"Мен құстарға қамқормын"

Ескелді ауданы Сырымбет ауылы «Айгөлек» балабақшасы

Тақрыбы: «Құстар біздің досымыз»

«Күншуақ» тобы

Тәрбиеші: А.А.Тайжахметова

2015ж

Сабақтын саласы: «Әлеуметтік орта» саласы

Білім көздері: Айнала қоршаған ортамен танысу.

Сабақтын тақрыбы: «Құстар біздің досымыз»

Сабақтын мақсаты: Балалаға құстар туралы мәлімет бере отырып Қазақстанда кездесетін құстар түрлерімен таныстыру.

Құстардың әр қайсының өіне тән қасиеттер туралы әңгімелеу.

Балалардың есте сақтау қабілетін сөздік қорын дамыту.

Адамгершілікке құстарға қамқорлық жасауға тәрбиелеу.

Балалар қане сабағымызды әдеттегідей жылулық шеңберінен бастайық, бәріміз тұрып шеңбер құрайық бір бірімізбен жылуымызбен бөлісейік бір бірімізге жылуымызды берейік.

Алақанда ашайық

Күннен жылу алайық

Ауадан жылу алайық

Жүректен жылу алайық

Жылудын бәрін жинап ап

Қонақтарға шашайық.

Балалар осындай жақсы көңіл күйімізбен орннымызға отырайық.

Қане балалар есімізге түсірейікші, қазір жылдың қай мезгілі?

Қыс ерекшеліктерін атап беріндерші . Қыс мезгілінің қай айы?

Аптаның нешінші күні? Апта күндерін атап беріндерші.

Бүгін ауа райы қандай ? Өте жақсы балалар жарайсындар. Қане балалар көзімізді жұмып тыңдайықшы, сендер не естіп отырсындар?

( Құстар сайраған әуені шығады)

Балалар : Құстардың дыбысын.

Тәрбиеші: Дұрыс балалар сендер құстардың әсем дауыстарын естіп отырсындар.

Бүгінгі сабағымыздың тақрыбы «Құстар біздің досымыз»

Балалардың назарын магниттық тақтаға аударып, балалар сендер не көріп отырсындар?

Балалар: Құстардың суретін.

Дұрыс балалар бұл суреттерде біздің қанатты достарымыз бейнеленген.

Құстар адамдарға табиғатқа көп деген пайдасын тигізеді.

Құстар екі топқа бөлінеді: Ол үй құстары және дала құстары .

Балалар біз барлығымыз үй құстарын білеміз. Үй құстарына әтеш, тауық,үйрек, қаз, күрке тауық жатады. Солай да үйрек және қаз дала құсы болады, яғни дала үйрегі немесе каз және үй үйрегі немесе қаз.олардын айырмашылығы үй құстары қорада өмір сүреді , ал дала құстары далалада. Үй құстарына адамдар тамағын суын береді, сондықтан біз оларды үй құстары деп атаймыз. Бұл құстардың жұмыртқасы,еті, мамығы пайдалы екен. Еті мен жұмыртқасы ас болса, мамығынан тұрмысқа қажетті заттар жасаймыз.

Ал екінші топ құстар ,ол дала құстары. Бұл құстар далада өмір сүреді.

Олар өз тамақтарын өздері тауып жейді, бұл құстар адам қолдарына бейімделмеген.Торғай, сауысқан, көгершін, қарға, бұл құстар біздің жақта өмір сүреді.Бұл құстар жылы жаққа ұшып кетпейді, себебі олар суыққа өте төзімді. Дала құстары табиғатқа деген пайдасы өте мол, олар бақшаны құрт құмырсқадан, жәндіктерден тазалайды. Балалар қарандаршы торғайдын көлемі қандай? (Кішкентай) Қарғанын көлемі үлкенірек. Ал қарғанын түсі қандай? (Қара) Сауысқаннын түсі ақ-қара. Көгершіннін көлемі үлкенірек түстері ақ,және сұр болады екен. . Ал мынау суреттегі құс ол көлемі үлкен батыл құс ,Бұркұт деп аталады. Балалар осы құстың бейнесін біз өзіміздің туымызда көреміз ол күннің астында самғап ұшады екен өте биікке көтеріліп. Балалар мына суреттегі құстарымыз жылы жерде қыс болмайтын жерде өмір сүреді олар біздің жаққа ұшып келмейді .Ал суық түскенде жылы жаққа ұшып кетіп ,күн жылынғанда ұшып келетін құстардың бірі ол –қарлығаш. Қарлығаш –айыр құйрықты,қанаттары ұзын,әрі үшкір болып келетін,шағын денелі қара ала құс.Қарлығаштын басқа құстардан айырмашылығы –жемін ұшып жүріп ұстайды.Суды да ұшып жүріп ішеді екен.

Балалар шаршап қалдыққой қане тұрып қос қарлығаш әнімен бойымызды сергітіп алайық.

Балалар серігіп алдық енді орнымызға отырайық.

Балалар қарлығаштын құйрыға неге айыр екенін білуіміз үшін теледидардан мультфильм үзінділерін көрейік, «Қарлығаштын құйрығы неге айыр»

Балалар қарлығаш адамдарға ең жақын жүретін құс. Бұл құс тіпті ұясын да бізге жақын жасайды . Біз құстарға қамқор болуымыз керек. Мен сендерге Ө.Тұрманжановтын өлен үзінділерін оқып берейін ал сендер мұқият тыңдандар.

«Құс ұясын бұзбайық»

Балалалық қып қызбайық

Құс ұясын бұзбайық!

Жұмыртқасын алмайық!

Обалына қалмайық!

Әдейі көздеп атпайық!

Тақия тұзақ салмайық!

Құстар біздің досымыз!

Біз құстардың досымыз!

Балалар сендер бұл өленнен не түсіндіндер?

Ал балалар енді ойын ойнайық:

«Қарлығашқа ұясын тауып бер»

Өте жақсы балалар сендер ойынды жақсы ойнадындар.

Балалар ата бабаларымыз қарлығашты ежелден жақсы көрген.

Қарлығаштай сүйкімді ,еңбекқор,ақылды құс. Сол құсқа ұқсатып қарлығаштай болсын деп, қыздарына Қарлығаш деп ат қойяды адамдар . Қазақта қарлығашқа қатысты көп деген ырым жорамалдар бар.

Мысалы: Қарлығаш биіктеп ұшса-күн жылы болады диді.

Жер бауырлап ұшса-жаңбыр жауады.

Ал балалар барлық құстар ұя жасап соның ішіне жұмыртқасын салып басып балапан шығарады. Құстар солай көбейеді екен.

Қарлығаш ұясын топырақ пен судан құрайды.

Балалар мынау менің қолымдағы не екен?

Балалар: Ұя

Тәрбиеші : Дұрыс айтасындар балалар, ал мына ұяның ішінде не жатыр екен?

Балалар: Жұмырқа.

Дұрыс балалар бұл жұмыртқа.осы ұядағы жұмыртқаға ұқсатып біз ермексазбен жұмыртқа мүсіндеп осы ұяға салайық.

Жұмыртқанын пішіні қандай? Ал түсі қандай?

Балаларға ауада көрсетіп ,содан сон ермексазды жұмсартып жұмырқа пішінін мүсіндету.Жұмыс аяқталған сон жұмыртқаларды ұяға салдыру. Балалардың назарынұяға аударып, сол ұядан басқа ойыншық жұмыртқа алып шығып көрсету. Жұмыртқанын ішінен балапан алып шығу,түсіндіру.

Балаларға құстарға қатысты тақпақ айтқызу.

Алинұр. Аруна.

Балалар бүгінгі сабағымызда біз не түсіндік?

Әділхан: Қамқоршы боп жүреміз

Табиғатқа құстарға

Аялаймыз оларды

Жақсы көріп бәріміз

Құстар біздің досымыз!

Біз құстардың досымыз!

Қортындылау: Балаларға бүгінгі сабақ барысы жайлы бір неше сұрақтар қою,толық жауабын алу, мадақтау. Сабақты диаграмма арқылы қортындылау.