"SON so'z turkumi" bo'yicha DARS ISHLANMASI

SAMARQAND viloyati KATTAQO`RG`ON shahar XTBga qarashli 16-umumiy o`rt` ta’lim maktabi ona tili va adabiyot fan o’qituvchisi KAZAKOVA FERUZA BERDIMURODOVNANING

“SON so’z turkumi”

bo’yicha dars ishlanmasi

6-sinf. Ona tili.

TEXNOLOGIK XARITA

I	Mavzu:	Son
II	Darsning maqsadi va vazifalari	Darsning ta`limiy maqsadi: Son so’z turkumi haqida tushuncha berish. O`quvchilarda mavzuga qiziqish uyg`otish, mavzuga oid bilim va ko`nikmalarni shakllantirish. Darsning tarbiyaviy maqsadi: O`quvchilarni maktabni sevishga, uni asrab-avaylashga o’rgatish, o’rtoqlik, hamjihatlik tuyg’usini tarbiyalsh Darsning rivojlantiruvchi maqsadi: O`quvchilarning mustaqil fikrlash qobilyatini rivojlantirish, dunyoqarashini kengaytirish, hozirjavoblikka undash.
III	O`quv jarayo- nining mazmuni	Son so’z turkumi va ma’no guruhi haqidagi tushunchalarni mustahkamlash.Boshqa fanlar bilan aloqada bo’lish
IV	O`quv jarayonini amalga oshirish	Usul: “Aqliy hujum”, “Charxpalak” , “Xotira mashqi” “Venn diagrammasi”,”Zinama-zina”. Shakl: kichik guruhlarda va jamoada ishlash, suhbat, munozara. Vosita: mavzuga oid ko`rgazma,slaydlar zinama – zina savollar, testlar, rag`batlantiruvchi kartochkalar. Nazorat: Og`zaki nazorat, savol – javoblar. Baholash: 5 ballik tizimi asosida rag`batlantirish
V	Kutiladigan natijalar	O`qituvchi: Barcha o`quvchilar mavzuni berilgan vaqt ichida o`zlashtirishga erishish. O`quvchilar bilim samaradorligini oshirish, o`quvchilarni mustaqil fikrlashga o`rgatish. O`quvchi: gapning ifoda maqsadiga ko`ra turlari haqida yangi bilimlarni egallaydi, yakka holda va guruh bo`lib ishlashni, o`z – o`zini nazorat qilishni o`rganadi.
VI	Kelgusi rejalar	O`qituvchi: yangi pedagogik texnologiyalarni o`zlashtirib, innovatsion jarayonni takomillashtirish, o`z ustida ishlashi, mavzuni hayotiy voqealar bilan bog`lay olish, pedagogik mahoratni oshirish . O`quvchi: mustaqil fikrlash, o’quv izlanish malakasini hosil qilish

Tashkiliy qism	5 daqiqa
O`tilgan mavzuni takrorlash	10 daqiqa
Hisob so’zlarini top	5 daqiqa
Gap tuzish	5 daqiqa
Kim chaqqon o’yini	5 daqiqa
Ingliz tilida sanaymiz	5 daqiqa
Topishmoq va maqollar	5 daqiqa
O’quvchilar baholanadi va uyga vazifa beriladi	5 daqiqa

Rag’bat kartochkalari:

A’lo

yaxshi

qoniqarli

Darsning borishi.

I .Tashkiliy qism.

O`qituvchi sinfga kirib, o`quvchilar bilan salomlashib, navbatchi orqali davomatni aniqlaydi. Sinf xonasining tozaligiga etibor beradi. O`quvchilarning darsga tayyorgarligiga, jumladan, kitob, daftar ruchkalarining borligiga e’tibor qaratadi.

Dars sayohat tarzida tashkil etiladi:Aziz bolajonlar,”Son”deb ataluvchi qasrga borishimiz kerak.Lekin oldingizda turli tusiqlar bor,uni yengib borasiz ,sizning bilimingiz sizga yordam beradi.

SON SO‘Z TURKUMI

Narsa-buyumlarning sonini, miqdorini va joylashish tartibini bildirgan so‘zlar turkumi son dеyiladi.

Sonlar qancha? nеcha? nеchanchi? so‘roqlaridan biriga javob bo‘ladi.

Sonlar yozuvda so’zlar bilan birgalikda arab raqamlari bilan yoziladi:

• 1, 2, 3,10,20,90,100,1000,2000

• Rim raqamlari. .

• I-1

• II-2

• III-3

• IV-4

• V-5

• VI-6

• VI-7

• VIII-8

• IX-9

• X-10, V, X, C, D, M

Nutqimizda tez – tez ishlatiladigan 23 ta sodda son bo’lib, boshqa sonlar shularning qo’shilishidan hosil bo’ladi: nol, bir, ikki, uch, to’rt, besh, olti, yetti, sakkiz, to’qqiz, o’n, yigirma, o’ttiz, qirq, ellik, oltmish, yetmish, sakson, to’qson, yuz, ming, million, milliard.

Qadimgi o’zbek tilida tuman (o’n ming), lak (yuz ming) sonlari bo’lgan.

• Hisob so’zlar tovoq, hovuch, qarich, qop, nusxa va tup bular sonlarga qo’shilib hisob so’zlarni hosil qiladi.

• Hisob so’zlar ot turkumidan bo’ladi. Gapda son hisob so’zi bilan bitti gap bo’lagi bo’lib keladi.

Hisob so’zlarni toping.

Rasmlardan foydalanib tartib sonlarga misol keltiring

“Kim chaqqon?”

o’yini

Miqdor sonlarni uy-uyiga tog’ri joylashtiring

Yuzta,ikki dona

O’ntacha,

o’nga yaqin

Yettovi,ikkalasi

oltovlon

⅓ uchdan bir

0,5-yarim

Bittadan

Ikki ,on besh

Miqdor son

Dona son

Sanoq son

Chama son

Jamlovchi son

Kasr sonlar

Taqsim son

Ingliz tilida sanaymiz

1-one 6-six

2-two 7-seven

3-three 8-eight

4-four 9-nine

5-five 10-ten

I am twelve-

Men 12 yoshdaman.

Son qatnashgan topishmoqlar

Ikki og’ayni bir-birini ko’rmaydi.

40 hujrada qizil qizlar

SO’Z O’YINI

IBORALARNI IZOHLANG

Tili bir qarich-?

Yetti o’lchab ,bir kes-?

Ikki o’n besh ,bir o’ttiz-?

Oyning o`n beshi qorong`u, o`n beshi yorug`-?

Odamlar 102 xil bo`larkan (bir yuzi ikki xil)

Maqolni davom ettiring va otlashgan sonlarni toping

1.Tayog’i yo’g’on birni o’rar,so’zi yo’g’on _____urar.

2.To’qqizda bo’lmagan aql,_______ham bo’lmas.

3.Mingta shirin nasihatdan ______o’rnak yaxshi.

4.Birni bersang otangga,__________olasang bolangdan.

Testni tezlik bilan

yech

1.Tartib son qatnashgangapni aniqlang?

A)Bir tup gul g’uncha ochadi.

B)Bir yigitga qirq hunar oz.

D)Men 6-sinfda o’qiyman.

2.Qaysi gapdagi sonlarning yozilishida xatolik mavjud?

A)14-yanvar-Vatan himoyachilari kuni.

B)Biz 6 qavatda turmiz.

D)May oyi 31 kundan iborat.

3.Songa noto’g’ri berilgan ta’rifni aniqlang?

A)Doim otlar bilan birga qo’llanadi;

B)Sonlar tuslanadi.

D)Son va sifat aniqlovchi bo’lib kelganda, oldin son, keyin sifat keladi.

Rasm asosida kichik bir hikoya tuzing, unda sonlar ishtirok etsin. Mantga sarlavha qo`ying.

SON DEB ATALUVCHI MARRAGA YETIB KELDIK.

Uyga vazifa :

Son istirokida tarjimai holingizni yozib keling.

E’TIBORINGIZ UCHUN RAHMAT!