Циклдік алгоритм операторлары

Батыс ?аза?стан облысы

Тас?ала ауданы

Ы.Алтынсарина атында?ы

ЖОББ мектебіні?

Информатика п?ні м??алімі

Кубашова Шынар Конарбаевна

П?н Информатика сынып 9 К?ні 31.01.2015 ж.

Та?ырып: Циклдік алгоритм та?ырыбын т?сіндіре отырып, о?ушыларды к?нделікті ?мірдегі ?айталанып келетін ?рбір о?и?аны? цикл болатынын айта келіп циклдік алгоритімді ??ра білуге ?йрету.

Саба? т?рі: аралас

Саба? типі: жа?а та?ырыпты т?сіндіру.

??рал-жабды?тар: ДК, о?улы?тар, д?птерлер, презентация, физминутка, таратпа карточкалар.

К?птеген алгоритмдерде белгілі бір ?рекеттер тізбегі бірнеше рет ?айталанып орындалып отырады. Математикада есеп шы?ару кезінде бір те?деуді пайдаланып, онда?ы айнымалы м?ніні? ?згеруіне байланысты оны бірнеше рет ?айталап есептеуге тура келеді. Осындай есептеу процесі б?ліктеріні? талап орындауын цикл деп атайды, ал ?айталанатын б?лігі бар алгоритмдер тобы циклдік алгоритмдерге жатады. Циклдік алгоритмдерді пайдалану, оларды кейіннен программаларда цикл командалары т?рінде ?ыс?артып жазу м?мкіндігін береді.

Циклдік процесті ?амтамасыз ететін алгоритм б?лігін ?айталау командасы ??райды. Б?л команда алгоритмді жина?ы етіп жазу?а м?мкіндік береді.

?айталау командасын алгоритмдік тілде жазу ?шін ?зірше (?зір), цикл басы (цб) ж?не цикл со?ы (цс) т?йінді с?дері ?олданылады: ?зірше с?зінен кейін ?олданылатын шарт, ал цикл басы мен цикл со?ы т?йінді с?деріні? арасына ?айталанатын командалар жазылады. М?нда да цикл басы мен цикл со?ы т?йінді с?здер арасында?ы цикл аздап о??а ы?ыстырылып жазылады, олай ы?ыстыру ?айталанатын командаларды? орындалу реттігін т?сінуді о?айлатады.

?айталау саныны? алдын ала белгілі ж?не белгісіз болуына байланысты цикл екі т?рге б?лінеді. ?айталау саны алдын ала белгілі цикл – арифметикалы? цикл деп, орындалу саны белгісіз цикл - командалы? (итерациялы?) цикл деп аталады.

Арифметикалы? цикл. Арифметикалы? цикл е? ?арапайым цикл болып табылады ж?не практикада жиі ?олданылады. ?айталану барысында цикл параметрі арифметикалы? прогрессияны? за?ы бойынша т?ра?ты шама?а ?згеріп отырады. Алгоритм ат?арылар алдында цикл параметріні? бастап?ы м?ні белгілі, осыдан кейінгі ?айталану барысында цикл параметрі белгілі бір шама?а (?адам?а) ?згере отырып, алдын ала берілген со??ы м?нге жетуі ?ажет.

Алгорим мен программа жазуды же?ілдету ?шін циклдік алгоритмдер ы?шамдал?ан т?рде «модификатор» немесе «цикл басы» блогын пайдалану ар?ылы жазылады. Б?л программада?ы арифметикалы? циклді? ?з командалары былай жазылады:

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?

Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.

Быстро и объективно проверять знания учащихся.

Сделать изучение нового материала максимально понятным.

Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.

Наладить дисциплину на своих уроках.

Получить возможность работать творчески.

=> ПОЛУЧИТЬ СУПЕРСПОСОБНОСТИ УЧИТЕЛЯ <=

Просмотр содержимого документа
«Циклдік алгоритм »

Батыс Қазақстан облысы

Тасқала ауданы

Ы.Алтынсарина атындағы

ЖОББ мектебінің

Информатика пәні мұғалімі

Кубашова Шынар Конарбаевна

Пән Информатика сынып 9 Күні 31.01.2015 ж.

Тақырып: Циклдік алгоритм тақырыбын түсіндіре отырып, оқушыларды күнделікті өмірдегі қайталанып келетін әрбір оқиғаның цикл болатынын айта келіп циклдік алгоритімді құра білуге үйрету.

Сабақ түрі: аралас

Сабақ типі: жаңа тақырыпты түсіндіру.

Құрал-жабдықтар: ДК, оқулықтар, дәптерлер, презентация, физминутка, таратпа карточкалар.

Сабақ барысы

Сабақ кезеңдері

Бөлінген уақыт

Мұғалімнің іс - әрекеттері

Оқушылардың

іс - әрекеттері

І.Ұйымдастыру кезеңі.

5 мин

Амандасу. Ынтымақтастық атмосферасын ұйымдастыру.

Орындарынан тұрып, амандасу, топқа бөліну, шын жүректен тілек жазу.

ІІ.диалог

5 мин

Сөз жұмбақ шешу:

ІІІ.

Үй тапсырмасын тексеру

5 минут

Информатикалық диктант

1. Белгілі бір нәтижеге жету үшін жүргізілетін ... тізбегі ... деп аталады.

А) іс – тәжірибе, алгоритм В) іс – әрекет, алгоритм С) қимылдар, алгоритм.

2. Алгоритмнің түрлері: ..., ..., ...

А) қарапайым, шартты, циклдік В) сызықтық, тармақталған, қайталану С) сызықтық, тармақталған, циклдік

3. Егер, онда, әйтпесе командалары ... алгоримге тиісті

А) циклдік В) тармақталған С) сызықтық

4. Сызықтық алгоритмнің блок схемасын ..., ..., ... геометриялық фигуралары құрайды.

А) эллипс, параллелограмм, тіктөртбұрыш В) эллипс, ромб, тіктөртбұрыш С) эллипс, параллелограмм, ромб.

5. ... бірінен соң бірі тізбектеле орындалатын алгоритм – ... ... деп аталады.

А) шарттары, тармақталған алгоритм В) командалары, сызықтық алгоритм С) бұйрықтар, қарапайым алгоритм

ІҮ. Постер құру

10 мин

Цикл деген не?

Цикл не үшін қажет?

Өмірдегі кездесетін циклдер?

Сұрақтары бойынша постер құрады.

Постер қоғау

12 мин

Әр топтан бір оқушы шығып жұмысты қорғайды

физминутка

2 мин

Цифр жазу білеміз бе?

Ү.Жаңа тақырыпты түсіндіру.

10 мин

Көптеген алгоритмдерде белгілі бір әрекеттер тізбегі бірнеше рет қайталанып орындалып отырады. Математикада есеп шығару кезінде бір теңдеуді пайдаланып, ондағы айнымалы мәнінің өзгеруіне байланысты оны бірнеше рет қайталап есептеуге тура келеді. Осындай есептеу процесі бөліктерінің талап орындауын цикл деп атайды, ал қайталанатын бөлігі бар алгоритмдер тобы циклдік алгоритмдерге жатады. Циклдік алгоритмдерді пайдалану, оларды кейіннен программаларда цикл командалары түрінде қысқартып жазу мүмкіндігін береді.

Циклдік процесті қамтамасыз ететін алгоритм бөлігін қайталау командасы құрайды. Бұл команда алгоритмді жинақы етіп жазуға мүмкіндік береді.

Қайталау командасын алгоритмдік тілде жазу үшін әзірше (әзір), цикл басы (цб) және цикл соңы (цс) түйінді сөдері қолданылады: әзірше сөзінен кейін қолданылатын шарт, ал цикл басы мен цикл соңы түйінді сөдерінің арасына қайталанатын командалар жазылады. Мұнда да цикл басы мен цикл соңы түйінді сөздер арасындағы цикл аздап оңға ығыстырылып жазылады, олай ығыстыру қайталанатын командалардың орындалу реттігін түсінуді оңайлатады.

Қайталау санының алдын ала белгілі және белгісіз болуына байланысты цикл екі түрге бөлінеді. Қайталау саны алдын ала белгілі цикл – арифметикалық цикл деп, орындалу саны белгісіз цикл - командалық (итерациялық) цикл деп аталады.

Арифметикалық цикл. Арифметикалық цикл ең қарапайым цикл болып табылады және практикада жиі қолданылады. Қайталану барысында цикл параметрі арифметикалық прогрессияның заңы бойынша тұрақты шамаға өзгеріп отырады. Алгоритм атқарылар алдында цикл параметрінің бастапқы мәні белгілі, осыдан кейінгі қайталану барысында цикл параметрі белгілі бір шамаға (қадамға) өзгере отырып, алдын ала берілген соңғы мәнге жетуі қажет.

Алгорим мен программа жазуды жеңілдету үшін циклдік алгоритмдер ықшамдалған түрде «модификатор» немесе «цикл басы» блогын пайдалану арқылы жазылады. Бұл программадағы арифметикалық циклдің өз командалары былай жазылады:

Интерациалық (қадамдық) цикл. Цикл орындалмас бұрын, оның қайталану саны белгісіз болған жағдайда, қадамдық циклді пайдаланады. Циклді аяқтау үшін белгілі бір шарт тексеріледі. Егер шарт орындалмаса, онда кайталану командасы атқарылады. Ал шарт орындалса, онда цикл қайталанбайды. Қадамдық циклді кескіндегенде модификатор қолданылмайды, себебінеше рет қайталанатынын алдын ала білмейміз. Енді қадамдық циклге мысал келтірейік.

Қайталану саны белгісіз циклдер:

Блок - схема

Алгоритм

Pascal

шарт

Иә жоқ

Цикл денесі

Алг

Басы

Енгізу

Әзір шарт

Цб

Цикл денесі

Цс

Соңы

While шарт do

Begin цикл денесі

End.

Мысалы: 1, 3, 5, ... , 15 сандар тізбегі берілген. Осы тізбектің квадраттарының кестесін құру керек.

Берілген: х= 1

Қажетті формула: x:= x²

Блок - схема

Алгоритм

Pascal

,басы

X=1

Иә Жоқ

y=x²

соңы

x, y

x=x+2

алг квадраттар кестесі

нәт бүт у

басы бүт х

х:= 1;

әзір x

цб

у:= х²

шығару х, у;

х:= х+2;

цс

соңы

Program kvkestesi;

Var x, y: integer;

Begin

x:= 1:

while x

begin

y:= sqr(x);

writeln (x, y);

x:= x+2;

end;

end.

VІ.Сергіту сәті.

2 мин

Қол саусақтарына арналған жаттығулар

Алақанды уқалау.
Қолды қысу
Білезіктен айналдыру

Көзге арналған жаттығулар.

Көзді бірнеше рет жыпылықтату.
Көзіңмен ақырын оң жаққа, жоғары, солға, төмен қарай 3-4 рет айналым жаса

Жаттығуды

орындарында отырып орындау.

ҮІІ.Практикалық жұмыс

15 минут

Деңгейлік тапсырмалар, үлестірме карталармен жұмыс.

Топтық жұмыс, орындалған тапсырмалар тақтада бейнеленеді

ҮІІІ. Бағалау

5 минут

Формативті бағалау жүргізіледі,

Кері байланыс парағы толтырылады

Бағалау түрлері:

«бағдаршам»

«екі жұлдыз, бір тілек»

«кері байланыс парағы»

ІХ. Үйге тапсырма

3 мин

Циклдік алгоритм тақырыбын оқу.

Күнделікті өмірде кездесетін қайталану алгоритміне мысал жазу

Просмотр содержимого презентации
«циклдік алгоритм1»

Шын

Жүректен

й т б а с п ь к а а т м й б а е а н и з р к

й т б а с п ь к а а т м й б а е а н и з р к н и т й е с е ф

й т б а с п ь к а а т м й б а е а н и з р к н и т й е с е ф и я а о м ц р ф н

й т б а с п ь к а а т м й б а е а н и з р к н и т й е с е ф и я а о м ц р ф н н қ а ш ы

й т б а с п ь к а а т м й б а е а н и з р к н и т й е с е ф я и а о м ц р ф н н қ а ш ы с а у

Информатикалық диктант

1. Белгілі бір нәтижеге жету үшін жүргізілетін ... тізбегі ... деп аталады.

А) іс – тәжірибе, алгоритм В) іс – әрекет, алгоритм С) қимылдар, алгоритм.

2. Алгоритмнің түрлері: ..., ..., ...

А) қарапайым, шартты, циклдік В) сызықтық, тармақталған, қайталану С) сызықтық, тармақталған, циклдік

3. Егер, онда, әйтпесе командалары ... алгоримге тиісті

А) циклдік В) тармақталған С) сызықтық

4. Сызықтық алгоритмнің блок схемасын ..., ..., ... геометриялық фигуралары құрайды.

А) эллипс, параллелограмм, тіктөртбұрыш В) эллипс, ромб, тіктөртбұрыш С) эллипс, параллелограмм, ромб.

5. ... бірінен соң бірі тізбектеле орындалатын алгоритм – ... ... деп аталады .

А) шарттары, тармақталған алгоритм В) командалары , сызықтық алгоритм С) бұйрықтар, қарапайым алгоритм

Информатикалық диктант

1. Белгілі бір нәтижеге жету үшін жүргізілетін іс – әрекеттер тізбегі алгоритм деп аталады.

2. Алгоритмнің түрлері: сызықтық, тармақталған, циклдік

3. Егер, онда, әйтпесе командалары тармақталған алгоримге тиісті

4. Сызықтық алгоритмнің блок схемасын эллипс, параллелограмм, тіктөртбұрыш геометриялық фигуралары құрайды.

5. командалары бірінен соң бірі тізбектеле орындалатын алгоритм – сызықтық алгоритм деп аталады .

Осы сұрақтар негізінде постер құрылады

Постерді бағалау(топтық бағалау).

Критерий бойынша бағалау

критерийлер

І – топ

хабарлануы

көркемделуі

ІІ - топ

ІІІ - топ

мазмұндылығы

Жалпы орташа баға

орта

үздік

төмен

Белгілі бір әрекеттер тізбегі бірнеше рет қайталанып орындалатын алгоритм циклдік алгоритм деп аталады.

while ( цикл- әзірше )

repeat (цикл- қайталау )

for (цикл - үшін )

Қайталану саны белгілі цикл. Біз әрекеттің неше рет қайланатынын біле тұра алгоритм құрамыз

20 картоп тазалау

Қайталану саны белгісіз цикл. Бөренені кесу кезінде қол араның алға және кейін неше рет қозғау керегін білмейміз. Басты мақсат бөрене екіге бөлінуі қажет.

Қайталану командасын алгоритмдік тілде жазу үшін әзірше (әзір), цикл басы (цб) және цикл соңы (цс) түйінді сөздері қолданылады. Әзірше сөзінен кейін қойылатын шарт, ал цикл басы мен цикл соңы түйінді сөздерінің арасына қайталанатын командалар жазылады.

Әзір шарт Цикл басы(цб) Цикл денесі Цикл соңы(цс)

жо қ

шарт

иә

Цикл денесі