3. Егер көбейтіндідегі цифрлар саны үтірмен ажыратуға тиісті цифрлар санынан аз болса, көбейтіндідегі үтірді қалай қояды
Математикалық диктант.
0,02*2=0,04
0,05*6=0,3
0,003*10=0,03
0,012*7=0,084
1,003*3=3,009
2,1*4=8,4
5,0002*3=15,0006
0,003*15=0,045
0,009*1000=9
“Қатесін тап”
2,585 0,0091 89,701
7 5 3
17,195 5,0445 259,104
ІІІ. 1. Жаңа материалды үйренуге дайындық.
Оқушылар біздер ондық бөлшектердің жазуын, оқуын үйрендіңдер.
Алғашқы ондық бөлшек орта ғасырларды араб математиктерінің еңбектерінде және олармен бір уақытта Ежелгі Қытайда пайда болды.
Одан ертерек Ежелгі Вавилонда бөлшектер қолданылған.
Ондық бөлшек екі бөліктен тұрады. Ондық бөлшектің жазылуындағы үтірдің сол жағындағы үтірлер оның бүтін бөлігін, ал оң жағындағы цифрлар бөлшек бөлігін құрайды. Бүтін бөлік бөлшек бөліктен үтірмен ажыратылады. Ондық бөлшек дегеніміз не?
Бірліктен де кіші разрядтары бар ондық жүйеде жазылған сан ондық бөлшек деп аталады.
Ондық бөлшектерді қосу және азайтуды білеміз!
Ондық бөлшекті натурал санға қалай көбейтеміз?
Ондық бөлшекті натурал санға көбейту үшін:
1) Үтірге назар аудармай, натурал сандарды көбейтетендей көбейту керек.
2) Ондық бөлшекте неше ондық таңба болса, көбейтіндіде оң жақтан сонша цифрды үтірмен ажырату керек.
Ондық бөлшекті 10-ға көбейткенде, үтір бір цифр оңға, 100 – ге көбейткенде, үтір екі цифр оңға, 1000-ға көбейткенде, үтір үш цифрға оңға қарай және тағы сол сияқты жылжиды.
Ондық бөлшекті 10, 100, 1000 тағы сол сияқты сандарына көбейту үшін, ондық бөлшектің үтірін сәйкесінше 1, 2, 3 және тағы сол сияқты орынға оңға қарай жылжыту керек.
12,34 • 10 = 123.4
12.34 • 100 = 1234
12,34 • 1000 = 12340
“Қас қағым сәт”-үтірін тап
1,83 × 10=1 8 3
12,085 × 100=1 2 0 8 5
7,5492 × 1000=7 5 4 9 2
1,51 × 10= 1 5 1
91,065 × 100=9 1 0 6 5
2,1561 × 1000=2 1 5 6 1
IV. Жаңа материалды меңгергендігін есептер шығару арқылы меңгерту және тексеру.