Ашы? саба? биология п?нінен ?аза? мектебіне

Күні, сыныбы: 6-сынып Биология

Сабақтың тақырыбы: Жемістер

Сабақтың мақсаты:

Білімділік.Жемістердің құрылысын, олардың бір-бірінен ерекшеліктерін ажырата білу.

Дамытушылық: Жемістердің көптүрлілігін, кездесетін жерлерін жәнебұрыннан білетін білімдерін кеңейту.

Тәрбиелік: Оқушыларды әсемдікке, сұлулыққа, табиғатты қорғай білуге тәрбиелеу.

Сабақтың әдісі: аралас(топтық)

Сабақтың көрнекілігі:Суреттер,слайд

Сабақтың барысы:

І Ұйымдастыру бөлімі

ІІ Оқытылған тақырып бойынша білімді өзектеу

Өсімдіктердің жынысты көбеюі.Тозаңдану мен ұрықтану.

1-тапсырма. «Кім жылдам»

І-топ

1.Аталықпен аналық жыныс жасушаларының қосылуы. Жынысты көбею

2.Гүлдің көбеюге қатысатын бөлімдері. Аталық пен аналық

3.Қосарлы ұрықтаныды ашқан ғалым. С.Г.Навашин

4.Жай жапырақтың тақта саны. біреу

5.Белгілі ретпен орналасқан ұсақ гүлдер тобы. гүлшоғырлар

ІІ –топ

1.Аталық тозаңының аналық аузына түсуі. тозаңдану

2.Ұрықтанған соң тұқым бүршігінен дамиды.тұқым

3.Бір гүлдің аталық тозаңының екінші гүодің аналығының аузына түсуі айқас тозаңдану

4.Күн энергиясының қатысуымен болатын құбылыс Фотосинтез

5.Аналықтың тозаңды қабылдайтын бөлігі мойыны

ІІІ –топ

1.Бір гүлдің өз аталық тозаңнының сол гүлдің аналығының аузына түсуі өздігінен тозаңдану

2.Ұрықтанған соң жатыннан дамиды. жеміс

3.Жыныс мүшелері бар, бұтақтанбайтын түрі өзгерген қысқарған өркен гүл бүршігі

4.Аналықтың ең жуарған жері жатын

5.Тозаңдану түрлері өздігінен және айқас тозаңдану

2-тапсырма.Кесте толтыру

Тізімдегі өсімдіктерді тозаңдану жолдарына байланысты топтастырып, кестеге толтыр.

І –топ

Өздігінен тозаңданатын өсімдіктер	Айқас тозаңданатын өсімдіктер
1 3 5 7 8	2 4 6 9 10

1.Жер жаңғағы 2.Қарабидай 3.Шегіргүл 4.Шие 5.Саумалдақ 6.Қызғалдақ 7.Бетеге 8.Тары 9.Орман жаңғағы 10.Қалақай

ІІ –топ

Желмен тозаңданатындар	Жәндіктермен айқас тозаңданатындар
1 4 6 8 10	2 3 5 7 9

1.Қант қызылшасы 2.Шие 3.Алхоры 4.Терек 5.Лимон 6.Қайын 7.Асқабақ 8.Жүгері 9.Алма ағашы 10.Емен

ІІІ –топ

Желмен айқас тозаңданатын өсімдіктердің ерекшеліктері	Жәндіктер мен айқас тозаңданатын өсімдіктердің ерекшеліктері
1 3 5 7 8 9	2 4 6 10

1.Тозаңдары құрғақ, майда, жеңіл, өте көп.

2.Гүл күлтелері ашық реңді

3.Аталық жіпжелері ұзын, төмен қарай иіліп сәл ғана қимылға тербеліп тұрады.

4.Гүлдері аңқыған хош иісті

5.Гүлдері реңсіз

6.Тозаңдары ірі

7.Гүлдерінде иіс болмайды

8.Гүлінде шірнеліктері болмайды

9.Тозаңы құрғақ, ұсақ

10.Гүліне шірнеліктерінетәтті шірне бөлінеді.

3-тапсырма. «Биологиялық пошта» ойыны.

І-топ

Гүлге тән белгілерді жинаңыз 1 3

ІІ-топ

Жапыраққа тән белгілерді жинаңыз 4 5 7 9

ІІІ –топ

Сабаққа тән белгілерді жинаңыздар. 2 6 8

1.Жіпше мен тозаңқаптан тұрады

2.Жер үсті және жер үсті мүшелерін жалғастырады

3.Жай шатырлы өсімдік

4.Газ алмасу, су буландыру жасушалары болады

5.Сыртқы және ішкі қабықшасы бар жасуша

6.Буын және буын аралығы болады

7.Бүкіл тірі ағзаларға керекті қоректік зат түзіледі

8.Өркеннің орталық тірек бөлімі

9.Бағаналы және борпылдақ жасушалары бар

ІІІ Жаңа сабақ

Жемістер

Шырынды Құрғақ

Жидек Жидек тәріздес Сүйекті Бұршаққап Бұршаққын Дәнек Қауашақ

Жемістердің пайдасы:

Медицинада – дәрі-дәрмек, дәрумендер, зфир майлар

Ауыл шаруашылығында – бау-бақша, егін өнімдерін алады

Тамақ өнеркәсібінде –Тасап, кәмпит, сусын

Касметология- бояулар, крем,сусабын, иіссулар

Сабақты бекіту:

1-тапсырма.Суретте қауын, қызанақ, ас бұршақ, бидай, күнбағыс, қырыққабат, жүгері, шие, таңқурай, емен жаңғағы, картоп жемістері берілген.

Жемістердің қайсысы шырынды, қайсысы құрғақ екенің кеытеге толтыр.

Шырынды жемістер	Құрғақ жемістер
Қызанақ, шие, картоп, қауын	Ас бұршақ, бидай, жүгері, күнбағыс, таңқурай, емен жаңғағы, қырыққабат

2-тапсырма.Мына жемістерді топтастыр.

А)Сүйекті жеміс Б)Дәнек В)Тұқымша

1.Қарақат 2.Күнбағыс 3.Бидай 4.Алхоры 5.Тары 6.Бақбақ 7.Өгейшөп 8.Шабдалы 9.Күріш

Жауаптары А)1 4 8

Б)3 5 9

В)2 6 7

3- тапсырма. Дұрыс жауабын тап.

1.Қауашақты құрғақ жемісті өсімдік 6.Жидек тәрізді жеміс

А)картоп А)бақбақ

Б)бұршақ Б)алхоры

С)көкнәр С)лимон

2.Мақта жеміс 7.Қырыққабат жемісі

А)жидек А)тұқымша

Б)қауашақ Б)қауашақ

С)жаңғақ С)бұршаққын

3.Ішінде ұсақ тұқымдары бар жеміс

А)жаңғақ

Б)жидек

С)бұршақ

4.Сүйекті шырынды жеміс

А)шие

Б)қырыққабат

С)шомыр

5.Көпжаңғақшалы өсімдік

А)өрік

Б)құлпынай

С)жүзім

Дұрыс жауабы: 1)С 2)б 3)б 4)а 5)б 6)с 7)с

4-тапсырма.Деңгейлік тапсырмалар

А

1.Жеміс гүлдің қай бөлігінен пайда болады?

2.Олар неше топқа бөлінеді ?

3.шырынды жемістер нешеге бөлінеді?

Б

1.Неліктен құрғақ жемістер деп аталады?

2.Құлпынай жемісін неліктен шырынды жеміске жатқызбайды?

В

1.Бұршаққап пен бұршаққынның айыпмашылығын түсіндіріндер?

2.Жидек жеміспен жидек тәрізді жемістерді сипаттап мысалмен дәлелдендер?

Бағалау: І, ІІ, ІІІ топтарды бағалап, баға қою

Үйге тапсырма:

1.§26 Жемістер

2.Кесте толтыру.Қырыққабатпен картоп жемістері қалай аталады, дұрыс жауабын әрқайсысының тұсына толтыр.

І	Қырыққабат жемісі
ІІ	Картап жемісі

Қауашақ, бұршаққын, жидек, жаңғақ, бұршаққап, қанатша

Сау болыныздар

Әуезов орта мектебі

Ашық сабақ «Жемістер»

(6-сынып)

Биология пәні мұғалімі:Ауталипова Ж.У

2012-2013 оқу жылы