен то?айда?ы жыл?ыны? ішінде. Сол тайдан бас?асынан мен ??тылып кетемін. Ж?не ол байды? жар сал?аны бар: «Кімде-кім мені? жыл?ымды жеп ж?рген арыстанды ?стап берсе, со?ан бір ?йір жыл?ымды беремін», - деп. Олар ??гімелерін ая?тап, ?йы?тап ?алады да, азаннан т?рып, бет-бетіне кетеді. Жа?сылы? оларды? барлы? ??гімелерін естіп алып, адам емдеуші боп, байдікіне келеді. Бай оны? т?ріне ?арап: «Осы емші шы?ар», - деп ойлап:
- Жо?ары шы?! - дейді. Жа?сылы? отыр?ан со?, бай:
- ?ызыма бал ашып бер! - дейді. Жа?сылы?: «Ма??л», - дейді де, ?ызды ?арап:
- Баланы емдетпей, бос?а ?инапсы?дар ?ой! ?кел анау ?лкен ала то?тыны. М?ны? ауруы соны? ?кпесінде, - дейді. Бай дереу, ?ойшыларды жіберіп, то?тыны алдыртады. Жа?сылы? ?ыз?а то?тыны? ?кпесін жегізіп, емдейді. Жазыл?ан со?, ?ызды ?зі алады. Б?дан кейін Жа?сылы? ба?ана?ы жаман ?ыстау?а келеді. ?ораны? ортасын бір с?йемдей ?азса, бір ??мыра алтын шы?ады. Оны алып, арыстанны? айт?ан жеріне барады. Барса, бай бір арыстанды ?стай алмай ж?р екен. М?ны білген со? Жа?сылы? бай?а:
- Мен сол арыстанды ?стап берсем, сен ма?ан не бересі?? -дейді.Бай:
- Егер ?стап берсе?, са?ан бір ?йір жыл?ы беремін,- дейді. Жа?сылы?: «Жарар», - деп, то?айда?ы жыл?ыларды? ішінен ала тайды ?стап алып, арыстанды к?тіп т?рады. Арыстан келіп, жыл?ыны алып ?аша бергенде, Жа?сылы? ?лгі ала таймен ?уып жетіп, арыстанды ?рып жы?ып, байды? бір ?йір жыл?ысын алып, келген жолына т?седі. Неше ай, неше жылдар ?ткенде, бір к?ні б??ан Жаманды? келіпті. Жа?сылы? Жаманды??а ?араса, ?сті-басында т?к жо?, ?айыршы, дуана секілді екен. Ол Жа?сылы?ты к?ріп:
- Жа?сылы?жан! Мен са?ан жаманды? ?ыламын деп, м?ндай к?йге ?шырадым. Енді сен мені адам ?ыл. Сен б?л мал-м?ліктерді ?ай жа?тан тапты?? - дейді. Сонда Жа?сылы?:
- Не де болса, адамзатсы? ?ой! Сен жаманды? істегенмен, мен са?ан жа?сылы? істейін, - деп, ?зіні? бастан кешкен о?и?асын айтыпты. Сонан со? т?рып:
- П?лен т?беде бір ?й бар. Сен ?азір со?ан жет. Оны? ішінде асулы бір ?азан ет бар. Біра? оны? ішіндегі еттен тек бір сауса?ы?ды батырып, д?мін к?р де ?йді? т?бесіне шы?ып жат. Сонда т?лкі, ?ас?ыр, арыстан келеді. Сен оларды? ??гімесін ты?дай бер. Олар кеткеннен кейін естіген с?здері?ді істесе?, сен осындай боласы?, - дейді.
Жаманды?: «Жарайды,» - дейді де, бая?ы к?ркеге барып кіреді. Жа?сылы? айт?андай, ?азан толы ет асулы т?р екен, ?ызы?ып кетіп, шыдай алмай: «Мына бір жілігін жейінші» - деп, еттен жеп, сорпасынан да, бес-алты рет ?рттап алыпты. С?йтіпті де, ?йді? т?бесіне шы?ып жатыпты. Бір уа?ытта т?лкі, арыстан, ?ас?ыр - ?шеуі к?ркеге кіреді. Т?лкі тама?ты к?ре сала:
- Ойбай, мына етті? то?па? жілігі жо?, омырт?асы жо?, сорпасы жо?, біреу жепті! - дейді. О?ан арыстан мен ?ас?ыр:
- Кім жеуші еді? Б?л жерге адам келуші ме еді? - деп, к?нбейді.
- Жо?! Бір б?ле бар! Мен т?с к?рейінші, - деп, т?лкі жата ?алыпты да, аздан со? ?айта т?рып:
- Осы к?рке ?стіне шы?айы?шы, сонда бір п?ле бар секілді, - депті. Б?л с?зін ?ас?ыр мен арыстан да ма??л к?ріп, т?лкі т?беге шы?са, Жаманды? жатыр екен. ?шеуі Жаманды?ты бас салып жеп ?ойыпты. С?йтіп, Жа?сылы? жа?сылы?ынан ?мір с?ріп, м?рат-ма?сатына жетіпті. Жаманды? жаманды?ынан ит-??с?а жем болыпты.
1.Жа?сы адам болу ?шін не істеу керек деп ойлайсы?дар?
2.Адамдар неліктен жаманды?тан ?ашады?
3.Жа?сы к?ретін адамдары? туралы айтып бері?дер.
Д?йек с?з:
Жа?сы болу – ?з ?олы?да.
Халы? даналы?ы
Жа?сы болуды біреуден іздеуді? ?ажеті жо?. Адамны? жа?сы істерге, жа?сы ?рекеттерге ?мтылуы, айналасында?ылармен сыйлы ?арым-?атынастар жасауы ,?тірік айтпауы, с?зінде т?руы, жа?сылардан ?йренуі ?зіне байланысты. Сондай-а? жаман ?астеттерден аула? болуы- ?зіні? ?олында.
Шы?армашылы? ж?мыс, топты? ж?мыс.
?а?азды екі ба?ан?а б?ліп бір жа?ына жа?сы ?асиеттерді, екінші жа?ына жаман ?асиеттерді жазу.
?алам ж?не ?а?аз
Топпен ?н айту.
А.Асылбеков «Жа?сы болу ?зі?нен» ?ле?і.
Жа?сы болу- ?зі?нен,
Жаман болу – ?зі?нен.
?зі?ді ?зі? ая да,
?зі? ?йрен ?зі?нен.
Жа?сылы? к?рсе? біреуден,
Мен ?андаймын деп ойла.
Жаманды? к?рсе? біреуден
Мен ?андаймын деп ойла!
?й тапсырмасы:
«Жа?сы бала» та?ырыбында ??гіме ??рап келу.
Ба?алау:
Белсене ?атыс?ан о?ушылар?а ж?рекшелер ?лестіру.
