Алғашқы жұмыс күнінде жаңадан келген маман ұжыммен танысуы керек. Әуелі басшылықпен я ұжым жетекшісімен жақынырақ танысып, негізгі міндеттерін анықтап, басын ашып алу керек. Бірге жұмыс істейтін әріптестерінің есімдерін жаттап алып, барлығына ізеттілік білдірген жөн.
Жас тәрбиешінің алғашқы жұмыс күндері өзіне қиын тиері сөзсіз. Балалардың жаңадан келген тәрбиешіге деген алғашқы көзқарастары да көп нәрседен хабардар етеді. Өз осалдығын, шешімсіздігін алғашқы келген сәттен-ақ балалар алдында көрсетіп алса, онда балалар бұл сәтті тез ұстап алады, кейін балаларды басқарып, ұйымдастыру жеңілге соқпайды.
Жас маманға көмекті қалай ұйымдастыруға болады?
Басынан бастап жас маманды тәжірибелі, баланы сүйетін, өз қызметін жете меңгерген педагогтың қасына бағыттап жіберу керек. Бала мен қалай жеке жұмыс жасау керектігін көрсету-көмектің ең жақсы түрі болып саналады. Мұндай жағдайда ешқандай кеңес, әңгіме, түсіндіру көмектеспейді, тек көрсету ғана керек. Балалардың іс-әрекетін өз бетінше тәрбиеші ұйымдастыра алмады, балалар немен шұғылданатынын білмейді, топта тәртіп пен тәрбие орната алмады. Бұл жағдайда әдіскер тәрбиешіге қалай сабақ өткізу керек екенін, қандай ойын ұйымдастыруға болатынын көрсету керек. Балалармен қалай жеке жұмыс жасауға болады, оларға қандай тапсырмалар қажет, сабаққа қажет деген құралдарды даярлау, ойынның алуан түрлілігі; ойын барысында жұп таңдау сияқты мысалдарды көрсету арқылы көмектесе алады.
Әрбір жас маманды тәжірибелі тәлімгерге ізбасар етіп бекіту-жас маманның дұрыс жұмыс жолында болуына көмектеседі, жақсы тәжірибелі тәрбиеші өз көмегін берері сөзсіз. Жас маманның өз ісіне шебер болуы үшін көп ізденісі, еңбексүйгіштігі қажет, мамандық жолы жеңіл емес екенін өзі де түсіне білуі қажет, сондықтан жас маман ұдайы ізденіс үстінде болуы қажет.
«Менімен бірге көптеген жас мамандар жұмыс істеді. Адам неше жерден педагогикалық жоғары оқу орнын бітірседе, неше жерден дарынды болсада, егер ол жақсы тәжірибеден пайда алмаса, ол ешқашан жақсы педагог бола алмайтынына көзім жетті. Мен тәжірибелі педагогтарда оқыдым. А.С.Макаренко.
Жас маман иесі жұмысқа келген сәтте, оның жаңа ұжымға үйренуіне, өзі таңдаған мамандығын жақсы көруіне көмектесу маңызды. Кейбір тәрбиешінің өз ісін меңгере алмай, жұмыс қиындығына төзе алмайтын тұстарында әкімшілік өз көмегін дер кезінде көрсете алуы керек, әсіресе әдіскер тарапынан әділ көмек, қолғабыс көру маңызды болмақ.
Мақтау адамды шаттандырып, көңілін көтереді. Сол себепті де аз ғана жетістігіне әдіскер тарапынан мақтау-мадақтау естіген тәрбиеші өзіне деген сенімі күшейіп, өз ісіне деген қызығушылығы арта түседі.
Әр баланың жүрек кілтін табу үшін бала, сәби деген ұғымды жеткілікті меңгере түсіне, ұғына білуі керек, нені қызықтайды, неге қуанады бала өзінің қатар құрбыларымен қандай қарым-қатынаста осының бәрін бала бойынан тәрбиеші оқи алуы керек. Егер бала топта өзін үйдегідей сезінсе, тәрбиеші баланың жанын түсініп, өз сүйіспеншілігіне баланы бөлей алса, баланың ерекшелігін, қызығушылығын, іс-әрекетін ұғына алса ғана өз кәсіби шеберлігіне жете алады.
Жас маман өзінің кәсіби қалыптасуында бірнеше кезеңдерден өтеді:
1-кезең: 1 жұмыс жылы: жас маманға бейімделуге көрсетіп жүрген әріптестерге бұл өте қиын кезең.
2-кезең: 2-3 жұмыс жылдары: тәжірибе жасау, балалармен жақсы жұмыс істеу үшін әдістер мен тәсілдер іздеу, жұмыста өз стилін қалыптастыру, балалар арасында беделді баланы, ата-ананы, әріптесті анықтау.
Тәрбиеші өз мекемесінде немесе басқа балабақшада әріптестердің жұмыс тәжірибелерін анықтайды. Өзінің кәсіби шеберлігін ашық сабақтарға, тәрбиешілердің есеп беру шараларына қатысып арттырады. Балабақшаның деңгейінде көрсетілетін сабақтарға белсенді қатысады.
3-кезең: 4-5 жұмыс жылдары: жұмыс жүйелігі, жеке жұмыс жоспарының зерттемесі қалыптасады. Тәрбиеші жұмысына жаңа технологияларды енгізеді.
4-кезең: 6 жұмыс жылы: жетіледі, өзін-өзі дамытады, өз жұмысының тәжірибесін жинақтайды. Міне осылай, тәрбиешінің белгілі кезеңдерден өтуі ерекше. Көбіне көп жас тәрбиешінің кәсіби шеберлігі оның жеке бас ерекшелігіне, мінез-құлқына байланысты болады.
Жаңадан келген жас тәрбиеші мамандарға аз ғана кеңес:
Балаларды тәрбиелей отырып ұмтылыңыз.
> Баланы қандай болса да жақсы көруге;
> Әр баланы жеке тұлға деп көре білуге;
> Баламен қамқоршы, жігерлендіруші түрде сөйлесуге;
> Баланың кемшіліктерін емес, даму динамикасын байқауға;
> Бала тәрбиесінде ата-аналарды өзіңіздің жақтасыңыз етуге;
> Баланың сұрақ қою ұмтылысын мадақтауға;
> Мадақтау және жағымды көңіл- күй жағдайын жасай білуге.
Вы уже знаете о суперспособностях современного учителя?
Тратить минимум сил на подготовку и проведение уроков.
Быстро и объективно проверять знания учащихся.
Сделать изучение нового материала максимально понятным.
Избавить себя от подбора заданий и их проверки после уроков.
Просмотр содержимого документа
«Баяндама: "Жас тәрбиешілерге көмек".»
Жас тәрбиешілерге көмек.
Алғашқы жұмыс күнінде жаңадан келген маман ұжыммен танысуы керек. Әуелі басшылықпен я ұжым жетекшісімен жақынырақ танысып, негізгі міндеттерін анықтап, басын ашып алу керек. Бірге жұмыс істейтін әріптестерінің есімдерін жаттап алып, барлығына ізеттілік білдірген жөн.
Жас тәрбиешінің алғашқы жұмыс күндері өзіне қиын тиері сөзсіз. Балалардың жаңадан келген тәрбиешіге деген алғашқы көзқарастары да көп нәрседен хабардар етеді. Өз осалдығын, шешімсіздігін алғашқы келген сәттен-ақ балалар алдында көрсетіп алса, онда балалар бұл сәтті тез ұстап алады, кейін балаларды басқарып, ұйымдастыру жеңілге соқпайды.
Жас маманға көмекті қалай ұйымдастыруға болады?
Басынан бастап жас маманды тәжірибелі, баланы сүйетін, өз қызметін жете меңгерген педагогтың қасына бағыттап жіберу керек. Бала мен қалай жеке жұмыс жасау керектігін көрсету-көмектің ең жақсы түрі болып саналады. Мұндай жағдайда ешқандай кеңес, әңгіме, түсіндіру көмектеспейді, тек көрсету ғана керек. Балалардың іс-әрекетін өз бетінше тәрбиеші ұйымдастыра алмады, балалар немен шұғылданатынын білмейді, топта тәртіп пен тәрбие орната алмады. Бұл жағдайда әдіскер тәрбиешіге қалай сабақ өткізу керек екенін, қандай ойын ұйымдастыруға болатынын көрсету керек. Балалармен қалай жеке жұмыс жасауға болады, оларға қандай тапсырмалар қажет, сабаққа қажет деген құралдарды даярлау, ойынның алуан түрлілігі; ойын барысында жұп таңдау сияқты мысалдарды көрсету арқылы көмектесе алады.
Әрбір жас маманды тәжірибелі тәлімгерге ізбасар етіп бекіту-жас маманның дұрыс жұмыс жолында болуына көмектеседі, жақсы тәжірибелі тәрбиеші өз көмегін берері сөзсіз. Жас маманның өз ісіне шебер болуы үшін көп ізденісі, еңбексүйгіштігі қажет, мамандық жолы жеңіл емес екенін өзі де түсіне білуі қажет, сондықтан жас маман ұдайы ізденіс үстінде болуы қажет.
«Менімен бірге көптеген жас мамандар жұмыс істеді. Адам неше жерден педагогикалық жоғары оқу орнын бітірседе, неше жерден дарынды болсада, егер ол жақсы тәжірибеден пайда алмаса, ол ешқашан жақсы педагог бола алмайтынына көзім жетті. Мен тәжірибелі педагогтарда оқыдым. А.С.Макаренко.
Жас маман иесі жұмысқа келген сәтте, оның жаңа ұжымға үйренуіне, өзі таңдаған мамандығын жақсы көруіне көмектесу маңызды. Кейбір тәрбиешінің өз ісін меңгере алмай, жұмыс қиындығына төзе алмайтын тұстарында әкімшілік өз көмегін дер кезінде көрсете алуы керек, әсіресе әдіскер тарапынан әділ көмек, қолғабыс көру маңызды болмақ.
Мақтау адамды шаттандырып, көңілін көтереді. Сол себепті де аз ғана жетістігіне әдіскер тарапынан мақтау-мадақтау естіген тәрбиеші өзіне деген сенімі күшейіп, өз ісіне деген қызығушылығы арта түседі.
Әр баланың жүрек кілтін табу үшін бала, сәби деген ұғымды жеткілікті меңгере түсіне, ұғына білуі керек, нені қызықтайды, неге қуанады бала өзінің қатар құрбыларымен қандай қарым-қатынаста осының бәрін бала бойынан тәрбиеші оқи алуы керек. Егер бала топта өзін үйдегідей сезінсе, тәрбиеші баланың жанын түсініп, өз сүйіспеншілігіне баланы бөлей алса, баланың ерекшелігін, қызығушылығын, іс-әрекетін ұғына алса ғана өз кәсіби шеберлігіне жете алады.
Жас маман өзінің кәсіби қалыптасуында бірнеше кезеңдерден өтеді:
1-кезең: 1 жұмыс жылы: жас маманға бейімделуге көрсетіп жүрген әріптестерге бұл өте қиын кезең.
2-кезең: 2-3 жұмыс жылдары: тәжірибе жасау, балалармен жақсы жұмыс істеу үшін әдістер мен тәсілдер іздеу, жұмыста өз стилін қалыптастыру, балалар арасында беделді баланы, ата-ананы, әріптесті анықтау.
Тәрбиеші өз мекемесінде немесе басқа балабақшада әріптестердің жұмыс тәжірибелерін анықтайды. Өзінің кәсіби шеберлігін ашық сабақтарға, тәрбиешілердің есеп беру шараларына қатысып арттырады. Балабақшаның деңгейінде көрсетілетін сабақтарға белсенді қатысады.
3-кезең: 4-5 жұмыс жылдары: жұмыс жүйелігі, жеке жұмыс жоспарының зерттемесі қалыптасады. Тәрбиеші жұмысына жаңа технологияларды енгізеді.
4-кезең: 6 жұмыс жылы: жетіледі, өзін-өзі дамытады, өз жұмысының тәжірибесін жинақтайды. Міне осылай, тәрбиешінің белгілі кезеңдерден өтуі ерекше. Көбіне көп жас тәрбиешінің кәсіби шеберлігі оның жеке бас ерекшелігіне, мінез-құлқына байланысты болады.
Жаңадан келген жас тәрбиеші мамандарға аз ғана кеңес:
Балаларды тәрбиелей отырып ұмтылыңыз...
Баланы қандай болса да жақсы көруге;
Әр баланы жеке тұлға деп көре білуге;
Баламен қамқоршы, жігерлендіруші түрде сөйлесуге;
Баланың кемшіліктерін емес, даму динамикасын байқауға;
Бала тәрбиесінде ата-аналарды өзіңіздің жақтасыңыз етуге;
Баланың сұрақ қою ұмтылысын мадақтауға;
Мадақтау және жағымды көңіл- күй жағдайын жасай білуге.
