Менің денсаулығым-менің болашағым!

«Сапалы ұйқы: баланың дамуы мен денсаулығының іргетасы. Құқықбұзушылықтың алдын алу, буллинг мәселесі»

тақырыбында өткен ата-аналар жиналысының

Х А Т Т А М А С Ы №2

Күні: 30.10.2024ж.

Сыныбы: 3Б

Барлығы: 21

Қатысқаны: 21

Қатыспағаны: 0

Күн тәртібінде:

1. Сапалы ұйқы: баланың дамуы мен денсаулығының іргетасы

2. 2024-2025 оқу жылының І тоқсан қорытындысы, жаңа тоқсанның мақсат, міндеттері

3. Күзгі демалыс кезіндегі №5 мектеп – лицей оқушыларның өмірі мен денсаулығын сақтауға арналған мақсатты нұсқаулықпен таныстыру.

4. Құқықбұзушылықтың алдын алу, буллинг мәселесі

1-мәселе бойынша 3Б сынып жетекші Г.Н.Қаналина « Сапалы ұйқы: баланың дамуы мен денсаулығының іргетасы» тақырыбында сөз алды.

Ұйқысы қанбаған балалар мен жасөспірімдерде семіздік, қант диабеті, жиі суық тию, психикалық денсаулығының нашарлауы, зейін мен мінез-құлық проблемалары сияқты аурулардың қаупі жоғары.

Балаға ұйқы не үшін қажет?

Ұйқы кезінде дененің барлық жүйелері қалпына келеді. Иммундық жүйенің жұмысы жақсаруда. Өсу гормоны белсендіріледі (Түнгі сағат 2.00-де өсу гормоны қосылады және дәл осы кезеңде балалар әсіресе белсенді түрде өседі). Ми тынығады (ұйқы кезінде нейрондар жаңа ақпаратты қабылдау қабілетін сақтап қалуы үшін нейронаралық байланыстар әлсірейді). Тыныққан және қалпына келген ағза баланы күні бойы жағымды эмоциялармен және жақсы көңіл-күймен қамтамасыз етеді.Керісінше, ұйқының және тәуліктік ырғақтардың бұзылуы денсаулыққа көптеген жағымсыз әсерлерге әкеледі.

Тәуліктік ырғақтар - күн мен түннің ауысуына байланысты ұйқы мен ояту циклдері. Тәуліктік ырғақтардың кезеңі әдетте 24 сағатқа жақын.

Тәуліктік ырғақтарға не әсер етеді?

Күндізгі жарықтың ұзақтығы және жасанды жарықтандыру (көздерде жарықты тану және тәуліктік ырғақ пайда болатын фотосезімтал жасушалар бар).

Уақыт белдеуі (әрбір уақыт белдеуі белгілі бір аймақтағы жарық кезеңіне сәйкес тәуліктік ырғақтарды қайта бастайды).Тамақтану (дұрыс емес және дұрыс тамақтанбау микробиоманың бұзылуына әкеледі, гормоналды бұзылуларды тудырады, аллергиялық реакциялардың дамуын қоздырады, атопиялық дерматит, бұл ұйқының нашарлауына және тәуліктік ырғақтардың бұзылуына әкеледі).Дене белсенділігі (оның болмауы немесе артық болуы).Стресс (ата-ананың шектен тыс талаптары, шаршаған және тітіркенген ана, отбасындағы ұрыс-керіс, мектептегі ауыр жұмыс - осының бәрі бала үшін стресстің себептері. Осының аясында кортизол - стресс гормоны өседі, ал оның өсуі ұйқы гормоны - мелатонин деңгейін төмендетеді).Ұйықтар алдында гаджеттерді пайдалану (экрандардан түсетін ашық көк жарық мелатонин өндірісін бұзады).

Жасы (бала неғұрлым жас болса, соғұрлым оның тәуліктік ырғақтары ересектердікінен ерекшеленеді: нәрестеде ұйқы мен сергектіктің өзгеруі тәулігіне бірнеше рет жүреді, жасына қарай ояту кезеңі артады).Ұйқының гигиенасын дұрыс сақтамау.

Сыныпта 21 оқушы. Ер бала-9 , қыз бала-12. Толық емес отбасы-1, көпбалалы отбасы-11, аз қамтылған отбасы-3.

1 тоқсанда біріңғай "5" –ке 6 оқушы Олар:Амандық А, Аяпова А, Ережеп Н, Нұрбек А, Орах І, Төлеубаева А.

"4" пен "5-ке" –4 оқушы: Елемесқызы Я,Қазыбай А, Рашит Р, Тұқаева І

"3-ке" – 11 оқушы: Бисенбі Р,Ерғалиев Е, ҚуанышЗ, Құлтасов Н, Сүйінтай Р, Түйтенов О, Жұмағазы Е , Нұрым Қ, Қазбекова Н, Нұрлан А, Әбубәкір А

Сынып сапасы- 47% пайызды құрады. Үлгерімі -100%. Оқушылардың төмен баға алып отырған пәндері: орыс тілі, ағылшын. Келесі тоқсанда осы пәндермен көбірек жұмыстану қажет.

2024-2025 оқу жылының І тоқсан қорытындысы бойынша

3Б сынып оқушыларының жетістіктері.

3-мәселе «Күзгі демалыс кезіндегі №5 мектеп – лицей оқушыларның өмірі мен денсаулығын сақтауға арналған мақсатты нұсқаулықпен таныстыру:

1. Күзгі демалыс кезіндегі қауіпсіздікке қойылатын жалпы талаптар:

1.1. Күзгі демалыс кезіндегі оқушылардың өмірі мен денсаулығын сақтауға арналған нұсқаулық МАД, 1-11 сынып оқушыларын қауіпсіздік нұсқаулығымен таныстыру мақсатында құрылды.

1.2. Қауіпсіздік нұсқаулығының орындалуы күзгі демалыстарға қатысты және оқу орнының барлық оқушылары үшін міндетті болып табылады.

1.3. Жарақатқа әкелетін негізгі қауіпті факторлар:

- жолда жүру ережелерін бұзу;

- электроқауіпсіздік ережесін бұзу;

- өрттің алдын алу, оның ішінде отпен ойнамау ережелерін бұзу;

- жеке қауіпсіздік ережелерін бұзу;

- жеке бас гигиенасын және денсаулық сақтау ережелерін бұзу (қайнамаған суды тұтыну және т.б.).

- күнге күю және күн шуағынан болған соққылар;

- жерде көптен жатып қалған таныс емес заттармен ойнау;

- кененің шағуы;

- ересектердің бақылауынсыз суда шомылу;

- орманға, тауға, көкке өз бетімен саяхаттау;

- компьютер алдында ұзақ отыру, компьютер ойындарына тәуелділік;

- дәрігердің нұсқаулығынсыз дәрі-дәрмек қабылдау;

- шылым шегу, алкоголь сусындарын ішу.

1.4. Көшеде, жүріс бөлігінен өтіп бара жатқанда, абай болыңыз және мұқият болыңыз, жол ережелерін ұстаныңыз.

1.5. Электр құрылғыларымен байланыс кезінде сақ болыңыз, теледидарды, электрлі үтікті, шайнек пен басқа тұрмыстық техниканы қосқанда және өшіргенде сақтық шараларын орындаңыз.

1.6. Газ құрылғыларын пайдалану кезінде сақтық шараларын қатаң сақтау қажет.

1.7. Теледидар қарау және компьютерде жұмыс істеу уақытын сақтау қажет.

1.8. Ересек адамдардың бақылауынсыз трактор бригадаларына, гараждарға, шаруашылықтарға баруға қатаң тыйым салынады. Сонымен қатар ересек адамдардың қадағалауынсыз үй жануарларына мінуге қатаң тыйым салынады (жылқылар, түйелер) және т.б. Ат жарыстарына қатысуға тыйым салынады.

1.9. Үй жануарларымен қарым-қатынас кезінде ұқыпты және абай бол.

1.10. Заңды өкілдерінің еріп жүруінсіз түнгі уақытта сағат 23.00-ден кейін жүруге қатаң тыйым салынады.

1.11. Салауатты өмір салтының нормаларына сай келетін белсенді демалуды жүргізу қажет

1.12. Оқушылардың кез-келгені жарақат алған жағдайда, оқиғаның куәгері ересек адамға дереу хабарлап, жедел жәрдем шақыру керек.

3.2. Жол қауіпсіздігі ережелері:

3.2.1. Жолдың жүру бөлiгiн арнайы белгiленген орындарда ғана өткiзу керек: жүргіншілер өткелінде немесе бағдаршамның жасыл көзі жанғанда.

3.2.2. Көшеде бағдаршамдарды немесе жаяу жүргіншілерге арналған жолды пайдаланып, белгілі бір жерлермен ғана өтуге болады.

3.2.3. Жолдан өтерде өтіп жатқан жүргіншілерге кедергі жасамас үшін бірінші сол жаққа, сосын оң жаққа қараңыз.

3.2.4. Жолды кесіп өтіп бара жатып, сіз өтуді аяқтай алмасаңыз, автокөліктің қозғалысын бөлетін сызық бойында тұруыңыз керек.

3.2.5. Егер жүріс бөлігінде жаяу жүргінші жолдары болмаса, сіз жолдың қарама-қарсы жағына қарай қозғалысқа баруыңыз керек, бұл жағдайда жақында келе жатқан көліктерді көре аласыз.

3.2.6. Көлік құралын арнайы күту алаңдарында немесе тротуарда күтіңіз.

3.2.7. Автокөлік жолдарына бөтелкелерді, тастарды және басқа заттарды тастауға тыйым салынады.

3.2.8. Автокөлік жолдары мен теміржол жолдарының бойында велосипед, скутерлер тебуге, ойнауға қатаң тыйым салынады,

3.2.9. Жол ережесінің талаптарына сай, велосипедті 14 жастан асқан тұлғаларға, ал мопедті 16 жастан асқан адамдарға жүргізуге рұқсат етіледі. Есіңізде болсын!

3.2.10. Темір жол бойында жүргенде және олардан өтіп бара жатқанда, мұқият болыңыз. Қарсы жолмен поезд келе жатпағандығына көз жеткізіңіз.

3.2.11. Қатаң тыйым салынады:

- жолды кесіп өтіп бара жатқан адамды алаңдатуға;

- жақын келе жатқан көліктің алдынан жолды кесіп өтуге;

- көлік жолының маңында ойнауға;

- жолды кесіп өтіп бара жатқанда ұялы телефонмен сөйлесуге немесе қолдануға.

3.3. Велосипедпен жүру кезіндегі қауіпсіздік ережелері

3.3.1. Жолда велосипед жүргізу 14 жастан асқан тұлғаларға рұқсат етіледі;

3.3.2. Жол бойында велосипед қозғалысына тек бір қатарда оң жақ шет жолда жүруге рұқсат етіледі;

3.3.3. Велосипед жүргізуші жолдан өтіп бара жатқан кез келген транспортты өткізуге міндетті.

3.3.4. Жолдарда және автокөлік қозғалысы бар көшелерде велосипедпен жүру кезінде келесі ережелер сақталуы тиіс:

- өзіңіздің бойыңызға сәйкес келетін велосипедті ғана пайдалану керек;

- велосипедті басқаруға кедергі келтіретін заттарды тасымалдауға жол берілмейді;

- қоңыраусыз және тежегіші дұрыс жасамайтын велосипедпен екі бірге жүруге қатаң тыйым салынады;

- велосипед тұтқасын қолыңнан босатуға болмайды;

- жолда солға бұрылуға жол берілмейді;

- жақын жердегі қозғалыстағы машинаға жақын велосипедпен қозғалуға, көліктерге жабысуға қатаң тыйым салынады.

Көптеген адамдардың өмірі сіздің іс-әрекеттеріңіздің дәйектілігі мен анықтығына байланысты болады!

Абайлаңыз! Күдікті зат!

Кепілсіз қапшықтар, портфельдер, қораптар, бумалар, сөмкелер, ойыншықтар және басқа күдікті заттар сіздің өміріңізге және денсаулығыңызға қауіп төндіруі мүмкін. Оларды тауып алған жағдайда тексеруге тырыспаңыз және ол күдікті затқа басқа адамдарды жолатпаңыз. Күдікті заттардың табылғандығы жөнінде тиісті органдарға өзіңіз немесе аралық делдал арқылы хабарлануы керек (ұялы байланыс пайдаланбаңыз):

• қалалық көлікте - жүргізушіге немесе билет тексерушіге;

• электр пойызында - машинистке немесе кассир контролеріне;

• вокзал станцияда - полиция қызметкеріне немесе станция жұмысшысына;

• дүкенде - жақын күзетшіге немесе сатушыға;

• адамдар көп жиналатын мекемелерде – күзетшіге немесе әкімшілік қызметкеріне;

• үйдің кіре берісінде - жақын тұратын тұрғындар арқылы 112 телефонына телефон шалу бойынша

6. Тұмау ауру кезіндегі тәртіп ережелері.

• адамдардың көп шоғырлануын болдырмау;

• қажет болған жағдайда ғана қоғамдық көлікті пайдалану;

• дүкенге сирек бару;

• мәдени-көпшілік іс-шараларға барудан бас тарту;

• адамдармен қарым-қатынас жасау кезінде кемінде бір метр қашықтықты сақтау;

• мүмкіндігінше көп уақытты үйде өткізу;

• іс сапарларды қысқарту.

• Қолды таза ұстаңыз, оларды сабынмен жиі жуыңыз немесе дезинфекциялау құралын пайдаланыңыз.

• Сондай-ақ ауызға, мұрынға немесе көзге жуылмаған қолыңызды тигізбеуге тырысыңыз (әдетте мұндай жанасулар орта есеппен алғанда сағатына 15 рет еріксіз болып тұратынын сөзсіз)

• Кез келген жағдайда қолыңызды тазалау үшін қолдың дезинфекциялық құралын өзіңізбен бірге алып жүріңіз.

• Әрқашан тамақ алдында қолыңызды жуыңыз.

• Әсіресе адам көп болатын орындарында, әуежайларда және басқа да қоғамдық көлік жүйелерінде болғанда, абай болыңыз. Мұндай жерлерде тұрған беттерге және заттарға жанасуды барынша азайтыңыз және бетке жанаспаңыз.

• Бір рет қолданылатын майлықтарды өзімен бірге алып жүріңіз және жөтелгенде немесе түшкіргенде әрдайым мұрын мен аузыңызды жабыңыз.

• Жалпы ортақ орамнан немесе ыдыстан тамақ ішпеңіз, егер басқа адамдар оларға саусақтарын батырған болса (жаңғақтар, чипстер, печенье және басқа да тағам түрлері

• Қол алысу мен бетке жанасып сүйіп амандасуға жол бермеңіз.

• Сіз жанасатын беттер мен құрылғыларды (компьютердің пернетақтасы, жалпы пайдаланылатын оргтехника панельдері, смартфон экраны, пульттер, есік тұтқалары мен тұтқалары) үнемі тазалаңыз.

7. Күзгі демалыс күнінен кейінгі қауіпсіздік талаптары.

7.1. Бірінші оқу күніне арналған сабақ кестесі бойынша оқу-құралдарды жинақтау.

4-мәселе «Құқықбұзушылықтың алдын алу, буллинг мәселесі» тақырыбында Сынып жетекші Г.Н.Қаналина сөз алды.

 Тұлғаны жан-жақты үйлесімді тәрбиелеу саласының бірі – құқықтық тәрбие. Ол қоғамның әрбір азаматының мемлекеттік заңдары аса жауапкершілікпен орындап отыруы талаптарымен тығыз байланысты. Әсіресе, оның елімізде жүріп жатқан жариялылық, құқықтық және зайырлы қоғам орнату процесімен байланысының маңызы ерекше. Ол үшін адамзаттың сан ғасыр уақыттар бойы жасап шығарған жалпы адамзаттық негіздегі моральдық нормаларын қоғамның әрбір өскелең жастарының сана- сезімімен, күнделікті мінез- құлықтарына қалыптастыру қажет.Бұл талапты іс жүзіне асыру, әсіресе елдің әлеуметтік-экономикалық жағдайын дамыту кезеңінде, ең бірінші кезекте құқықтық сананы тәрбиелеу мен мемлекеттік заңдарды жетілдіру процесінде жандандыру айрықша міндетті іс.Бүгінде оқушылармен жүргізетін құқықтық тәрбиенің мазмұнын айқындауда А.С. Макаренко, В.А.Сухомлинский “Қандай да бір құқықтық тәрбие болмасын, егер ол белгілі бір мақсатпен ұйымдастырылып жеке адамның мұқтаждығына негізделсе, екіншіден, ұжымдық жұмыстарға оқушылар шаруашылықпен қатысса, соғұрлым алдыңғы буын ағалардың әлеуметтік- құқықтық жетістіктерін, тәжірибелерін қабылдап, өз мінез-құлықтарына қалыптастырады”- деп осы мәселеге қатысты айтқан пікірлескен түрде басшылыққа алудың маңызы ерекше. Жасөспірімдер мінез - құлқының нормадан, шамадан ауытқуына түрлі жағдайлар себеп болады. Олардың ішінде ең бастысы отбасы жағдайы болып есептеледі. Өйткені тұлғаның жеке басының жаман - жақсы қасиеттерінің негізі отбасынан қалыптасады.Сондықтан да, балалардың өнеге алып үлгі тұтары ең алдымен өздерінің ата -аналары. Буллинг – жәбірленушісі үнемі күйзеліске ұшыраған адамға бірнеше рет психологиялық қысым көрсету. Бір адамды екіншісімен қорлау. Ол барлық жастағы және әлеуметтік топтарда көрінеді.Мектептегі қорқыту өзінің қатыгездігімен, ымырасыздығымен ерекшеленеді. Физикалық мүмкіндіктері бірдей екі адам жиі дауласып немесе төбелесіп жатқанда, қорқыту достық қарым-қатынаста болған кезде болмайды. Буллингтің әрқашан құрбанды улау, қорқыныш тудыру, қорлау мақсаты болады. Білім беру, жабық және басқа да балалар мекемелеріндегі қорлау әртүрлі елдерде, соның ішінде Ресейде бұрыннан белгілі.

Буллингті анықтаудың негізгі компоненттері:

Бұл агрессивті және жағымсыз мінез-құлық.

Ол жүйелі түрде жүзеге асырылады.

Билік пен күштің теңгерімсіздігі.

Бұл мінез-құлық қасақана жасалған.

Білім беру мекемесінде буллингтің пайда болу себептері:

Балалар ұжымдарында қорқытудың өркендеуіне ықпал ететін бірқатар факторлар бар. Бұл құбылыстың дамуына көп жағдайда отбасындағы тәрбие және балалар білім алуға баратын оқу орнының микроклиматы ықпал етеді. Балалардың үзіліс, бос уақыт кезіндегі мінез-құлқын бақылаудың болмауы.

Үлгерім мәселелері және жапсырмаларды жапсыру (мұғалімдер мен ата-аналар баланың түзелмейтінін, нашар тәрбиеленетінін немесе ақымақ екенін айтады). Үлгерімі нашар оқушылар үшін агрессивті мінез-құлық олардың үлгермеушілігін өтеу құралдарының бірі болып табылады.

Қаулы:

1. . Оқушылардың физикалық және психикалық денсаулығын сақтау мақсатында ата-аналар балалардың толыққанды ұйқысы үшін барлық жағдайларды қамтамасыз етуді және оның ұзақтығының қажетті нормасын сақтау міндеттелсін.

2. Ата-аналар балалардың психикалық және физикалық денсаулығын сақтау және нығайту бойынша жұмыс жүргізсін.

3. Ата-аналар I тоқсанның қорытындыларын ескеріп, оқушылардың негізгі пәндер бойынша (математика, орыс тілі, жаратылыстану, қазақ тілі, әдебиеттік оқу, ағылшын) дайындығына бақылау күшейтілсін.

4. «№5 мектеп-лицей оқушыларының күзгі демалыс уақытта өмірі мен денсаулығын сақтауға арналған мақсатты» нұсқаулықтың орындалуын бақылау ата-аналарға міндеттелсін.

5. Күзгі демалыс кезеңінде баланың денсаулығы мен өмірінің қауіпсіздігі үшін жауапкершілік ата-аналарға жүктелсін.

6. Ата-аналар баланың гаджеттерді пайдалану уақытын шектеуді, балалардың интернет желісіндегі байланысын бақылау ата-аналар тарапынан бақылауға алынсын

7. Ата-аналар балалардың қорқыту, қорқытудың салдары, буллинг, зорлық-зомбылық, агрессия сияқты ұғымдарға теріс көзқарасын қалыптастыру бойынша жұмыс жүргізілсін.

8. Оқушының уақытын дұрыс ұйымдастыру мақсатында, әр түрлі іс-әрекеттердің, белсенді және пассивті демалыстың, ұйқының нақты ауысуымен, уақыт аралықтарын сақтай отырып, ата-аналар балалар күнінің режимінің сақталуын бақылауды жүргізілсін.

Ата-аналар жиналысының төрайымы 3Б сынып жетекшісі: Г.Н.Қаналина

Хатшысы ата-аналар комитетінің төрайымы: А.А.Қуанышбай