kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

А?ыздан жарал?ан жетіген

Нажмите, чтобы узнать подробности

?ыс?а мерзімді жоспарлау

Сыныбы: 2 «з»

Саба?ты? та?ырыбы: А?ыздан жарал?ан жетіген

Саба?ты? ма?саты

Жетіген ж?не жалпы ішекті аспаптар жайлы т?сінік беру.

О?ушыларды? ?н-?уезге ?ызы?ушылы?тарын арттыру. ?лтты? музыканы с?юге, ?йренуге, ты?дай білуге  баулу. Шы?армашылы? ізденіс да?дыларын дамыту.

Саба?ты? т?рі: Жа?а саба?ты ме?герту

?діс-т?сілдері: Диалогтік о?ыту, сын т?р?ысынан ойлану

К?рнекілігі: Ішекті аспаптар суреті, аспап, ?нтаспа

К?тілетін н?тиже:

Жетіген ж?не жалпы ішекті аспаптар жайлы ма?л?мат алады.

О?ушыларды? ?нге ?ызы?ушылы?тары артады. ?лтты? музыканы с?юге, ?йренуге, ты?дай білуге  да?дыланады. Шы?армашылы? ізденіс да?дылары артады.

Негізгі идея: ?лтты? аспаптарды ??рметтеуге т?рбиелеу, жан-жа?ты эстетиалы? т?рбие беру.

Саба?ты? жоспары

1. Халы? к?йі «А?шыны? зары»-ты?дау

2. Халы? ?ні «Балапан ?аз» - ?йрену

3. Музыка сауаты – ішекті аспаптар

Саба?ты? барысы

I.?йымдастыру кезе?і

II. ?й тапсырмасы

III. Жа?а саба?

IV. Музыка ты?дау

V. ?н ?йрену

VI. Музыка сауаты

 VII. ?орытынды

VIII. Ба?алау

IX. Кейінгі тапсырма

а) О?ушылармен с?лемдесу

?)  Саба??а дайынды?тарын ?ада?алап,  назарларын аудару

б) Музыкалы? жеті дыбыс ар?ылы  дауыс жатты?уын жасау.

    Жатты?у кезінде музыкалы? дыбыстарды? бір?алыпты   

     шы?уын,  тынысты? д?рыс алынуын ?ада?алау.

1.?рлемелі аспаптар ж?не сыбыз?ы аспабы - ??імелеу

2. Халы? ?ні «?алаулым» - орындау

?ызы?ушылы?ты ояту

Суреттер ар?ылы ішекті аспаптарды атау: домбыра, шертер, ші?кілдек, жетіген, адырна.

-Б?л аспаптарды неліктен ішекті аспаптар дейміз?

-Д?рыс, ішек та?ылып, шертіп ойналатынды?тан ішекті аспаптар дейді екенбіз. Е? ал?аш?ы ішекті аспап – а?шылы? сада?. Ертеде а?шылар сада?пен ат?анда дыбысы ?атты ?рі ?за? са?талса, ол алыс?а жететін бол?ан, ал дыбысы ?ыс?а ?рі ж?й естілсе, ол ?за??а жетпеген.Сада?ты? осындай ?демі ?уенге ??сас дыбысын тек ?ана а?шылар ?ана ести ал?ан. Ал ?азір мына ж?мба?ты шешіп к?рейік:
Ж?мба?

Жеті ішектен жеті т?рлі ?н шы?ар,

?уезінен жеті тарау м?? шы?ар.

Ойнап кетсе?,

Т?рлі-т?рлі жыр шы?ар

Б?л ?андай аспап?                             (Жетіген)

Ма?ынаны тану

Жетіген – жеті ішекті шертіп ойналатын ?аза? хал?ыны? музыкалы? аспабы. Т?р?ы ?зынша, ж?шік тектес. Бетіне ж??а та?тайдан ?а?па? жабылып, ішектер тартыл?ан ж?не ?н беретін ойы?тар салын?ан. Ойнау ?діс-т?сілі ?те к?рделі. Ертеректе ел арасында са?тал?ан к?не жетігенні? ішегі атты? ?ылынан та?ылып, тиекті? орнына асы?тар та??ан.Аспапты? ??ла? к?йі осы асы?тарды ?рлі-берлі жылжытулар ар?ылы келтірілген. Ішек сандары жетеу бол?анды?тан жетіген деп ата?ан. Жетіген аспабы т?ркі тілдес халы?тарда да бар, мысалы татарларда –етиган, тувалы?тарда – жады?ан, ха?астарда – шат?ан, орыстарда – гусли, украйн хал?ында - цимбало деген атаулармен аталып, ??сас, тектес екендіктерін бай?атады. Жетіген деген с?з «жеті» ж?не «?н» с?здерінен ??рал?ан. Жетіген аспабы жайында ел арасына тара?ан а?ыз да бар, естуіміз бар ма?

А?ыз: Ертеде бір ?арияны? жеті ?лы болыпты.Бір жылы ?атты ж?т болып, адамдар тама?сыз ?алады, ?арияны? да ?лдары біртндеп д?ниеден ?теді. Сол кезде ?ария ?р ?лы д?ниеден ?ткен сайын бір ішек тартып, к?й арнайды. Со?ында «Жеті баламнан айрылып ??са болдым» к?йі орындалады. К?йде ?ай?ы?а толы ?арияны? ?лдарын жо?та?ан зары бейнеленеді. ?азіргі кезде жетіген аспабында к?птеген шы?армаларды елге танытып, таратып ж?рген белгілі ?нші ?ара?ат ?білдина.Оны? бір топ ш?кірттері жетіген аспабы ар?ылы халы? ?ндерін ел арасында д?ріптеп, таратуда.


 Халы? к?йі «А?шыны? зары» - ты?дау, талдау

-К?й ?ай аспапта орындал?ан?

-К?й ?уені ?алай естіледі?

-К?йде нені бейнелеген?

Халы? ?ні «Балапан ?аз» - ?йрену

Ішекті аспаптар – ішек та?ылып, шертіп ойналатын аспаптар.

«Ой ?орыту» стратегиясы, кері байланыс

-Е? ал?аш?ы ішекті аспап?

-Ішекті аспаптар?а ?андай аспаптар жатады?

-Жетіген аспабы ?алай жасалады?

-?зге ?лттарды? жетігенге ??сас аспаптарын ата?

-Жетіген аспабы жайында?ы а?ыз ?алай пайда бол?ан?

О?ушыларды? та?ырып бойынша рефлексиялы? ойларын ты?дау.

Ма?тау, мада?тау, ?ол шапала?тау, смайликтер ар?ылы ба?алау.          

Та?ырыпты ??гімелеу, ?нді, ережені жаттау.

?обыз, скрипка аспаптары жайында деректер жинау.

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«А?ыздан жарал?ан жетіген»

Оразбекова Гүлнұр Мейрамқызы

Қызылорда қаласы

264 мектеп-лицей

Музыка пәні мұғалімі



Қысқа мерзімді жоспарлау


Сыныбы

2 «з»

Сабақтың тақырыбы

Аңыздан жаралған жетіген

Сабақтың мақсаты

Жетіген және жалпы ішекті аспаптар жайлы түсінік беру.

Оқушылардың ән-әуезге қызығушылықтарын арттыру. Ұлттық музыканы сүюге, үйренуге, тыңдай білуге баулу. Шығармашылық ізденіс дағдыларын дамыту.

Сабақтың түрі

Жаңа сабақты меңгерту

Әдіс-тәсілдері

Диалогтік оқыту, сын тұрғысынан ойлану

Көрнекілігі

Ішекті аспаптар суреті, аспап, үнтаспа

Күтілетін нәтиже

Жетіген және жалпы ішекті аспаптар жайлы мағлұмат алады.

Оқушылардың әнге қызығушылықтары артады. Ұлттық музыканы сүюге, үйренуге, тыңдай білуге дағдыланады. Шығармашылық ізденіс дағдылары артады.

Негізгі идея

Ұлттық аспаптарды құрметтеуге тәрбиелеу, жан-жақты эстетиалық тәрбие беру.

Сабақтың жоспары

1. Халық күйі «Аңшының зары»-тыңдау

2. Халық әні «Балапан қаз» - үйрену

3. Музыка сауаты – ішекті аспаптар

Сабақтың барысы

I.Ұйымдастыру кезеңі






II. Үй тапсырмасы



III . Жаңа сабақ








































IV. Музыка тыңдау





V. Ән үйрену


VI. Музыка сауаты


VII. Қорытынды








VIII. Бағалау


IX. Кейінгі тапсырма


а) Оқушылармен сәлемдесу

ә) Сабаққа дайындықтарын қадағалап, назарларын аудару

б) Музыкалық жеті дыбыс арқылы дауыс жаттығуын жасау.

Жаттығу кезінде музыкалық дыбыстардың бірқалыпты

шығуын, тыныстың дұрыс алынуын қадағалау.


1.Үрлемелі аспаптар және сыбызғы аспабы - әңімелеу

2. Халық әні «Қалаулым» - орындау


Қызығушылықты ояту

Суреттер арқылы ішекті аспаптарды атау: домбыра, шертер, шіңкілдек, жетіген, адырна.

-Бұл аспаптарды неліктен ішекті аспаптар дейміз?

-Дұрыс, ішек тағылып, шертіп ойналатындықтан ішекті аспаптар дейді екенбіз. Ең алғашқы ішекті аспап – аңшылық садақ. Ертеде аңшылар садақпен атқанда дыбысы қатты әрі ұзақ сақталса, ол алысқа жететін болған, ал дыбысы қысқа әрі жәй естілсе, ол ұзаққа жетпеген.Садақтың осындай әдемі әуенге ұқсас дыбысын тек қана аңшылар ғана ести алған. Ал қазір мына жұмбақты шешіп көрейік:
Жұмбақ

Жеті ішектен жеті түрлі үн шығар,

Әуезінен жеті тарау мұң шығар.

Ойнап кетсең,

Түрлі-түрлі жыр шығар

Бұл қандай аспап? (Жетіген)

Мағынаны тану

Жетіген – жеті ішекті шертіп ойналатын қазақ халқының музыкалық аспабы. Тұрқы ұзынша, жәшік тектес. Бетіне жұқа тақтайдан қақпақ жабылып, ішектер тартылған және үн беретін ойықтар салынған. Ойнау әдіс-тәсілі өте күрделі. Ертеректе ел арасында сақталған көне жетігеннің ішегі аттың қылынан тағылып, тиектің орнына асықтар таққан.Аспаптың құлақ күйі осы асықтарды әрлі-берлі жылжытулар арқылы келтірілген. Ішек сандары жетеу болғандықтан жетіген деп атаған. Жетіген аспабы түркі тілдес халықтарда да бар, мысалы татарларда –етиган, тувалықтарда – жадықан, хақастарда – шатқан, орыстарда – гусли, украйн халқында - цимбало деген атаулармен аталып, ұқсас, тектес екендіктерін байқатады. Жетіген деген сөз «жеті» және «ән» сөздерінен құралған. Жетіген аспабы жайында ел арасына тараған аңыз да бар, естуіміз бар ма?

Аңыз: Ертеде бір қарияның жеті ұлы болыпты.Бір жылы қатты жұт болып, адамдар тамақсыз қалады, қарияның да ұлдары біртндеп дүниеден өтеді. Сол кезде қария әр ұлы дүниеден өткен сайын бір ішек тартып, күй арнайды. Соңында «Жеті баламнан айрылып құса болдым» күйі орындалады. Күйде қайғыға толы қарияның ұлдарын жоқтаған зары бейнеленеді. Қазіргі кезде жетіген аспабында көптеген шығармаларды елге танытып, таратып жүрген белгілі әнші Қарақат Әбілдина.

Оның бір топ шәкірттері жетіген аспабы арқылы халық әндерін ел арасында дәріптеп, таратуда.


Халық күйі «Аңшының зары» - тыңдау, талдау

-Күй қай аспапта орындалған?

-Күй әуені қалай естіледі?

-Күйде нені бейнелеген?


Халық әні «Балапан қаз» - үйрену


Ішекті аспаптар – ішек тағылып, шертіп ойналатын аспаптар.


«Ой қорыту» стратегиясы, кері байланыс

-Ең алғашқы ішекті аспап?

-Ішекті аспаптарға қандай аспаптар жатады?

-Жетіген аспабы қалай жасалады?

-Өзге ұлттардың жетігенге ұқсас аспаптарын ата?

-Жетіген аспабы жайындағы аңыз қалай пайда болған?

Оқушылардың тақырып бойынша рефлексиялық ойларын тыңдау.


Мақтау, мадақтау, қол шапалақтау, смайликтер арқылы бағалау.


Тақырыпты әңгімелеу, әнді, ережені жаттау.

Қобыз, скрипка аспаптары жайында деректер жинау.






Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Музыка

Категория: Уроки

Целевая аудитория: 2 класс

Скачать
А?ыздан жарал?ан жетіген

Автор: Оразбекова Г?лн?р Мейрам?ызы

Дата: 26.02.2016

Номер свидетельства: 299322


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства