«?стазды? биігі ойлана ?араса? биіктей береді, ??іле ?араса?, тере?дей береді, ?ол созса? ?арсы алды?да, айналса? арты?да т?р?андай» – деп Сократ айт?андай Егеменді елімізді? алды??ы ?атарлы отыз мемлекетті? ?атарына ?осылу?а табандылы?пен жылжу саясаты ?о?амымызды? барлы? саласында т?бегейлі ?згерістер енгізіп, жа?а талаптар ?ойылып отыр. Соны? ішінде болаша? ?рпа??а ?лемдік де?гейде білім беру ма?сатына орай білім мазм?нына жа?аша ?арау – басты міндеттерді? бірі. ?азіргі кезде білім беруді? жа?а ж?йесіні? жасалынуы, білім мазм?ны мен ?діс-т?сілдеріні? жа?аруы б?секелестікке ?абілеті мол, шы?армашылы? ба?ытта е?бектенетін, ой ?абілетімен ерекшеленетін азаматты т?рбиелеуді к?здейді.
Сапалы білім – ел болаша?ын ай?ындайтын басты к?рсеткіш болып табылады. Б?гін мектеп партасында отыр?ан б?лдіршіндер ерте? ел та?дырын шешетін азаматтар. Оларды? сапалы білім алуын б?гін ?амтамасыз ету –м??алімні? басты міндеті. «Тегінде адам баласы адам баласынан а?ыл, білім, ар, мінез деген ?асиеттерімен озады», -деп Абай атамыз айт?андай, озы? ойлы білімдар адамдар заманны?, ?о?амны? дамуына, ?згеруіне ?лесін ?осып келеді. Осындай ?о?амды? ?леуметтік м?дени ?згерістер, дамулар мектепті? о?ыту процесіне ?сер ететіні с?зсіз. Кез келген о?ыту белгілі м?лшерде адамды дамытады. О?итын п?н ?аншалы?ты жа?а, ба?алы болса да, м??алімні? шеберлігі ?андай жо?ары болсын, м??алім мен о?ушыны? ?з белсенділігін ту?ыза алмаса, берген білім к?ткен н?тиже бермейді. О?ушыны? адам ретінде ?алыптасуы белсенділік ар?ылы ж?зеге асады. Жа?а технологияны? басты ма?саттарыны? бірі – баланы? о?ыта отырып, ой еркіндігін, белсенділігін, ізденімпазды?ын ?алыптастыру, ?з бетінше шешім ?абылдау?а да?дыландыру.
Міне, біз б?гін танысып отыр?ан «Білім берудегі Кембридж т?сілдеріні? теориялы? негіздері» осы жо?арыда айтыл?ан ?станымды ?стайды. Я?ни, м?нда?ы бала ?зі ізденуші, бір-біріне ?йретуші, ал м??алім ба?ыт беруші, н?с?аушы. Б?л т?сілді? бас?а технологиялардан ерекшелігі жеті модуль ар?ылы іске асады. ?йгілі зерттеуші Л.С.Выготскийді? «Д?ст?рлі о?ыту-бала дамуына тек ?ондыр?ы болып, даму?а стихиялы ?сер етсе, я?ни, «дамуды? со?ында ж?рсе»,жа?аша о?ыту-«дамытуды ?зімен бірге ала ж?реді» – деген болатын. Сонды?тан тек д?ст?рлі о?ытумен шектеліп ?алмай, м??алім ?р?ашан ізденісте болып, ?зіне ж?не ш?кірттеріне тиімді жа?тарын ?арастырып отыруы тиіс.
«Саба? – о?ытушыны? педагогикалы? м?дениетіні? айнасы», -деп А.Сухомлинский айт?андай, осы жеті модульді? ішінде ?зімні? п?німе тиімдісі, жары??а шы?арары, баланы? ?ызы?ушылы?ын оятары, білімін жетілдірері ?айсы екен деп к?п ойлан?аным рас. Саралай келе ?р саба?та бір немесе бірнеше модульді бірден ?олдану?а болатынын білдім.
Саба? басталарда тренеріміз б?гінгі та?ырыпты? ?те ау?ымды болатынын, м??ият т?сініп алуымызды ескертті. Бастап?ыда м??алімге арнал?ан н?с?аулы?тан ша?ын ?ана та?ырыпты аша алар ма екенбіз деген ?ор?ыныш туындады. Н?тижесі білімді, шы?армашыл, сыни ойлау?а ?абілетті т?л?а?а ба?ыттал?ан б?л т?сілді топ болып жан-жа?ты тал?ылап, ?зіміз ?шін ма?ызды жа?тарын атап к?рсеттік ж?не оны пайдалану ?те тиімді деген ?орытынды жасады?. Жапониядан бастау алып, кейін бас?а мемлекеттерде ке?інен ?олдау тап?ан о?ытуды? жа?а т?сілі- «Лессон Стади» сыныпты зерттеу нысандарыны? бірі болып табылады. Кешегі саба?тан т?йгенім-«Lesson study» м??алімдерді о?ыту ж?не оларды? т?жірибесін дамытуда?ы бірлескен т?сіл болып табылады. «Lesson study»-де е? бастысы «саба?та зерттеу» немесе «саба?ты зерделеу» ?дерісі. Lesson study» т?сілі бастап?ы кезде оны бірлесіп егжей-тегжейлі жоспарлауды к?здейді. Содан со? топты? бір м?шесі зерттеу саба?ын ?ткізеді, ал ?ал?ан м?шелері- ?ада?алайды. «Lesson study» топтамасынан кейін топ о?ыту т?сілі мен о?у ба?дарламасына енгізілетін ж?не к?пшілікке таратылатын ?згерістерге келіседі.
Б?рын?ы т?жірибемізде саба? жоспарларын бірігіп ??ру, бірігіп зерттеу, ба?ылау, проблемаларды шешу ?дерісі болма?ан еді. LS м??алімдерді? к?сіби біліктілігін к?теруді?, білім жетілдіруді?, т?жірибе алмасуды? о?тайлы ?діс екенін т?сіндім.
«?стаз ізденгіш болуы,ойлай білуі,?андай істі болсын,бар ынтасымен ат?ара білуі керек»- деген екен В. Маяковский.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
«Ұстаздың биігі ойлана қарасаң биіктей береді, үңіле қарасаң, тереңдей береді, қол созсаң қарсы алдыңда, айналсаң артыңда тұрғандай» – деп Сократ айтқандай Егеменді еліміздің алдыңғы қатарлы отыз мемлекеттің қатарына қосылуға табандылықпен жылжу саясаты қоғамымыздың барлық саласында түбегейлі өзгерістер енгізіп, жаңа талаптар қойылып отыр. Соның ішінде болашақ ұрпаққа әлемдік деңгейде білім беру мақсатына орай білім мазмұнына жаңаша қарау – басты міндеттердің бірі. Қазіргі кезде білім берудің жаңа жүйесінің жасалынуы, білім мазмұны мен әдіс-тәсілдерінің жаңаруы бәсекелестікке қабілеті мол, шығармашылық бағытта еңбектенетін, ой қабілетімен ерекшеленетін азаматты тәрбиелеуді көздейді.
Сапалы білім – ел болашағын айқындайтын басты көрсеткіш болып табылады. Бүгін мектеп партасында отырған бүлдіршіндер ертең ел тағдырын шешетін азаматтар. Олардың сапалы білім алуын бүгін қамтамасыз ету –мұғалімнің басты міндеті.
«Тегінде адам баласы адам баласынан ақыл, білім, ар, мінез деген қасиеттерімен озады», -деп Абай атамыз айтқандай, озық ойлы білімдар адамдар заманның, қоғамның дамуына, өзгеруіне үлесін қосып келеді. Осындай қоғамдық әлеуметтік мәдени өзгерістер, дамулар мектептің оқыту процесіне әсер ететіні сөзсіз. Кез келген оқыту белгілі мөлшерде адамды дамытады. Оқитын пән қаншалықты жаңа, бағалы болса да, мұғалімнің шеберлігі қандай жоғары болсын, мұғалім мен оқушының өз белсенділігін туғыза алмаса, берген білім күткен нәтиже бермейді. Оқушының адам ретінде қалыптасуы белсенділік арқылы жүзеге асады. Жаңа технологияның басты мақсаттарының бірі – баланың оқыта отырып, ой еркіндігін, белсенділігін, ізденімпаздығын қалыптастыру, өз бетінше шешім қабылдауға дағдыландыру.
Міне, біз бүгін танысып отырған «Білім берудегі Кембридж тәсілдерінің теориялық негіздері» осы жоғарыда айтылған ұстанымды ұстайды. Яғни, мұндағы бала өзі ізденуші, бір-біріне үйретуші, ал мұғалім бағыт беруші, нұсқаушы. Бұл тәсілдің басқа технологиялардан ерекшелігі жеті модуль арқылы іске асады.
Әйгілі зерттеуші Л.С.Выготскийдің «Дәстүрлі оқыту-бала дамуына тек қондырғы болып, дамуға стихиялы әсер етсе, яғни, «дамудың соңында жүрсе»,жаңаша оқыту-«дамытуды өзімен бірге ала жүреді» – деген болатын. Сондықтан тек дәстүрлі оқытумен шектеліп қалмай, мұғалім әрқашан ізденісте болып, өзіне және шәкірттеріне тиімді жақтарын қарастырып отыруы тиіс.
«Сабақ – оқытушының педагогикалық мәдениетінің айнасы», -деп А.Сухомлинский айтқандай, осы жеті модульдің ішінде өзімнің пәніме тиімдісі, жарыққа шығарары, баланың қызығушылығын оятары, білімін жетілдірері қайсы екен деп көп ойланғаным рас. Саралай келе әр сабақта бір немесе бірнеше модульді бірден қолдануға болатынын білдім.
Сабақ басталарда тренеріміз бүгінгі тақырыптың өте ауқымды болатынын, мұқият түсініп алуымызды ескертті. Бастапқыда мұғалімге арналған нұсқаулықтан шағын ғана тақырыпты аша алар ма екенбіз деген қорқыныш туындады. Нәтижесі білімді, шығармашыл, сыни ойлауға қабілетті тұлғаға бағытталған бұл тәсілді топ болып жан-жақты талқылап, өзіміз үшін маңызды жақтарын атап көрсеттік және оны пайдалану өте тиімді деген қорытынды жасадық.
Жапониядан бастау алып, кейін басқа мемлекеттерде кеңінен қолдау тапқан оқытудың жаңа тәсілі- «Лессон Стади» сыныпты зерттеу нысандарының бірі болып табылады. Кешегі сабақтан түйгенім-«Lesson study» мұғалімдерді оқыту және олардың тәжірибесін дамытудағы бірлескен тәсіл болып табылады. «Lesson study»-де ең бастысы «сабақта зерттеу» немесе «сабақты зерделеу» үдерісі . Lesson study» тәсілі бастапқы кезде оны бірлесіп егжей-тегжейлі жоспарлауды көздейді. Содан соң топтың бір мүшесі зерттеу сабағын өткізеді, ал қалған мүшелері- қадағалайды. «Lesson study» топтамасынан кейін топ оқыту тәсілі мен оқу бағдарламасына енгізілетін және көпшілікке таратылатын өзгерістерге келіседі.
Бұрынғы тәжірибемізде сабақ жоспарларын бірігіп құру, бірігіп зерттеу, бақылау, проблемаларды шешу үдерісі болмаған еді. LS мұғалімдердің кәсіби біліктілігін көтерудің, білім жетілдірудің, тәжірибе алмасудың оңтайлы әдіс екенін түсіндім.
«Ұстаз ізденгіш болуы,ойлай білуі,қандай істі болсын,бар ынтасымен атқара білуі керек»- деген екен В. Маяковский.
