Аңыздан жаралған аспаптар

« Қайнар» мектеп-гимназия » коммуналдық мемлекеттік мекемесі

Сабақтың тақырыбы:

“ Аңыздан жаралған аспаптар”

Сабақтың мақсаты

Ұлттық музыкалық аспаппен таныстыру, жетіген аспабының қалай тартылатынын меңгерту.

Гусли, Цимбалы аспаптары туралы мәліметпен таныстыру.

Сабақтың барысы

1. Ұйымдастыру кезеңі

2. Психологиялық дайындық

3. Топқа бөлу

4.Үй тапсырмасын сұрау

5. Жаңа сабақ

6. Сабақты бекіту

7. Бағалау.

8. Үйге тапсырма.

Психологиялық дайындық

Әрбір адам? Туысым , досым, жұрағат.

Әрбір сабақ? Үйрену, ұғу, ұлағат.

Әрбір ісің? Тірлік, тірек, адамдық.

Әрбір сөзің? Шындық, бірлік, адалдық

“ Кластер” әдісі

“ Үрмелі” аспаптар тобы:

1.Тастауық, чопо чоор аспаптары туралы жан-жақты мәліметті қамтиды.

“ Ұрмалы” аспаптар тобы:

1. Сыбызғы, свирель аспаптары туралы жан-жақты мәліметті қамтиды.

Қандай аспап бейнеленген ?

Жаңа сабақ “Сұрақтар легі” әдісі

1. “Жетіген” аспабының атауы қалай пайда болған ?

2. “Жетіген” аспабының ішегі неден жасалады ?

3. Аспаптың құлақ күйін қалай келтіреді ?

4. Қазіргі таңда жетіген аспабы қолданыла ма?

5. Жетіген аспабында тиек орнына қандай зат қойылған ?

1. Орыс халқының жетігенге ұқсас аспабы қалай аталады ?

2. Гуслиде неше ішек болады ?

3. Беларусь елінің көп ішекті музыкалық аспабы қалай аталады ?

4. Цимбалы аспабымен қандай музыкалар орындалады ?

5. Танысқан аспаптардың бір-бірінен айырмашылығы ?

Жетіген

Жетіген- ерте заманнан келе жатқан қазақ халқының шертіп ойнайтын көне музыкалық аспаптарының бірі .Бұрауы жоқ тегіс бетіне жеті ішек таққан, тиек орнына жеті асық қойылған, құлақ күйін асықтарды ілгерілі-кейінді жылжыту арқылы келтіреді. Дыбыс ішектерді саусақтармен іліп қағу арқылы шығады. Шанағы тұтас ағаштан ойылып жасалынады.Ішектері аттың қылынан тағылады.

Гусли

Орыс халқында Гусли деген аспап бар Әлемде жетігенге ұқсас аспаптарда кездеседі.Мына көріп отырған аспаптың аты Гусли деп аталады.Гусли деген сөз “Ішектің гуілі” деп атайды.Ежелгі гректің арфасы мен қазақтың жетігені сияқты көпішекті.

Цимбалы

Цимбалы – Беларусь елінің көпішекті музыкалық аспабы. Дыбысы ашық болғанымен дыбысталуы өте қысқа, сондықтан цимбаламен қысқа музыкалер орындалады.

Шырша жыры

Құтты болсын Жаңа жыл

Шыршамыз тұр жараса

Кәне достар,тұрмайық,

Жанында Аяз ата жүр

Қарсы алайық жыл басын.

Қызықтан бос қалмайық,

Қуанады балаша

Қайырмасы

Шырша жыры самғасын

Қайырмасы

Ал,достарым келіндер,

Келді Аяз атамыз

Ал,достарым келіндер,

Биге билеп беріңдер

Келді Аяз атамыз

Шырша жырын айтамыз

Биге билеп беріңдер

Шырша жырын айтамыз

Шырша жырын айтамыз

Шырша жырын айтамыз

Аппақ қардай береке

Даламызда самғасын

Жаңа жылда мереке

Таба берсін жалғасын.

“ Кел ойнайық ”ойыны

Әр әріптің астына жазылған сандарды ретімен қойса, шертпелі аспаптың аты шығады

Е

Е

6

І

2

Ж

4

Н

1

Т

7

Г

3

5

Үйге тапсырма:

«Шырша әнін» жаттау .