11. Екі ?атынасты? те?дігі пропорция бола ма? (и?)
12. Р ?ріпіні? математикалы? ма?ынасы периметр ж?не салма? деп атала ма? (и?)
1-ші команда 12 с?ра??а жауап беріп ?пай сандары аны?тал?ан со?, 2-ші команда ша?ырылады. Команда м?шелері ?здерін таныстырады. Ал?аш?ы берілген 12 с?ра??а 2-ші команда да жауап беріп, ?пай сандары аны?талады.
ІІ айналым.«?лы математиктер ?мірінен»
Математика тарихына байланысты 4 с?ра? беріледі. ?р команда 4 ?яшы?та?ы с?ра?ты ?здері та?дайды. Д?рыс жауап?а ?пай беріледі.
1-?яшы?: Арифметикадан, алгебрадан дербес ?ылым болуыны? негізін ?ала?ан, е? ал?аш алгебра о?улы?ын жаз?ан Орта Азияны? ?ргеніш ?аласында д?ниеге келген ?алым кім? (?л-Хорезми)
2-?яшы?: «Негіздер» атты шы?армасыны? 2-ші кітабында ?ыс?аша к?бейту формулаларын геометриялы? т?р?ыдан ?арастыр?ан Афина ?аласында д?ниеге келген грек математигі кім? (Евклид)
3-?яшы?: ?ылымдарды топтастыру, Евклид геометриясы туралы ж?не та?ы бас?а к?птеген е?бек жаз?ан, т?л те?гемізге енген Сырдария бойында д?ниеге келген ойшыл ?алым кім? (?л-Фараби)
Ма?ал м?телдегі ?ажетті санда табу керек. Ба?алануы 50 балл.
1.. жа?сы ?ос болмас, (екі)
. жаман дос болмас.
2.. барма? жиналса, ж?дыры? болады. (бес)
3.. тістен шы??ан с?з,
. рулы елге тарайды. (отыз)
4.. кісі ?аз?ан ??ды?тан, (бір)
. кісі су ішеді. (мы?)
5.. ж?ртты? тілін біл,
. т?рлі білім біл. (жеті)
ІV-айналым. «Тап?ырлы?»
?пай саны жасырын тігіледі, д?рыс жауап болса ал?ан ?пайлары ?осылады, ал д?рыс болмаса ?пай саны шегеріледі. 4 ?яшы?та 4 с?ра?, 2 анаграмма, 2-математикалы? т?уелділік.
1-?яшы?. Анаграмма а?ылшын тілінде, арты? с?зді алып тастау.
Просмотр содержимого документа
««Интеллектуалды олимпиада» сайысы»
Нұн Жұбаев атындағы орта мектеп
«Интеллектуалды олимпиада» сайысы
9,10-сыныптар арасында
Пән мұғалімі: Т.Сәрсенбаева
2015ж,желтоқсан
Интеллектуалды олимпиада
Мақсаты: оқушының математикадан білімін көтерудің ең басты алғы шарты оның пәнге қызығушылығын арттыру.
Өтілу барысы:
1. Әділқазылар алқасымен таныстыру.
2. Командалар арасында өтетін сайыс болғандықтан 1-ші команданы шақыру. Команда құрамында үш оқушы, әр команда өздерін таныстырады.
І айналым. «Ой ұшқырлығы»
12 сұрақ беріледі. «иә» не «жоқ» деген жауап берулері керек. Әр дұрыс жауапқа 10 балл беріледі.
1. Ағылшын математигі Джон Непер (1550-1617) логарифмді ойлап шығарған ба? (иә)
2. Шеңбер ұзындығының диаметрге қатынасы -ге тең бе? (жоқ, )
3. Ы. Алтынсарин «миллион» ұғымын қазақ жеріне алғаш таратты ма? (иә, 1879 ж Орынборда)
4. Айырмашылығы тек таңбаларында ғана болатын сандар қарама-қарсы сандар деп атала ма? (иә)
5. Тік бұрышты үшбұрыштың катеттерінің квадраттарының қосындысы оның гипотенузасының квадраттарына тең деген теорема Декарт теоремасы ма? (жоқ, Пифагор)
6. Биквадрат төртінші дәрежелі теңдеу бола ма? (иә)
7. Барлық қабырғасы тең тіктөртбұрыш ромб бола ма? (жоқ, квадрат)
8. шеңбердің центрі арқылы өтетін хорда диаметр деп атала ма? (иә)
9. 2sin15cos15 өрнегінің мәні -ге тең бола ма? (жоқ, ½)
10. Рене Декарт координаттар жүйесін ең алғаш енгізді ме? (иә)
11. Екі қатынастың теңдігі пропорция бола ма? (иә)
12. Р әріпінің математикалық мағынасы периметр және салмақ деп атала ма? (иә)
1-ші команда 12 сұраққа жауап беріп ұпай сандары анықталған соң, 2-ші команда шақырылады. Команда мүшелері өздерін таныстырады. Алғашқы берілген 12 сұраққа 2-ші команда да жауап беріп, ұпай сандары анықталады.
ІІ айналым.«Ұлы математиктер өмірінен»
Математика тарихына байланысты 4 сұрақ беріледі. Әр команда 4 ұяшықтағы сұрақты өздері таңдайды. Дұрыс жауапқа ұпай беріледі.
1-ұяшық: Арифметикадан, алгебрадан дербес ғылым болуының негізін қалаған, ең алғаш алгебра оқулығын жазған Орта Азияның Үргеніш қаласында дүниеге келген ғалым кім? (Әл-Хорезми)
2-ұяшық: «Негіздер» атты шығармасының 2-ші кітабында қысқаша көбейту формулаларын геометриялық тұрғыдан қарастырған Афина қаласында дүниеге келген грек математигі кім? (Евклид)
3-ұяшық: Ғылымдарды топтастыру, Евклид геометриясы туралы және тағы басқа көптеген еңбек жазған, төл теңгемізге енген Сырдария бойында дүниеге келген ойшыл ғалым кім? (Әл-Фараби)
4-ұяшық: Кімнің теоремасының дәлелденуі бүкіл ғылымдағы, ғасырдың аяғындағы айтулы оқиға болды? (Ферма, 1601-1665)
2- аналымдағы ұпай сандары есептеліді.
ІІІ-айналым. «Ойлан тап»
Мақал мәтелдегі қажетті санда табу керек. Бағалануы 50 балл.
1. ... жақсы қос болмас, (екі)
... жаман дос болмас.
2. ... бармақ жиналса, жұдырық болады. (бес)
3. ... тістен шыққан сөз,
... рулы елге тарайды. (отыз)
4. ... кісі қазған құдықтан, (бір)
... кісі су ішеді. (мың)
5. ... жұрттың тілін біл,
... түрлі білім біл. (жеті)
ІV-айналым. «Тапқырлық»
Ұпай саны жасырын тігіледі, дұрыс жауап болса алған ұпайлары қосылады, ал дұрыс болмаса ұпай саны шегеріледі. 4 ұяшықта 4 сұрақ, 2 анаграмма, 2-математикалық тәуелділік.
1-ұяшық. Анаграмма ағылшын тілінде, артық сөзді алып тастау.
KOBO Book (кітап)
PASWNEPER Newspapes (газет)
FINESLSUS Lustiness (денсаулық)
GAZMAINE Magfzine (журнал)
2-ұяшық. Математикалық тәуелділікті қолданып, жоқ санды жазу.
11 90 19
14 ... 16 (14 90 16)
3-ұяшық. Орыс тілінде анаграмма. Артық сөзді алып тастау.
Н А Н З И Е (знание)
Н Ы Й У Ч Е (ученый)
А У К А Н (наука)
В Е Т О Т (ответ)
4-ұяшық. Математикалық тәуелділікті қолданып, жоқ санды жазу.
1, 6, 12, 19, ... (1, 6, 12, 19, 27)
Қорытындылау. Жалпы ұпай сандары бойынша озып шыққан команданы марапаттау.
-ге тең бе? (жоқ, 
)
-ге тең бола ма? (жоқ, ½)
