kopilkaurokov.ru - сайт для учителей

Создайте Ваш сайт учителя Курсы ПК и ППК Видеоуроки Олимпиады Вебинары для учителей

  1. Главная
  2. Физика
  3. Уроки
  4. Физикадан дидактикалы? материалдар

Физикадан дидактикалы? материалдар

Нажмите, чтобы узнать подробности

Тарбагатайский район село Акжар Жумагулова Гульнур Оралбековна  Тарбагатайский район село Акжар Жумагулова Гульнур Оралбековна Тарбагатайский район село Акжар Жумагулова Гульнур Оралбековна Тарбагатайский район село Акжар Жумагулова Гульнур Оралбековна Тарбагатайский район село Акжар Жумагулова Гульнур Оралбековна

Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Наладить дисциплину на своих уроках.
Получить возможность работать творчески.

Просмотр содержимого документа
«madina-praktikum»

Абай атындағы орта мектеп КММ











Дидактикалық материалдар

Практикум


Жалпы білім беретін мектептің 7-сынып оқушыларына арналған











Жұмағұлова Гүлнұр Оралбекқызы













2014-2015 жж.



Авторлардан



Алғы сөз

«Дидактикалық материалдар (практикум)» Р. Башарұлы, У.Тоқбергенова мен Д.Қазақбаеваның 7-сыныпқа арналған «Физика және Астрономия» оқулығы үшін қосымша құралы, оқу-әдістемелік кешеннің құрамы ретінде жазылған. Берілген материал, теорияның игерілуін бақылау, жоба бойынша тапсырмалар өткізуді оңайлатып, берік білім беру мен дағдының қалыптасуын қамтамассыз етеді. «Оқулық практикум» кешенін пайдалану оқушылардың 7-сыныпқа арналған Физика және Астрономия курсын игеруіне толық жағдай жасайды.





































I тарау

Физика және астрономия – табиғат туралы ғылымдар.


  1. Табиғат дегеніміз не?

__________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Табиғат пен адамның бірлігін білдіретін нақыл сөздер мен мақал-мәтелдерді жаз:____________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Суретте көрсетілген құбылыстардың атын жаз:


__________________________


___________________________


____________________________


____________________________


  1. Физиканың мақсаты – _________________________________________________

_______________________________________________________________________

  1. Суретте көрсетілген ғалым кім және ол физика ғылымына қандай үлес қосты?


__________________________________________________________

_____________________________________________________________________



  1. Кестеде денелердің мысалдары келтірілген. Оң жақтағы графаға осы денелердің қандай заттардан тұратынын жазыңдар.


Дене

Зат

Терезе


Шыны стақан


Ағаш қасық


Темір пышақ


Қаламсап


Қарындаш




  1. Төменде аталған заттар мен денелерден: қар, гүл, ұшақ, су, стақан, алюминий, бор, қағаз, заттарын бір бағанға, денелерін екінші бағанға жеке көшіріп жаз.


Заттар

Денелер













  1. Төменде көрсетілген техникалардың атын және олардың не үшін қолданылатынын жаз:_____________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Ғарыш кеңістігінде болып жатқан құбылыстарды қай ғылым зерттейді?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________



  1. Төменде аталған ғылымдардың нені зерттейтінін жаз.

Космонавтика

Космогония

Космология










  1. Мына ғалымдар асторномияға қандай еңбек сіңірді?

Әл-Хорезми

Ибн Сина

Ұлықбек

Әл-Фараби










  1. Мына планеталар мен жұлдыздарды қазақтар қалай атаған?

Планеталар мен жұлдыздар

Қазақша атаулары

Меркурий


Юпитер


Марс


Сириус



  1. Найзағайдың пайда болуы туралы қандай екі болжам болды?

    1. _____________________________________________________________________________________________________________________________________________


2.______________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Табиғатты зерттеудің қандай әдістері бар?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


15. Молекула-кинетикалық теорияның негізгі қағидалары:___________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

16. Суретте көрсетілген мензуркадағы сұйықтың көлемі қандай?

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________








  1. Суретте көрсетілген өлшеуіш құралдар қалай аталады, олар не үшін қолданылады? Бөлік құнын анықта.


________________________________


________________________________




_________________________________




  1. Ұзындық өлшемдерін метрге айналдыр:

1 км=_______м

1 см=_______м

1 дм=_______м

1 мм=_______м



  1. Сәйкес көлем бірліктерін жаз:

1 м3 = ______см3 20 м3 = _______ см3

1 дм3 = _____см3 0,2 дм3 = ______см3

1 см3 = _____мм3 12 см3 = ______ мм3


  1. Бөлме температурасында мына заттар: су, қант, ауа, қалайы, спирт, темір, оттегі, сүт, азот, сутегі қандай күйде болады? Жауабын кестеге жаз.


Қатты

Сұйық

Газ тәрізді







  1. Ашық ыдыс көлемінің жартысын газбен толтыруға бола ма?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Мына сандарды ықшамдап жаз:


150000000000 км = _______________ м

0,00000000003 м = ________________м


  1. Келесі сөздерді кестеге сәйкесінше толтыр:


Қасық, темір, көлем, телескоп, уақыт, термометр, найзағайдың жарқырауы, Күн, шыны, теледидар, мыс, сызғыш, судың қатуы, жылдамдық.


Дене

Зат

Шама

Құбылыс

Өлшеуіш құрал

















  1. Суық су молекулаларының жылы су молекулаларынан қандай айырмашылығы бар?

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Мензурка, бытыра, су берілген болса, бір бытыраның көлемін қалай анықтауға болады?

________________________________________________________________________
________________________________________________________________________

________________________________________________________________________



II тарау

Заттың құрылысы


  1. Өсімдік майының тамшысы су бетінде шексіз жайыла ала ма? Себебін түсіндір.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Суретте су молекуласының моделі кескінделген. Су молекуласы қандай атомдардан тұратынын жаз:_____________________________________________

_____________________________________________________________________

_______________________________________________________

_____________________________________________________




  1. Егер болат шығыршықтың көзінен өте беретін кішкентай болат шарикті қыздырсақ, ол шығыршықтан өтпей тұрып қалады. Шариктің орнына шығыршықты қыздырса не болады? Егер шарикті де, шығыршықты да бірдей температураға қыздырса ше?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________



  1. Сұйықтардағы диффуия неге газдар диффузиясына қарағанда баяу жүреді?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________



  1. Неліктен біз гүлдің иісін алыстан сеземіз?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________



  1. Заттың молекулалары бір-бірін тартады. Бірақ олардың арасы неге ашық?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Температура дегеніміз -________________________________________________
    ________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Төмендегі зат күйлеріне мысалдар келтір:


Зат күйлері

Мысалдар

Қатты


Сұйық


Газ



  1. Мына кестені толтыр:


Заттың күйі

Негізгі қасиеттері

Молекулалардың шамамен орналасыуы (сызу керек)

Газ






Сұйық






Қатты
































III тарау

Қозғалыс.


  1. Механикалық қозғалыс дегеніміз – ____________________________________
    ________________________________________________________________________
    ________________________________________________________________________


  1. Cанақ жүйесі дегеніміз –_____________________________________________
    ________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Планеталардың қозғалысын қалай анықтауға болады?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Әуе шарынан Жердің айналатынын көруге бола ма? Неліктен?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Не себепті Уранда жыл мезгілінің күрт ауысуы болып тұрады?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

  1. Aстық жинаған комбайнның дән қорабынан жүк машинасына астық төгу керек. Комбайнды тоқтатпай-ақ оны қалай істеуге болады?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Зодиак белдеуі дегеніміз – ______________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Эклиптика дегеніміз – _________________________________________________

_______________________________________________________________________
________________________________________________________________________


  1. Планеталар мен жұлдыздардың қайсысы Жерге жақынырақ орналасқан?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Суретте қай планеталар көрсетілген?

____________________________________


_____________________________________


_____________________________________


  1. Птоломейше Әлем жүйесінің құрылысы қандай еді? Ол қандай жүйе деп аталады?________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Астероидтар дегеніміз – _______________________________________________

_______________________________________________________________________

  1. Мына планеталардың ішінен Алып планеталарды бір бағанға, Күн маңындағы планеталарды екінші бағанға теріп жаз: Жер, Шолпан, Юпитер, Марс, Плутон, Сатурн, Нептун, Уран, Меркурий.


Алып планеталар

Күн маңындағы планеталар









  1. Коперник жасаған жүйе қалай аталады?

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Коперник ілімін жақтаушы ғалымдар:____________________________________
    ________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Төменде келтірілген мысалдардың қайсысында зерттелетін денені материялық нүкте деп алуға болады?


    1. Ракетаның көтерілу биіктігін анықтағанда;

    2. Мензурканы пайдаланып, кішкене болат шардың көлемін анықтағанда.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Траектория дегеніміз – ______________________________________________
    ________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Мына қозғалыстар түзу сызықты ма, әлде қисық сызықта ма?

  1. Стадион жолымен 3000 м жүгіріп келген спортшы;

  2. Лифт кабинасы;______________________________

  3. Желсіз ауадағы жаңбыр тамшысы; ______________

  4. Жазу кезіндегі қарындаш.______________________


  1. Сөйлемдерді аяқтаңдар:

Жол дегеніміз – _________________________________________________________
________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


Орын ауыстыру дегеніміз -________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

  1. Біз таксиге не үшін төлейміз: жолы үшін бе, әлде орын ауыстыру үшін бе? Ұшаққа ше?

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Доп 3 м биіктіктен еденге түсіп, одан ыршып 1 м биіктікке көтерілгенде, оны ұстап алды. Доптың жолын және орын ауыстыруын тап:_______________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Материялық нүкте дегеніміз - __________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Төмендегі денелердің қайсысы түзу сызықпен, қайсысы қисық сызықпен қозғалады: станция платформасымен жүрген пойыз, метрополитеннің эскалаторының баспалдағы, жол бұрылысындағы велосипеді, сағаттың минуттық тілі, тақтайға қағылып жатқан шеге, әткеншектегі бала, Жердің жасанды серігі.


Түзу сызықты

Қисық сызықты













  1. Суреттегі ОА штрихталған сызығы трамплиннен секірген шаңғышының жолы ма, әлде орын ауыстыруы ма?

А. Жол

В. Орын ауыстыру

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________



  1. Сөйлемді толықтыр:

Әр түрлі қозғалыстар арасындағы айырмашылықты сипаттау үшін ___________

________________________________ деп аталатын физикалық шама қолданылады.


  1. Жылдамдық мына формуламен анықталады:______________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

  1. Арбаша үстел үстімен жылжығанша оның тамызғысынан 15 тамшы тамып, бірінен-бірі 20 см қашықтықта із қалдырды. Тамшылар әрбір 4 с сайын бір таматын болса, арбашаның жылжу жылдамдығын есепте:_________________________________________________

______________________________________________________________________________________________________________


  1. Мына шамалардың өлшем бірліктері қандай?

[υ] = ____________

[S] = ____________

[t] = _____________


  1. Жүрдек пойыз 120 км жолды 3 сағат аялдамай жүріп өтті. Пойыздың жүрісін бірқалыпты қозғалды деуге бола ма?

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Велосипедші 5 сағат 30 минутта 99 км жол жүрді. Велосипедші қандай орташа жылдамдықпен қозғалған?

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

  1. Өрге қарай 3 км-ге тең жолды шаңғышы 5,4 км/сағ жылдамдықпен жүріп өтті. Таудан 10 м/с жылдамдықпен түскен шаңғышы 1 км жол жүрді. Шаңғышының барлық жолдағы қозғалысының орташа жылдамдығын анықта.

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. 60 км жерді қоян 1 сағатта, қасқыр 1 сағат 20 минутта жүгіріп өтеді. Бұл жануарлардың жылдамдығын есепте және оларды салыстыр.

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. 16500 м/с жылдамдығын км/сағ және м/мин өлшемдерінде жаз:

16500 м/с=____________ км/сағ

16500 м/с=____________ м/мин



  1. Велосипедші дөңес жазықтықпен жүріп келеді. Дөңнің үстіне шыққанда ол 5 км/сағ жылдамдықпен, ал дөңнен түскенде 20 км/сағ-пен жүреді. Егер дөңге шыққандағы және түскендегі жолдар тең болса, велосипедшінің орташа жылдамдығы қандай?_____________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

  1. Берілген график бойынша дененің бастапқы координатын және с уақыт өткеннен кейінгі координатын анықта.


__________________________________________________

__________________________________________________

__________________________________________________



  1. Неге лақтырылған доп, сен оны жібере салсаң да, әрі қарай жоғары ұша береді?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Жолаушылар автобустың жылдамдығын кенет арттырғанда артқа қарай шалқайып, ал кілт тоқтағанда алға қарай еңкейеді. Неліктен?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Мылтықтан оқ атқанда оның дүмін неліктен иыққа тіреп ұстау керек?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Кеңістіктің қандай негізгі қасиеттері бар?_________________________________

________________________________________________________________________

IV тарау

Масса және күш


  1. Коньки теуіп жүрген екі бала бірін-бірі қолдарымен итетіп жібереді де, 5 м/с және 3 м/с жылдамдықпен екі жаққа қарай кетеді, қай баланың массасы артық?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Арбалардың массалары 1 кг және 3 кг, олардың жылдамдықтары нөлге тең. Өзара әсерлескенде үлкен арба 15 см/с жылдамдыққа ие болды. Кіші арба қандай жылдамдыққа ие болады?

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Масса дегеніміз - _____________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

  1. Массалардың төменде берілген мәндерін кг арқылы өрнекте:


0,00000003 г = ______________ кг

5,6 т = _____________________ кг

0,7 ц = _____________________кг

4890 г = ____________________кг

0,667 т = ___________________ кг

34 ц = _____________________ кг


  1. Салмақсыздық жағдайында иінді таразыны пайдаланып, екі дененің қайсысының массасы артық екенін анықтау мүмкін бе?

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Насос поршенінің астындағы ауа сығылды. Бұл жағдайда ауаның массасы өзгере ме?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Су мұзға немесе буға айналғанда су молекулаларының массасы өзгере ме? Жауабыңды түсіндір:_____________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Заттың тығыздығы дегеніміз –__________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

  1. Заттың тығыздығы мына формуламен анықталады: ρ=__________

  2. Мына шамалардың өлшем бірліктерін жаз:

[m]=_______

[V]=­­­­­­_______

[ρ]=________


  1. Сәйкес тығыздық бірліктерін жаз:

1 г/см3 = ______________ кг/м3

1000 т/м3=_____________ кг/м3

0,09 кг/мм3= ____________кг/м3

34 ц/дм3=_______________кг/м3


  1. Бірдей шелектердің біріне ауыз су, екіншісіне теңіз суы толтырылған. Бұлардың массалары бірдей бола ма? ______________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

  1. Ыдысқа толтыра су құйылған. Қандай жағдайда ыдыстан су көбірек төгіледі: ыдысқа массасы 1 кг қалайыны батырғанда ма, әлде қорғасынды батырғанда ма? ________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Мыс детальды қыздырған. Бұл жағдайда детальдың массасы, көлемі, тығыздығы өзгере ме? Жауабыңды түсіндір:_________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Көлемі 1 л өсімдік майының массасы 920 г. Майдың тығыздығын тап:________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. 1 мин ішінде адам демін ішке 15 рет тартқанда өкпесіне 600см3 ауа келеді екен. Бір сағатта адамның өкпесі арқылы өтетін ауаның массасын есепте:_________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Машинаға арналған болат детальдің массасы 780г. Оның көлемін анықта:_____

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Мыс өткізгіштің орамын жазбай жатып-ақ, ұзындығын анықтауға бола ма?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Күш дегеніміз – ______________________________________________________

________________________________________________________________________



  1. Суреттегі қысқыш пен тығынның жылдамдығы қандай әсердің салдарынан өзгеріп тұр?

_______________________________________________________

________________________________________________________

________________________________________________________


  1. Күштің өлшем бірлігі қандай?

[F]=________


  1. Суреттегі шардың қозғалу себебі неде?

  1. Суретте деформацияның қай түрі көрсетілген?










  1. Деформация дегеніміз –________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Гук заңы былай тұжырымдалады:_______________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Серпінділік күші мына формуламен анықталады:

F=_____________


  1. Cуреттегі тақтай деформацияның қай түріне ұшыраған?




  1. Солқылдақ тақтайдың ұшында секіруге ыңғайланған адам тұр. Қандай денелердің өзара әсері тақтайдың пішінін өзертті?




  1. Суретте қандай прибор салынған? Ол не үшін қолданылады. Оның бөлік құны нешеге тең?

____________________________________________________

____________________________________________________

____________________________________________________





  1. Суретте динамометрдің қай түрі кескінделген?

Ол не үшін және қайда пайдаланылады?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Тең әрекетті күш дегеніміз – ___________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Денеге бір түзудің бойымен бір бағытта үш күш әрекет етеді: F1=25 H; F2=75 H; F3=10 H. Олардың тең әрекетті күші неге тең?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________



  1. Парашютшіге қандай күштер әсер етеді? Ол неліктен жерге құламайды?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________



  1. Неліктен денелер жерге құлайды?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________



  1. Ауырлық күшіне мысалдар келтір.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Денеге әсер ететін ауырлық күші мен оның массасының арасында қандай байланыс бар?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

  1. Дененің массасы 100 кг. Оған әсер ететін ауырлық күшін анықта.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Шелектегі судың массасы екі есе азайғанда, оның салмағы өзгере ме? Қалай өзгерді?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Көлемі 18,75 л керосиннің салмағы қанша?


Берілгені: ХБЖ Шешуі:

V=18,75 л

ρ=800 кг/м3


Р – ?

Жауабы: _______________________________________________________________


  1. Бөлмеге ілінген шам төбеге 49 Н күшпен әсер етеді. Шамның массасы қандай?


Берілгені: Шешуі: Есептелуі:

F=49 H


m-?


Жауабы: ________________________________________________________________


  1. Айда массасы 1 кг денеге 1,62 Н-ға тең ауырлық күші әсер етеді. Массасы 75 кг адамның ай бетіндегі салмағының неге тең болатынын анықта.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Суретте жеңіл қауырсын мен ауыр қорғасын бытыра ыдыстың түбіне бірдей түсті. Осыған қарап, ыдыста ауаның бар-жоқтығын анықтаңдар.

___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

_________________________________________________________


  1. Дененің массасын қандай құралмен өлшейді?

_________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

  1. Дененің салмағын қандай құралмен өлшейді?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Физикалық шамалардың қайсысы Жердің барлық нүктелерінде және басқа планеталарда өзгермейді?

    1. Ауырлық күші

    2. Дененің салмағы

    3. Дененің массасы


  1. Салмақсыздық қандай жағдайда байқалады?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Су бетінде қалқыған шардың салмағы бар ма? Жауабыңды түсіндір.

________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Массасы 2 кг ағаш білеушені қатаңдығы 100 Н/м серіппенің көмегімен ағаш тақтайдың бетімен бірқалыпты сүйреп келеді. Үйкеліс коэффициенті 0,3-ке тең. Серіппенің ұзаруы қандай?

Берілгені: Шешуі: Есептелуі:





  1. Үйкелістің пайдасы:___________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Үйкелістің зияны:_____________________________________________________
    ________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Велосипедтің доңғалағы не себепті бедерлі болып келеді?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Неліктен ауыр дорба көтеріп келе жатқанда, тайғанақ жолда жүру оңайырақ?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


  1. Картопты пайдаланып, ауыр шкафты қалай орнынан қозғалтуға болады?

________________________________________________________________________________________________________________________________________________





































V тарау

Қысым.


1. Бос орынды толтырыңдар:_______________________________________________

_______________________________________________________қысым деп атайды.


2. Қысымды латынның ___________әрпімен белгілейді.


3. Қысымды есептеу формуласы.



4. Қысымның негізгі өлшем бірлігі: _____________


5. Қысым бірліктері арасындағы байланысты жазыңдар:

1кПа =__________Па 1гПа =____________Па

1мПа =__________Па 0,01Н/см2 =____________Па

1МПа =__________Па 15000Па =____________Па

0,1кПа = __________Па 1Н/мм2 =____________Па

0,001Па =__________Па 15Н/см2 = ___________Па


    1. Неліктен шаңғысы жоқ балаға қарағанда шаңғы байлаған бала қар үстімен жеңіл жүреді?

Себебі__________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


    1. Қай кезде сіз еденге көп қысым түсіресіз: қозғалмай тұрғанда ма, әлде жүргенде ме?

Жауабы:________________________________________________________________________________________________________________________________________


    1. Неліктен орындықта қатты да, киіз үйде көрпешеге отырған жұмсақ болып сезіледі?

Жауабы:________________________________________________________________________________________________________________________________________


    1. Неге шөл далада аттан гөрі түйемен жүрген ыңғайлы?

Себебі:_________________________________________________________________________________________________________________________________________

    1. Ұзындығы 5см, ені 3см, биіктігі 1,5см болатын темір өзекшені үстел бетіне қай жағымен қойғанда көп қысым түсіреді? Өзекшенің салмағы 2,5Н. (Жауабын есептеулермен көрсетіңдер)






1. 2. 3.

Өзекшенің түрлі жақтармен орналасуы

a=

b=

h=

P1-?

P2-?

P3-?


Жауабы: ________________________________________________________________


    1. Қасқыр мен киіктің массалары жуық шамамен бірдей. Қасқырдың жерге түсіретін қысымы 16кПа, ал киіктікі 50кПа. Қасқырдың табанының ауданы үлкен бе, әлде киіктің тұяғының ауданы үлкен бе?

Жауабы:________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


12. Оқушының массасы шамамен 50кг десек, оның екі аяғының ауданы 200см2 мөлшерде болады. Оқушының еденге түсіретін қысымын есептеңдер.

Берілгені: Шешуі:

m=

S=

p-?


Жауабы:________________________________________________________________

13. Темір шеге 20 МПа қысым түсіруі үшін оның басына қандай күшпен әсер ету керек? Шеге ұшының ауданы 0,5мм2 деп есептеңдер.

Берілгені: Шешуі:

P=

S=


F-?


Жауабы:________________________________________________________________

14. Іс тігу кезінде ине бойына 2Н күш әсер етеді. Иненің денеге түсіретін қысымын есептеңдер. Ине ұшының ауданы 0,01мм2 . Қысымды Па-мен өрнектеңдер.

Берілгені: Шешуі:

F=

S=


p-?


Жауабы:_______________________________________________________________


15. Шаңғышының шаңғымен қосқандағы массасы 70 кг. Екі шаңғы тіректерінің ауданы 2300см 2 тең. Шаңғышының қар үстіне түсіретін қысымын есептеңдер.

Берілгені: Шешуі:

m=

S=


p-?


Жауабы:________________________________________________________________


16. Бос орынды толтырыңдар.


Бұл құрал ______________________________деп аталады.


17. Сұйықтар мен газдардағы қысымды зерттеген ғалым:_______________________

________________________________________________________________________


18. Паскаль заңы бойынша сұйыққа немесе газға түсірілген қысым:______________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


19. Ауа сорғысы қалпағының астына аузы байлаулы, ішінде аздаған ауасы бар резеңке шар орналасқан. Сорғымен қалпақтың ішіндегі ауаны сорып шығаратын болсақ, шар біртіндеп торсия бастайды. Осы құбылысты заттың атомдық-молекулярлық құрлымы тұрғысынан түсіндіріңдер.

Жауабы:________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


20. Газ көлемін өзгертпей, оның қысымын үлкейтуге бола ма? Болса қалай?

Жауабы:________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________


21. Пішіндері әртүрлі үш ыдысқа шемішке майы құйылған. Майдың осы ыдыстардың түбіне түсіретін қысымы жайлы не айтуға болады-олар бірдей ме, әлде әртүрлі бола ма?


Жауабы:________________________________________________________________

________________________________________________________________________


22. Суреттегі қатені тап.

______________________________________

______________________________________

______________________________________

______________________________________



23. Ауырлық күші әрекет еткен сұйық қысымы мына формуламен анықталады:


Мұндағы, p-________________________________,

g-________________________________,

h-________________________________.


24. Судың батискаф бетіне түсіретін қысымы 108 Па. (теңізді өте үлкен тереңдікте зерттеуге арналған қондырғы) Батискафтың түскен ең үлкен тереңдігін анықта.


Берілгені: Шешуі:

P=


h-?


Жауабы:________________________________________________________________


25. Қандай ыдыстарды қатынас деп атайды?

Жауабы:________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


26. Күнделікті тұрмыстан қатынас ыдыстарға мысал келтіріңдер.

Мысалы:________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


27. Суретте әртүрлі пішінді қатынас ыдыстар көрсетілген. Неге біртекті сұйық (су, керосин, май, спирт және т.б.) үшін, еркін беттер деңгейі бірдей болатынын түсіндіріңдер.

Жауабы:________________________________________________________________________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


28. Тұрмыстық су құбыры _________________________________________________

________________________________________________________________________

_________________________________________ қажеттіліктерін қанағаттандырады.


29. Өнеркәсіптік су құбыры _______________________________________________

________________________________________________________________________

_________________________________________ қажеттіліктерін қанағаттандырады.


30. Суретте шлюздеу бейнеленген. Суретке қарап шлюздің жұмыс істеуі қандай құбылысқа негізделгенін түсіндіріңдер.

Жауабы: ________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


31. Атмосфералық қысым дегеніміз: ________________________________________

_______________________________________________________________________

_______________________________________________________________________


32. Атмосфералық қысымның бар екендігін дәлелдейтін құбылыстар мен мысалдар келтіріңдер:_____________________________________________________________


________________________________________________________________________


33. Сіздің ойыңызша дұрыс болатын жауапты таңдап, сұраққа жауап беру арқылы таблицаны толтырыңыз:


№

Сұрақ

Жауаптар

Дұрыс жауаптар

1

Қай ғалым атмосфералық қысымды өлшеу әдісін ұсынды?

А) Ньютон

В) Паскаль

С) Королев

Д) Торричелли


2

Атмосфералық қысым қандай әріппен белгіленеді?

А) F

В) ρ

С) P

Д) m


3

Атмосфералық қысымның өлшем бірлігін көрсет.

А) кг н/е мг

В) Н н/е кН

С) Па н/е мм.сын.бағ

Д) м/с н/е см/сағ


4

Қалыпты атмосфералық қысым шамасы қандай? (Теңіз деңгейінде)

А) 1 Н

В) 1 Па

С) 760 Н

Д) 760 мм.сын.бағ


5

Атмосфералық қысым қандай прибормен өлшенеді?

А) Секундомер

В) Диномометр

С) Борометр

Д) Спидометр




34. Суретте қандай прибор көрсетілген?

Жауабы: ________________________________________________________________


35. Неге бәйгеге шапқанда бала аттың мойнына жатып шабады?

Себебі: _________________________________________________________________

________________________________________________________________________


36. Бөлмеде барометр 750 мм.сын.бағ. көрсетіп тұр. Ұзындығы 1м, ені 50см болатын үстелге ауа қандай күш түсіреді?

Берілгені: Шешуі:

P =

L =

a =

F-?

Жауабы: ____________________________________________________________________________________

37. Қысым айырымын қандай прибормен өлшейді?

Жауабы: ________________________________________________________________


38. Адамның қан айналым жүйесіндегі қысым қандай құралмен өлшенеді?

Жауабы: ________________________________________________________________


39. Дені сау адамның жоғары қысымы - __________, ал төменгісі _______________ шамасында болады.


40. Суретте архимед күшін табу тәжірибесі көрсетілген. Суретті пайдаланып, осы эксперименттің маңызын қысқаша түсіндіріңдер.

Жауабы: ______________________________


41. Архимед күшін есептеу формуласын жаз:

42. Көлемі 20см3 жез цилиндр динамометрге ілініп, шемішке майына батырлған. Осы кезде динамометр қандай күшті көрсетеді? Майдың тығыздығы 940 кг/м3.

Берілгені: Шешуі:

V =

F - ?

Жауабы: ________________________________________________________________


43. Бес темір шар суға батырылған. Қай шарға үлкен Архимед күші әсер етеді?

Жауабын жаз:_____________________________ 1. 2. 3. 4. 5.

_________________________________________

_________________________________________

_________________________________________

_________________________________________


44. Массасы 0,5 кг альюминий өзекше керосинге батырлған. Архимед күшінің шамасы неге тең?

Берілгені: Шешуі:

m =

F - ?

Жауабы: _____________________________________________________________


45. Көлемі 20см2 жез цилиндр динамометрге ілініп, шемішке майына батырылған. Осы кезде динамометр қандай күшті көрсетеді?

Майдың тығыздығы 940 кг/м3.

V= Шешуі:


F-?

Жауабы:________________________________________________________________


46. Тәжірибе нәтижесін таблицаға жаз:

  1. Суы бар ыдысқа ағаш өзекше, металл өзекше, картопты сал. Қай дене суға батады? Қайсысы жүзеді?


  1. Суы бар ыдысқа кішкене бөліктермен ас тұзын сеуіп, оны шыны таяқшамен араластырып отыр. Осы кезде денелерде қандай өзгеріс болады?


Бақылаулар таблицасы.


Дене

Зат тығыздығы

Дене бата ма, әлде жүзе ме?

Су

Тұз ерітіндісі

Ағаш өзекше

520



Металл өзекше

7800



Картоп

670




43.1. Егер_______________________________________________________________

____________________________________________________дене сұйыққа батады.


2.Егер __________________________________________________________________

________________________________________дене тепе – теңдік қалпын сақтайды.


  1. Егер _____________________________________________________________

____________________________________________ дене сұйық бетіне көтеріледі.


44. Жанып жатқан керосинді өшіруге бола ма?

Жауабын түсіндір. _______________________________________________________

________________________________________________________________________


45. Қандай суда жүзу жеңіл - өзенде ме, теңізде ме?

Жауабын түіндір. ________________________________________________________

________________________________________________________________________


46. Сұйық тығыздығын өлшеуге арналған құрал __________________ деп аталады.


47.Сүттің майлылығын анықтау үшін қолданылатын ареометр __________________

_____________________________________________________________деп аталады.


48. Анықтаманы толықтыр:

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ беттік керілу күші деп аталады.


49.Суретте жұғу құбылысына тәжірибе көрсетілген. Осы эксперименттің нәтижесін қысқаша түсіндіріңдер.



Жауабы:________________________________________________________________________________________________________________________________________


50. Жұғатын сұйықты жұқпайтын сұйықтан қалай ажыратуға болады?

Жауабы:________________________________________________________________________________________________________________________________________


51. 1. Қылтүтіктік құбылыстар деп _________________________________________

________________________________________________________________атаймыз.

2. Сұйықтың қылтүтіктік көтерілу биіктігі формуласымен анықталады.


52.1. Сүңгуір үйрек су бетінде қамыстың сабағынан ұя жасайды. Ұя су бетінде жел қалай соқса, солай қарай жүзеді. Құстың ұясын су бетінде қандай күш ұстап тұрады? Ұяның пішіні мен өлшемі туралы не айтуға болады?

Жауабы:________________________________________________________________________________________________________________________________________


2. Сүңгуір үйрек суда жақсы сүңгиді. Судың тарапынан әсер ететін ығыстырушы күшті ол қалай азайтады?

Жауабы:________________________________________________________________________________________________________________________________________


53. Норвегия этнографы және археологы Тур Хейердал 1947 жылы өзінің Полинезия құрлықтарының алғашқы қоныстануы жайлы теориясын дәлелдеу үшін «Кин-Тики» плотында Перуден Полинезияға дейін жүзіп өтті. Плот 9 ағаштан жасалған. Егер сізге осындай серуен жасау керек болса, плот жасау үшін қандай материал пайдаланушы едіңіз?

Кейбір заттардың тығыздығы таблицада келтірілген:

Зат

Тығыздық

ρ, кг/м3

Зат

Тығыздық

ρ, кг/м3

Платина

Бамбук

Картон

Резина

21450

400

690

940-1400

Бальза

Қайың

Тығын

Шифер

100-120

650

220-260

2800




















VI тарау

Жұмыс. Қуат. Энергия.


1. Бос орынды толтырыңдар.

  1. Механикалық жұмыс деп_______________________________________________

_______________________________________________________________ атаймыз.


  1. Механикалық жұмыс мына формуламен анықталады:



  1. Жұмыстың өлшем бірлігі_____________________________ белгіленеді.


4. Жұмыстың өлшем бірліктері арасындағы қатынасты жаз.

1 кДж=___________ Дж

1 мДж=___________ Дж

0,1 МДж=_________ Дж


2. Массасы 220 кг құлан жүгірмей-ақ 1,5 м биіктікке секіре алады. Ол қандай жұмыс істейді?

Берілгені: Шешуі:

m =

h =

A-?

Жауабы:________________________________________________________________


3. Жұмысшы құмы бар арбаны 100 Н күшпен итереді. Арбаны 20 м жерге ауыстырғанда ол қандай жұмыс атқарады?

Берілгені: Шешуі:

F=

S=

A-?

Жауабы:________________________________________________________________


4. 500 кПа-ға тең будың қысымымен, бу машинасының поршені 0,4 м-ге ығысты. Поршень ауданы 300 см2 –қа тең. Будың жұмысын есепте.

Берілгені: Шешуі:

p =

l =

S=

A-?


Жауабы:________________________________________________________________






5.Сұрақтарға жауап беру арқылы таблицаны толтыр.

№

Сұрақ

Жауабы

Дұрыс жауабы

1

Қуаттың қай анықтамасы дұрыс?

А) Көлем бірлігіндегі бөлшектер саны;

Б) Көлем бірлігіндегі зат массасы;

В) Жұмыстың орындалу жылдамдығы;

Г) Уақыт бірлігінде дененің өткен жолы.


2

Қуатты қай формуламен есептеуге болады?

  1. F=ρgV

  2. A=F*S

  3. N=A/t

  4. N=m/m0


3

Қуаттың негізгі өлшем бірлігі қандай?

  1. H

  2. Па

  3. Дж

  4. Вт



6. Бос орынды толтыр.

1. Қысым деп ___________________________________________________________

________________________________________________________________айтамыз.

2. Қысым формуласымен анықталады:



7. Қуаттың негізгі өлшем бірлігі __________________________________________


8. Қай шама үлкен?

15 Дж және 15 Вт

Жауабы: ________________________________________________________________


800 кг/м3 және 800 Вт

Жауабы: ________________________________________________________________


250 Н және 25 кВт

Жауабы: ________________________________________________________________


9. Массасы 3 т жүк 12 м биіктікке көтерілді. Көтергіш машина двигателінің қуаты 2 кВт. Жүк қандай уақытта көтерілді?


Берілгені: Шешуі:

m =

h =

N=

t-?

Жауабы: ________________________________________________________________


10. Анықтаманы толтыр.

Энергия деп __________________________________________________________

_______________________________________________________________ айтамыз.


11. Схеманы толтыр:









12. Потенциалдық энергия деп _____________________________________________

______________________________________________________________атаймыз.


13. Потенциалдық энергияны есептеу формуласын жаз:


14. Кинетикалық энергия деп _____________________________________________

________________________________________________________________атаймыз.

15. Кинетикалық энергияны есептеу формуласын жаз:



16. Садақпен оқ атқан кезде қандай энергиялық түрленулер болады?

Жауабы: ________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Энергетикалық тұрғыдан реактивті ұшақ пен сұңқардың қайсысының ұшуы тиімді?

Жауабы: ________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Жерге қатысты суреттегі екі дененің потенциалдық энергиялары жайлы не айтуға болады?

Жауабын түсіндір:________________________________

_________________________________________________ m2=3кг

_________________________________________________

m1=6кг

h2=20л


  1. 1)Көрсетілген әдістердің қайсысымен дененің потенциалдық энергиясын азайтуға болады? (Дұрыс жауаптың астын сыз)

а) Дене тығыздығын арттыру;

б) Дене массасын азайту;

в) Атмосфералық қысымды азайту;

г) Денені қыздыру.

2) Көрсетілген әдістердің қайсысымен дененің кинетикалық энергиясын арттыруға болады?

а) Дене қыздыру;

б) Ауа ылғалдығын азайту;

в) Дене жылдамдығын арттыру;

г) Денені бояу керек.

3) Шардың доға бойымен қозғалғандағы механикалық энергиясының қандай өзгерістері байқалады? Шар біраз уақыттан кейін неге тоқтайды?

Жауабы: _____________________________________________ 1. 3.

_______________________________________________________ 2.

_______________________________________________________

_______________________________________________________


  1. Деформацияланған серіппенің потенциалдық энергиясының формуласын жаз:




  1. Деформацияланған дененің серпімділік күші:



22. Екі бірдей металл шар (m1=m2) әртүрлі жылдамдықпен еден бетімен қозғалып келеді.Мұндағы v1=3v2. Денелердің кинетикалық энергиясы жайлы не айтуға болады?

Берілгені: Шешуі:

m1=m2

v1=3v2


Ек1, Ек2-?


Жауабы:________________________________________________________________


23. Күш моменті деп _____________________________________________________

_______________________________________________________________ айтамыз.


24. _____________________________________________________________________

_____________________________________________________ иіндік деп аталады.


25. Күш иіні деп _________________________________________________________

________________________________________________________________айтамыз.



26. Күш моменті _____________ белгіленеді, есептеледі.



27. Моменттер ережесін тұжырымда: _______________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


28. Анықтаманы толықтыр.

1. Жай механиздер дегеніміз _______________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


  1. Жай механизмдерге ___________________________________________________

_______________________________________________________ мысал бола алады.


3. Рычаг дегеніміз _______________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


4. Иінді таразының тепе-теңдік шарты: ______________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________

29. Таяқтағы жүктің қай орналасуында оның ауырлық күшінің моменті үлкен болады?

Жауабы: ________________________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________


30. Анықтаманы толтыр:

1) Блок дегеніміз ________________________________________________________

________________________________________________________________________


2) Жылжымалы блок дегеніміз _____________________________________________

________________________________________________________________________


3) Қозғалмайтын блок дегеніміз ____________________________________________

________________________________________________________________________

31. Жылжымалы блок көмегімен жүк 0,9 м биіктікке көтерілді. Жіптің бос ұшы қандай ұзындыққа созылды?

Жауабы: ________________________________________________________________

________________________________________________________________________


32. Темір шарлар суреттегідей рычагта орналасқан. Егер шарларды суға салсақ, тепе-теңдік өзгере ме?

____________________________________________

____________________________________________

____________________________________________

____________________________________________

__________________________________________


33. 10 Н күшпен жіпті тартып қандай жүкті көтеруге болады? Блок массасы 250 г.

Берілгені: Шешуі:

m =

F=

M1-?


Жауабы:________________________________________________________________


34. Механиканың алтын ережесі: ___________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


35. Анықтаманы толықтыр.

1. Толық жұмыс дегеніміз_________________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


2. Механизмнің ПӘК-і дегеніміз ___________________________________________

________________________________________________________________________________________________________________________________________________


3. ПӘК-ті есептеу формуласы:


4. ПӘК үнемі ___________________________болады, себебі____________________

________________________________________________________________________


5. ПӘК-ті арттыруға болады, егер __________________________________________

________________________________________________________________________







Жалпы әдебиеттер


  • Р. Башарұлы, У. Тоқбергенова, Д. Қазақбаева. «Физика және Астрономия» 7-сынып оқулығы. А., «Атамұра» 2003

  • Я.И.Перельман «Занимательная физика» Книга 1. М., «Наука» 1986

  • Я.И.Перельман «Занимательная физика» Книга 2. М., «Наука» 1986

  • Қ.Р.Мекебаев, Ж.С.Мешетова, К.Т.Уразбаева «Астрономия. (оқу құралы)» Семей-2005

  • «7 класс» Электронный учебник

































Мазмұны


Алғы сөз.............................................................................................................................2

I тарау

Физика және астрономия-табиғат туралы ғылымдар....................................................3

II тарау

Зат құрылысы.....................................................................................................................8

III тарау

Қозғалыс...........................................................................................................................10

IV тарау

Масса және Күш...............................................................................................................15

V тарау

Қысым...............................................................................................................................22

VI тарау

Жұмыс. Қуат. Энергия.....................................................................................................32

Жалпы әдебиеттер............................................................................................................38





42




Получите в подарок сайт учителя

Физика 11 класс

Физика 10 класс ФГОС

Электронная тетрадь по астрономии 11...

Электронная тетрадь по физике 7 класс...

Физика 10 класс

Астрономия 11 класс ФГОС

Физика 8 класс

Электронная тетрадь по физике 11 класс...

Предмет: Физика

Категория: Уроки

Целевая аудитория: 9 класс

Скачать
Физикадан дидактикалы? материалдар

Автор: Жумагулова Гульнур Оралбековна

Дата: 31.03.2016

Номер свидетельства: 313202

Похожие файлы

object(ArrayObject)#853 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(68) "Физикадан дидактикалық материалдары"
    ["seo_title"] => string(36) "fizikadan_didaktikalyk_matierialdary"
    ["file_id"] => string(6) "381243"
    ["category_seo"] => string(6) "fizika"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "testi"
    ["date"] => string(10) "1484823987"
  }
}

object(ArrayObject)#875 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(37) ""Жылу ?оз?алт?ыштары" "
    ["seo_title"] => string(24) "zhylu-k-ozg-altk-yshtary"
    ["file_id"] => string(6) "148837"
    ["category_seo"] => string(6) "fizika"
    ["subcategory_seo"] => string(5) "uroki"
    ["date"] => string(10) "1419861187"
  }
}

object(ArrayObject)#853 (1) {
  ["storage":"ArrayObject":private] => array(6) {
    ["title"] => string(94) "Та?дау  курсы.  Физикалы?  есептерді  шешу  т?сілдері. "
    ["seo_title"] => string(55) "tan-dau-kursy-fizikalyk-iesieptierdi-shieshu-t-sildieri"
    ["file_id"] => string(6) "133787"
    ["category_seo"] => string(6) "fizika"
    ["subcategory_seo"] => string(7) "prochee"
    ["date"] => string(10) "1416583003"
  }
}

Полезное для учителя


Получите в подарок сайт учителя

Видеоуроки для учителей

Курсы для учителей

Распродажа видеоуроков!
1700 руб.
2430 руб.
Смотреть все комплекты
Курсы ПК и ППК для учителей!
Смотреть все курсы
ПОЛУЧИТЕ СВИДЕТЕЛЬСТВО МГНОВЕННО

Добавить свою работу

* Свидетельство о публикации выдается БЕСПЛАТНО, СРАЗУ же после добавления Вами Вашей работы на сайт

Удобный поиск материалов для учителей

Ваш личный кабинет

Восстановить пароль
Регистрация
Проверка свидетельства