PISA халы?аралы? ?зерттеулері аясында ?о?ушыларды? ?функционалды? ??сауаттылы?ын дамыту

Қазақстандағы халықаралық зерттеу- PISA

PISA халықаралық зерттеулері аясында оқушылардың функционалдық математикалық сауаттылығын дамыту

PISA бағдарламасының мақсаты, мазмұны мен құрылымымен танысу. PISA бағдарламасын ағымдағы қолданылатын бағалаумен салыстыру.

1.PISA халықаралық зерттеулерге қысқаша түсінік PISA халықаралық бағдарламасы оқушылардың оқу барысында алған білімдері мен дағдыларын түрлі өмірлік жағдайларда қолдана білу машықтарын, нақты бір оқу пәндерімен тікелей байланысты емес мәселелерді шешу біліктіліктерін бағалауға бағытталған.

Зерттеу обьектісі -15 жастағы оқушылар-дың білім жетістіктері. 15 -жастағы жасөспірімдер негізгі білім беру сатысын аяқтап, зерттеудің негізгі міндеті оқушылардың өз беттерінше өмір сүру-леріне қажет білім,білік, дағдыларын анықтау болып табылады. PISA зерттеуін ұлттық орталықтармен жетекші халықаралық ғылыми ұйымдар арқылы жүзеге асырылады.

Төмендегі жетекші ұйымдар кіреді: 1.Білім беру аймағындағы Нидерланд Ұлттық өлшеу институты; 2.АҚШ педагогикалық тестілеу қызметі; 3.Білім беру аймағындағы Жапония Ұлттық зерттеу институты; 4.Статистикалық ақпараттар жинау бойынша түрлі зерттеулерді орындайтын Америкалық ұйымы.

Қазақстанда зерттеудің Ұлттық үйлестірушісі

Қазақстан Республикасы Білім және ғылым министрлігі

“ Ұлттық білім беру статистикасы және бағалау орталығы”

болып табылады.

2.PISA халықаралық зерттеудің мақсаттары

PISA халықаралық зерттеуі барлық білім беру ұйымдарындағы 15-жастағы оқушылардың оқу, математика және жаратылыстанудан білім жетістіктерін анықтауды мақсат етеді.Зерттеу оқушылардың заттың терең мағынасын түсінуі мен себеп-салдардың байланысын,жан-жақты оқу әрекеттері мен оқудың негізін құрайтын:шығармашылық тапсырмаларды шешу мен табу дағдылары,мәліметтерді талдауы және түсіне білуі тексеріледі.

3.PISA халықаралық зерттеудің міндеттері

PISA халықаралық зерттеуінің негізгі міндеті- білім беру саясатында ғылыми дәлелденген және жасампаздық шешімдерді шығару үшін білім беру саласындағы әлемдік басымдықтарды сипаттайтын зерттеу құралдарының негізінде обьективті өлшеулер арқылы алынған айқын нәтижелерді талдау болып табылады.

Оқушылардың білім жетістіктерін зерттеу негізгі үш бағыт бойынша жүзеге асырылады:

“ математикалық сауаттылық”,

” жаратылыстану сауаттылығы” мен

“ оқу сауаттылығы”.

Зерттеу оқушылардың оқу барысында меңгерген білімдері мен дағдыларын және интеллектуалдық қабілеттерін қолдана білу ептіліктерін бағалауға басым көңіл бөлінген

Зерттеудің әрбір кезеңінде үш зерттеу бағыттарының біріне ерекше көңіл (тестің үштен екі бөлігі) бөлінеді.

2000 жылы зерттеудің негізгі бағыты- “оқу сауаттылығы”,

2003 жылы-”математикалық сауаттылық”, 2006 жылы-”жаратылыстану сауаттылығы”,

2009 жылы- “оқу сауаттылығы” және

2012 жылы білім жетістіктерін бағалаудың негізгі аймағы ”математикалық сауаттылық” болды.

4.PISA зерттеуінің құралдары

1.Тест тапсырмалары бар буклеттер;

2.Білім беру ұйымдарының әкімшілігіне арналған сауалнама;

3.Білім беру ұйымы оқушыларына арналған сауалнама;

4.Тест өткізу нұсқаулық;

5.Білім беру ұйымының үйлестірушісіне арналған нұсқаулық;

6.Тест тапсырмаларын бағалау,мәліметтерді енгізу және өңдеу жөніндегі нұсқаулықтар.

Тест тапсырмалары бар буклеттер сұрақ-кітапша болып келеді, әрбір тапсырма бір мәселені суреттеген мәтінді қамтиды және мәтінмен қатар бірден алтыға дейінгі нұсқа жауабы бар сұрақтар немесе таңдау бойынша қатар екі жауабы болуы мүмкін жорамалдар мен сұрақтар кіреді.

5.Зерттеу өткізу стандарттары

Зерттеу, жобаға қатысушы барлық елдерге зерттеуді өткізу технологиясының стандарттары бірдей сақталуы үшін координациялық орталықпен дайындалған бірыңғай нұсқаулықтар мен ережелерге сәйкес қатаң түрде жүргізіледі.

Халықаралық деңгейдегі аудармашылардың көмегімен тест тапсырмамалары мен сауалнамалары тексеріледі.

6.Нәтижелер қалай бағаланады

Әрбір оқушының тесті орындауы, әр жеке зерттеу бағытына (математика және жаратылыстану) байланысты халықаралық 1000 балдық шкаламен бағаланады.Сонамен қатар, әртүрлі тапсырманың қиындық деңгейіне, нәтижелі орындау мүмкіндігіне байланысты сол шкалаға сәйкес жеке балдар беріледі.

Халықаралық зерттеулердің бағыттары

PISA халықаралық зерттеуінің жалпы көрсеткіштері (2009)

Қазақ тілінде білім алатындар

Орыс тілінде білім алатындар

2396

Оқу сауаттылығы – 390 балл (59 орын) Математика сауаттылығы – 405 балл (53 орын) Жаратылыстану сауаттылығы – 400 балл (58 орын)

PISA халықаралық зерттеуінің жалпы көрсеткіштері (2012)

ББҰ-ның түрі бойынша

Мемлекеттік ББҰ – 200

Орналасу орны бойынша

Кәсіби мектептер мен лицейлер - 18

Қалалық ББҰ – 103

Оқу тілі бойынша

Ауылдық ББҰ - 115

Қазақ тілінде – 87

Орыс тілінде - 55

Аралас (қазақ,орыс) - 76

Математика сауаттылығы – 432 балл (49 орын)

Жаратылыстану сауаттылығы – 425 балл (52 орын)

Оқу сауаттылығы – 393 балл (63 орын)

Математикалық сауаттылық

Адамның күнделікті өмірінде математиканың рөлін анықтап, түсіну қабілеттілігі, әр түрлі формада берілген, мөлшерлік ақпаратты оқи, түсіне және талдай алу.

Мазмұны

Компетенция

• Мөлшер;

Жағдай

• Кеңістік және форма;

• қарапайым математикалық іс-әрекеттерді, әдістерді және процедураларды жасау;

• қарапайым тапсырмаларды орындау барысында, есептің берілген талаптарынан мәліметтер арасында байланыс орнату;

• тұлғалық;

• Өзгеріс және қатынас;

• оқу және кәсіби іс-әрекет;

• Белгісіздік

• тұжырымдау (математикалық қабілеттің кең ауқымы)

• қоғамдық;

• ғылыми

Назарларыңызға

көп рахмет!

2014ж