Тақырыпты оқып шығу (7 минут) ІІ.Тақырыпқа шығу. Мұғалім жаңа сабақты бастау үшін оқушыларға таулар мен жазықтардың фотосуреттерін береді. Фотосуреттер арқылы не ойлайтындығы сұралады: Суреттерде не бейнеленген? Олардың басты ерекшеліктері қандай? Фотосурет арқылы таулар мен жазықтардың айырмашылықтарын ажыратады. Жұппенен өз ойларын бөліседі, бүгінгі сабақтың тақырыбын анықтайды. Мұғалім оқушыларға сұрақтар қою арқылы, оқу мақсаттарын анықтауға жетелейді. Оқушылар сұрақтарға жауап бере отырып, топпен өз ойларын бөліседі. Мұғалім әртүрлі идеяларды қорындылап, жер бедерінің қалыптасу заңдылығын түсіндіреді. Мұғалім оқушыларға жер бедерінің қалыптасуы туралы ақпарат таратады (мәтін, сызба-нұсқа). ІІІ. Оқушылардың іс-әрекеті. Топпен жұмыс. Қалыптастырушы жұмыс Картамен жұмыс: 1- тапсырма: Тектоникалық карта мен физикалық картаны салыстырыңыз және жер бедерінің қалыптасу заңдылығын анықтаңыз. Мұғалім оқушыларға тапсырма орындау үшін атлас картаның тектоникалық және физикалық картасымен жұмыс жасауды ұсынады. Оқушылар мәтін бойынша жер бедерінің қалыптасу заңдылығын анықтайды, тектоникалық және физикалық картаға сипаттама береді. Мұғалім оқушылардың біліміне қолдау жасап, өзектендіріп отырады. Тапсырманы қорғау Оқушылар өз жұмыстарын ұсынады. Топпен өз ойларын бөліседі, тыңдалым, айтылым дағдысын қалыптастырады. Бағалау: Оқушылар бір-бірінің топтарын «Екі жұлдыз, бір тілек» әдісі арқылы бағалайды. Жұппен жұмыс. Қалыптастырушы жұмыс 2- тапсырма: Материктер бойынша жер бедері түрлерін анықтаңыз. а) Материктер бойынша таралған платформалар (қалқан, плита) және геосинклиналь аймақтарына сай жер бедері түрлерін анықтап жазыңыз Мате риктер | Жер бедері түрлері | Платфор малар | Рифтер | Қалқандар | Геосинклиналь | | | | | | Оқушылар жұппен материктер бойынша таралған платформалар (қалқан, плита), геосинклиналь және оларға сай жер бедері түрлерін анықтайды. б) Жазықтар (ойпат, қырат, үстірт, таулы қырат, таулы үстірт) пен таулар (қатпарлы жақпарлы, қатпарлы) түрлерін анықтап жазыңыз. Материктер | Жер бедері түрлері | | | Ойпат | Қырат | Үстірт | Таулы үстірт | Қатпарлы жақпарлы таулар | Қатпарлы таулар | | | | | | | | Жазықтар (ойпат, қырат, үстірт, таулы қырат, таулы үстірт) пен таулар (қатпарлы жақпарлы, қатпарлы) және олардың түрлерін анықтайды. Мұғалім оқушыларға атлас картадан қарастыруға жетелейді. Оқушылар тірек–сызба, картамен жұмыс жасау арқылы қолдану дағдысын қалыптастырады. Бағалау: Бірін-бірі тексеру кезінде стикерлер арқылы бағалайды. «Жасыл» стикер дұрыс, «қызыл» стикер дұрыс еместігін білдіреді. Келесі тапсырманы орындау үшін мұғалім оқушылардың назарын бейнематериалдарға аудартады. Бейнероликті көріп болған соң мұғалім проблемалық сұрақ қояды: Жұппен жұмыс. Қалыптастырушы жұмыс Суретпен жұмыс: 3- тапсырма: Тауларды абсолют биіктіктері бойынша атлас картадан тауып жазыңыз. Аласа таулар | Орташа таулар | Биік таулар | | | | Оқушыларға таулардың суреттері беріледі, суреттерге қарап таулардың шығу тегін, тау элементтерін, биіктіктеріне қарай ажыратады. Атлас картаны және суреттерді пайдалана таулардың шығу тегіне талдау жасай алады, жазылым дағдысын қалыптастырады. Бағалау: Оқушылар жұппен парақтарын ауыстырып, бірін бірі «+»және «-» таңбаларын көрсету арқылы бағалайды. Мұғалім оқушылардың біліміне қолдау жасап, өзектендіріп отырады. Жеке жұмыс. Қалыптастырушы жұмыс 4-тапсырма: Жазықтарды биіктіктеріне қарай гипсометриялық профильге (қима) бейнелеңіз. Оқушыларға сурет және мәтін беріледі, мәтін бойынша жазықтарды биіктіктеріне қарай жіктелуін гипсометриялық профильде (қимаға) бейнелейді. Жазықтықтардың биіктігіне қорытынды жасай алады. Бағалау: Оқушылар бірін бірі «Бас бармақ» тәсілі арқылы бағалайды 1. Жер бедері плиталар тектоникасы 2. Шарын шатқалы (постер қорғау) Критерий: а. Ойын дұрыс жеткізуі ә. Орындалған жұмыстың құндылығы б. Орындалған жұмыстың эстетикаға сай орындалуы в. Уақытты пайдалана білуі І.топ ВЕНН д. «Эндогендік және экзогендік күштерді» салыстыру Эдогендік күштер | Ұқсастығы | Экзогендік күштер | | | | ІІ топ Семантикалық карта 1 Семантикалық картамен жұмыс Үгілу түрлері | Себептері | Әрекеті | нәтижесі | Физикалық | | | | Химиялық | | | | Биологиялық | | | | Антропогендік | | | | ІІІ топ Қазақстанның сейсмикалық зоналар картасы бойынша жер сілкіну аймақтарын саралау. Слайдтар бойынша ойларын түйіндеу Таулар, жазықтар, ойпаттар мен ойыстар Тест Медеу бөгені қай жылы салынды А) 1973 ж Д) 1966 ж В) 1963 ж Е) 1921ж 2. Жер бедерін қалыптастырушы факторлар А) мұздықтар Д) жер сілкінісі В) Су тасқыны Е) өрт 3. Жер бедерін қалыптастырушы сыртқы күштер А) жел, су тасқыны Д) жанартаудың түзілуі В) мұздықтар Е) жер сілкінуі 4.Жетісу Алатауы қандай қатпарлық кезеңінде пайда болды А) палеозой Д) мезозой В) кайнозой Е) протерозой 5. Ғылымда тау жынысының жасын анықтайтын екі әдіс А) Жылдық, ғасырлық Д) Салыстырмалы, абсалюттік В) Эралар, дәуірлер Е) Интуризивті, эффузивті 6.Жер сілкіну процесін зерттейтін ғылым А) климотология Д) сейсмологияы В) геморфология Е) гидрология 1.Өзін-өзі бағалау Нені білдім, нені үйрендім, нені орындай алмадым. Мен неге көңлш бөлуім керек.. Сабақты бағалау. Екі жұлдыз, бір тілек Мұғалімдерге Құрметті әріптестер, бүгінгі сабақ бойынша алған керекті ақпараттарыңызды чемоданға салыңыздар, ( не екенін жазыңыздар), Осы ақпараттың ішінде өзіме қажет, әлі толықтыруым керек дегендері болса, еттартқышқа салыңыздар (жазыңыздар) Ал бүгіні сабақтағы керек емес болған, артық дүниені қоқыс жәшігіне салыңыздар (оның не екенін жазыңыздар). Рефлексия Мұғалім оқушыларға сабақтың басында ұсынған «Вlob tree» парағы қайта толтыруды ұсынады. «Сіз өзіңізді қай жерден көресіз?» «Мен үшін бүгінгі сабақта өзімді ...... |