Zulfiya - tong kuychisi

Namangan viloyati namangan shahridagi 79-sonli umumiy o’rta ta’lim maktabining ona tili va adabiyot fani o’qituvchisi bulatova feruzaning adabiyot fanidan 6-sinf uchun “zulfiya – tong kuychisi” mavzusida tayyorlagan taqdimoti

Zulfiya - tong kuychisi

Zulfiya 1915-yil 1-martda Toshkentdagi O’qchi mahallasida hunarmand oilasida tug’ildi. U boshlang’ich maktabni tugatib, Toshkent xotin-qizlar pedagogika bilim yurtiga o’qishga kiradi. Ana shu yillardan boshlab Zulfiyaning adabiyotga bo’lgan qiziqishi yanada ortdi. Adabiyot to’garaklariga qatnashib, she’rlar yoza boshlaydi. Yosh shoiraning “Men ishchi qiz” deb nomlangan birinchi she’ri “Ishchi” gazetasining 1931-yil 17-iyul sonida e’lon qilindi. 1932-yilda esa birinchi she’rlar to’plami- “Hayot varaqlari” chop etildi.

Bog’lar qiyg’os gulda-yaxlit bir chaman, Har daraxt anvoyi bir tarovatda. Bir kaft bog’ mehnat-u hosilga vatan, O’zga ko’rk, o’zga rang har bir daraxtda. Har navda bir gulda, har gulda bir ro’y, Har daraxt bargi bir dunyo hikoya. Har birin hosili o’zgasiga ko’rk, Biri-biri uchun qudrat, himoya…

Zulfiya ijodiy kamolotida o’zbek she’riyatining yorqin yulduzlaridan biri Hamid Olimjon ning ta’siri katta bo’ladi. Shoira Hamid Olimjon haqida shunday deydi: “Ko’p o’tmay hayot menga yanada talabchan va qattiqqo’l muharrirni baxsh etdi. Hamid Olimjon… qalbim va ruhimga uyg’un hamrohim va sezgir maslahatchim ham edi. Men undan fikrlashni, mehnat qilishni va she’r yozishni o’rgandim, uning ijod maktabida ta’lim oldim”.

Hayot kitobimni bexos varaqlab, Men o’tgan umrga achinmay qo’ydim. Tabassum o’rnida kuldim charaqlab, Suyish kerak bo’lsa , telbacha suydim. Ushbu she’r shoira Zulfiyaning matonatli, sabr-bardoshi yanglig’ jaranglaydi. Chunki ayni navqiron yoshida turmush o’rtog’idan ayrilgan shoira o’tayotgan yillarning har kim ham ko’tarishga qodir bo’lmagandardlarini yelkasiga yuklash bilan birga bu yillarni mazmun-mohiyat-la sadoqat, mehnat va ijodning har kimning ham qo’lidan kelavermaydigan ibratli maktabga aylantirdi. Shonli, sharafli hayot yo’lini sarhisob qilib, falsafiy o’ylarga yetaklovchi xulosa chiqardi.

Zulfiya qalami o’tkir publitsist. U o’zbek jurnalistikasining rivojiga dolzarb maqolalari bilan munosib hissa qo’shdi. Shuningdek, Zulfiya mohir tarjimondir. U Pushkin, Lermontov, Nekrasov , Tixonov, Mustah Karim, Marvarid Dilboziy,Evrid, Amrita Piritam kabi shoirlarning she’rlarini o’zbek tiliga tarjima qilgan.

Bahor keldi seni so’roqlab Salqin saharlarda, bodom gulida, Binafsha labida, yerlarda bahor. Qushlarning parvozi, yellarning nozi, Baxmal vodiylarda, qirlarda bahor… Qancha sevar eding, bag’rim, bahorni, O’rik gullarining eding maftuni. Har uyg’ongan kurtak hayot bergan kabi Ko’zlaringga surtib o’parding uni .

Atoqli Shoira Zulfiyaning madaniyatimiz, milliy adabiyotimiz va ma’naviyatimiz taraqqiyotidagi katta xizmatlari e’tiborga olinib 1999-yil 10-iyunda Zulfiya nomidagi Davlat mukofoti ta’sis qilindi. Bu mukofotga maktab, litsey va oliy o’quv yurtlarida a’lo xulqi, zukkoligi, donoligi, tashabbuzkorligi, o’qishdagi alohida muvaffaqiyatlari bilan ajralib turadigan 25 yoshgacha bo’lgan iqtidorli qizlar sazovor bo’ladi.

Zulfiyaning o’ttizga yaqin she’rlar toplamlari nashr etilgan. “Temiroy”, “She’rlar”, va “Qizlar qo’shig’I”, “Uni Farhod der edilar”, “Hijron kunlarida”’, “hulkar”, “Men tongni kuylayman”, “Dugonalar bilan suhbat”, ‘’Yuragimga yaqin kishilar’’, ‘’O’ylar’’ va ‘’Kuylarim sizga’’, ‘’Visol”, “Yillar, yillar…”, “ Quyoshli qalam” dostoni, “Xayollar, tuyg’ular” kabi t o’plamlari shular jumlasidan.

O’zbekiston xalq shoiri Zulfiya 1968-yilda xalqaro Javaharlal Neru mukofotiga sazovor bo’ldi; 1971-yilda Nilufar nomli xalqaro mukofot bilan taqdirlandi; 1972-yilda Bolgariya Xalq Respublikasining “Kirill va Mefodiy” ordeni sohibasi bo’ldi.