Конспект урока по географии на тему "Топливная энергетика"

География пәнінен сабақ жоспары Сынып: 10

Сабақ тақырыбы: Дүниежүзілік шаруашылықтың орналасу ерекшеліктері

Сабақ мақсаты: Ғылыми- техникалық революцияның дүниежүзілік шаруашылықтың дамуына әсері және орналасу ерекшелігі мен өндірістің дамуына қандай факторлардың себепші болатыны туралы түсінік беру.

2.Дамытушылық: Оқушыларды өзіндік ой- пікір айтуға, географиялық сауаттылыққа, талдама-сипаттама жасауға дағдыландыру

3.Тәрбиелік: Саяси-идеялылыққа,экономикалық және экологиялық көзқарасқа,мамандық таңдауға тәрбиелеу.

Сабақ түрі: аралас, топтық жұмыс

Сабақ әдісі: СТО,сұрақ-жауап, картамен жұмыс, оқулықпен жұмыс,

Құрал-жабдықтар: ДЖ саяси картасы, кесте –сызба,интербелсенді тақта,т.б.

Барысы: : І. Ұйымдастырушылық кезең

1.Сәлемдесу,Оқушыларды түгендеу.

2 Топқа бөлу,бағалау парағын тарату

ІІ. Өткен сабақты шолу. Үй тапсырмасын тексеру

1. Минерал ресурс деген не?

2. Адам қазба байлықтарды қай дәуірлерден бастап пайдаланған?

3. Минералдар пайдалануына қарай неше және қандай түрлерге бөлінеді?

4. Әлемдік экономикада қазба байлықтарды өндіруден алғашқы елдер ?

5. Негізгі мұнайлы- газды алаптарын атау (картадан көрсету)

6. Басты мұнай экспорттаушы елдер (картадан көрсету)

7. Табиғи газ өндіруші елдер (картадан көрсету)

8. Көмір өндіруші алғашқы ондық (картадан көрсету)

9. Уран өндіруші алдыңғы он ел (картадан көрсету)

10. Ежелгі таулар жас тауларға қарағанда қазба байлыққа бай болады, мұндай жерлерде кенді белдеулер жиі ұшырасады, бұлар қай белдеулер? (картадан көрсету)

11. Ғарыштық ресурс деген не?

12. ҒТР қай ғасырдан бастап дамыған?

13. ҒТР-ның қандай құрамдас бөліктері бар?

14. Эволюция деген не?

15. Революция деген не?

ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру. Дүниежүзілік шаруашылық- өнеркәсіп, а\шаруашылығы, құрылыс, көлік, білім, денсаулық сақтау салаларының өзара байланысқан жиынтығы.

Шаруашылық

өндірістік

өнеркәсіп(отын-энергетика,қара- түсті металлургия, машина жасау, химия) а\шаруашылық,көлік, құрылыс. өндірістік емес ғылым,білім, медицина, қоғам, тамақ, басқару.

Әлем шаруашылығына ҒТР- ның әсері

«Информация қоғамы»кезеңінің қалыптасуы, өндірістік емес салалардың тез қарқынмен дамуы

Өндіріс техникасындағы өзгеріс

Өндірістік автоматтандыру, электронды машиналар пайдалану

Шаруашылық саласының орналасу өзгерісі

Жаңа технологияны іске асыру

Өндіріс құрылымы өзгерісі

Жаңа материалдар құрастыру

Шаруашылықтың салаларындағы өндіргіш күштерді

орналастырудың негізгі факторлары

Эко-географиялық жағдай

Табиғи ресурс

көлік

Аумақтық

Еңбек қоры

экологиялық

ғылыми

Аумақтық шоғырлану

экономикалық

кибернетика

биологиялық

теориялық

техникалық

әлеуметтік

ІҮ Мағынаны тану

Әр топқа тапсырмалар беру, оқулықпен жұмыс

І-топ Мәтінді оқи отырып талдау жасаңдар:

Өндіріс күштерінің орналасу факторлары	Фактор маңызы	ҒТР дәуірінде фактордың өзгеруі
1 Аумақтық 2 ЭГЖ 3Табиғи ресурс 4Көліктік

ІІ- топ Мәтінді оқи отырып талдау жасаңдар:

Өндіріс күштерінің орналасу факторлары	Фактор маңызы	ҒТР дәуірінде фактордың өзгеруі
1Еңбек қоры 2Аумақтық шоырландыру 3Ғылыми 4Экологиялық

ІІІ- топ Мәтінді оқи отырып тірек- сызбамен талдаңдар:

Кибернетика ғылымының маңызы,терминді қолданушылар, түрлері

Ү Анықтаңыз...

Терминдерді дәптерге жазу

Технопарк ---

Технополис ---

Кибернетика ----

ҮІ Ой толғаныс.. ҒТР- ның жағдайындағы адамның рөлі І- топ

ҒТР- ның проблемалары	Адамға пайдасы	Адамға зияны

ҮІ Ой толғаныс.. ҒТР- ның жағдайындағы адамның рөлі ІІ-топ

Шаруашылыққа ықпалы	Түсінік беру

ҮІ Ой толғаныс.. ҒТР- ның жағдайындағы адамның рөлі ІІІ-топ

ҒТР- ның экономиканың дамуы	Түсінік беру
1
2
3
4

ҮІІ Кластерлік жұмыс: бекіту тапсырмасы

ҒТР-ның шаруашылықтағыжетістіктері

ҮІІІ. Үйге тапсырма «Менің болашақтағы Астанам....» эссе жазу

ІХ .Бағалау.

ҮІІ.Үйге тапсырма: §9. Отын энергетикалық кешен. Кешеннің ерекшелігі мен маңызы. Мұнай және газ өнеркәсібі (оқу, мазмұндау, конспектілеу.)

Тексерген: Жаратылыстану пәндері кафедра меңгерушісі Бекенбаева Б.Ш.

9-сынып. §7-8 бойынша. 1-нұсқа

1. Шаруашылық дегеніміз не?

2. Қазақстан шаруашылығының бірінші деңгейіне не жатады?

3. Мекеме деген не?

4. АҚ, ЖШС, БК түрінде құрылған ферлерліктер мен қожалықтар шаруашылықты қандай түріне жатады?

5. Шаруашылықтың екінші деңгейіне не жатады?

6. Шаруашылық салалары деген не? Мысал келтір.

7. Шаруашылықтың үшінші деңгейіне не жатады? Мысал келтір.

8. Өнеркәсіптің А тобы немесе ауыр өнеркәсіп деген не?

9. Өндірісті шоғырландыру деген не?

10. Машина жасау, электр қуатын өндіру, химия өнеркәсібі өнеркәсіптің қай түріне жатады?

9-сынып. §7-8 бойынша. 2-нұсқа

1. Өндірістік сала (материалдық өндіріс саласы) деген не? Мысал келтір.

2. Өндірістік емес сала деген не? Мысал келтір.

3. ЖІӨ - деген не?

4. Экстенсивті өндіріс деген не?

5. Интенсивті өндіріс деген не?

6. Өзінді құн деген не?

7. Өнеркәсіптің В тобы немесе жеңіл өнеркәсіп деген не?

8. Мамандандыру деген не?

9. Кооперация (бірлесу) деген не?

10. Кәсіпорындарды орналастырудың негізгі факторларын ата.

9-сынып. §7-8 бойынша. 1-нұсқа

1. Шаруашылық дегеніміз не?

2. Қазақстан шаруашылығының бірінші деңгейіне не жатады?

3. Мекеме деген не?

4. АҚ, ЖШС, БК түрінде құрылған ферлерліктер мен қожалықтар шаруашылықты қандай түріне жатады?

5. Шаруашылықтың екінші деңгейіне не жатады?

6. Шаруашылық салалары деген не? Мысал келтір.

7. Шаруашылықтың үшінші деңгейіне не жатады? Мысал келтір.

8. Өнеркәсіптің А тобы немесе ауыр өнеркәсіп деген не?

9. Өндірісті шоғырландыру деген не?

10. Машина жасау, электр қуатын өндіру, химия өнеркәсібі өнеркәсіптің қай түріне жатады?

9-сынып. §7-8 бойынша. 2-нұсқа

1. Өндірістік сала (материалдық өндіріс саласы) деген не? Мысал келтір.

2. Өндірістік емес сала деген не? Мысал келтір.

3. ЖІӨ - деген не?

4. Экстенсивті өндіріс деген не?

5. Интенсивті өндіріс деген не?

6. Өзінді құн деген не?

7. Өнеркәсіптің В тобы немесе жеңіл өнеркәсіп деген не?

8. Мамандандыру деген не?

9. Кооперация (бірлесу) деген не?

10. Кәсіпорындарды орналастырудың негізгі факторларын ата.

География пәнінен сабақ жоспары

Сынып: 9

Күні: 12 . 10 .10 ж

Сабақ тақырыбы: §9. Отын энергетикалық кешен. Кешеннің ерекшелігі мен маңызы. Мұнай және газ өнеркәсібі

Сабақ мақсаты: Оқушыларға отын энергетикалық кешен, кешеннің ерекшелігі мен маңызы, мұнай және газ өнеркәсібі туралы толық мағлұмат беру.

Сабақ міндеті:

1.Білімдік: Балаларға отын энергетикалық кешен, кешеннің ерекшелігі мен маңызы, мұнай және газ өнеркәсібі туралы толық білім беру.

2.Тәрбиелік: Оқушыларды Отансүйгіштікке, табиғатты аялауға, сақтауға үйрету.

3.Дамытушылық: Балалардың өзіндік ойлана білуіне, сабаққа деген қызығушылықтарын арттыруға, өздерінше іздене білулеріне, т.б. үйрету.

Сабақ түрі: аралас

Сабақ әдісі: сұрақ-жауап, картамен жұмыс, кітаппен жұмыс, жеке жұмыс

Құрал-жабдықтар: ҚР физ картасы, ҚР әкімшілік картасы, ДЖ физикалық картасы, мектеп атласы, кескін карта,

Барысы: : І. Ұйымдастырушылық кезең

1.Сәлемдесу

2.Балаларды түгендеу.

3.Балалардың назарын сабаққа аудару

ІІ. Өткен сабақты шолу.

Сабақта кездесетін терминдер, оларға анықтама беріңдер.

1. Шаруашылық

2. шаруашылықтың құрамы және құрылымы

3. өнеркәсіп: құрылымы және орналасу факторлары-ауыр өнеркәсіп, жеңіл өнеркәсіп,

4. Кәсіпорындар - АҚ, ЖШС, БК түрінде құрылған ферлерліктер мен қожалықтар

5. Мекемелер-

6. салалар,

7. салааралық кешендер

8. ЖІӨ-

9. Өнімнің өзіндік құны

10. 1-топтағы салалар- жер қойнауынан шикізат өндіреді.

11. 2-топтағы салалар оны өңдейді.

12. Өнеркәсіп:

13. А тобы- ауыр өнеркәсіп

14. В тобы-жеңіл өнеркәсіп

15. Кәсіпорындардың орналасуы

16. Еңбек өнімділігін көтеретін өндірісті шоғырландыру, мамандандыру, кооперативтендірудің, құрамдастырудың және аумақтық – өндірісті үйлестірудің (кешендердің) артықшылықтарын пайдалана отырып орналастырады .

Үй тапсырмасын тексеру

1-нұсқа

1. Шаруашылық дегеніміз не?

2. Қазақстан шаруашылығының бірінші деңгейіне не жатады?

3. Мекеме деген не?

4. АҚ, ЖШС, БК түрінде құрылған ферлерліктер мен қожалықтар шаруашылықты қандай түріне жатады?

5. Шаруашылықтың екінші деңгейіне не жатады?

6. Шаруашылық салалары деген не? Мысал келтір.

7. Шаруашылықтың үшінші деңгейіне не жатады? Мысал келтір.

8. Өнеркәсіптің А тобы немесе ауыр өнеркәсіп деген не?

9. Өндірісті шоғырландыру деген не?

10. Машина жасау, электр қуатын өндіру, химия өнеркәсібі өнеркәсіптің қай түріне жатады?

2-нұсқа

1. Өндірістік сала (материалдық өндіріс саласы) деген не? Мысал келтір.

2. Өндірістік емес сала деген не? Мысал келтір.

3. ЖІӨ - деген не?

4. Экстенсивті өндіріс деген не?

5. Интенсивті өндіріс деген не?

6. Өзінді құн деген не?

7. Өнеркәсіптің В тобы немесе жеңіл өнеркәсіп деген не?

8. Мамандандыру деген не?

9. Кооперация (бірлесу) деген не?

10. Кәсіпорындарды орналастырудың негізгі факторларын ата.

ІІІ. Жаңа сабақты түсіндіру.

Осы сабақта кездесетін терминдер:

1. ОЭК

2. Отын өнеркәсібі

3. Электр қуаты

4. отын өнеркәсібінің салалары

5. мұнай және мұнай өңдеу, газ, көмір

6. электр қуаты –ЖЭС, СЭС, АЭС

7. мұнай құбыры, газ құбыры, электр желісімен тасымалдау

8. энергетикалық ресурстар-қалпына келетін, қалпына келмейтін

9. Мұнай-газ алаптары – 5.

10. мұнай өнеркәсібі

11. Мұнай өңдейтін зауыттар

12. Бірыңғай газ құбыры жүйесін құру.

Минералдық отын	қоры	Әлемдегі орны	Әлемдік қордағы үлесі, %-бен
Көмір, млрд т	31,3	7	3,8
Мұнай, млрд т	5,3	8	3,2
Табиғи газ, млрд м3	3	10	1,6
Уран, млн т	2,5	2	19

Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы. В. Усиков. 9-сынып. §9. 56-57-58 - сурет бойынша түсіндіру. 99-101-102 беттер.

ІҮ.Бекіту.

Сұрақтар:

1. АӨК-ге не жатады? Не себепті салааралық кешеннің негізгісі деп аталады?

2. ОЭК-нің негізгі ерекшеліктері

3. Еліміздің отын-энергетикалық кешені негізгі айырмашылықтарын атаңдар.

4. Мұнай өндіру зауытын орналастыруда қандай орналастыру принциптері ескеріледі?

5. Қазақстанда газ өнеркәсібін дамытудың қандай ерекшеліктері бар?

6. Еліміздің ірі мұнай кен орындарын атаңдар.

7. Қандай шаруашылық түріне табиғи және ілеспе газ пайдаланылады?

8. Мұнай-газ өнеркәсібінің қоршаған ортаға тигізер әсерін баяндап беріңдер. Мұнай мен газ өндіруде оның қолайсыз әсерін жоюға арнап қандай шаралар қолдануда?

Тапсырмалар:

1. Полулях. Л.Н. «Мектеп оқушыларына арналған өздігінен жұмыс дәптері» 9-сынып. Бойынша жұмыс жасау. 5-тақырып. 8-9-бет.

1. Казановская Т., Ульяшова И. «Мектеп оқушыларына арналған жұмыс дәптері». 9-сынып. Бойынша жұмыс жасау. 19-21 бет. Отын-энергетика кешені. 22-27 бет.

1. Қазақстанның экономикалық және әлеуметтік географиясы. В. Усиков. 9-сынып. §9-соңындағы тестті және тапсырмаларды орындау. 107-109-беттер.

Кескін картамен жұмыс: Кескін картаға атлас картаны пайдалана отырып «Отын – энергетикалық кешенді» түсіру.

ҮІ.Бағалау

ҮІІ.Үйге тапсырма: §9. Отын энергетикалық кешен. Кешеннің ерекшелігі мен маңызы. Мұнай және газ өнеркәсібі (оқу, мазмұндау, конспектілеу.)

Тексерген: Жаратылыстану пәндері кафедра меңгерушісі Бекенбаева Б.Ш.

9-сынып. §7-8 бойынша. 1-нұсқа

1. Шаруашылық дегеніміз не?

2. Қазақстан шаруашылығының бірінші деңгейіне не жатады?

3. Мекеме деген не?

4. АҚ, ЖШС, БК түрінде құрылған ферлерліктер мен қожалықтар шаруашылықты қандай түріне жатады?

5. Шаруашылықтың екінші деңгейіне не жатады?

6. Шаруашылық салалары деген не? Мысал келтір.

7. Шаруашылықтың үшінші деңгейіне не жатады? Мысал келтір.

8. Өнеркәсіптің А тобы немесе ауыр өнеркәсіп деген не?

9. Өндірісті шоғырландыру деген не?

10. Машина жасау, электр қуатын өндіру, химия өнеркәсібі өнеркәсіптің қай түріне жатады?

9-сынып. §7-8 бойынша. 2-нұсқа

1. Өндірістік сала (материалдық өндіріс саласы) деген не? Мысал келтір.

2. Өндірістік емес сала деген не? Мысал келтір.

3. ЖІӨ - деген не?

4. Экстенсивті өндіріс деген не?

5. Интенсивті өндіріс деген не?

6. Өзінді құн деген не?

7. Өнеркәсіптің В тобы немесе жеңіл өнеркәсіп деген не?

8. Мамандандыру деген не?

9. Кооперация (бірлесу) деген не?

10. Кәсіпорындарды орналастырудың негізгі факторларын ата.

9-сынып. §7-8 бойынша. 1-нұсқа

1. Шаруашылық дегеніміз не?

2. Қазақстан шаруашылығының бірінші деңгейіне не жатады?

3. Мекеме деген не?

4. АҚ, ЖШС, БК түрінде құрылған ферлерліктер мен қожалықтар шаруашылықты қандай түріне жатады?

5. Шаруашылықтың екінші деңгейіне не жатады?

6. Шаруашылық салалары деген не? Мысал келтір.

7. Шаруашылықтың үшінші деңгейіне не жатады? Мысал келтір.

8. Өнеркәсіптің А тобы немесе ауыр өнеркәсіп деген не?

9. Өндірісті шоғырландыру деген не?

10. Машина жасау, электр қуатын өндіру, химия өнеркәсібі өнеркәсіптің қай түріне жатады?

9-сынып. §7-8 бойынша. 2-нұсқа

1. Өндірістік сала (материалдық өндіріс саласы) деген не? Мысал келтір.

2. Өндірістік емес сала деген не? Мысал келтір.

3. ЖІӨ - деген не?

4. Экстенсивті өндіріс деген не?

5. Интенсивті өндіріс деген не?

6. Өзінді құн деген не?

7. Өнеркәсіптің В тобы немесе жеңіл өнеркәсіп деген не?

8. Мамандандыру деген не?

9. Кооперация (бірлесу) деген не?

10. Кәсіпорындарды орналастырудың негізгі факторларын ата.