Саба? жоспары:
« Бекітілді »
Мектеп директорыны? ОІЖ орынбасары: ?айыр??л Ш.С
Сыныбы: 7-сынып
?ткізу формасы:Топты? ж?мыс
Саба?ты? та?ырыбы: ?аза? ханды?ыны? ?алыптасуы.
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік: ?аза? ханды?ыны? ??рылу тарихымен таныстыру, ?аза? жеріндегі т???ыш дербес мемлекетті? пайда болуы туралы білім беру.
Т?рбиелік: Т???ыш ?аза? мемлекетіні? ??рылуыны? негізін ?ала?ан ?о?ам ?айраткерлеріні? е?бегін ба?алай білуге т?рбиелеу, ?з еліні? тарихына ??рметпен ?арау?а т?рбиелеу.
Дамытушылы?: Картамен ж?мыс жасау?а, ?з бетінше ж?мыстану?а ?йрету, ойлау ?абілетін дамыту.
Міндеттері:
Тарихи ??жаттарды о?у ар?ылы о?ушыларды? ?аза? ханды?ын ??ру туралы ?з пікірлерін айтып, м?селені тарихи шынды? т?р?ысынан ба?алау ?абілеттерін ?алыптастыру
К?рнекілік ??ралдар: Карта,видео,на?ыл с?здер, слайдтар.
Саба?ты? т?рі: жарысу саба?ы
Саба?ты? барысы:
1. ?йымдастыру кезе?і:
1.О?ушыларды т?гелдеу, зейінді саба??а аудару.
2.Сыныпты? психологиялы? ахуалын ?алыптастыру
3.Сыныпты топ?а б?лу.
Сыныпты суреттер ар?ылы 2топ?а б?лу. Мысал?а: хан, би.
2. ?й тапсырмасын тексеру.
С?йкестендіру;1 кезе?.
Сы?ана? ?аласыны? т??ірегіндегі каналдар
Отырар, Тараз
Х-ХІ? ?йнек жасау к?сібі дамы?ан ?алалар
Т?менары?, Боз?ылары?
А? Орда хандары
К?шпелі мал шаруашылы?ы
Мал ?сіруді? ?шінші т?рі
Киік, б??ы м?йзі
Д?рі-д?рмек ретінде пайдаланылды.
Б??а, Ерзен, М?б?рак
3.Жа?а саба?.
1465 - 66 жылдары ?озыбасыда ?аза? ханды?ын ??рды. Жа?адан ??рыл?ан ?аза? ханды?ыны? та?ына Шы??ысханны? ?рпа?ы бол?анды?тан, Керей мен Ж?нібек с?лтандарды? екеуіні? де отыру?а ???ы болды. Біра? т?ртіп бойынша жасыны? ?лкендігіде ескерілді, сонды?тан хан та?ына Керей отырды. А?ылдасар тірегі Ж?нібек болды.
?аза? мемлекетіні? ХVI - XVII ??. ?леуметтік - экономикалы? жа?дайы бір ?алыпты болды. ?аза? ханды?ыны? ??рылымы 7 сатыдан ?аланды: ауыл – ауыл басы, ата - айма?ты - а?са?ал, руды - рубасы, арысты - би, ?лысты - с?лтан, ж?зді - хан, ханды?ты - ?а?ан бас?арды.
?аза? ханды?ында?ы шаруашылы?ты? негізгі басты саласы к?шпелі ж?не жартылай к?шпелі мал шаруашылы?ы болды. К?птеген хандар билік басына келіп ?з саясаттарын ж?ргізді.
2-кезе?:?аза? ханды?ыны? ??рылу себептерін жазу:
Халы? б??арасыны? ?біл?айыр хан?а наразылы?ыны? к?шеюі
Хан тобы:
Мемлекет ішіндегі ру арасында?ы ?арама-?айшылы?тар
Со?ыстарды? к?п болуы
?аза? ханды?ыны? ??рылу себептері
Алым –салы?ты? к?беюі
?білхайыр ханды?ыны? экономикалы? жа?ынан ??лдырауы
?біл?айырды? беделіні? т?мендеуі
?аза? ханды?ыны? ??рылу ал?ы шарттары.
Би тобы:
?аза? ханды?ыны? ??рылуыны? ал?ы шарттары
Шы?ыста?ы ойраттарды? шап?ыншылы?ыны? к?шеюі
?білхайыр ханды?ыны? саяси ?лсіреуі
Шайбани мен Орда Ежен ?рпа?тарыны? билік ?шін таласы
?біл?айырды? беделіні? т?мендеуі
Мо?олстан?а ?мір Темірді? ?рпа?тарыны? шабуылы
4.Картамен ж?мыс:
Хан тобы:
Би тобы:
1.?білхайыр ханды?ы (жер аума?ы, астанасы, хал?ы)картадан к?рсету
1.?аза? ханды?ы (жер аума?ы, астанасы,хал?ы) картадан к?рсету
5.Бекіту с?ра?тары: «Си?ырлы санды?»
1 «?аза?» атауыны? шы?у тарихын ??гімелеп бер
2. Сіз ?шін Керей ?андай т?л?а?
3.?аза? ханды?ыны? ??рылуыны? ма?ызы( этнос ретінде ?алыптасуы.)
4 ?аза? ханды?ыны? ?алыптасу ?дерісі неше жыл?а кешеуілдеді?
5.?аза? хал?ыны? этникалы? жа?ынан ?алыптасуында басты р?л ат?ар?ан ханды?.
6. «Алаш» атауы е? ал?аш ?ашан ?олданды?
?орытынды: «?аза?ты? б?кіл тарихы – бірігу тарихы, т?тастану тарихы. ?аза? тек бірігу, бірлесу жолында келе жат?ан халы?» - деп президентіміз Н. ?. Назарбаев айтып ?ткендей б?л ?асырда ?мір с?ріп отыр?ан барша ?рпа? ?ылым саласында ?зіндік жол салар дара ?рпа? болуы тиіс. Олай болса болаша??а ны? ?адам жасау б?гіннен басталады.
2015 жылы Керей мен Ж?нібек Шу мен Талас ?зендеріні? арасында?ы айма??а орналасып, ?аза?ты? туын к?кке к?тергеніне 550 жыл толады. Б?л о?и?а ?аза? хал?ыны? тарихында?ы ма?ызды о?и?а болды. Ол ?лан - байта? ??ірді мекендеген ?аза? тайпаларыны? басын ?осып шо?ырландыруда, ?аза?ты? этникалы? аума?ын біріктіруде, ?аза?ты? байыр?ы заманнан бастал?ан ?з алдына жеке ел болып ?алыптасуын біржолата ая?тауда аса ма?ызды ж?не т?бегейлі шешуші р?л ат?арды.
Ба?алау. Же?імпаздарды аны?тап, ба?а ?ою.
?й тапсырмасы: «Мені? елім..» деген та?ырыпта ой тол?ау жазу.