«Жа?сы с?з-к??ілді? ??лпын ашатын кілт»

«Жақсы сөз - көңілдің құлпын ашатын кілт»
Тәрбие сағаттың мақсаты: бабалардан қалған ұлағатты, ғибрат аларлық сөздерді балаларға ұғындыру, сол сөздерден өнеге алуға баулу.
Көрнекілігі: Интерактивті тақтаға жазылған мақал - мәтелдер.
Тәрбие сағатының жоспары:
I. Көңіл - күйімізді көтерейік!
II. Ата тәлімі.
III. Ескірмейтін есті сөз.
IV. Жақсы сөз жаныңды жадыратады!
Ата - бабаларымыздан бізге жеткен көптеген ұлағатты, ғибрат аларлық, тамаша тәлім - тәрбие берерлік өсиет сөздер бар. Бүгінгі таңдағы жас ұрпақ, сіздердің міндеттеріңіз осы қасиетті сөздермен танысып, оның мән - мағынасын жете ұғынатын дәрежеге жету болып табылады. Тәрбие сағатымыз үш бөлімнен тұрады.
Сабағымызды «Көңіл - күйімізді көтерейік!» атты жаттығудын бастаймыз. Сіздерді щеңберге тұруды ұсынамын. Жаттығу шарты: шеңбер бойымен көршімізге жылы, көңіл көтеретін сөздерді айтамыз немесе мадақтау сөздерін айтып шығамыз. Сол сөздерді үш рет айтамыз: сыбырлап, күнделікті сөйлесетін дауыспен және қатты айқайлап. Жаттығу орындап болған соң бәріміз жаңбыр құйып тұрған дыбысына ұқсатып шапалақтаймыз, шапалақтауды ақырын бастап шапалақтаған сайын дыбысы қатты және жиі болып естіледі.
Екінші бөлімде қарт ата мен балалардың арасында әңгіме өткізуге ұсынамын. Қарияның балаларға қойған сұрақтарға жауап беруі және қарияның оқушылардың пікірлерін толықтырып, өз ойын айтып беруін көрсетеміз.
Қарияның сөзі:
- Арман деген не?
Камила:
- Ата, арман дегеніміз ақыл - ойдың шындығы. Құс ұшсам дейді, қарт жүзге жетсем дейді, ұстаз шәкіртіне үлгі болсам дейді.
Қарияның сөзі:
- Арманына адаспаған жетеді, адасқан жете алмайды. Арманына ақылды жетеді, ақымақ бұл өмірден түңіліп өтеді. Ал енді келесі сұрағыма жауап беріп көріңдер. Бақытты болу оңай ма?
Данияр:
- Ата, жары жақсы болса, бақыты жанында.
Қарияның сөзі:
- Жоқ балам, ақыл басында болса, бақыт жанында болады. Ақыл адамды азаптан да, мазақтан да құтқарады. Өмірде шың бақытты болам десең, ақылдылықты үйрен, не ақылды қызға үйлен.
- Дос табу оңай ма?
Серік: - Ата, дос табу ақылдыға оңай, ақымаққа қиын.
Қарияның сөзі: - Жоқ, балам, өмірде дос табу ақылдыға қиын, ақымаққа оңай. Ақылдының досы аз, қасы көп, ақымақтың досы көп, жақсылығы жоқ. Жақсылығы жоқ достың қастығы аяқ астында жатады. Есіңде болсын, досың ақылды болса, өзің дана боласың, досың бала болса, өзің шала боласың.
- Өмірде не жетім?
Танзиля: - Ата - анасы жоқ бала жетім.
Қарияның сөзі:
- Дұрыс балам. Өмірде ата - анасы болса, бала тірі жетім. Өмірде жеті жетім бар. Халқына сенімсіз болса – хан жетім, кеңесшісі ақылсыз болса – әкім жетім, суы жоқ құдық жетім, ұлы жоқ әке жетім, қызы жетесіз болса, шеше жетім, досы жоқ жігіт жетім, шәкіртсіз ұстаз жетім. Өмірде жетім болсаң есірме. Ақылды жетім кеңесуге құмар. Егескен ел болмайды.
Қарияның сөзі:
- Үйде кім, елде кім қадірлі?
Ернар:
- Ата, үйде ана, елде бастық қадірлі.
Қарияның сөзі:
- Жоқ, балам, үйде қонақ, қарт, бала қадірлі. Елде хан, әкім, ұстаз қадірлі. Қонақты қадірлеуді бәрі біледі. Бала - үйдің патшасы, балалы үй базар, баласыз үй – мазар.
- Достықты нығайтатын не?
Танзиля:
- Ата, достық пен жолдастықты ынтымақ, бірлік, теңдік, туыстық, бауырмалдық нығайтады.
Қарияның сөзі:
- Дұрыс, балам, сенің айтқаның достық пен жолдастықты дамытады. Есінде болсын шын достық ақылдыға тән. Өмірде дос болуды ойласаң «сәметсіз бе, кешіріңіз, рақмет, сау болыңыз, сәлем айтыңыз, рұқсат па» деген сөзді
Қорытынды. Жақсы сөз жаныңды жадыратады.
Оқушылар гүлдерге жақсы сөздерді жазып бір - біріне ұсынады және мұғалімдерге тілектер жазады. Содан соң гүлдерін рамкаға жапстырып, оқушылар суретке түседі.