Жарайсы?дар, балалар! Ендеше ?азір біз ертегі ?леміне саяхат?а шы?амыз. Бая?ы ?ткен заманда Айс?лу деген ?ыз болыпты. Сло Айс?лу ?ыз орман?а са?ырау??ла? теруге бар?анда к?рзе?кесін ?мытып кеткен екен. Айс?лу ?ыз к?рзе?кесін іздеп жолда келе жатса, алдынан ?оян кездеседі. Айс?лу ?ыз?а жол к?рсету ?шін б?ріміз ?оянны? тапсырмасын орындап, досымыз?а к?мектесейік.
М?сін деген не?
М?сінні? т?рлерін ата?
М?сіндеуді? т?рлері?
М?сін мен суретті? айырмашылы?ы неде?
Рельеф неше т?рге б?лінеді?
Барельеф, горельеф деген не?
Сонымен Айс?лу ?ыз жолда ж?гіріп келе жатса, алдынан кірпі шы?ады. Айс?лу ?ыз?а к?мектесіп кірпіні? тапсырмасын орындайы?. Ребус шешейік.
(Са?атты? ,,, (Нанны? (Орынды?ты?
суреті) ,, суреті ) ,,,, суреті)
Сергіту с?ті
ІІІ. Жа?а саба?
Балалар, б?гінгі жа?а та?ырыбымызда санды? саламыз. Ол ?шін алдымен с?ндік ?олданбалы ?нер туралы ма?л?мат алайы?.
Халы? б?рын ?ылым мен білімге ?ол жеткізбесе де, с?лулы? пен ?семдікті та?дай білген , тал?ай білген. ?аза? хал?ыны? ?ол ?нері халы? т?рмысымен бірге жасасып келе жат?ан. ?аза? хал?ы шеберлікті? сан саласын ас?ан ??ыптылы?пен к?кірегінде ?астерлей білген, ?ресі биік, ?ресі ке? ?нер атаулыны? ?ай саласын болсын, жер ж?зіндегі бас?а да халы?тар сия?ты, ?аза? хал?ы да ?зіні? к?не замандардан бері келе жат?ан тамаша тарихымен ж?не бір ?зіне ?ана т?н ?айталанбастай ерекшелігімен к?зге т?седі. Ал, ?андай да болсын ?нер ж?не талант иелерін ?мірге келтірген де сол халы?. Міне, сол халы? таланттарыны? ?олынан шы??ан ?ол?нер туындылары ?ай заманда болмасын ?з ма?ызын жо?алт?ан емес.
?ол?нермен айналысатын адамдарды т?рт топ?а б?луге болады. Оларды сызба ар?ылы т?сіндіремін.
Сабақтың көрнекілігі: Бүктемелер, түрлі суреттер, сандық макеті,
плакаттағы схемалар
Сабақтың барысы: І. Ұйымдастыру:
Оқушыларға оқу құралдарын алдырып, назарларын сабаққа аудару. Оқушылардан интервью алу. (микрофон ұсынылады)
Қазір қай мезгіл?
Ауа-райы қандай?
Мектепке не үшін келеміз?
Қазір қай сабақ?
Бүгінгі сабаққа қандай дайындықпен келдің?
Сенің көңіл-күйің қандай?
Жарайсыңдар, балалар! Ендеше қазір біз ертегі әлеміне саяхатқа шығамыз. Баяғы өткен заманда Айсұлу деген қыз болыпты. Сло Айсұлу қыз орманға саңырауқұлақ теруге барғанда кәрзеңкесін ұмытып кеткен екен. Айсұлу қыз кәрзеңкесін іздеп жолда келе жатса, алдынан қоян кездеседі. Айсұлу қызға жол көрсету үшін бәріміз қоянның тапсырмасын орындап, досымызға көмектесейік.
Мүсін деген не?
Мүсіннің түрлерін ата?
Мүсіндеудің түрлері?
Мүсін мен суреттің айырмашылығы неде?
Рельеф неше түрге бөлінеді?
Барельеф, горельеф деген не?
Сонымен Айсұлу қыз жолда жүгіріп келе жатса, алдынан кірпі шығады. Айсұлу қызға көмектесіп кірпінің тапсырмасын орындайық. Ребус шешейік.
(Сағаттың ,,, (Нанның (Орындықтың
суреті) ,, суреті ) ,,,, суреті)
Сергіту сәті
ІІІ. Жаңа сабақ
Балалар, бүгінгі жаңа тақырыбымызда сандық саламыз. Ол үшін алдымен сәндік қолданбалы өнер туралы мағлұмат алайық.
Халық бұрын ғылым мен білімге қол жеткізбесе де, сұлулық пен әсемдікті таңдай білген , талғай білген. Қазақ халқының қол өнері халық тұрмысымен бірге жасасып келе жатқан. Қазақ халқы шеберліктің сан саласын асқан ұқыптылықпен көкірегінде қастерлей білген, өресі биік, өресі кең өнер атаулының қай саласын болсын, жер жүзіндегі басқа да халықтар сияқты, қазақ халқы да өзінің көне замандардан бері келе жатқан тамаша тарихымен және бір өзіне ғана тән қайталанбастай ерекшелігімен көзге түседі. Ал, қандай да болсын өнер және талант иелерін өмірге келтірген де сол халық. Міне, сол халық таланттарының қолынан шыққан қолөнер туындылары қай заманда болмасын өз маңызын жоғалтқан емес.
Қолөнермен айналысатын адамдарды төрт топқа бөлуге болады. Оларды сызба арқылы түсіндіремін.
Ұста – қару-жарақ , ер тұрман, сауыт-сайман жасайды;
Көрнекіліктермен жұмыс. Бүктемелер
Қолөнермен айналысатын адамдар өздерінің бұйымдарын ою-өрнек түрлерін пайдаланылатынын айтып өтіп, 4 түріне тоқталамын.
Ою-өрнек түрлері
Жануарлар
Геометриялық
Өсімдіктер
Ғарыштық
Ең көп тараған ағаш өңдеу өнері. Ағаш өңдеу өнерімен шеберлер айналысады. Шеберлерді төрт топқп бөліп қарастырамыз. Сызба салынған плакатпен таныстырамын.
1.Киіз үй сүйегін жасайтын адам – Үйші
2 Кебеже, сандық жүкаяқ жасайтын адам - Оймашы
3. Қайық, шана, арба жасайтын адам – Балташы
4. Шыбықтан сабат, ыдыс – аяқ тоқитын адам – Тоқушы
Практикалық іс-әрекет немесе Сарамандық жұмыс. Міне, балалар бүгінгі салатын нәрсеміз – сандық.
Плакаттағы сандықты салу жолымен таныстырып, түсіндіремін.
Сергіту сәті:
Тербеледі ағаштар,
Алдымнан жел еседі.
Кіп-кішкене ағаштар,
Үп-үлкен боп өседі.
Балалар, біздің Айсұлу қыздың кәрзеңкесіне қолы жеткенше ақ қағазға сандықты бейнелетемін. Бала жұмысын аралап, бағыт-бағдар беремін.
Балалар, біздің Айсұлу қызымыз кәрзеңкесін іздеп бел асып, ұзақ тағы бір