kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

?аза?станны? скрипка мектебі

Нажмите, чтобы узнать подробности

?йтікеш Тол?анбаев (1924-1995 жж.)Скрипка (орыс. скрипеть — сы?ырлау, итал.итал. vіolіno) — ыс?ылы ішекті музыкалы? аспап. Скрипка тектес аспаптарды? (С., альт., виолончель, контрабас) е? жо?ары регистрлі т?рі. Скрипканы? 4 ішегі квинталы? б?рау?а келтіріледі. 15 — 16 ?-ларда С-ны? классик. т?рі ?алыптасты. 16 — 18 ?-ларда Солт. Италияда Скрипка жасау шеберлеріні? ірі мектептері орын тепті. Мыс., Брешиа (Г. да Сало, Дж.Маджини) мен Кремонада (А. ж?не Н.Аматилер, Дж.Гварнери, А.Страдивари). Скрипка симфониялы?, эстрадалы?, камералы? оркестрлерде ж?не трио, квартет, квинтет ансамбльдерінде ?олданылады. Ол ?аза?тар арасына 19 ?-ды? ая?ында тарай бастады. Скрипка тартушыларды? алды??ы ?атарында Жаяу М?са болды. Алматы мемл. консерваториясында, музыкалы? колледждер мен мектептерде Скрипка кластары ж?мыс істейді. ?аза?станда к?сіби білім ал?ан, ?здік орындаушылы? ?абілетімен д?ние ж?зіне таныл?ан А.М?са?ожаева, М.Бисен?алиев, Г.Мырзабекова, т.б. скрипкашылар есімі белгілі.[1]  

?йтікеш Тол?анбаев 1924 жылы Семей облысы Шы??ыстау ауданы ?арауыл селосында д?ниеге келген. Ар?ы тегі Ыр?ызбайдан тарайды. ?скенбай,  Мырзатай, ?сер, Жортар  бірге туысады. ?скенбайдан – ??нанбай, одан – Абай, ал Мырзатайдан    Ж?ман-Тол?анбай- ?йтікеш туады. ?йтікеш жас к?нінен музыка?а ?уес болып ?седі. Анасы Бибісара  ?телбаева Жігітек руыны? ?ызы - ?те тамаша даусы бар ?нші бол?ан екен. ?сіресе, Абай ?ндерін на?ышына келтіре орындайтын. Немере а?асы Ш?к?рім тауда жал?ыз т?р?анмен ?йтікешті? ?кесіне жиі келіп ??гіме-д?кен ??рып ?айтады екен.
?йтікешті? бауырлары шетінен музыкалы? аспаптарда шебер ойна?ан. Ал?аш ауыл?а радио торабын тар?анда бала ?йтікешті? ?уанышында шек бол?ан жо?. Радиодан берілетін Совет скрипка мектебіні? шебері М.Полякинні? концертін есі кете ты?дайтын. Он жасында бас?а аспаптарды еркін ме?герген ?йтікешке  скрипканы? си?ырлы ?ні ерекше ?сер етті. С?йтіп, скрипкашы болу?а бел шешеді. Біра? алдымен скрипка аспабын тауып алу керек еді. Шал?айда?ы  ауылда ол ?айдан болсын! К?п ?замай бала арманы орындалды. А?асы Балта?ай Семей д?кенінен жал?ыз ?ана скрипканы к?ріп, сатып алады. 1936 жылы Семейде к?ркем?нерпаздар бай?ауыны? олимпиадасы ?ткізіледі. О?ан облыста?ы барлы? балалар ?жымдары ?атысады 1936 ж. Алматыда?ы музыкалы? –драмалы? техникум?а о?у?а т?седі. Музыкалы? орта?а тап бол?ан ?йтікеш ?зіне к?птеген жа?алы?тар ашып музыка, скрипка ?леміне  бойлай т?седі. 1941 жылы училищені? есеп беру концертінде жеке № 22 Виотти-ді орындайды. ?стазы И.А. Лесман 

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«?аза?станны? скрипка мектебі »

Бекітемін:


Пәні :

Музыка

Сыныбы:

6

Уақыты:


Тоқсанның тақырыбы:

Өнер тұлғалары 10

Сабақтың тақырыбы:

Қазақстанның скрипка мектебі.

Құзыретілікке жеткізетін сабақтың мақсат-міндеттері:

А) Ақпараттық

Қазақтың скрипка өнерінің қалыптасу кезеңдері туралы түсінік беру.


Б)Коммуникативтік

Қазақ кәсіби музыка өнерінің тармақтарының даму тарихын

білуге үйрету, көркемөнер тәрбиесіне баулу.


В) Проблеманы шешу құзыреттілігі

Оқушылардың музыка өнері туралы түсініктерін кеңейту, дамыту.


Түрі:

жаңа материалды түсіндіру

Қолданылатын педагогикалық технологиялар:

Ақпараттық-коммуникативтік технология

Әдістер:

Музыка тыңдау, ән айту, тапсырмалар, сұрақ- жауап.ойын түрлері.

Пәнаралық байланыс:

Саз теориясы

Пайдаланылған көрнекілігі:

Аспаптар, үнтаспа


Сабақтың барысы

Оқытушының қызметі

Оқушының қызметі

Күтілетін нәтиже

І. Ұйымдастыру кезеңі

1.Оқушылармен амандасу;

«Сәламатсыз ба ?-балалар .

Ұстаз еңбегін бағалар »

2.Оқушыларды түгелдеу:

Сабақта жоқ оқушыларды анықтау;

3.Дауыс жаттықтыру:

C-dur» гаммасы .Стакатто,лигатто .

Аспаппен жетектейді.

1.Оқытушымен амандасу;

«Сәлематсыз ба ? – ұстазымыз,

Өнер – білімге құштармыз.»

2.Кезекші оқушының есеп беруі;

3. Қосылып орындайды.:

Оқушы бар зейінімен сабаққа көңіл аударуы.

Оқушылар сабақ бастауға дайын

ІІ. Үй тапсырмасы.


Оқушы үй тапсырмасын жеткізе білуге бағытталады.

ІІ. Жаңа материалды игеру кезеңі

Әйтікеш Толғанбаев (1924-1995 жж.)Скрипка (орыс. скрипеть — сықырлау, итал.итал. vіolіno) — ысқылы ішекті музыкалық аспап. Скрипка тектес аспаптардың (С., альт., виолончель, контрабас) ең жоғары регистрлі түрі. Скрипканың 4 ішегі квинталық бұрауға келтіріледі. 15 — 16 ғ-ларда С-ның классик. түрі қалыптасты. 16 — 18 ғ-ларда Солт. Италияда Скрипка жасау шеберлерінің ірі мектептері орын тепті. Мыс., Брешиа (Г. да Сало, Дж.Маджини) мен Кремонада (А. және Н.Аматилер, Дж.Гварнери, А.Страдивари). Скрипка симфониялық, эстрадалық, камералық оркестрлерде және трио, квартет, квинтет ансамбльдерінде қолданылады. Ол қазақтар арасына 19 ғ-дың аяғында тарай бастады. Скрипка тартушылардың алдыңғы қатарында Жаяу Мұса болды. Алматы мемл. консерваториясында, музыкалық колледждер мен мектептерде Скрипка кластары жұмыс істейді. Қазақстанда кәсіби білім алған, үздік орындаушылық қабілетімен дүние жүзіне танылған А.Мұсақожаева, М.Бисенғалиев, Г.Мырзабекова, т.б. скрипкашылар есімі белгілі.[1]

Әйтікеш Толғанбаев 1924 жылы Семей облысы Шыңғыстау ауданы Қарауыл селосында дүниеге келген. Арғы тегі Ырғызбайдан тарайды. Өскенбай,  Мырзатай, Өсер, Жортар  бірге туысады. Өскенбайдан – Құнанбай, одан – Абай, ал Мырзатайдан    Жұман-Толғанбай- Әйтікеш туады. Әйтікеш жас күнінен музыкаға әуес болып өседі. Анасы Бибісара  Өтелбаева Жігітек руының қызы - өте тамаша даусы бар әнші болған екен. Әсіресе, Абай әндерін нақышына келтіре орындайтын. Немере ағасы Шәкәрім тауда жалғыз тұрғанмен Әйтікештің әкесіне жиі келіп әңгіме-дүкен құрып қайтады екен.
Әйтікештің бауырлары шетінен музыкалық аспаптарда шебер ойнаған. Алғаш ауылға радио торабын тарқанда бала Әйтікештің қуанышында шек болған жоқ. Радиодан берілетін Совет скрипка мектебінің шебері М.Полякиннің концертін есі кете тыңдайтын. Он жасында басқа аспаптарды еркін меңгерген Әйтікешке  скрипканың сиқырлы үні ерекше әсер етті. Сөйтіп, скрипкашы болуға бел шешеді. Бірақ алдымен скрипка аспабын тауып алу керек еді. Шалғайдағы  ауылда ол қайдан болсын! Көп ұзамай бала арманы орындалды. Ағасы Балтақай Семей дүкенінен жалғыз ғана скрипканы көріп, сатып алады. 1936 жылы Семейде көркемөнерпаздар байқауының олимпиадасы өткізіледі. Оған облыстағы барлық балалар ұжымдары қатысады 1936 ж. Алматыдағы музыкалық –драмалық техникумға оқуға түседі. Музыкалық ортаға тап болған Әйтікеш өзіне көптеген жаңалықтар ашып музыка, скрипка әлеміне  бойлай түседі. 1941 жылы училищенің есеп беру концертінде жеке № 22 Виотти-ді орындайды. Ұстазы И.А. Лесман шәкіртінің әлемдік атқа ие болатынына сенімді еді...
Өмірдің есігін енді ашып, өнерін ұштап, білімін жетілдіріп, музыка әлемінің көгінен көрініп, халқыма танылам деп жүрген жас жігіттің арманын сұм соғыс тас-талқан етті.
Иә, туа біткен талант иесі, қазақтың скрипка өнерінің негізін салушы, тұңғыш кәсіпқой музыкант Ә. Толғанбаев тағдыр тәлкегімен Батыс Европаны аралып, көптеген қиыншылықтарды басынан өткізеді. 1946 жылы еліне оралып, өнер жолында халқына еңбек етпекші болған  өнерпазға “Отанын сатқан ” деген айып тағылып, 1947 жылы 25 жылға Магаданға айдалады. Жазықсыз жаламен жапа шегіп, тағдыр тәлкегін басынан өткерді. Тірлігінде тозақ отына күйіп, көрмегенді көрсе де, ар-намыс үшін күресе білді. Адамшылық, кісілік  қасиеттердің қандай болу керектігін танытты. Оның өмір жолы –ерлік пен қайсарлықтың, , адалдық пен  азаматтықтың, өмірге құштарлықтың үлгісі. Ұлы Отан соғысының ардагері, бұрынғы әскери тұтқын,  бұрынғы ГУЛАГ тұтқыны, Қазақстан Республикасы  кәсіпқой скрипка мектебінің негізін салушы, Алматы мемлекеттік конверваториясының бұрынғы доценті Ә. Толғанбаевтың өмір жолы осындай. “Жақсының аты өлмейді” деп халқымыз айтқандай, туған елі, кіндік қаны тамған Шыңғыстау өңірі, Абай елі туған азаматын қастерлеп,  өз аманатымен әке-шешесінің қасына жерлеп, мазар тұрғызған екен.  Абай ауданының орталығында ұйымдастырылған “Ғасыр адамдары” атты ескерткішке мүсінін салып, аты-жөні жазылған.

Оқушылар жаңа сабақты қабылдайды, қабылдаған ақпаратты талқылап, талдайды, ақпарат негізінде білімін жүйелейді, жинақтайды, одан қорытынды шығара алады.

Ән жаттау: Н.Тілендиев

«Әке туралы жыр»

Мұғалім домбырамен айтып көрсетеді .

Жас едім өмір еркім бойламаған

Кун ертен не боларын ойламаған

Шарықтап кетсен дағы қанат қағып

Өзіңдей қамқор әке қайда маған

Сүрінсем сынай қарап от жанарың ,

Сен мені , жақтамадың ақтамадың .

Әрдайым осы қатал мінезіңнен ,

Күш алып , мақсатыма аттанамын.

Жан әке шертіп сезем домбырасын

Кеудемді қуанышқа толтырасын

Арманың асқарына құла шырса

Алдымда асқар тау боп сен тұрарсын

Бұл күнде мен де өзеннің арнасамын

Кім мөлдір болса соның жолдасымын

Қуан сен құанабер әкетайым

Мен сенің өміріңнің жалғасымын

Жаңа ән үйрену.

Музыка тыңдау: Е.Брусилов-ский «Бозайғыр»

Шығарманы тыңдау , талдау .

Ұлттық өнер туралы ұғымы кеңейіп,музыка тыңдайды.

Шығарма тарихын айтып ,балалардың қызығушылығын арттыру.

Жаңа сабақты бекіту

Қазақстанда скрипка өнері қай ғасырда келді ?

Алғашқы скрипка өрындаушылардың бірі .

Әйтікеш Толғанбаев қай ақынмен тумалас келеді ?

Оның өмірі туралы не айта аласың ?

Мақалды жалғастыр

1.Әке көрген оқ жонар,…

2. Әкесі бардың арысы бар,

Ағасы бардың … Інісі …

3. Әкең өлседе …



4.Әкеден безген …
Анадан безген …

5.Әке жүрегі таудан үлкен,…
6. Әке балаға …

7.Әке- асқар тау,

Ана — …

Бала — …

Түсіндірілген тақырып бойынша жауабын ойша іздейді , жауап береді .

Қойылған сұраққа жауап беру арқылы оқушы бойында проблеманы шешу құзыреттілігі шыңдалады, жаңа материалды қорытындылай-ды

Бағалау

Оқушылар жұмысына жалпы сипаттама беру; Тақырыпты қорғаудағы жетістіктеріне баға беру; Кемшіліктерді ашу, олардың алдын алу жолдарын көрсету

Сабақты ойша зерделейді; Жетістіктер мен кемшіліктерді қабылдайды. Баға алған оқушы күнделіктеріне бағаларын қойғызады.


Үй тапсырмасы

Әнді жаттау «Скрипка» сөзіне сөзжұмбақ құрау

«Менің әкем» тақырыбында эссе жазып келу .

Үй тапсырмасын күнделіктеріне жазып алады, оны орындауды түсінеді. Оқытушымен қоштасады


Оқушылар өздігінен үйге берілген тапсырманы орындай алады.











Получите в подарок сайт учителя

Предмет: Музыка

Категория: Планирование

Целевая аудитория: 6 класс

Скачать
?аза?станны? скрипка мектебі

Автор: Шындаулетова Нурлы Жомартовна

Дата: 13.03.2015

Номер свидетельства: 185753


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет
Проверка свидетельства