Ыбырай – ??гіме жанрыны? негізін салушы

Қазақ әдебиеті 9-сынып

Сабақтың тақырыбы: Ыбырай – әңгіме жанрының негізін салушы.

Жалпы мақсаты: Ыбырай атамыздың өмір жолына тоқтала отырып, шығармаларын меңгерту, оқушыға ойландыратын сауал бере отырып, пікірін тыңдау, қорытынды жасауға үйрету.

Сабақтың әдісі: СТО, диалогтық, жұптық, топтық жұмыс

Сабақтың көрнекілігі: слайд

Пәнаралық байланыс: тарих

Күтілетін нәтиже: оқушы Ы.Алтынсарин өмір мен шығармашылығы туралы мәлімет алады, топпен жұмыс жасайды, өзгенің пікірін тыңдап, қорытынды жасауға үйренеді.

Сабақтың барысы:

І.Ұйымдастыру кезеңі

1.оқушыларды түгендеу

2.псих. тренинг

3.топқа бөлу

4.бағалау парағын үлестіру

ІІ. Үй тапсырмасы “Жылдар сөйлегенде”

Ы.Алтынсарин өміріндегі елеулі оқиғаларды айтқызу

1-топ 1841-1879 2-топ 1879-1887

Үй тапсырмасын қорытындылау

Ы.Алтынсарин кім?

ғалым

Ыбырай

ағартушы

ақын

жазушы, оқулық педагог

аудармашы авторы

Жаңа сабаққа көшу

Сұрақ-жауап

-«Қазақ хрестоматиясы» қандай өлеңмен басталған?

(Оқушыға өлеңін жатқа айтқызу)

-Ы.Алтынсарин өлеңдерін атаңдар (тақырыбы)

ІІІ. Жаңа сабақ

1.Сабақтың тақырыбы мен мақсатын таныстыру

2.Жаңа сабақ материалын меңгерту

1.Мағынаны тану.

Ы.Алтынсарин – қазақ балалар әдебиетінің атасы

Ыбырай – әңгіме жанрының негізін салушы.

-Әңгіме дегеніміз не?

-Балалар, бүгін алған білімдеріңді толықтыру мақсатында Ыбырай әңгімелерінің тақырыптарымен танысамыз

-Ыбырай әңгімелерінің тақырыптары

а)Адамгершілік тақырыбындағы әңгімелері: ”Таза бұлақ “,”Бақша ағаштары”,”Сауысқан мен қарға” т.б.

ә)Еңбексүйгіштік жайлы әңгімелері: ’’Бай баласы мен жарлы баласы”, “Әке мен бала’’ , “Қыпшақ Сейтқұл,” “Дүние қалай етсең табылады?” т.б

б)Өнер, білім жайлы әңгімелері: “Зеректік”, “Aтымтай Жомарт”, “ Талаптың пайдасы” , “Білімнің пайдасы’’

3)Аудармалары:

И.Б.Паульсон: “Бір уыс мақта” “Тәкаппарлық” “Әдеп” т.б.

Л.Н.Толстой: “Жақсылыққа жамандық” “ Жаман жолдас” “Үш ұры’’

К.Д.Ушинский : “Түлкі мен ешкі’’ “Сауысқан мен қарға’’

И.Крылов: “Қайырымды түлкі”

ІV.Жаңа сабақты бекіту

1.’’Таза бұлақ” әңгімесін рөлге бөліп оқыту

2. Әңгімелерін оқыту

3. Бейнелер бойынша болжау

4. Кестені толтырту

Ы.Алтынсарин – қазақ балалар әдебиетінің атасы, әңгіме жанрының негізін салушы. Шығармалары қысқа мазмұнға құралады. Аз сөзге көп мағына сыйғызу, мақал-мәтел қолдану, әр әңгіменің тәлім-тәрбие мәніне ерекше көңіл бөлу – Ыбырай шығармаларының ерекшеліктері.

V. Сабақты қорытындылау

1.Шығармашылық сәт

«Егемендіктің ең алғашқы шарты – білім» ойтолғау

2.Өткен тақырыпты қалай түсінгендерін кесте арқылы көрсету

VІ. Үйге тапсырма: Ы .Алтынсарин әңгімелерін оқу. “Даланың дара ұстазы” ( шығарма)

VІІ Бағалау (бағалау парағы арқылы)