Сабақ жоспары; Моғолстан мен Әбілхайыр мемлекеттеріндегі оқиғалар қандай өзгерістерге әкелді? (2 сағат)

Ұзақ мерзімді жоспар бөлімі:

7.3A XIII-XV ғасырдың І жартысындағы Қазақстан.

Мектеп:Қазақстан Республикасы, Алматы облысы, Талдықорған қаласы,«Ш. Уәлиханов атындағы №10 ортамектеп-гимназиясы» КММ

Күні:01.03.2018 жыл

Мұғалімнің аты-жөні: Каримов Ерикжан Муктарханович

Сынып: 7 «Б»

Қатысқан оқушылар саны:

Қатыспаған оқушылар саны:

Сабақ тақырыбы:

Моғолстан мен Әбілхайыр мемлекеттеріндегі оқиғалар қандай өзгерістерге әкелді?

(2 сағат)

Осы сабақта қол жеткізілетін оқу мақсаттары

(оқу бағдарламасына сілтеме)

6.3.1.6 XIII-XV ғғ.мемлекеттерді білу, картаны қолдану арқылы саяси сәттерді түсіндіру;

6.1.1.2 XIII-XV ғғ. Қазақстан аумағында құрылған мемлекеттердің этноәлеуметтік құрылымын анықтау;

Сабақ мақсаттары

- Моғолстан мемлекетінің пайда болуын біледі;

- Cаяси картаны қолданып мемлекеттің аумағы мен астанасын көрсетеді;

- Моғолстан, Әбілхайыр мен Әмір Темір билеушелірінің саясатын талдайды;

-Әбілқайыр хандығының пайда болуын біледі;

- Саяси картаны қолданып мемлекеттің аумағын мен астанасын көрсетеді;

Бағалау критерийі

• Моғолстан мемлекетінің құрылуына байланысты сұрақтарға жауап береді;

• Моғолстан, Әбілхайыр мемлекеттерінің аумағын, орталығын және оған шекаралас мемлекеттерді кескін картада көрсетеді.

• Моғолстанның Әмір Темір мемлекетімен қарым-қатынасындағы негізгі оқиғаны анықтап, осы оқиғалардың мемлекеттің жағдайына тигізген әсері мен салдарын талдайды.

• Әбілқайыр хандығының құрылуына байланысты сұрақтарға жауап береді;

• Саяси картаны қолданып мемлекеттің аумағын мен астанасын көрсете алады;

• Әбілқайыр ханның жүргізген ішкі және сыртқы саясатын талдайды.

Тілдік мақсаттар

Оқушылар:

Пәндік лексика мен терминология:

Әмір Поладшы, Ұлысбегі, Әмір Темір, Ойрат қонтайшысы, хан, Орда Базар,

92 ру, Өзбек ұлысы т.б.

Диалог пен жазуға пайдалы сөздер тізбегі:

Негізгі себеп болған...

Бірқатар факторлар келесі факторларға әсер етті, мысалы...

Бұл оқиға /өзгеріс маңызды болды / айтарлықтай, өйткені…

Менің анықтағаным...

Қорытындысында...

Моғолстан мемлекеті ...........ғасырдың ортасы мен ............ ғасыр аралығында өмір сүрді. Негізін ..................... қалады. Ол ................. жылы хан болып тағайындалды.

Құндылықтардыдарыту

- патриотизм

- батылдылық

- көшбасшылық

- төзімділік

- бостандық

Пәнаралық байланыс

География, Дүниежүзітарихы

АКТ қолдану дағдылары

АКТ дағдыларындамыту (Интербелсенді тақта)

Бастапқы білім

Қазақстан жерінде моңғол экспансиясына дейін түркі тілдес тайпалардың этносаяси бірлестігі қалыптасқанын және олардың әлеуметтік-экономикалық, саяси, мәдени жағдайын біледі.

Сабақбарысы

Сабақтыңжоспарланғанкезеңдері

Сабақтағыжоспарланғаніс-әрекет

Ресурстар

Сабақтың басы

7 мин

Сабақтыңортасы

10 мин

10 мин

4 мин

5 мин

Сәлемдесу,ынтымақтастық ортаны қалыптастыру.

1. Үй тапсырмасын «Кубизм» әдісімен пысықтау. Өткен сабақты пысықтау мақсатында «Кубизм» әдісі қолданылады.

1. Адасқан әріптер: Моғолстан және Әбілхайыр мемлекеттері деген сөздерді 4 оқушы тақтаға шығып жаңа сөздерді құрастырады.

1. Картаны қолдану арқылы Моғолстан мен Әбілхайыр мемлекеттері жайлы қысқаша мағлұмат беру.

1. «Кинематография әдісі» арқылы оқушыларға жаңа сабақтың бейнежазбасын көрсету.

https://www.youtube.com/watch?v=ZYcuVPaK0gI

Ортағасырлық мемлекеттер картасы көрсетіліп, «Кинематография әдісі»қолданылады. Саясикартада пайда болған Моғолстан мен Әбілқайыр мемлекетінің аумағы көрсетіледі. Оқушылар тақырыппен танысады.

Зерттеу сұрақтары:

Моғолстан мемлекетімен Әбілқайыр хандығында қандай саяси оқиғалар орын алды?

Бұл оқиғалар алдыңғы тарихи оқиғалар желісіне әсер етті ме?

1. Зерттеу және талдау:Оқушылар «Жеміс ағашының»жемісін үзіп алу арқылы 4-топқа бөлінеді. Топ көшбасшылары сайланады. Моғолстан мен Әбілхайыр мемлекеті туралы мәтін екі бөлек дайындалады. Оқушылар оқулықпен жұмыс жасайды.

1-топ: Моғолстан мемлекетінің жер аумағы, этникалық құрамы. «Кластер әдісі» қолданылады.

2-топ: Әбілхайыр мемлекетінің жер аумағы, этникалық құрамы. «Кластер әдісі» қолданылады

3-топ:Моғолстан мен Әбілқайыр хандықтарының ішкі-сыртқы саясаты.Әмір Темір мемлекетімен байланыстары. М.Х. Дулатидің «Тарихи Рашиди» атты еңбегін талқылау. «Т-кестесі» әдісі қолданылады.

4-топ: Моғолстан мен Әбілқайыр хандықтарының нығаюы мен әлсіреу себептері. «Тарихи Домино» әдісі қолданылады.

Оқушылар тақырыпты талқылайды. Қажетті мәліметтерді жұмыс дәптеріне жазып алады.

ІІ. Топтар жұмыстарын сынып алдында берілген әдістерді қолданып, топ мүшелері өз жұмыстарын қорғайды.

1-ші топқа: Моғолстан мемлекетінің жер аумағы, этникалық құрамы.

2-ші топқа: Әбілхайыр мемлекетінің жер аумағы, этникалық құрамы.

Критерийлер:

• Мемлекеттің шарықтау кезеңдерін ашып көрсетіңіздер;

• Мемлекеттіңәлсіреусебептерінанықтаңыздар;

• ДештіҚыпшақдаласындағы 92 баулы елдібіріктіріп, билікқұрғанӘбілқайырхандығыныңәлсіреуінеқандайжағдайықпалетті?

3-ші топқа: Моғолстан мен Әбілқайыр хандықтарының ішкі-сыртқы саясаты. Әмір Темір мемлекетімен байланыстары.

Критерийлер:

• Моғолстан мемлекетінің аумақтық аумағы мен мемлекеттің өмір сүру кезеңдерін көрсетіңіздер;

• Моғолстан мемлекетінің құрамындағы ру-тайпаларды анықтаңыздар;

• Әбілхайыр мемлекетінің аумақтық аумағы мен мемлекеттің өмір сүру кезеңдерін көрсетіңіздер;

• Әбілхайыр мемлекетінің құрамындағы ру-тайпаларды анықтаңыздар;

4-ші топқа: Моғолстан мен Әбілқайыр хандықтарының нығаюы мен әлсіреу себептері.

Критерийлер:

• Мемлекеттердің шарықтау кезеңдерін ашып көрсетіңіздер;

• Мемлекеттердіңәлсіреусебептерінанықтаңыздар;

Топтар бірін-бірі дескрипторлар арқылы бағалайды. 1 топ – 2 топ – 3 топ бірін-бірі дескрипторлар арқылы бағалайды. 4 топ бірін-бірі бағалайды.

Сабақты қорытындылау мақсатында «Венн диаграммасы» әдісі қолданылады. Моғолстан мемлекеті мен Әбілхайыр мемлекетінің ортақұқсастығы мен айырмашылықтарын анықтау үшін Венн диаграммасын оқушылар жасайды.. Оқушылар алған білімдерін осы әдіс арқылы өз-өздерін тексереді. Жұмысты өз жұмыс дәптерлеріне түсіреді.

https://kk.wikipedia.org/wiki/%D0%90%D2%9B_%D0%9E%D1%80%D0%B4%D0%B0_(%D0%BC%D0%B5%D0%BC%D0%BB%D0%B5%D0%BA%D0%B5%D1%82)

http://bankreferatov.kz/kazakstan-tarihi/1415-moolstan-memleket.html

http://e-history.kz/kz/contents/view/498

Қазақ елі. 2-бөлім (бейнежазба) https://www.youtube.com/watch? v=l_IBpGqSvfk

Қазақстан тарихы көне заманнан бүгінге дейін. 5 томдық. ІІ том. Атамұра, 2010

Ахмедов Б.А. Государство кочевых узбеков. – М., 1965.

Султанов Т.И. Поднятые на белой кошме. Потомки Чингиз-хана. – Алматы, 2001.

Сабақтың соңы

3 мин

1 мин

Кері байланыс: Менің түсінгенім, менің түсінбегенім, менің қиналғаным ...

Бағалау:Мұғалім оқушыларға оқу мақсатына жеткенің немесе жетпегенін айтады.

Үй тапсырмасы. Моғолстанмемлекеті және Әбілқайыр хандығы туралы қосымша ақпарат оқып келу.

Жеміс ағашы мен жеміс ағашының жемістері

Саралау-оқушыларға қалай көбірек қолдау көрсетуді жоспарлайсыз?

Қабілеті жоғары оқушыларға қандай міндет қоюды жоспарлап отырсыз?

Бағалау-оқушылардың материалды меңгеру деңгейін қалай тексеруді жоспарлайсыз?

Денсаулық және қауіпсіздік техникасының сақталуы

Сабақ бойынша рефлексия

Сабақ мақсаттары/оқу мақсаттары дұрыс қойылған ба?

Оқушылардың барлығы ОМ қол жеткізді ме?

Жеткізбесе, неліктен?

Сабақта саралау дұрыс жүргізілді ме?

Сабақтың уақыттық кезеңдері сақталды ма?

Сабақ жоспарынан қандай ауытқулар болды, неліктен?

Бұл бөлімді сабақ туралы өз пікіріңізді білдіру үшін пайдаланыңыз. Өз сабағыңыз туралы сол жақ бағанда берілген сұрақтарға жауап беріңіз.

Жалпы баға

Сабақтың жақсы өткен екі аспектісі (оқыту туралы да, оқу туралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақтыжақсартуға не ықпалетеалады (оқытутуралы да, оқутуралы да ойланыңыз)?

1:

2:

Сабақбарысындасыныптуралынемесежекелегеноқушылардыңжетістік/қиындықтарытуралыненібілдім, келесісабақтарда неге көңілбөлуқажет?