1836-1838 жылдардағы Бөкей Ордасындағы қазақтардың көтерілісі

Ұзақ мерзімді жоспардың тарауы: 7.2 Отарлау және ұлт –азаттық күрес

Мектеп: КМКҚ ЖШК «Облыстық түберкүлезге қарсы балалар шипажайы»

Күні: Мұғалімнің аты-жөні: Омарова Зайра Токеновна

Сынып:7 Қатысқандар: Қатыспағандар:

Сабақтың тақырыбы

1836-1838 жылдардағы Бөкей Ордасындағы қазақтардың көтерілісі

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары (оқу бағдарламасына сəйкес)

7.3.1.6.ұлт –азаттық көтеріліс басшыларының рөліне баға беру

Сабақтың мақсаты

Барлығы: ұлт-азаттық көтеріліс басшыларының рөлін анықтау

Көпшілігі: ұлт-азаттық көтеріліс басшыларының мақсаттарын анықтау

Кейбірі: ұлт азаттық көтеріліс басшыларының батырлығын дәлелдеу

Бағалау критерийі

• Ұлт-азаттық көтеріліс басшыларының рөлін анықтай алады.

• Ұлт-азаттық көтеріліс басшыларының мақсаттарын анықтай алады.

• Ұлт-азаттық көтеріліс басшыларының батырлығын анықтай алады .

Тілдік мақсаттар

Мәтінді оқу барысында мазмұнымен танысады.

Мәтіннен туындайтын сұрақтарға жауап айтады.

Талдау барысында бірін-бірі тыңдайды.

Сабаққа қатысты терминология: помещиктер, жалға беру, айыппұлдар, алым-салық .

Құндылықтарға баулу

Ұлт-азаттық көтеріліс басшыларының рөліне баға беру арқылы,оқушыларға тәуелсіздіктің құндылығын бағалауға, елін,отанын сүюге патриоттық тәрбие беру.

Пəнаралық байланыс

Ұлт-азаттық көтеріліс басшыларының рөлін анықтау барысында қазақ тілі мен әдебиет,дүние жүзі тарихы пәндерімен байланыстыру.

Алдыңғы білім

1822-1824жылдардағы патша реформалары туралы білім қалыптасады.

САБАҚ БАРЫСЫ

Уақыты

Сабақтағы жоспарланған жаттығу түрлері

Сабақтың жоспарланған кезеңдері

Ресурстар

2 минут

5минут

Сабақтың басы (7 минут)

Ұйымдастыру кезеңі; психологиялық ахуал(сәлемдесу,оқушыларды түгендеу,сынып тазалығы)

«Исатай мен Махамбет ғажайып бірлікті, ерлікті, елдікті білдіретін біртұтас тарихи тұлғалар.Бірісіз екіншісі жоқ. Күш пен рухтың символы»

М.Қозыбаев

«Тарихи сананы жаңғырту» – Ұлы даланың ұлы есімдері Көпшіліктің санасында тарихи үде­ріс­тер, негізінен, тұлғаландыру сипатына ие болатыны белгілі. «Ұлы даланың ұлы есімдері» аясында әрине Исатай мен Махамбеттің тұлғалық ролдерін арттыру қажет деп сабақты бастаймын

Топтық жұмыс

2топқа бөлу (1-2реттік санағы бойынша бөліну)

« Бұрыштар тәсілі» әдісін пайдаланып үй жұмысын пысықтап шығамын. \

1822ж.реформа бойынша Орта жүздің әкімшілік құрылымы мен басқару жүйесін қалай түсгендерін байқау үшін мыныдай сұрақтар қойылады?

-1.Әкімшілік құрылымын деген не?

-2.Әкімшілік бірліктерінің басшыларының лауазымын ата

-3.Әкімшілік бірліктердің басшыларының сайлану мерзімін ата.

1.Әкімшілік құрылым үш бөліктен тұрады:округ,болыстық,ауыл әкішілігі.

2.Округте –аға сұлтан.Болытық аймақта –болыс.Ауыл әкімшілігін старшынбасқарады

3. Әкімшілік бірліктердің басшылырары( аға сұлтан, блыс,старшын) 3жылға сайланады

Кері байланыс:оқушылардың жауаптарына толықтыру,түзету енгізу арқылы білімін дамыту.

e-history.kz

Ұлы Даланың жеті қыры

7 минут

8минут

5 минут

6минут

Сабақтың ортасы (26минут)

Жаңа тақырып

«Исатай-нағыз батыр.Орынсыз мақтанның батыры емес,керек орынды батыр.» Х.Досмұхамедұлы

1-тапсырма. Топтық жұмыс. «Балалар философиясы» әдісі арқылы оқушыларға сабақ тақырыбы таныстырылады. Топтық жұмыс барысында оқушылар мәтінмен танысады.

1. топ Исатай Тайманұлы

2. топ Махамбет Өтемісұлы

Мәтінді оқыған соң батыр ұғымына толықтырулар енгізеді. Өз ойларын толықтырып, кластерге топтастырады.

2-тапсырма. Топтық жұмыс. «Инсерт» әдісі бойынша «Ұлт –азаттық көтеріліс басшы- батырларға сипаттама беру..

Дескриптор:

Батырлар ролін талдайды;

Дәйектер келтіреді;

Қорытынды пікір жазады.

3-тапсырма

Жұптық жұмыс: «Жұмбақ зат» әдісі, ұлт-азаттық көтерілісті сипаттау,батырлардың рөлін анықтау

Өзара бағалау «Бес саусақ әдісі»

4-тапсырм «Ойды жалғастыр»

Жеке тапсырма ( дәптерге орындайды)

Исатай Тайманұлы өмірінің тарихи тізбегін жаз. (хронологиялық тәртіп бойынша)

1791- Атыраудағ Тайсойған құмы,Тайман құмы, кіші жүз құрамындағы Байұлы тайпасының Беріш руында дүниеге келген

1812ж.12.03.-старшындыққа тағайындылады

1818ж.-Сарайшық түрмесіне қамалады. «Өтеміс ауылына қиянат жасадың» деп жауапқа тартады.

1822ж.- «Барымтаға қатысы бар» деген жала жабылып екінші рет істі болады.

1823ж.08.05. іс қайта қаралып, Исатай ақталып шығады.

1837ж.05.01.Исатай мен Махамбет Астраханға барып, губернаторға шағымданады.

1837ж15.11.-Тастөбе.Көтерілісшілер Геккенің жазалаушы әскерінен мықтап жеңілді.

1837ж.13.12.-Исатай мен Махамбет Жайықтың сол жақ бетіне өтіп кетті. 1838ж.12.07.-Исатайдың соңғы шайқасы –Ақбұлақ қырғыны.Исатайдың өлімі.

Аңыз адам №15

.

Қазақстан тарихы «Ата мұра»2018

81-87б.

Қазақстан ұлттық энциклопедиясы « Қазақ энциклопедиясының » Бас редакциясы А-ты,2003

5минут

2 минут

Сабақтың соңы ( 7 минут)

«Ойлаудың алты қалпағы».

Ақ қалпақ сабақ бойынша фактілер мен ойлар айтылады.

Қызыл қалпақ сезімді, болжамды және ішкі түйсікті білдіреді.

Қара қалпақ бұл -сабақ бойынша сын пікір, келесі сабаққа ұсыныс.

Сары қалпақ бүгінгі сабақ тақырыбының өмірмен байланыстылығы,қажеттілігі.

Жасыл қалпақ шығармашылық жұмыс, сабақтағы жаңа ұғымдар.

Көк қалпақ барлық алты қалпақтың пікірлерін тыңдай отырып, сабақ бойынша қорытынды ой .

Үй тапсырмасы:оқулықтан 23-24тақырыптағы тарихи тұлғаларды анықтап ,рөлдерін талдау.

Қазақстан тарихы «Атамұра»2018.

Саралау – Сіз қандай тəсілмен көбірек қолдау көрсетпексіз? Сіз басқаларға қарағанда қабілетті оқушыларға қандай тапсырмалар бересіз?

Бағалау – Сіз оқушылардың материалды игеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлап отырсыз?

Денсаулық жəне қауіпсіздік техникасын сақтау

Тапсырмаларды оқушылардың деңгейіне сәйкес, мақсатқа негіздеп саралап дайындадым. Сабақ мақсатына жету үшін саралаудың жіктеу тәсілі арқылы топтық, жеке, жұптық жұмыстар беріледі.

Қолдауды көбірек қажет ететін оқушыларға Ұлт-азаттық көтеріліс басшыларының рөлін анықтай түрлері кестеге мысал ретінде жазылып беріледі, оқушылар оның сипатын жазады және мәтінді қолдануға ұсынысберіледі;

Қолдауды азырақ қажет ететін оқушыларға кесте беріледі, оқушылар сипаттаманы өздері жазады.

Қолдауды аса қажет етпейтін оқушыларға кесте ашық беріледі, оны өздері анықтап,толтырады ,тарихи тұлғалардың рөлін анықтап , тізбекті жалғастырады.

«Бұрыштар тәсілі» арқылы өткенді бекіту: 1822ж.реформа бойынша Орта жүздің әкімшілік құрылымы мен басқару жүйесін қалай түсгендерін байқау үшін мыныдай сұрақтар қойылады?

-1.Әкімшілік құрылымын деген не?

-2.Әкімшілік бірліктерінің басшыларының лауазымын ата

-3.Әкімшілік бірліктердің басшыларының сайлану мерзімін ата.

-«Инсерт» әдісі бойынша ұлт –азаттық көтеріліс басшыларының рөліне баға беріп талдау арқылы оқушы білімін дамыту;

Дескриптор:

Батырлар ролін талдайды,анықтайды

Дәйектер келтіреді;

Қорытынды пікір жазады.

Кері байланыс:дескрипторды басшылыққа алып, оқушы білімін бекітемін.

сабақты пысықтап ,қорытындылаймын.

Парталардың дұрыс қойылуына мән беріп,жарықтың дұрыс түсуін қадағалап, оқушылардың баршасына тақта көріну керектігін қадағалау керек.