Birgalik nisbati

1. Mavzu: Birgalik nisbati

2. 1) Salomlashish

2) Navbatchi axborotini tinglash 3) Siyosiy daqiqa

O’qituvchi: 5ta muhim tashabbus haqida nimalarni bilasiz?

O’quvchi 1: Prezidentimiz Sh. M. Mirziyoyev tomonidan yoshlar ma’naviyatini yuksaltirish, ularning bo’sh vaqtini mazmunli tashkil etish maqsadida taqbiq etildi.

O’quvchi 2:

Birinchi tashabbus: Yoshlarning musiqa, rassomchilik, adabiyot, teatr va san’atning boshqa turlariga qiziqishlarini oshirishga, iste’dodini yuzaga chiqarishga xizmat qiladi.

O’quvchi 3:

Ikkinchi tashabbus: Yoahlarni jismoniy chiniqtirish, ularning sport sohasida qobiliyatini namoyon qilishlari uchun zarur sharoitlar yaratishga yo’naltirilgan.

O’quvchi 4:

Uchinchi tashabbus: Aholi va yoshlar o’rtasida kompyuter tehnologiyalari va internetdan samarali foydalanishni tashkil etishga qaratilgan.

O’quvchi 5:

To’rtinchi tashabbus: Yoshlarni ma’naviyatini yuksaltirish, ular o’rtasida kitobxonlikni keng targ’ib qilish bo’yicha tizimli ishlarni tashkil etishga yo’naltirilgan.

O’quvchi 6:

Beshinchi tashabbus: Xotin-qizlarni ish bilan ta’minlash masalalarini nazarda tutadi.

O’qituvchi : O’zbek tiliga davlat tili maqomi qachon berilgan?

O’quvchi: O’zbek tiliga davlat tiloi maqomi 1989 yil 21-oktabr kuni berilgan.

O’qituvchi: Biz bu bayramning necha yilligini nishonladik?

O’quvchi: 30- yilligini nishonladik.

O’qituvchi: O’zbek tilimizga oid qanday qarorlarni bilasiz?

O’quvchi: Konstitutsiyamizda ham aytib o’tilgan “O’zbek tili – davlat tilidir.”

1. O’tgan mavzuni mustahkamlash

“Savatchani to’ldir” oyini

O’tilgan mavzudagi orttirma nisbatda berilgan so’zlarni daraxtdan uzib, ular iushtirokida gaplar tuzib savatchani to’ldiramiz. Kuz fasliga va

tehnologiya faniga bevosita bog’langan

holda hosil teramiz.

1. Yangi mavzu bayoni

132-mashq. Berilgan fe’llarga birgalik nisbati qo’shimchalarini qo’shib, ular ishtirokida gaplar tuzing

Ulamoq, yuvmoq, qurmoq, ishlatmoq, o’rganmoq, chiqarmoq, sanamoq, saylamoq, kuylamoq.

“Moychechak” uslubida qo’llangan so’zlardan foydalanib gap tuzish.

Ehtimoliy javoblar: Ular Ingliz tilini o’rganishdi.

Quruvchilar chiroyli binolar qurishdi.

133-mashq. Gaplarni o’qing. Birgalik nisbatidagi fe’llar qatnashgan gaplarni ko’chirib yozing.

1. Yaxshini badnom qilib bo’lmaydi.(F.Volter)

2. Odamlar bilan ularning aqliga monand gaplash.(Sa’diy)

3. Allaqayda bulbul to’lib-toshib kuylaydi.(Said Ahmad)

4. Mehmonlar qorovulning qistashiga qaramasdan ichkariga kirishmadi.(A.Qahhor)

5. Qushlar uni yaxshi ko’rishib, Mayna deb ism qo’yishibdi. (Ertakdan)

134-mashq (og’zaki) Gaplarni o’qing. Birgalik nisbati shaklidagi fe’llarni toping. Ularning yasalishini, fe’lning boshqa nisbatlaridan farqini tushuntiring.

Vodil qishlog’ining choyxonasi yo’l boshidagi ikkita katta keksa chinorning soyasida joylashgan. O’tgan yili qishloq jamoasi choyxonani ta’mirlashdi, obod qilishdi. Bir burchakda katta stol atrofida yoshlar o’tiribgazeta, jurnal va kitob o’qishadi, bir burchakda radiodan so’nggi xabar eshitishadi. Past-baland chorpoyalarda qip-qizil, ozoda gilamalar ustida odamlar guruh-guruh bo’lib choy ichishadi, charchaqlashadi, ish yuzasidan maslahat qilishadi. O’ng tomonidagi chorpoyada to’rt-besh kishi o’tirib, qah-qah urib kulishadi.

(Gazetadan)

1. Yangi mavzuni mustahkamlash

135-mashq. Berilgan aniq nisbatdagi fe’llardan birgalik nisbati shaklini yasang, ular ishtirokida gap tuzing.

Bordi, gapirdi, o’qidi, bajardi, uxladi, sakradi

Ehtimoliy javoblar: borishdi, o’qishdi, uxlashdi, sakrashdi, gapirishdi.

O’qituvchi: Navbat “Raqamli rebus” boshqotirmasiga! Ushbu boshqotirmada yashirin kataklar berilgan. Har bir katak alifbo tartibida raqamlangan, siz har bir raqam ortidagi harflarni topsangiz ajoyib topishmoqqa duch kelasiz.

B oshqotirmani kim birinchi yechsa va ortida yashiringan topishmoqni javobini topsa, demak u eng topqir va zukko o’quvchi hisoblanadi.

1. Uyga vazifa

“Mardlik - mangulik” mavzusida bog’lanishli matn tuzing. Matnda fe’llarning qanday nisbatdaligini aniqlash.