Мектепалды даярлы? тобына ?йымдастырыл?ан ?аза? тілі п?ні бойынша саба? жоспары
Білім беру саласы: «?атынас, ?леуметтік орта, таным»
?йымдастырыл?ан о?у іс-?рекет т?рі: ?аза? тілі, айналамен танысу.
Та?ырыбы: «Отбасы»
Ма?саты: 1. Балаларды? отбасы м?шелері жайлы т?сініктерін орта?а салу, отбасы м?шелеріні? толы? аты-ж?ні, к?сібі туралы білімдерін бекіту, отбасы м?шелері арасында?ы туысты? ?атынастарын аны?тау.
2. Та?ырып бойынша ?деби с?здік ?орын молайту, байланыстырып с?йлеу да?дыларын ?алыптастыру, на?ышына келтіріп м?нерлеп айту, ойлау, с?йлеу ?абілеттерін дамыту.
3. Балаларды отбасына деген сыйласты??а, кішіпейілділікке, бір-бірлеріне деген с?йіспеншілік сезімдерін т?рбиелеу.
?діс – т?сілдер: с?ра?-жауап, ??гімелеу, ойын.
К?рнекіліктер: отбасы м?шелеріні? фотолары, жапыра?тар, а?аштар, паровоз.
С?здік ?ор: мейірімді, н?зік, ?демі, сыпайы, а?ылды, мы?ты, а?к??іл, к?шті, е?бек?ор, ?ам?оршы, ?ымбатты.
Ж?ру барысы:
М??алім балалармен кабинетке кіреді. Кабинетте ?она?тар.
М??алім: С?леметсі?дер ме, ??рметті ?она?тар, бал?ын балалар! Ал бізді? балалар ?она?тармен ?алай амандасады?
Балалар: Армысыздар ??рметті ?она?тар! ?ош келіпсіздер!
М??алім: Ал енді, балалар, б?гінгі саба?ымызды д?ст?рлі с?лемдесу ше?берімен бастайы?.
?айырлы к?н, дана атам,
?айырлы к?н, асыл ?жем.
?айырлы к?н, ас?ар ?кем,
?айырлы к?н, аяулы анам.
Осындай мені? отбасым,
Ал оларда мен бармын!
М??алім: ?алай ойлайсы?дар, б?рімізді бірге ?алай атау?а болады?
Бал: Отбасы деп атау?а болады.
М??: Олай болса, балалар, б?гін мен сендерді ерекше бір саяхат?а ша?ырамын. Д?л солай аталатын елге барамыз. Ойланды?дар ма, ?алай аталады?
Балалар: «Мені? отбасым» деп аталады.
М??алім: Д?рыс айтасы?дар. Немен бар?ылары? келеді? (Жауаптарын толы?тырып отырамын).
Балалар: -Автобуспен барайы? (к??ілді болады)
-?ша?пен барайы? (тез-а? жетеміз)
-Кемемен барайы? (таза ауа ж?тамыз)
- Машинамен барайы? (ы??айлы болады)
- Пойыз, тік?ша?, мотоцикл, велосипед,.
М??алім: К?лікті? барлы? т?рі жа?сы. Жа?а мен «пойызбен барайы?» деп айт?андары?ды естіп ?алдым. Мен де пойызбен баруды ?сынамын. Ал пойызымыз ерекше. Онда вагондар бар. ?р вагон?а тек ?ана билеті бар адамдар ?ана отырып, ж?ре алады. Сонымен, бізді? билеттеріміз бар ма?
Балалар: Жо?.
М??алім: Олай болса, сатып аламыз ба?
Балалар: Сатып аламыз.
М??алім: Ал билеттерді мен сендерді? визиттік карталары?а сатамын.
(пиктограмма бойынша балалардан с?раймын)
Сені? аты? кім?
Сені? аты? нені білдіреді?
Са?ан ?з аты? ?най ма?
М??алім: Келесі жолаушыларымыз келді, сені? аты? кім? Сені? аты? нені білдіреді? Сен кімсі?? А, са?ан билет алынып ?ойылды, ала ?ой.
Барлы?ы тіркелді, билеттер алынды. Ал енді вагондарымыз?а барайы?.
(1вагонны? балаларына «Сенімен кім барады?» деген с?ра? ?ойылады)
М??алім: Сенімен кім барады?
Балалар: Менімен ?жем барады
Менімен атам барады.
Менімен ?арындасым барады.
М??алім: Бірінші вагон толды. Ал енді екінші вагонны? жолаушыларын отыр?ызайы?. (2-ші вагонны? балаларына ?андай туыстарымен баратынын с?раймын.)
М??алім: Сенімен ?андай туысы? барады?
Балалар: Менімен ?ам?оршы ?кем барады.
Менімен а?ылды а?ам барады.
Менімен ?ымбатты анам барады.
Менімен мейірімді ?пкем барады.
М??алім: Б?л вагонды да толтырды?. Ал енді ?шінші вагонымыз?а отыр?ызайы?.
(отбасы м?шелері не істейтіндерін с?раймын)
М??алім: Сені? ана? (?ке?, ата?, ?же?) не істейді?
Балалар: Мені? анам ж?мыс істейді.
Мені? ?жем ?н айтады.
Мені? ?кем емдейді.
Мені? атам ж?гіреді.
М??алім: Ал балалар, Жолдары? болсын! Ал жол к??ілді, ?ыс?а болу ?шін не істеуге болады?
Балалар: ?н айту?а болады.
(?н айтамыз, сергіту с?тін жасаймыз)
?н: «Жол?а шы?ты? б?ріміз!» («Если с другом вышел в путь» ?ніні? ?уенімен айтылады)
1. Жол?а шы?са? б?гінде, - 2р
Ата, ?же, а?а.
?арындас пен іні де, - 2р
?ке, ана б?рі.
?-сы:
?оры?паймыз аяздан,
Дауылдар мен жауыннан.
Табыл?анда отбасым ?асымнан.
М??алім: Ал, балалар, бізді? то?та?алы жат?ан аялдамамыз, «Генеологиялы? а?аш» деп аталады. Ж?рі?дер, шы?ып таза ауа ж?тып, дем алайы?.
Балалар, ?ара?даршы, б?л не?
Балалар: Б?л а?аш.
М??алім: Б?л отбасы туралы айтылатын а?аш. Ал б?л а?ашты кім отыр?ызды екен?
1 бала: Б?л а?ашты мені? ?лы атам отыр?ызды. Сосын атам мен ?жем баптап, к?тіп ?сірді. Ал ?кем мен шешем оны суарып отырды.
М??алім: ?ке? мен шеше? жа?сы суар?ан екен. Мына жерде жа?а бір б?та ?сіп келеді. Б?л кім?
Бала: Б?л мен. (б?та?а ?зіні? фотосы жапсырыл?ан жапыра?ты іледі).
М??алім: Міне та?ы бір а?аш ?сіп т?р. Б?л а?аш туралы кім айтады?
2 бала: Міне мынау а?ашты мені? с?йікті ?жем отыр?ызды. Ал оны сосын ?кем мен шешем ?арап, баптап, суарып ?сірді. Ал енді ол а?ашты ?сіруге мені? кезегім келді. (бос б?та?а ?зіні? фотосы жапсырыл?ан жапыра?ты іледі. ?ал?андары ?з а?аштарына ?здеріні? фотолары бар жапыра?тарды іледі).
М??алім: Балалар, бізде ?лі а?аштар отыр?ызатын ?рпа?тарымыз бар. Біз осы ?ажайып а?аштарды к?руге ?лі талай келерміз. Бізді? аялдамада то?тау уа?ытымыз бітті. Ал саяхатымыз жал?асуда. Мына жерде Волковтар отбасы мен Т?легеновтар отбасыны? а?аштары ?сіп жатыр. Сендерді? де а?аштары? ?седі. Ол ?шін не істеу керек?
Балалар: Отыр?ызу керек. Баптап ?сіру керек. (Балалар а?аш отыр?ызады).
М??алім: ?андай тамаша ба? болды. Біра? б?гелмей ары ?арай ж?руіміз керек. ?азір біз ?зімізді? вагондарымыз?а кірмейміз. Ал ?андай вагонда б?рі жиналады?
Бала: Мейремхана вагонында жиналады.
М??алім: И?, д?рыс айтасы?, мейрамхана вагонында жиналады екен. Сендер онда кіргілері? келе ме?
Бала: И?, кіргіміз келеді.
М??алім: Ол да бір ерекше вагон. Олай болса сол вагон?а кірейік.
(Д??геленген дастархан жайылып т?р. Балалар жай?асып отырады).
М??алім: Осындай тамаша жайыл?ан мол дастарханда ??гіме ?алай ж?реді десе?дерші. Кім туралы с?йлесейік екен?
Бала: Отбасы туралы с?йлесейік.
М??алім: Ма?ан ?з отбасым туралы айтуды р??сат еті?дерші.
Мені? атым – Дамира. Мені? отбасым ?лкен. Мені? ?ке-шешем ж?не 4 ?пкем бар.Мен ?з отбасымды жа?сы к?ремін.
- Кім ?зіні? отбасы туралы айт?ысы келеді?
Бала: Мені? отбасым ?лкен. Отбасымда атам, ?жем, ?ке-шешем, ?пкем ж?не інім бар. Ма?ан ?ымбатты анам кітап о?иды. ?кем а?к??іл, ?пкем мейірімді. Мен ерке ініммен ойна?анды ?натамын.
М??алім: Кез келген адам саяхат?а шы??анда ?з отбасыны? фото-альбомын алып шы?атынын білемін. Кімні? альбомы бар? (б?рі к?рсетеді). Олай болса, ?анекей, Ростиславты?ы? отбасымен танысайы?шы.
Ростислав ?зіні? отбасы жайлы ??гімелеп береді.
М??алім: Балалар, к?рді?дер ме Ростиславты? отбасы ?андай екенін. Надя, сен де айт?ы? келіп т?р ма? Ты?дайы?. Бізде ?ызы? ??гіме болайын деп т?р.
(Надя ?зіні? отбасы туралы фотолары ар?ылы айтады) Надяны? отбасы керемет екен. (келесі баладан с?раймын) Сен де айт?ы? келе ме? Фотолары?ды к?рсетші. (2-3 фотосын к?рсетіп айтып ?теді). Ал сен кімге отбасы? туралы айт?ы? келеді? (Бір-біріне с?ра? ?оя отыра жартылай дауыспен бір-біріне айтады). К?рді?дер ме, дастархан басында ?андай ?ызы?, тартымды отбасы туралы ??гіме болды. ?кінішке орай саяхатымыз ая?талу?а таяп ?алды. Шамалы уа?ыттан со? со??ы аялдама болады, ?з вагондарымыз?а барып жай?асайы?. Жолда жалы?ып кетпеу ?шін отбасы, ата-ана туралы ма?ал-м?тел, та?па?тар айтса? ?айтеді?
Балалар: Айтайы?, айтайы?.
Ата – ананы? ?арызы
?рпа?ты? ?мірлік парызы.
Бала т?рбиесі бесіктен.
Ата-отыр к?ріміз,
?уат берер д?ріміз.
?улиедей аялап,
Арда?таймыз б?ріміз.
М??алім: Міне, келіп ?алды?, саяхатымыз да ая?талды. Саяхат ?нады ма сендерге?
Балалар: И?, ?нады.
М??алім: Та?ы да осындай ерекше пойызбен ж?ріп ?ткілері? келе ме?
Бала: И?, ?рине. Ж?ріп ?ткіміз келеді.
М??алім: Олай болса, келесі жолы та?ы да осындай саяхаттар?а шы?амыз деген ?міттемін. Балалар, б?гінгі саяхат туралы кімге айтасы?дар?
Балалар: Аяулы анама айтамын.
Е?бек?ор ?кеме айтамын.
К?шті, мы?ты а?ама айтамын.
С?йкімді ?пкеме айтамын.
Н?зік сі?діме айтамын.
Сыпайы ?арындасыма айтамын.
?демі ініме айтамын. Т.б.
М??алім: Балалар, ?она?тарда да, барлы? адамдарда да отбасы бар. Бар адамзат?а ?з жылы лебізімізді білдірейікші.
Сенде де бар жан?я,
Менде де бар жан?я.
Жан?я бар ?рбір кісіде,
Аман болсын ?р кезде!
?оштасу: Сау болы?ыздар, ??рметті ?она?тар! Отбасылары?ыз аман, берекелі заман болсын!