Абай шығармаларына иллюстрация жасау

Сабақтың тақырыбы: Абай шығармаларына иллюстрация жасау

      Білімділік: оқушыларды әдеби шығарма желісіне ілесе отырып сурет салуға үйрету: оқушының көркемдік талғамын қалыптасыру.

     Дамытушылық: оқушының қабілетін дамыта отырып, жеке дара тұлға қалыптастыру, әдеби шығарма желісіне иллюстрация жасауға бейімдеу.

    Тәрбиелік: адамгершілікке, сұлулыққа (табиғат сұлулығын түсінуге, бейнелей білуге) тәрбиелеу. Абай шығармаларын түсінудегі бейнелеу өнерінің ролі.

Сабақтың барысы

Сабақтың кезеңдері

Бөлінетін уақыт

Мұғалімнің іс-әрекеті

Оқушының іс -әрекеті

I. Ұйымдастыру кезеңі

Сәлеметсіздерме?

Кезекші сыныпты түгендеу

Оқушылардың назарын сабаққа аудару

Кезекші сыныпта кім жоқтығын айтады.

Оқушылар топқа бөлініп отырған

II. Үй жұмысын тексеру 

1) Бейнелеу өнерінің неше түрін білесіңдер?

Графика- бір түсті бояу, қарындаш,түщь арқылы орындалған сурет.

2) Графика сөзі қай тілден алынған және қандай мағнаны білдіреді?

3) Гравюра сөзі қай тілден алынған және қандай мағнаны білдіреді?

Тігінен:

1. Бейнелеу өнерінің бір түрі.

2. Сурет салатын құрал.

3. Линолеумнен жасалатын гравюра түрі.

Көлденең:

1. Графика өнерінің бір түрі.

2. Металдан жасалған гравюра.

3. Ағаштан жасалған гравюра түрі

1) Живопись, графика, мүсін,қолөнер, сәуле өнері.

2) Графика грек сөзі, «жазамын», «сурет саламын» деген ұғымды білдіреді.

3) Гравюра француздың- «қию», «тырнау» деген мағнаны білдіреді.

Тігінен:

1. Графика

2. Қарындаш

3. Линогравюра

Көлденең:

1.Гравюра

2. Офорт

3. Ксилография

Қорытынды

Графика түрлерін

1.Қондрғылы

2.Кітап және газет-журнал

3.Қолданбалы

III. Жаңа тақырыпты түсіндіру

Жаңа сабағымызды бастамас бұрын мына жазуларды алып топтың атын анықтап алайық. Топ басшысы келіп алуларыңызға болады.

1.«Бәйшешек»

2. «Қар»

3. «Күн»

4. «Сұр бұлт»

Стөлдеріне осы жазулар қойылады.

«Живопись –көруге болатын поэзия,

Поэзия- естуге болатын живопись»

                         Леонардо да Винчи

Мына суретшілердің жұмыстарын сіздерге талдауға беремін.

Ә.Қастеев «Таудағы қыс»

И.И. Левитан «Көктем»

И.И. Шишкин «Күннен нәр алған қарағайлар»

Ә.Қастеев «Күзгі пейзаж»

Ақ шапанын үстінен
Алты ай бойы шешпейді

Қара шапан үстінен

Алты ай бойы түспейді.

                  (Қара жер мен ақ қар)

Қанаты жоқ, ұшады,

Аяғя жоқ желеді,

Аузы жоқ ұшады

                              (Боран)

Қанаты жоқ, ұшады,

Елесі жоқ, желеді,

Жүрек түгіл денесі жоқ.

                            (Жел)

Құлағы мен көзі жоқ,

Жоқ тіпті қолмен аяғы,

Бірақ ғажап өнерпаз

Мәнерлеп ою ояды.

                           (Аяз)

Абай кім?

Абай Құнанбаевтың өмір сүрген жылдары?

Абайдың неше қара сөзі мен өлең жолдары бар?

Соның ішінде біз бүгін табиғат лирикасына тоқталамыз. «Жаз», «Жазғытұрым», «Күз», «Қыс», «Желсіз түнде жарық ай», «Қансонарда бүркітші шығады аңға», «Қараңғы түнде тау қалғып» өлеңдер бар.

Әрине құпия мен жұмбақ сырға толы тамаша табиғатты. Желсіз, тынық жылы түн.Айнала жым-жырт. Аспанда толықсып толған ай сәулесін шашып, бүкіл далаға нұрын төгіп тұр. Су бетіндегі айдың сәулесі өзен бетін көгілдір –сары алтын түске бояп, діріл қағады.

Ағаш жапырағы өздерімен-өздері сыбдырлап, түннің тыныштығына құлақ салғандай.

Балалар бүгінгі сабағымыз қандай пәнмен байланысты?

Алдарыңызда Абай шығармаларынан үзінділерді өз топ аттарыңызға сәйкес тауып, кім табиғатты суреттеген өлеңдерін бір шумақтан оқып береді? Ал әр қайсы топ өзіне тиісті өлеңге сай табиғат көріністерін саламыз.

Сізерге көмек мынадай пейзаждарды тақтадан қарауларыңызға болады.

Музыка әуені ойнап тұрады. Вивали шығармаланынан үзінді.

Әрбір дұрыс жауап үшін оқушыларға жетондар таратылады.

Суретшілер шығармаларын талдайды

«Жаз»

Жаздікүні шілде болғанда

Көкорай шалғын бәйшешек

Ұзарып өсіп, толғанда;

Күркіреп жатқан өзенге

Көшіп ауыл қонғанда.

«Жазғытұрым»

Жазғытұрым қалмайды қыстың сызы,

Масатыдай құлпырар жердің жүзі.

Жан-жануар адамзат анталаса,

Ата-анадай елжірер күннің көзі.

«Қыс»

Ұшпадай бөркін киген оқшырайтып,

Аязбен қызарып ажарланды.

Бұлттай қасы жауып екі көзін,

Басын сіліксе, қар жауып мазаңды алды.

«Қансонарда.»

Қар аппақ, бүркіт қара, түлкі қызыл.

Ұқсайды қаса сұлу шомылғанға.

«Күз»

Сұр бұлт, түсі суық қаптайды аспан,

Күз болып дымқыл тұман жерді басқан

Білмеймін тойғаны ма, тоңғаны ма,

Жылқы ойнап, бие қашқан тай жарысқан.

Жасыл шөп, бәйшешек жоқ бұрынғыдай,

Жастар күлмес, жүгірмес бала шулай

Қайыршы шал-кемпірдей түсі кетіп,

Жапырағынан айырылған ағаш қурай.

«Желсіз түнде жарық ай»

Желсіз түнде жарық ай

Сәулесі суда дірілдеп,

Ауылдың жаны терең сай,

Тасыған өзен гүрілдеп.

Ұлы ақын суреткер             (1845-1904)

45 қара сөзі

8 мыңдай өлең жолы

IV. Бекіту

1. Иллюстрация дегеніміз не?

2. Абай  кім?

3. Өлеңдерде табиғаттың қай кездегі көріністері суреттелген?

4. Қыстың күшін қалай бейнелеген?

5. «Шілде» деген сөзді қалай түсінесіңдер?

6. Жазғы табиғат туралы не дейді?

1.Кітап безендіруде қолданатын көркемсурет

2. Абай ұлы ақын, суреткер.

3. Табиғаттың жыл мезгілдері суреттелген.

4. Басын сіліксе қар жауып мазаңды алды.

5. Жаздың ең ыстық айы

6. Жаздікүні шілде болғанда

Көкорай шалғын бәйшешек

V. Қорытынды

1.Біз бейнелеу өнерінің қай жанырында жұмыс жасадық?

2.Абай шығармаларына не жасадық?

1.Пейзаж

2. Абай шығармаларына иллюстрация жасадық

VI. Бағалау

Тиісті бағаларын қою

VII. Үй жұмысы

Үй жұмысы Қобланды батыр ертегісіне  иллюстрация жасау