Саба?ты? ма?саты:С?т ж?не сут та?амдары туралы ма?л?мат беру Білімділік:?аза?ты? ?лтты? с?т ж?не с?т та?амдарыны? т?рлері,дайындау т?сілдері туралы т?сінік беру,білімдерін тере?дету ; Дамытушылы?:О?ушыларды? сын т?р?ысынан ойлауын,теориялы? ж?не практикада ал?ан білімдерін к?нделікті т?рмыста пайдалану?а ба?ыт-ба?дар бере отырып,?здіктерінен ж?мыс істеуге,салыстыру?а,біріні? пікірін бірідамыта отырып,?зара сыйласу?а,?орытынды шы?ару?а машы?тану; Т?рбиелілігі:О?ушыларды ??ыптылы??а,?немділікке,?дептілікке,баулып,салт-д?ст?рді са?тап,?з орнын таза ?стау?а,?ауіпсіздік ережесін са?тау?а т?рбиелеу
Саба?ты? т?рі: аралас
Саба?ты? ?дісі:Сын т?р?ысынан ойлауды дамыту
Саба?ты? к?рнекілігі:т?рт т?лік малды? суреті,б?ктеме
П?наралы? байланыс:халы?ты? педагогика,?дебиет,биология,тарих
Саба?ты? барысы:І.?йымдастыру:
Топ?а б?лу.Балалар 1,2,3,4,5-ке дейін санау ар?ылы 1-лер б?лек,2,3,4,5 ?з алдына топ ??рады."Си?ырлы санды?шадан?з топтарына есім алады. 1-топ "Бал?айма?"тобы, 2-топ "Кілегей"тобы,3-топ"Балм?зда?" тобы,4-топ"Ірімшік"тобы,5-топ"А?б?ла?"тобы
1.?ызы?ушылы?ын ояту сатысы Жа?а саба?ты т?сіндіру.
?аза?ты? с?т ж?не с?т та?амдарына то?талу. ?аза?ты? ?лтты? та?амдары туралы не білсе,оны топтастыру ар?ылы ?а?аз бетіне т?сіру.О?ушы ойында?ыны то?таусыз,шектемей,жаза береді,ол ?шін уа?ыт беріледі(7 минут).О?ушылар жаз?андарын о?иды,жина?тайды.Т?рт т?лік малды? суреті,б?ктемені пайдалану
С?т.Сауын малдан,я?ни биеден,інгеннен,сауын сиырдан,?ой,ешкіден алынады. 1.Ой ?оз?ау.С?здік ж?мыс.
?аза?ты? с?т ж?не с?т та?амдарына то?талу. ?аза?ты? ?лтты? та?амдары туралы не білсе,оны топтастыру ар?ылы ?а?аз бетіне т?сіру.О?ушы ойында?ыны то?таусыз,шектемей,жаза береді,ол ?шін уа?ыт беріледі(7 минут).О?ушылар жаз?андарын о?иды,жина?тайды.Т?рт т?лік малды? суреті,б?ктемені пайдалану
С?т.Сауын малдан,я?ни биеден,інгеннен,сауын сиырдан,?ой,ешкіден алынады. 1.Ой ?оз?ау.С?здік ж?мыс.
С?т -малдан алынатын ?нім.
Уыз – жа?а т?лдеген малды? ал?аш?ы ?ою с?ті.
Аш?ылтым – с?т та?амдарыны? д?мі
Малта – езілген ??ртты? ж??анасы
Ме?іреу – ?ой с?тінен ?йытыл?ан ?аты? т?рі.
?йыт?ы – с?тті ?йыту ?шін м?йек, айран, с?збе сия?ты ащылар "?йыт?ы" деп аталады.
Торта – май ?айнат?анда шы?атын т?нба
?ату (май ?ату, с?т ?ату) – та?ам?а май, ?айма? ?осуды айтады. Мысалы, шай?а с?т, сорпа?а ?аты? ?атады.
Айну (айны?ан) – с?йы? тама?ты? (?ымыз, ш?бат, айран т.б) д?міні? б?зылуы.
Адал – таза, жейтін тама?
Мал ж?не одан алынатын ?німдер ?аза?ты? басты тама?тарыны? бірі.
?аза? хал?ыны? ішіп-жемінде с?т та?амдары ерекше орын алады. Т?рт т?лік малды? с?тін ж?не одан жасал?ан айран, ?ымыз, ш?бат сия?ты сусындарды хал?ымыз "а?ар?ан" немесе "а?" деп ата?ан. Осы а?тан к?птеген жылдар бойы ?желеріміз, аналарымыз т?жірибе жина?тай келе одан к?птеген тама? т?рлері мен дайындау ?дістерін білген ж?не оларды? к?птеген ?ызыты атаулары, ерекше жасау, пісіру жолдары та?ы бар. С?йтіп бір с?ттен, ??ою, ?оймалжы?, ащы, т?щы, ж?мса?, ?атты, ?нта? та?амдар жасап шы?аор?ан. С?т та?амдары денсаулы??а пайдалы ж?не ?оректі ?асиеті де мол. Кезінде академик И. П. Павлов с?тті "таби?атты? ?зі дайында?ан тамаша та?амы" деп ба?ала?ан. Біз тама? ішу ?шін ?мір с?рмейміз, ?мір с?ру ?шін тама?танамыз.
"Кубизм" стратегиясы б?л та?ырыпты жан-жа?ты ?амту?а м?мкіндік ту?ызатын о?ыту стратегиясы. Кубикті? алты жа?ында?ы тапсырмаларды орындау
1. Баянда?ыз. С?тті ж?не с?т та?амдарын ?йде пайдалануды?, дайындау мен са?тауды? негізгі ережелері
С?ттен ?йытылады,та?ам,сусын,т?сі а?,н?рі мен ??нарлы?ы жо?аы
2.Салыстыры?ыз
3. ?зіндік ж?мыс. Тест с?ра?тарын орындау
1. Уыз неден жасалады?
а) ашы?ан с?ттен
?) с?ттен
б) т?лдеген малды? ал?аш?ы к?нгі с?тінен
2. "Лактоза" дегеніміз не?
а) с?тті? ?анты
?) с?тті? майы
б) с?тті? минералды т?здары
3.Ш?батты ?ай т?лікт? с?тінен ?зірлейді? а)сиыр с?тінен ?)т?йе с?тінен б)биен? с?тінен Стафилакоктарды? тіршілік ететін орындары а)ет ?німдерінде ?)жабайы ?сімдіктерде б)с?т ?німдерінде Та?амды дайындамас б?рын е? алдымен нені са?тау керек? а)техника ?ауіпсіздігін ?)тама?тану м?диенетін б)тазалы?-гигеналы? талабын Май пісіруге арнал?ан піспегі бар ыдыс а)к?бі ?)самар б)мес 4.С?т ж?не с?т та?амдарына ырымдар мен тиымдар. 1. Жерге т?гілген а?ты(с?т,айран,т.б)басу?а болмайды.С?т т?гілген жерге т?з себеді. 2.Сауыл?ан с?тті? бетін ашы? ?оймайды. 3.С?тті ?рлеп ішпейді,майлылы?ы азаяды. 4.С?ттен жасал?ан та?амдарды жерге т?гіп тастау?а болмайды. 5.С?т сауатын шелекті су басына апару?а болмайды,??ты кетіп ?алады. 6.Т?нде тама?ты? бетін жауып кояды. 7.?ол жумай а?ты ішпейді. 5.Кестемен ж?мыс ?р топ кеспе алып,б?лікті? о? жа?ына тапсырма жазылады да б?ліктерді? сол жа?ына топта?ы о?ушылармен а?ылдасып,жина?тап,пікірлерін жазады.
1-кеспе А? алып шы?у салты
О?ушыны? пікірі.А? алып шы?у(салт -ырым)?аза? хал?ы с?тті,?ымызды,ш?батты,айранды т.б с?т та?,амдарын "а?"деп атайды да оны ?асиетті киелі,зат санатына жат?ызады.Сол сия?ты а? т?сі де киелі,адалды? ??ымдарды блдіреді.Халы? дст?рінде ауыл?а келген к?ш алдынан шы?у-адамгершілік,м?сылманды?,к?ршілік парыз.А? алып шы?у "осы а?тай таза болайы?"деген тілекті білдіреді.М?ндай жа?дайда жа?а к?шіп келгендер ризалы? білдіріп ал?ыс айтады.
2-кеспе А? ??йып шы?ару салты
А? ??йып шы?ару(салт-ырым)."?йге кірген жылан?а да а? ??йып шы?арады"(м?тел).Хал?ымыз а?ты жерге т?кпейді,ая??а баспайды.Ал кейде сол а?ты жерге т?гетін де ырымдар бар,мысалы:?алы? ?рт келгенде алдын а? шашады,сол сия?ты ?йге кжылан кіріп кеткенде де оны? басына а? с?т немесе айран ??йып,?йден шы?арады.М?ндай ?дет халы?ты? ?з аулына немесе ?йіне дос,д?шпанына да алдымен ??рметпен ?араудан шы??ан болуы керек.
3-кеспе. ?аза? ?лшемдері(с?йы? ?лшемдері)
1 тамшы-1гр.Бір ?рттам-50-60гр.Бір ж?тым-250-300гр.Бір ?асы?-20-30гр.Бір ая?-700-750гр.Бір шелек-10-12л.Бір шара-8-10л.Бір ожау-300-400гр
6.?орытынды жаса?ыз. С?т ж?не с?т та?амдарыны? ?зге та?амдардан ?згешелігі жайлы ??гімеле. Саба?ты ?орытындылау,пысы?тау. 1.Саба? ?нады ма? 2.Саба??а ?атысты пікірлері?із? 3.?андай с?ра?тары?ыз бар? 4.Нені білгі?із келеді? Келесі саба??а дайынды?пен келу
0
