Сарышы?ана? орта мектебі
(Интелектуалды ойын)
?ткізген: биология м??алімі Каниева Карлыгаш Ермековна
Та?ырыбы: «Білгір биолог»
Ма?саты: О?ушыларды? биология п?ніне ?ызы?ушылы?ын оята отырып,
білімдерін тияна?тау
Т?рі: интеллектуалды ойын
І тур «Б?ЙГЕ» (10 балл)
(Тез жауап беріліуі керек. ?р д?рыс жауап 10 баллмен есептеледі)
1 ?сімдіктерді зерттейтін ?ылым.\Ботаника\
2 ?аза?станны? ?ызыл кітабы ?ашан шы?ты?. \ 1981 жылы\
3. ?аза?станда ?анша ?оры? бар?. \ 9 \
4 ?сімдікті? ?сім м?шелерін ата.\ тамыр, саба?, жапыра?\
5 ?сімдікті? к?бею м?шелері. \ г?л, жеміс, ?лпа\
6 Жасушаны аш?ан ?ылым . \ Роберт Гук \
7 Тек ?сімдік жасушасына т?н денешік. \ пластик \
8 Шы?у тегі, ??рылысы, ат?аратын ?ызметі ??сас жасушалар тобы \ ?лпа\
9 ?арашірік, шымтезек ?андай ты?айт?ыштар?а жатады \органикалы?\
10 Тамыр шы?у тегіне байланысты нешеге б?лінеді, оларды ата
\ 3- ке негізгі, жарнама,?осал?ы \
11 Бір жыл ішінде пайда бол?ан с?рек ?абаты \жылды? са?ина \
12 К?н г?лі деп аталатын ?сімдік \ к?нба?ыс \
13 Е? ірі жеміс \ ас?аба? \
14 Фотосинтез процесін аш?ан ?ылым \ Тимирязов \
15 Жапыра?тары т?гелдей тікенге айнал?ан ?сімдік \ кактус \
16 Жары?та ?сімдік жапыра?ынада ж?ретін проссесс \ фотосинтез\
17 Т?рі ?згерген жер асты ?ркендері \ тамырсаба?, т?йнек, пиязшы? \
18 Т?йнекте жетілмеген жапыра?ты? ??рап т?сіп ?ал?ан ізі \к?зше\
19 Бидайды? жемісі не деп аталады \ д?нек \
20 Бір г?лде аталы? пен аналы?ты? болуы \ ?ос жынысты \
ІІ тур «Кім білгір? » (1 балл)
(тест ж?мысы )
ІІ турдан со? ?пайы аз 4о?ушы ойыннан шы?ады.
ІІІ тур «Полиглот»
1 ?сімдікті? жер асты м?шесі \ тамыр - корень – root \
2 Е? ірі жеміс \ ас?аба? - тыква - pumpkin \
3 ?сімдікті? ?ай м?шесі ( жасыл асхана ) деп аталады?
( жапыра? – лист - letter)
4. ?сімдікті? б?ршік, жапыра?, г?л, жеміс бекінетін б?лімі
(саба?-стебель- stalk)
5. К?беюге ?ажетті жыныс м?шелері бар, б?та?танбайтын, т?рі ?згерген, ?ыс?ар?ан ?ркен (г?л-цветок- flower)
6. М??гі жасыл а?аш (шырша - ель- spruce)
(?пайы аз 3 о?ушы ойыннан шы?ады.
ІV тур «?ажайып биология»
20- жануарларды? тіршілік орталары ( сулы, ??рлы?-ауа, топыра)
30-денесі бір ?ана жасушадан т?ратын а?залар (бір жасушалар)
40- кез-келген жануарды? сырт?ы ортада болатын т?рлі ?серлерге белгілі бір ?рекет ретінде жауап беруі (тітіркендіргіштік)
20-жасыл эвглена к?мегімен ?оз?алады? (талшы?)
30-?олайсыз жа?дайларды ?ор?айтын ?абы?ша (циста)
40- мына органоидтарды? ?айсысы ?ай ж?ндікке т?н: кірпікшелілер, талшы?, жал?аная? (кірпікшелі кебісше, жасыл эвглена, амеба)
20- шаян, ?рмекші, буна?денелілерді? денесіндегі су, газ ?тпейтін ?атты ?абы?ша ( хитин)
30- с?йекті шеміршекті, ?анды, майды т?зететін ?лпа (д?некер)
40- нейронны? ?зын ж?не ?ыс?а ?сіндісі не деп аталады? ( аусон, дендрит)
(?пайы аз 1 о?ушы ойыннан шы?ады.)
V тур «Дода»
(Биологиялы? эстафета)
Б?л турда 1 о?ушы 1 жемісті? не ?сімдікті? атын айтып, келесі о?ушы сол ?сімдікті? не жемісті? со??ы ?рпінен басталатын ?сімдікті? атын айтуы керек. (Мысалы: алма-алм?рт, шие-емен..)
VІ тур «?орытынды»