Сабақтың мақсаты: ІІ-топтың негізгі топша металдарының жалпы сипаттамасы. Магний жєне кальций
Сабақтың мақсаты:
1.Д.И.Менделеевтің периодтық жүйесінің негізгі топшасындағы магний мен кальций элементтерінің орналасуы бойынша сипаттама беруге оқушыларды үйрете түсу.
2.Магний жєне кальций металдары туралы білім, білік және дағдыларын есепке алу.
3.Оқу материалдарымен жеке дара жұмыс істеу біліктілігін, іскерлігін, дағдылар қалыптастыру. Жылдам ойлауға машықтандыру, қорытындысын шығаруға үйрету.
Сабақтың типі: жаңа білімді меңгерту.
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Сабақтың әдісі: химиялық диктант, сұрақ-жауап, топтық жұмыс, бағдарланған тапсырмалар арқылы жұмыс, үш кезеңді талдау.
Құрал-жабдықтар: Д.И.Менделеев периодтық кестесі, кестелер.
Сабақтың барысы:
1. Үй тапсырмасын тексеру. Графикалық диктант. Дұрыс-қате . Әр дұрыс жауапќа 1 ұпайдан.
1.S-элементтер өздерінің валенттілік е оңай береді.
2.Ең белсенді Ме және өте күшті тотықсыздандырғыш литий.
3.Сілтілік Ме сыртқы энергетикалық деңгейінде 2е бар.
4.Сілтілік Ме реттік нөмір артқан сайын атомдық және иондық радиустары артады.
5.Біздің планетамызда таралуы бойынша натри й екінші орында.
6.Калий өсімдіктер үшін негізгі қоректік элементке жатады.
7.Натрий жєне калий бейметалдармен әрекеттескенде тотықтырғыш қасиет көрсетеді.
8.Сілтілік Ме оксидтері негіздік оксидке жатады.
9.Кальцийленген соданың формуласы NaCl.
10.Ас содасыныњ формуласы NaHCO 3 .
11.Екінші топтың негізгі топшасында орналасќан Ме-Ве,Zn,Cl,Ba.
12.Олардың сыртќы энергетикалық деңгейінде 2е бар.
13.Сілтілік жер Ме барлық өкілдері S-бар.
14.1s 2 2s 2 2p 6 3s 2 натрийдің е -дыќ формуласы.
15.Магний атомы ядросыныњ құрамында 12р + ,20n 0 бар.
16. 1 s 2 2s 2 2p 6 3s 2 3р 6 4s 2 кальцийдің е -дыќ формуласы.
17.Сілтілік жер Ме тотыѓу дәрежесі -2.
18.Сілтілік жер Ме реттік нөмірі артқан сайын ЭТ артады.-
19.Магний мен кальций тіршілік элеенттері ќатарына кіреді.
20.Ве –екідайлы элемент.
2. Жаңа сабаққа кіріспе.
1.ІІ топтың негізгі топшасындағы элементтерді ата?
Ењ маңыздысы магний мен кальций.
Жалпы сыныпқа тапсырма.
1.Магнийдің,кальцийдің электрондық формуласын жаз.
2.Табиғатта таралуы.
Бесінші орында
Адам аѓзасында 1кг.
СаСО3 ,бор,
мәрмәр,әктас,
ашутас, жемчуг
Гипс CaSO4 *2H2 O,
аппатит Ca3 (PO4 )2
Сегізінші орында
200-ге жуық мин.құрамына кіреді.
Магнезит MgCO3 , доломит MgCO3 *CaCO3
Жасыл өсімдіктердегі хлорофильдің құрамды бөлігі.
Күмістей ақ т‰сті
Р=1,55г/см3
Керосин астында
сақталады саќталады.
Тбалқу =8400 С
Ақ түсті
Р=1,74г/см3
Тбалқу =6510 С
Конструкциялық материал
MgCl2
MgH2
MgO+H2
Ti+MgCl2
CaCl2
CaO
CaH2
Ca(OH)2 +H2
Авиацияда
Магний құймалары
Машина жасау
Жоғары сортты болат алу үшін
Кальций құймалары
Подшипник өндірісінде
3. Жаңа сабақты бекіту.
Топтық жұмыс. Сенім. Делегат.
І-топ:
Мына өзгерістерді жүзеге асыр.
А) Cа СаО Са (ОН) 2 СаСl 2 C а 3 ұпай
12 г кальций мен 6г көміртек әрекеттескенде неше кальций карбидін алуға болады. 4 ұпай
ІІ топтың кейбір Ме 10-на тұз қышқылымен әсер еткенде 5,6 л (ќ.ж.) газ бөлінген қандай Ме реакцияға қатысқан. 5 ұпай
ІІ - топ:
Мg Mg O MgSO4 Mg ( NO 3 ) 2 3 ұпай
20 г магний оксиді азот қышқылымен әрекеттескенде неше грамм тұз түзіледі. 4 ұпай
Тотығу дәрежесі 2 болатын, 8 г Ме сумен реакцияласқанда 4,48 л сутек ( қ.ж.) бөлінді. Ме салыстырмалы атомдық массасын анықтап , оны ата. 5 ұпай
Өзіңді өзің тексер!
( тестілік жұмыс)
Сілтілік жер Ме тобыныњ дұрыс нұсқасын көрсетіңдер.
А) Be , Mg, Ca , Sr , Ba , Ra .
Б) Be , Vg , Ca , Zn , Cd , Hg .
В) Zn , Cd , Hg , Be , Mg .
Mg мен Ca ќандай Ме жатады?
А) ауыр
Б)жеңіл
В)ауыр және жеңіл
3. Mg мен Ca тотығу дәрежесі
А)+2
Б)-2
В) +1
4.Гипстің формуласы?
А) Са 3 (РО 4 ) 2
Б) СаSo 4 x 2 H 2 O
В)CaF 2
5.СаСО 3 -дағы кальцийдің массалық үлесі
А)12
Б)48
В)40
6.Mg+ N 2 = Mg 3 N 2 Mg қандай қасиет көрсетеді?
А)тотықтырғыш
Б)тотықсыздандырғыш
7.Mg MgO X MgCl 2
Х затын анықта.
А) MgPO 4
Б) )Mg(PO 4 ) 2
В) )Mg 2 (PO 4 ) 3
8. ІІ топша элементтерінің валенттілік е- -ның конфигурациясы қандай?
А) ns 2 np 0
Б) ns 1 np 2
В) ns 0 np 2
9.Мына қосылыстардың қайсысында кальций көп?
А)СаО
Б)Са Cl 2
В)СаСО 3
10. Құрамында 15 қоспасы бар 400 кг әктасты күйдіргенде алынған сөндірілмеген әктің массасын есептеңдер.
А)189,4г
Б)190,4г
В)179,4г
Сабаққа қорытынды жасау.
Үй тапсырмасын беру. §6.5-6.6., 2-5 т. №6-7 есеп. 164 б. 3-4 т. 5-6 есеп. 168 б.
Оқушыларды бағалау.