?лияны? балалы? ша?ы
?лия Н?рм?хамбет?ызы Молда??лова 1925 жылы 15 маусымда А?т?бе облысы ?обда ауданында?ы Б?ла? ауылында Н?рм?хамбет Сар??лов пен Маржан Молда??лованы? отбасында д?ниеге келді. 1933 жылы анасы ?айтыс бол?а?аннан кейін на?ашы а?асы ?буб?кір Молда??ловты? отбасында т?рбиеленді.
– О?у жылдары.1933 жылы ?буб?кір отбасымен ?улиеата?а к?шіп барады. Сол жерде ?лия мен Сапура /?буб?кірді? ?арындасы/ №11 мектеп есігін ашты. 1935 жылы ?буб?кірді? Москвада?ы ?скери-Транспорт Академиясына о?у?а т?суіне байланысты, оны? отбасы Москва?а ?оныс аударды. ?лия Москвада № 891 мектепті? 4 ?ласын бітірді. 1938 жылы Академияны Ленинград?а к?шірілуіне орай Молда??ловтар отбасы осы ?ала?а к?шіп барды. Отбасында?ы материалды? ?иыншылы?тар?а орай, ?лия ?з келісімі бойынша Ленинградта?ы №46 мектеп-интернат?а орналастырылды. Мектеп т?рбиеленушілері № 140 мектепте о?ыды.
– Со?ыс. Ленинград ?оршауы. Интернат т?рбиенушілері 1941 жылы со?ысты? бастал?аны туралы хабарды Сиверская станциясында демалыс лагерінде естіді. 1941 жылы наурызда № 46 мектеп-интернат т?рбиеленушілері Ярославль облысыны? Вятск селосына к?шірілді. ?скери ?ш?ыш болуды арманда?ан ?лия Вятскідегі мектепті? 7 класын бітіріп, Рыбинскідегі авиация техникумына о?у?а т?седі.
– Мергендер мектебі. Желто?сан 1942 ж.- шілде 1943 ж. - ?лия Молда??лова Москвада?ы Орталы? мерген ?ыздар даярлайтын мектепті? курсанткасы.
– Майдан. Шілде 1943 ж.- ?а?тар 1944 ж.- Солт?стік-Батыс майданны? 54-ат?ыштар дивизиясыны? 4 батальонны? мергені. 1944 жылы ?а?тар айында дивизия Псков ба?ытында шешуші шай?ас?а шы?ты. 1944 жылы 14 ?а?тарда Псков облысыны? Казачиха деревнясын жаудан азат ету кезінде ?лия ерлікпен ?аза тапты. СССР Жо?ар?ы Советі Президиумыны? Указымен 1944 жылы 4 маусымда ?лия Молда??лова?а Ке?ес Ода?ыны? Батыры ата?ы берілді.
Халы? есінде. ?лияны? ?мірі ?ыс?а да, ерлікке толы. Оны? бейнесі халы? есінде м??гі са?талады. ?лияны? есімі ?азір де бізді? арамызда – ескерткіштер, к?ше, мектеп, музейлер бар, а?ындар жырын арнаса, сазгерлер ?нін жазды, ?ыл ?алам шеберлері ?лия бейнесін жасады.
?алымдар-зерттеушілер: С.Синицкий - "Белые ночи"кітабыны? авторы, С.Аскаров- "?лия"документтік очеркті? авторы, ?.Н?рмаханова - "Шы?ыс шынары"повесі авторы, Ж.Ж?ма?анов - "?лия".
– ?лия атында. 1965 жылы ?лы Же?істі? ?арса?ында Псков жеріндегі Монаково бауырластар зираты ашылды. Б?л жерге Казачихада ?аза тап?ан 2 мы?нан астам ?ызыл ?скер сарбаздары жерленген.
?лияны? ескерткіштері: 1.Новосокольники ?аласында -авторы М.Айнеков, 2.А?т?бе – Л.Рапутов, Е.Штамм, 3.А?т?беде Мемориалды кешен -авторы Б.?бішев, 4.?ліпбайсай ауылы–Б.?бішев, 5.Мемориалды? кешен "?лия-М?нш?к"Алматыда, 6.М?скеуде ескерткіш - Б.?бішев, 7.Мемориалды?