Та?ырыбы: ?ызы?ты биология
Сыныбы: 7-8 Ма?саты:
О?ушыларды,есте са?тау ?абілетін, ойлауын, тіл шеберлігін, білімге ??штарлы?ын, ?мірге к?з?арасыны? д?рыс ?алыптасуын, ізденімпазды?ын, шы?армашылы? ?абілетін дамыту.
Саба?ты? т?рі: сайыс
Саба?ты? к?рнекілігі: на?ыл с?здер, плакаттар
?йымдастыру кезе?і
?айырлы к?н ??рметті ?стаздар мен о?ушылар. «?ызы?ты биология» атты сайыс саба?ымыз?а ?ош келді?іздер. Бізді? б?гінгі сайысымыз?а ?р б?лімнен бір о?ушыдан ?атысады, сайыс VІ кезе?нен т?рады.
Сайысты? кезе?дері ? I.Таныстыру
? ІІ. Б?йге. ( с?ра?-жауап)
? IIІ. Си?ырлы ?яшы?тар
? IV. Терминдер
? V. ?лы т?л?алар
? VІ. Логикалы? с?ра?тар
І кезе? «Таныстыру» ?р топ ?ранын, эмблемасын ?ор?айды
ІІ кезе? «Б?йге» Б?л кезе?де ?р топ?а с?ра? ?ойылады. ?атысушы д?рыс жауап берген ?р с?ра??а 10 ?пай беріледі. Ойлану?а уа?ыт беріледі. І топ?а 1. Фотосинтез ?рдісі н?тижесінде ?сімдіктер б?летін газ оттек 2. ?й?ы безінен б?лінетін гормон инсулин 3. Тіс д?рігері стоматолог 4.К?нба?ыс ?ай т??ымдас?а жатады (к?рделіг?лділер) 5. ?ан беруші адам (донор) 6. Адамны? дене жасушаларында?ы хромосома саны (46) Жасушаны зерттейтін ?ылым саласы (цитология) 8. Е? ?лкен ас ?орыту безі (бауыр) 9. ?сімдіктерді зерттейтін ?ылым саласы (ботаника) 10.Органикалы? ты?айт?ыштар?а не жатады? (к??, ??с са??ыры?ы) 11. Йод тапшылы?ынан болатын ауру т?рі (Жемсаулы? не зоб) 12. «А? маржан» аталатын д?нді да?ыл? (к?ріш) ІІ топ?а 1. Ж?ректі? ??рылысы мен ?ызметін зерттейтін ?ылым саласы (кардиология) 2. Тірі а?залар туралы ?ылым? (биология) 3. Ал?аш жасушаны аш?ан кім? (Р.Гук) 4.Дені сау адамны? ас?азанында ?андай ?ыш?ыл болады? (т?з ?ыш?ылы) 5. Г?лді? негізгі м?шелері (аталы?, аналы?) 6. ?сімдікті? жер асты м?шесі (тамыр) 7.Жануарлар ?лемін зерттейтін ?ылым (зоология) 8. ?амшы сабын ?андай а?аштан жасайды (тобыл?ы) 9. Желбезек дегеніміз не? (тыныс алу м?шесі) 10.?аза?станны? «?ызыл кітабы» т???ыш рет ?ай жылы шы?ты (1978ж) 11. Тірі а?заны? орта? ?асиеттері (жасушадан т?рады) 12. Жеміс г?лді? ?ай б?лімінен т?зіледі? (жатыннан)
ІІІ кезе? «Си?ырлы ?яшы?тар» Ботаника 10 20 30 40 50
?ан клеткалары 10 20 30 40 50
Орнитология 10 20 30 40 50
І? кезе? «Терминдер» ?рбір топ?а ?ылым салаларына байланысты терминдер беріледі. Ол терминдерге аны?тама берілуі керек. (Толы? жауап?а 10 ?пай) 1. Бриология (м?ктерді зерттейтін ?ылым саласы) 2. Микология (са?ырау??ла?тарды зерттейтін ?ылым саласы) 3. Антропология (Адамны? шы?у тегін зерттейтін ?ылым саласы) 4. Ихтиология (балы?тарды зерттейтін ?ылым саласы)
? кезе? «?лы т?л?алар» биология саласына ?лес ?ос?ан ?алымды танып білу керек. Д?рыс жауап?а 10 ?пай Б?л кезе?де биология ?ылымдарыны? дамуына елеулі ?лес ?ос?ан ?алымдар туралы болады. ?ойыл?ан с?ра??а е? бірінші болып ?ол к?терген ойыншы жауап береді, берген жауап д?рыс болма?ан жа?дайда, ?арлыластары да ?з жауаптарын айтуына болады.
1. ?анайналым ж?не ас ?орыту саласында?ы зерттеулері ?шін Нобель сыйлы?ын ал?ан ал?аш?ы орыс ?алымы. Оны? шартты рефлекстер туралы теориясы тірі а?заларды? сырт?ы ортамен байланысын ж?не оларды? сырт?ы ?серлерге к?рсететін реакцияларын т?сіндіруге септігін тигізіп, физиологиялы? дамуына ?лес ?ос?ан ?ай ?алым туралы айтылып т?р. И.П. Павлов 2. Жасуша теориясын аш?ан ?алым кім? Р.Гук 3. 1892 жылы вирустарды аш?ан орыс ?алымы кім? (Д.И. Ивановский) 4. 1735 жылы организмдерді ж?йелеп, клас?а, типке жіктеп, бинарлы? номенклатура бойынша атауды ?сын?ан, «систематиканы? атасы» атал?ан ?алым кім? К.Линней
?І кезе? «Логикалы? с?ра?тар». ?р топ?а логикалы? с?ра?тар беріледі. Д?рыс жауап берген топ?а 10 ?пай
? ?рбір б?та?а 3 ?ар?адан ?он?анда 1 ?ар?а т?беде ?шып ж?рді.?ар?алар ?айта ?шып,б?та??а т?рттен ?он?анда 1 ?ар?а та?ы ?шып ж?рді.Б?та? ?анша,?ар?а ?анша? Ж: 5 б?та? 16 ?ар?а ? -Т?йе??с екі ая?ымен т?р?анда бір п?т тартса,бір ая?ымен т?р?анда ?анша тартады?- деп атасы немересіне ?арады. Ж: Бір п?т,себебі т?йе??с салма?ы ?згермейді. Балы?шыдан неше балы? ?стады? дегенде:
? -Жиырманы? жартысын,бассыз екеуін,??йры?сыз ?шеуін,-деді. ? Балы?шы неше балы? ?стады? Жауабы. 10 балы?
? Айдала. К?зге т?ртсе к?рінбейтін айсыз т?н. Суыт ж?рістілер ая? ж?ріспен келеді.Екі ауыл арасы ет пісірімдік жер.Жаппадан жылт еткен с?уле с?ніп-?шті.?й иесі б?рын к?ре ме,?лде салт аттылар б?рын к?ре ме? ? Жауабы. Еш?айсысы к?рмей- ді, себебі с?ніп-?шті деген с?зге м?н берсек, с?уле с?нгеннен кейін жан?ан жо?, ?шіп ?алды. ?орытынды. Азы?ы бір к?нге жететін айламен емес, Білімі мы? жыл?а жететін пайдамен ?мір с?рейік! Осымен сайысымыз ая?талды. Келіп ?атыс?андары?ыз?а рахмет! Же?імпаздарымызды ??тты?таймыз!
