Саба? жоспары
П?н
Биология
Сынып
10
К?ні
Саба?ты? та?ырыбы
Жасушаны? ашылу тарихы, жасушалы? теория
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік: Жасуша жайлы т?сінік беру, жасушаны? ма?ызын т?сіндіру.
Дамытушылы?: О?ушыларды? шапша?ды?ын, тез ойлауын, есте са?тау ?абілеттерін дамыту.
Т?рбиелік: Жауапкершілікке, табандылы??а т?рбиелеу.
Саба?ты? барысы
?йымдастыру кезе?і
- О?ушылармен амандасу;
- Сынып тазалы?ына назар аудару;
- Сыныпта жа?ымды ахуал ?алыптастыру;
- О?ушылар назарын саба??а аудару.
?й тапсырмасын тексеру
- Цитология ?ылымы нені зерттейді?
- Цитология ?ылымыны? ма?ызы неде?
- Жасушаны зерттеу ?дістері
Жа?а саба?
1665 жылы а?ылшын биологі, физигі ?рі механигі Р.Гук ?зі жаса?ан микроскоппен тозды ?лпаны? ж??а кесіндісін ?арап, оны? жеке ?яшы?тардан т?ратынын к?рді. Осы ?яшы?тарды Р.Гук «жасуша» деп ата?ан.
1838-1839 жж. М.Шлейден мен Т.Шванн к?петеген деректі материалдар?а с?йеніп жасушалы? теорияны? мнегізін ?алады.
Жасушалы? теорияны? негізгі ?а?идалары:
- Жасуша – барлы? тірі организмдерді? е? кіші ?лшем бірлігі.
- ?рт?рлі организмдерді? жасушалары ??рылысы, ??рылымы, химиялы? ??рамы, зат алмасуы ж?не негізгі тіршілік ?рекеттері ж?нінен ??сас.
- Организмдерді? жасуша ??рылыстарыны? ??сас болуы ?сімдіктер мен жануарларды? шы?у тегіні? бір екендігіні? д?лелі болып табылады.
- Жасушалар б?ліну ар?ылы к?бейеді.
- Жасушаны? негізгі ??рылымды? б?лігіне цитоплазма ж?не жасуша мембранасы жатады, ол барлы? жасушалар?а т?н ?асиет.
- К?пжасушалы организмдер жасушаларыны? е? негізгі б?лігі – ядро, онда т??ым ?уалау а?параттары са?талып, келесі ?рпа?тар?а беріліп отырады.
Тірі организмдер жасушалары ядросыны? жетілуіне байланысты екі топ?а б?лінеді: ядросыз жасушалы организмдер прокариоттар (микроорганизмдер (бактерия) мен к?к-жасыл балдырлар) ж?не ядросы толы? жетілген жасушалы организмдер эукариоттар.
Бекіту
Кестені толтыры?ыздар:
Зерттеуші ?алымдар
Мерзімі
Е?бектері
?й тапсырмасын беру
§2. 3-сурет салу. 15 бет 1-5 с?ра?тар.
Рефлексия
Не білдім
Не ?йрендім
Не білгім келеді
Ба?алау
Ба?алау пара?шалары ар?ылы ба?аланады.
?орытындылау
1938-1939 жылдары жасушалы? теорияны? негізі ?аланды. Б?л теория энергияны? са?талуы за?ымен ж?не Ч.Дарвин аш?ан эволюциялы? теориямен ?атар т?ратын ?лы жа?алы? болды. Жасушалы? теорияны? негізіні? ?алануы оптикалы? ??ралдарды? дамуымен тікелей байланысты болды.