Просмотр содержимого документа
«Гармоникалы? тербелісті? графигі »
Гармоникалық тербелістің графигі
Гармоникалық тербеліс физика саласында маңызды қызмет атқарады. Біздің мақсатымыз – жеке жағдайда гармоникалық тербелістің графигін құру және графикті түрлендірудің барлық белгілі әдістерін қайталау.
Гармоникалық тербеліс келесі заңдылыққа бағынады:
немесе
, мұндағы
A - амплитуда,
ω - циклдік жиілік,
φ - тербелістің алғашқы фазасы, әдетте
Гармоникалық тербелістің периодтылығы мына формуламен есептелінеді:
Тербелістің жеке жағдайын аламыз және графикті түрлендірудің белгілі барлық әдістерін қолданамыз .
Тапсырма 1. Гармоникалық тербелістің графигін құру
Шешуі:
Осыған типтес тапсырмаларда кездесетін қателіктерді көрсетеміз: –ке жылжыту көрсетілген, алайда –ға жылжыту қажет:
Осындай тербелістің графигін қалай құру қерек? Құру кезеңдері келесі:
1. алғашқы берілген функция.
2. y осіне қарай 2 есе қысу.
3. x осінен 2 есе созу (сурет. 1).
сурет 1.
4. x ось бойымен оңға –ға жылжыту (сурет. 2).
сурет 2.
Берілген графикті құруда графиктің негізгі түрлендірулері қолданылды:
1.
2.
3.
Тапсырма 2. Функцияның графигін құру:
a)
b)
Шешуі:
a) Функцияның периодын табамыз
Период T = 6π демек, графикті [0; 6π] аралығында құру жеткілікті. Бұл аймақты 4 бірдей аралыққа бөліп, графиктің бейнесін анықтайтын нүктелерді аламыз:
сурет3.
b) Функцияның периодын табамыз
Графикті ұзындығы [0;] периодымен берілген аймақта құрамыз. Оны бірдей 4 аралыққа бөлеміз және нүктелерін аламыз (сурет. 4).
сурет 4.
Құрылған графиктің дұрыстығын функцияның жәке нүктелердегі мәнін табу арқылы тексеруге болады.
Біз функцияның графиктерін периодтылықты пайдаланып құрдық. Тағы да, бір жарты толқынды құруға және оны бүкіл анықталатын аймақта бейнелеуге болады.
Қорытынды.
Біз гармоникалық тербелістің графигін қарастырдық. Біз көргендей, тербелістің графигін құру үшін, берілген қисықты бізге белгілі түрлендірулерге салу қажет: қысу, созу, жылжыту. Бұл әдістерді меңгеру басқа да графиктерді құруда керек болады.