Бейорганикалы? заттарды? классификациясы

«Үшқоңыр ауылындағы орта мектеп мектепке дейінгі шағын орталықпен» к м м

дайындаған: химия пәні мұғалімі Бекетова Нургуль Кушербаевна.

Біліміңді тексер

Қосымша

1

1

2

2

3

4

Схема

Заттар физикалық денелерді құрайды.

заттардың қасиеті – бір заттың басқа заттан ерекшелену белгілері.

Заттардың қасиеті

Химиялық

Физикалық

Бір заттың басқа затқа айналуы.

Агрегаттық күйі

Тығыздығы

Электрөткізгіштігі

Жылу өткізгіштігі

ж/е басқа

Схема

жай зат бір ғана химиялық элемент атомының түрінен құралады.

Сурет

фосфор

натрий

гелий

магний

аргон

бром

Алтын

сынап

Схема

күрделі зат – атомдардың әр түрінен құралатын заттарды айтамыз.

Фото

су

аквамарин

ильменит

турмалин

Мыс купоросы

Никел сульфаты

бор

ванадинит

Схема

Металл – иілгіш, пластикалық қасиеті бар, жылу және тоқ өткізетінзаттар.

Хим. қасиеті

Суреті

Физ. қасиеті

Пластикалық

Оттегімен әрекеттесуі.

Жылу өткізгіш

Электр өткізгіш

Бейметалдармен әрекеттесуі.

марганец

натрий

магний

осмий

Металдық жылтыры бар.

Қаттылығы бойынша: жұмсақ және қатты

Қышқылдармен әрекеттесуі.

Тығыздығы бойынша: жеңіл және ауыр

t балқу : қиын және оңай балқитындар.

ртуть

золото

вольфрам

мыс

Схема

Бейметалдар – металдардың физикалық қасиетін көрсетпейтін, бос күйінде жай зат түзетін химиялық элементтер.

Хим. қасиеті

Сурет

Физ. қасиеті

Агрегаттық күйлері

Оттегімен әрекеттесуі

Г.

С.

Металдармен әрекеттесуі.

аргон

криптон

неон

гелий

Қ.

Металдық жылтыры жоқ, электр, жылу өткізбейді, пластикалық қасиет көрсетпейді

Аллотроптық модификациясы.

күкірт кристралл

Көміртек графит

кремний

фосфор қызыл

Схема

Оксидтер – екі элементтің біреуі оттегі болып келетін күрделі заттар.

(оттегінің тотығу дәрежесі-2).

сурет

Номенклатурасы

Классификациясы

Хим. қасиеті

2. Қышқылдық оксидтермен әрекеттсуі.

3. Сумен әрекеттесуі.

1. Қышқылдармен әрекеттесуі.

1. Химиялық элементті ата

Al 2 O 3 (глинозём)

Н 2 О (г)

Н 2 О (қатты)

Н 2 О (с)

2. Валенттілігін көрсет

егер бейметалл болса

2. Негіздік оксидтермен әрекеттесуі.

3. Сумен әрекеттесуі.

- Бұл оксидтер қышқылдармен де, негіздермен де әрекеттесіп тұз және су түзеді.

- Бұл оксидтер негіздерге сәйкес келеді.

- Бұл оксидтер қышқылдармен де, негіздермен де әрекеттеспейді, тұз түзбейді.

- Бұл оксидтер қышқылдарға сәйкес келеді.

1 . Негіздермен әрекеттесуі

- Егер қосымша топша металлы болса

- «оксид» сөзін қосып жаз

CuO

Fe 2 O 3

CaO ( сөндірілмеген әк.)

MgO

Схема

Негіздер – бір немесе бірнеше гидроксид тобы металл ионымен байланысқан күрделі заттар.

Хим. қасиеті

Номенклатурасы

сурет

Классификациясы

Қышқылдармен әрекеттесуі.

1. Металл атауын жаз.

Қышқылдық оксидтермен әрекеттесуі.

2. Металл валенттілігін көрсет.

CuOH

NaOH, KOH

Cu(OH) 2 , Fe(OH) 2

Ba(OH) 2

Егер бұл металл қосымша топша элементі болса.

Тұздармен әрекеттесуі.

Fe(OH) 3 , Al(OH) 3

3. « гидроксид » сөзін қосып жаз.

Cu(OH) 2

Na OH

Схема

Қышқыл – металл атомының орынын басуға бейім сутегі атомынан және қышқыл қалдығынан тұратын күрделі заттар.

Классификациясы

Сурет

Хим. қасиеті

Номенклатурасы

1. Металдармен әрекеттесуі.

4. Тұздармен әрекеттесуі.

HCl – тұз қышқылы

HN О 2 – азот қышқылы

HNO 3 – азот қышқылы

H 2 S – күкіртсутек қышқылы

2. Негіздік оксидтермен әрекеттесуі.

Н 3 ВО 3

HNO 3

HCl

Н 2 S О 4

HCl, HBr, HF

HNO 3 , HNO 2

H 2 SO 4 – күкірт қышқылы

H 2 S О 3 – күкіртті қ-л

H 2 SO 4 , H 2 CO 3

H 2 S

H 2 Si О 3 – кремний қ-лы

H 2 С O 3 – көмір қышқылы

3. Негіздермен әрекеттесуі.

H 3 PO 4 , H 3 BO 3

H 3 ВО 3 – бор қышқылы

H 3 Р O 4 – фосфор қышқылы

Лимон қышқылы

Лимон қышқылы

Сірке қышқылы

Құмырсқа қышқылы

Схема

Тұздар– қышқыл қалдығы мен металл ионынан тұратын күрделі заттар.

Номенклатурасы

Хим. қасиеті

Сурет

Классификациясы

1. Қышқылдармен әрекеттесуі.

4. Металдармен әрекеттесуі.

- N О 2 – нитрит

- Cl – хлорид

- NO 3 – нитрат

- S – сульфид

1. « металл » атауын жаз

2. Негіздермен әрекеттесуі.

CuSO 4

KNO 3

CaCO 3 (бор)

MgSO 4

2. Металл валенттілігін көрсет

- SO 4 – сульфат

- S О 3 – сульфит

Орта немесе қалыпты тұз металл атомы сутегі атомымен толық алмасады.

Cu(OH) 2 + H 2 SO 4  CuSO 4 + 2H 2 O

Қышқыл тұз металл атомы қышқылдардағы сутегі атомымен толық алмаспайды.

Негіздік тұз – гидроксид топтары қышқыл қалдығына толық алмаспайды.

Cu(OH) 2 + 2 H 2 SO 4  Cu (Н SO 4 ) 2 + 2H 2 O

2 Cu(OH) 2 + H 2 SO 4  ( Cu ОН) 2 SO 4 + 2H 2 O

егер қосымша топша металы болса

-С O 3 – карбонат

- Si О 3 – силикат

3. Басқа тұздармен әрекеттесуі.

3. Қышқыл қалдығын ата.

-Р O 4 – фосфат

-ВО 3 – борат

KMnO 4

FeTiO 3(ильменит )

KCl (сильвин)

FeCl 3

H 3 B О 3

Ba( О H) 2

Схема

NaCl

BaSO 4

Cl 2 О 7

Mg 3 (PO 4 ) 2

C О 2

С a О

Оксидтер

Fe( О H) 3

H 2 S О 4

HCl

HNO 3

Негіздер

S О 3

K 2 SiO 3

Cu О

С a( О H) 2

Қышқылдар

P 2 О 5

CuBr 2

С u( О H) 2

CaCO 3

HNO 2

Li О H

Na 2 SO 4

Ag 2 О

тұздар

H 2 S О 3

Na О H

H 3 P О 4

Fe 2 О 3

Қате

Mg(NO 3 ) 2

K О H

NaNO 2

Fe( О H) 2

Li 2 О

H 2 S

K 2 CO 3

H 2 Si О 3