Сыбайлас жемқорлыққа жол бермеу – әрбір азаматтың міндеті

📘 Дәріс тақырыбы:Сыбайлас жемқорлыққа жол бермеу – әрбір азаматтың міндеті

Мақсаты:

• Сыбайлас жемқорлық ұғымын ашу;

• Оның қоғамға және білім беру саласына тигізетін кері әсерін түсіндіру;

• Мұғалімдер арасында құқықтық мәдениетті және адалдық принциптерін қалыптастыру;

• Сыбайлас жемқорлықпен күресте азаматтық жауапкершілік жайлы айту.

Тыңдаушылар: Мұғалімдер, мектеп әкімшілігі
Ұзақтығы: 45 минут

🕒 Дәріс жоспары

🔹 I. КІРІСПЕ (5 минут)

Құрметті әріптестер!

Бүгінгі дәрісіміздің тақырыбы – "Сыбайлас жемқорлыққа жол бермеу – әрбір азаматтың міндеті". Бұл жай ғана ұран емес. Бұл – қоғамның әр мүшесіне жүктелетін азаматтық, моральдық және құқықтық жауапкершілік.

Біз мұғалімдер, тек білім мен тәрбие ғана емес, қоғамдық сана қалыптастырушыларымыз. Егер біз адалдықты насихаттамасақ, оқушыдан, ата-анадан, қоғамнан адалдықты талап ете алмаймыз.

"Адал болу – міндет емес, бірақ қоғамның ілгері дамуы үшін қажетті қасиет."

🔹 II. НЕГІЗГІ БӨЛІМ (30 минут)

1. Сыбайлас жемқорлық дегеніміз не? (5 минут)

Сыбайлас жемқорлық – бұл қызметтік өкілеттікті жеке немесе топтық пайда үшін заңсыз пайдалану.
ҚР Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл туралы заңының 1-бабында сыбайлас жемқорлықтың нақты түрлері көрсетілген:

• Пара алу және беру

• Қызмет бабын асыра пайдалану

• Байқауларда әділетсіз шешімдер қабылдау

• Мемлекеттік мүлікті ысырап ету

Түрлері:

• Тікелей (пара беру, алу)

• Жасырын (таныс арқылы жұмысқа орналасу, тендерге «өз адамдарын» өткізу)

2. Сыбайлас жемқорлықтың себептері (5 минут)

3. Сыбайлас жемқорлықтың салдары (5 минут)

Білім саласындағы нақты мысал:

• Мұғалімнің біліктілік санатын ақша беріп сатып алуы – сапасыз білім беруге әкеледі;

• Тендерде әділетсіздік – мектептің дамуына кедергі.

4. Сыбайлас жемқорлықпен күрес – әр азаматтың міндеті (10 минут)

Неліктен бұл міндет бәрімізге ортақ?

• Себебі сыбайлас жемқорлық тек жоғары деңгейдегі лауазым иелерінен емес, қоғамның барлық қабатында кездеседі;

• Біз – қоғам мүшесіміз. Үнсіздік – келісім белгісі.

Ұстаз ретінде не істей аламыз?

• Оқушыларға адалдықтың үлгісі болу;

• Бағаны әділ қою, жұмысқа әділ қарау;

• Әріптестер арасында ашықтықты қолдау;

• Сыйлық, пара ұғымдарының айырмашылығын түсіндіру;

• Ата-анамен қарым-қатынаста шекара сақтау.

"Пара берме – пара алма – қоғамды құрметте!"

5. ҚР-да сыбайлас жемқорлыққа қарсы қандай шаралар бар? (5 минут)

Мемлекеттік деңгейде:

• Сыбайлас жемқорлыққа қарсы іс-қимыл агенттігі;

• Мемлекеттік қызметке конкурстық жүйе;

• "Ашық үкімет", "Цифрлық Қазақстан", "Адал Ұрпақ", "Саналы Ұрпақ" жобалары;

• Мемлекеттік сатып алулар порталындағы ашық ақпарат.

Білім саласында:

• Мұғалімдерді аттестаттаудың ашықтығы;

• Электронды күнделік және журнал;

• Ашық тәрбие сағаттары, сынып сағаттары арқылы сыбайлас жемқорлыққа қарсы мәдениетті қалыптастыру.

🔹 III. ҚОРЫТЫНДЫ БӨЛІМ (10 минут)

✅ Қорытынды ой:

• Сыбайлас жемқорлық – тек заң бұзу емес, ол – ар-ұятты сату.

• Біз – мұғалімдер – ұрпақ санасына әділет пен адалдықты сіңіретін негізгі тұлғамыз.

• Еліміздің дамуы, қоғамның тазалығы әрқайсымыздың жеке әрекетімізге байланысты.

• Адал ұстаз – жемқорлыққа қарсы қоғамның іргетасы.

✍️ Цитаталар:

«Егер әркім өз ісіне адал қараса – қоғамда жемқорлыққа орын қалмайды».

«Ұрпақ адал болсын десең – өзің адал бол!»

📌 Топтық жұмыс немесе пікірталас (5 минут)

Сұрақтар:

1. Сіз ұстаз ретінде қандай әрекеттеріңізбен сыбайлас жемқорлыққа қарсы тұра аласыз?

2. Мектептерде парақорлықтың алдын алудың қандай жолдары бар?

3. Егер сіз сыбайлас жемқорлық фактісіне куә болсаңыз, не істейсіз?

Тапсырма:

3 адамнан құралған шағын топта "Сыбайлас жемқорлықсыз мектеп" тақырыбында 3 ұсыныс дайындаңыз.
Мысалы:

• Мұғалімдерге арналған адалдық кодексі;

• Ашық баға қою жүйесі;

• Психологиялық сенім жәшігі.