«Сыр санды?» ?ле?ін м?нерлеп о?у. Сынып о?ушылары алты топ?а б?лінеді. ?р топ ?ле?ді композициялы?,сюжеттік ??рылымына с ?йкес о?ып,мазм?ндайды. Топ м?шелері толы?тырады. (?ле?ді топты? о?у ж?йесі: 1-2,3-4, 5-7, 8-11, 12-19, 20-21 шума?тары)
1-топты? жауабы Жал?ан достар ?олы?да жемі? болса,сені шыр? айналып,?асы?нан кетпейді. Ал ?олы?нан билік кетсе, жемі? таусылса,ол жалт береді. Ол дос емес,жал?ан дос.
2-топты? жауабы. На?ыз достар сырын а?тарып,бірін-бірі ??ынып,сыр т?йінін берік са?тайды. Ондай достарды? жан сарайы,ж?регі-берік ?ойма. Оны а?тару?а кез-келгенні? ?олы жете бермейді. Тек досты? досы ?ана а?тара алады.
3-топты? жауабы. С?кен де са?ына сырласатын на?ыз дос іздейді. Шын досыны? ішкі сырын мысал етіп жырлайтынын ескертеді.
4-топты? жауабы. А?ын досыны? ішкі сырын Сарыар?аны? биік шы?дарына,оны? ?алы? нулы орманы,м?з б?ла?тары мен таби?и байлы?ына те?ейді. Мені?ше, б?л суреттеме-досыны? жан д?ниесі.
5-топты? жауабы. –Сол тауда биік шы? бар,шы? басында ?ойма бар,онда ?ымбат жасау бар; сол асыл б?йым,?ажап перне,сен оны? кілтін тауып аш та,сым пернені басып ?ара; д?рыс басса? ?ана сырын а?тара аласы?. А?ынны? суреттеген ?оймасы-досыны? жан д?ниесі,ж?регі.
6-топты? жауабы. –Адамны? ж?регі-алтын ?ойма,оны? жайын сезе білетіндер ?ана кілтін тауып аша алады. Ол-шынайы досы?, жаны?ны? ??атын жан.
?ле? 21 шума?тан,7-8 буынды шалыс ?й?аспен жазыл?ан.
Сарыар?аны? бір тауы бар,
Бір тауы бар сымбатты.
Сол таудан сен сыр тауып ал,
Сыр тауып ал,?ымбаттым! –деп,С?кен ?мір ?ызы?ы –досты?та,достасты?та. Ту?ан топыра?ы?да досы? к?п болсын! –деп тілеген екуен. Мені? де тілегім-сендерге осы досты?,-деп саба?ты ?орытындылаймын.
«Ой тал?ы с?ра?тары» атты плакатты та?та?а ілемін.
1Досты? дегенді ?алай т?сінесі??
2. Жа?сы досты ?алай табу керек?
3. Досы?ны? білместігін кешіруге бола ма?
4. Досы?ны? кім екенін ата-ана? білу ге тиіс пе?
5. Досы?ны? ?андай бол?анын ?алайсы??
Білімді ба?алау: О?ушылырды? жауаптарына,саба??а белсене ?атысып отыр?андарына ?арай білімдері ба?аланады.
Тәрбие сағатының тақырыбы: «Қазақстан халқы ассамблеясы 20 жыл»
Сабақтың мақсаты: Қазақстан Республикасындағы халықтардың ынтымақтастықпен, бірлікпен, тең құқықпен өмір сүріп жатқандығын және оны үлгі етіп, әр халықтың салт - дәстүрлерін сақтап келе жатқан қаншама ұлттардың салт - саналарынан хабардар ету, балалардың өз өнерлерін көпшілік ортаға салу арқылы шығармашылық білімдерін көрсету, балалардың жаңа қырларын ашу.
Білімділігі: жас ұрпақты Отанды сүюге, еліміздің рәміздерін қастерлеуге, бай - қуатты ел екендігін мақтан етуге, туған еліне, жеріне деген сүйіспеншілігін арттыруға,өзге ұлт өкілдерімен тату болуға,құрметтеуге тәрбиелеу.
Дамытушылығы: танымдық ойлау қабілеттерін арттыру. Топта жұмыс жасай отырып, бірінің пікірін бірі тыңдай білуге үйрету. Ой - өрісін кеңейту, ауызша сөйлеу мәдениетін өрістету. Оқушыларға патриоттық тәрбие беру. Еліне, Отанына, туған жеріне деген сүйіспеншілігін арттыру. Оқушылардың өз бетінше ізденуін қадағалау және білімдерін жетілдіру.
Тәрбиелігі: елін, жерін, салт - дәстүрін құрметтейтін жаны таза, рухы мықты азамат тәрбиелеу. Тарихымызды құрметтеуге баулу.
Сабақтың түрі: тәрбие сабағы.
Сабақтың әдісі:
Сабақтың көрнекілігі:
Сабақтың барысы:
І.Ұйымдастыру кезеңі.
Қазақстан Республикасының әнұраны ойнайды.
Сәлеметсіздер ме, оқушылар, ұстаздар!
Бүгінгі біздің «Қазақстан халқы ассамблеясы жылы »- деп аталатын тәрбие сағатымызға қош келдіңіздер
II. Баяндама: Қазақстан халқының Ассамблеясы
Қазақстан халқы Ассамблеясы — 1995 жылғы 1 наурызда Қазақстан Республикасының Президентінің Жарлығымен құрылған Мемлекет басшысы жанындағы консультативті-кеңесші орган.[1] Ел Президенті Н.Ә. Назарбаев Қазақстан халқы Ассамблеясын құру идеясын алғаш рет 1992 жылы Тәуелсіздіктің бірінші жылына арналған Қазақстан халқының бірінші форумында жариялады. Мұндай институтты құру қажеттілігі саяси тұрғыдан, сондай-ақ жаңадан құрылған, тәуелсіз, полиэтносты, поликонфессиялық мемлекеттің тұрақты дамуы тұрғысынан туындаған еді. Аталған бастама мәдениет аралық диалогты нығайтудың жаңа кезеңінің негізін қалап, этносаралық қатынастарды дамыту мәселелерін жоғары деңгейде шешуге мүмкіндік жасайтын әлемдік тәжірибедегі тың бағыт болып табылды. Жиырма жылдық тарихында Ассамблея қарқынды дамып, елеулі өзгерістерді бастан кешірді. Оның дамуы барысында Н.Назарбаевтың этносаралық толеранттылық және қоғамдық келісімнің қазақстандық үлгісі қалыптасты. Осы жылдар ішінде Қазақстан халқы Ассамблеясының институционалдық құрылымы нығайып, қоғамды ұйыстырушы әлеуеті толысты, ол халық дипломатиясының маңызды күретамырына айналды. Бүгінде Ассамблея ел Президенті Төрағалық ететін конституциялық орган болып табылады. Бұл оның ерекше мәртебесін айқындайды.
Ассамблеяның қызметі:
Бұл бірегей институт еліміздегі барлық этнос өкілдерін ортақ мақсатқа ұйыстыра отырып, республикадағы тұрақтылықты сақтау мен ел дамуының мақсатына айтулы үлес қосып келеді.
Ассамблея қызметінің арқасында Қазақстанда этностық немесе діни ерекшелігіне қарамастан әрбір азаматтың Конституциямен кепілдік берілген азаматтық құқықтары мен еркіндігі толығымен қолданылатын этносаралық және конфессияаралық келісімнің айрықша үлгісі қалыптасты. Қазақстанның көпэтностық бай кеңістігінде сенім, келісім мен өзара түсіністік үлгісі орнады.
Бүгінде республикада Қазақстан этностарының мәдениеттері, тілдері, дәстүрлерінің дамуына қажетті барлық жағдай жасалған. Этномәдени бірлестіктердің өзінің саны тұрақты өсуде, қазір олар 800-ден асады, оның ішінде 28-і республикалық. 15 тілде газет-журнал, 8 тілде радиобағдарламалар 7 тілде телебағдарламалар шығады. Білім беру толықтай өзбек, тәжік, ұйғыр және украин тілдерінде жүргізілетін 88 мектеп жұмыс істейді. 108 мектепте 22 этностың тілі жеке пән ретінде жүргізіледі. Осымен қатар, балалардан басқа үлкендер де 30 этнос тілдерін оқуға мүмкіндік алған 195 этно-білім беру кешендері, жексенбілік және лингвистикалық мектептер ашылды. Қазақ және орыс театрларын қоспағанда елімізде тағы төрт ұлттық – өзбек, ұйғыр, корей және неміс театрлары жұмыс істейді. Әр жыл сайын Қазақстан этностарының тілдерінде бірнеше ондаған жаңа кітаптар жарық көреді. Жыл сайынға халықтық мерекелер Наурыз, 1 мамыр – Қазақстан халқының бірлігі мерекесі, масленица, сабантой дәстүрге айналды. Егер мемлекеттің қалыптасу кезеңінде басты міндет этносаралық төзімділік пен қоғамдық келісім негізінде қоғамды ұйыстыру болса, ел дамуының жаңа кезеңінде, стратегиялық басымдық ретінде, қоғамның барлық азаматтары мойындаған ортақ құндылықтар мен қағидаттар жүйесіне негізделген Ұлт Бірлігіне жету болып табылады. Сондықтан 2010 жылы сәуірде азаматтық қоғам мен мемлекеттік институттардың, азаматтардың сындарлы ұсыныстарын жинақтаған Қазақстанның Ел Бірлігі Доктринасы қабылданды. Қазақстанның Ел Бірлігі Доктринасы – халықтың, уақыт талабына сәйкес, бірігу қажеттігін түсінуіне негіз. Бұл – бізді қандай күш біріктіреді және біртұтас етеді - соны түсінудің тәсілі. Бұл – болашаққа бірігіп ұмтылудың серпіні.
Ел Президенті еліміздегі тіл мәселесіне ерекше көңіл бөліп келеді. Этносаралық қатынастар жүйесінде мемлекеттік тіл ел бірлігін қалыптастырудың маңызды факторы болып танылған. Сондықтан да Ассамблея қызметінде мемлекеттік тілдің қолданыс аясын кеңейту маңызды орынға ие.
Ассамблея қызметі этносаралық қатынастар мәселелерін тиімді шешіп келе жатқан ел ретінде Қазақстан Республикасының халықаралық беделінің өсуіне ықпал етуде. Бүгінде Н.Назарбаевтың этносаралық толеранттылық пен қоғамдық келісім үлгісі әлем назарын аударып отыр.
Қазақстандық үлгі Біріккен ұлттар ұйымында, ЕҚЫҰ-ға қатысушы елдерде, Копенгагенде, Венада, Женевада, Нью-Йоркте өткен халықаралық форумдарда таныстырылып оң бағаға ие болды, ЕҚЫҰ-ға қатысушы 56 мемлекет тіліне аударылды.
БҰҰ-ның Бас хатшысы Пан Ги Мун елімізге сапары барысында Қазақстан халқы Ассамблеясының қызметімен танысып Ассамблея принципі БҰҰ-ның жұмыс принципімен толық сәйкес келеді деп атап өтті.
Қазақстандық үлгі Қазақстан халқы Ассамблеясы мен ЕҚЫҰ-ның ұлттық азшылықтар ісі жөніндегі Жоғары комиссары арасындағы өзара іс қимылдың негізгі бағыттарының біріне айналды. Қазақстандағы қоғамдық келісім үлгісіне қызығушылық танытушы мемлекеттер мен халықаралық ұйымдар саны күн санап артып келеді.
Ассамблеяның негізгі міндеттері
этносаралық қатынастар саласында мемлекеттік органдармен және азаматтық қоғам институттарымен тиімді өзара іс-қимылды қамтамасыз ету, қоғамда этносаралық келісімді және толеранттықты одан әрі нығайту үшін қолайлы жағдайлар жасау;
халық бірлігін нығайту, қазақстандық қоғамның негіз қалаушы құндылықтары бойынша қоғамдық келісімді қолдау және дамыту;
қоғамдағы экстремизмнің және радикализмнің көріністері мен адамның және азаматтың құқықтары мен бостандықтарына қысым жасауға бағытталған әрекеттерге қарсы тұруда мемлекеттік органдарға жәрдемдесу;
азаматтардың демократиялық нормаларға сүйенетін саяси-құқықтық мәдениетін қалыптастыру;
Ассамблеяның мақсаты мен міндеттеріне қол жеткізу үшін этномәдени және өзге де қоғамдық бірлестіктердің күш-жігерін біріктіруді қамтамасыз ету;
Қазақстан халқының ұлттық мәдениетін, тілдері мен дәстүрлерін өркендету, сақтау және дамыту болып табылады.
III.Мақал-мәтел жарысы
Мақал – мәтел жарысы. «Мақал айтсаң – жол көрсеттің, мәтел айтсаң – жанымды жайландырдың» демекші, мақал – мәтел айтып жарысайық.
1. Достық, татулық.
2. Отан, туған жер.
3. Еңбек, еңбексүйгіштік.
Мысалы:
Отан оттан да ыстық
Еңбек түбі-береке
Татулық табылмас бақыт
Ағаш тамырымен, адам досымен мықты
Ұрыстың мерейі - ерлік,
Ырыстың мерейі – бірлік
Ырыс алды – ынтымақ
Ай ортақ, күн-ортақ, жақсының аты-ортақ
Бейбіт елде - сән бөлек,
Бүлінген елде - дау бөлек
V. Қорытынды
Балалар, бүгінгі тәрбие сағатымызда халықтар достығы туралы, бірлік туралы әңгіме қозғадық. Қазақстанда барлық ұлт өкілдері тату-тәтті , достықта өмір сүріп жатыр екен. Отан, достық, бейбітшілік деген киелі ұғымдарды тек біздер ғана емес, басқа да халықтар өз тілінде айтып бейбіт өмір сүруге шақырады.
Біз көппіз және бәріміз – бір Елміз, бір халықпыз..
Біз бәріміз бір атаның – қазақ халқының ұлымыз.
Бәріміздің де туған жеріміз біреу – ол қасиетті қазақ даласы.
Бұл дүниеде біздің бір ғана Отанымыз бар, ол – тәуелсіз Қазақстан.
Біз болашаққа көз тігіп, тәуелсіз елімізді «Мәңгілік Ел» етуді мұрат қылдық.
