Символдық мәліметтермен жұмыс тәсілдері

Атауы

Процедура немесе функция

Шаманың типі

әрекеті

Chr(x)

функция

x - integer

Х санын сиволға түрлендіреді

Odd(x)

функция

x - integer

=True,егер х -тақ, =False х -жұп болса

Inc(x)

процедура

x - реттік

X-ті 1-ге арттырады

Dec(x)

процедура

x - реттік

X-ті 1-ге кемітеді

Inc(x,n)

процедура

x - реттік,
n - бүтін

X-ті n-ге арттырады

Dec(x,n)

процедура

x - реттік,
n - бүтін

X-ті n-ге кемітеді

Random(x)

функция

x - integer

0 мен x-1 аралғынан кездейсоқ сан табады

Random

функция

(0..1) аралғынан кездейсоқ сан табады

Атауы

Процедура немесе функция

Шаманың типі

әрекеті

Length(s)

функция

s - string

S –жолының ұзындығын анықтайды. /Қанша әріп бар?/

Copy(st,poz,n)

функция

st – string

poz,n-integer

St-сөзінің poz-нөмірінен бастап қатар тұрған n-символды көшіріп алады

Delete(st,poz,n)

процедура

St-сөзінің poz-нөмірінен бастап қатар тұрған n-символды өшіреді

Insert(s1,s2,n)

процедура

s1,s2,- string, n - integer

S1-сөзін s2-cөзіне n-нөмірінен бастап тіркеп жазады

Pos(s1,s2)

функция

S1, s2- string

s1 кіші сөзі s2-ұзын сөздің ішінде барма/жоқпа, соны анықтайды (егер жоқ болса нәтиже 0)

Str(i,s)

процедура

s- string, i- integer,

і санын симол типіне өңдеп, нәтижесін s мәні ретінде жазады

Val(s,і,code)

процедура

s - string, і - integer, real

code - integer

Сөз ретінде берілген s санын бүтін н/е нақты санға ауыстырып, нәтижені i-дың мәні ретінде жазады. Қате жоқ болса code=0

UpCase(c)

функция

c - char

Латынның кіші әріптерін бас әріпке ауыстырады

Chr(i)

i- integer

і санына сәйкес смиволды /әріпті ASC-код/ береді.

Ord(s)

s-chr

S символының бүтін сан түріндегі водын береді

А) Берілген сөзде қанша «а» әрібі бар екенін анықтайтын программа жазыңыз.

program a_sanau;

uses crt;

var i,n,k: integer;

s: string;

begin

write('tanbalar tizbegin engiz, ');

read(s);

n:=length(s); k:=0;

for i:=1 to n do

if (s[i]='а') or (s[i]='a') then k:=k+1;

writeln('sozdegi kichi "a"-lar sany - ',k);

end.

С) Оқулықтағы 121 беттегі 14 жаттығу;

/нұсқау: 0 мен 9 арасындағы сандардың АSC-кодтары 47- 59 аралығында жатады/.

program sanemes;

var i,n:integer;

s:string;

begin

write('tanbalar tizbegin engiz, ');

read(s);

n:=length(s);

for i:=1 to n do

if ((ord(s[i]))47) and ((ord(s[i]))

then writeln(s[i],' ','san') else writeln(s[i],' ','san emes');

readln;

end.

№1, 121б) Ұзындығы 25 символдан аспайтын сөз

тіркесін алып, одан мүмкнідгінше

бірнеше жаңа сөз құрастырыңдар

program esep_1_121bet;

uses crt;

var soz, jsoz: string; i, j: integer;

begin

TextColor(12);

soz:='akparattandaru';

jsoz:=copy(soz,1,5);

writeln(jsoz);

jsoz:=copy(soz,3,3)+copy(soz,8,2);

writeln(jsoz);

end.

Оқулықтағы 121 беттегі 5 жаттығу;

Программаның осы бөлігіне назар аударамыз.

program qalagansoz_4305_121bet;

var i, n: integer;

s, r: string;

begin

write('soilem engiz ');

read(s);

writeln('qalagan soz "aaa" ');

n:=0;i:=1;r:='aaa';

writeln('qalagan soziniz ');

while ilength(s) do

begin

if r=copy(s,i,length(r))

then begin n:=n+1; i:=i+length(r);end

else i:=i+1;

end;

writeln(n,' ret kezdesedi');

end.