П?н: ?аза? тілі
Сынып: 8
К?ні:
Саба?ты? та?ырыбы: Таби?атта б?рі де ?зара байланысты
Саба? ма?саты:
1. ?орша?ан ортаны? ?адірін т?сініп, оны ба?алап ?ор?ай білуге ?йрету. ?р о?ушыны? жеке ?абілеттерін ашып дамытуына ?ажетті жа?дай жасау. Та?ырып?а ?атысты жа?а с?здерді ме?герту.
2. ?йренген с?здерін, есімдік т?рлерін д?рыс ?олдана білу да?дысын дамыту. О?ы?анын т?сініп, ?з ойын д?рыс жеткізе білуге жатты?тыру. Логикалы? ойлау ?абілеттерін дамыту.
3. ?аза?ты? халы? даналы?ы ар?ылы о?ушылар бойында таби?ат?а деген ?ам?орлы? сезімін т?рбиелеу.
Саба?ты? т?рі: аралас саба?.
Саба?ты? к?рнекілігі: та?ырып?а ?атысты суреттер, с?зж?мба?, санды?, таратпалы ?а?аздар, смайлик бейнелері.
Саба?ты? ?діс-т?сілдері: ??гімелеу, с?ра?-жауап, к?рнекілік ?дісі, проблемалы? т?сіл, де?гейлеп о?ыту ?дісі, «Даналы? санды?ы» о?ыта ?йрету ойыны, суретпен ж?мыс.
Саба?ты? техникалы? ??рал-жабды?тары: интерактивтік та?та, компьютер
Саба?ты? ж?мыс формалары: ?жымды?, жеке, де?гейлік / топты?/
Саба?ты? ?ту барысы.
І. ?йымдастыру кезе?і.
С?лемдесу. Саба??а даярлы?тарын аны?тау. Психологиялы? дайынды?.
- Б?гін бізді? саба?ымыз?а ?она?тар келіп отыр. Б?л - ?те жауапты саба?. Сонды?тан б?гінгі саба?та ?те м??ият, ынталы, шира?, белсенді ж?не батыл болу?а тырысы?дар.
ІІ. Жа?а саба?ты т?сіндіру.
1. Та?ырып?а шы?у.
О?ушылар назары интерактивті та?та?а аударылады. 1 - слайд. «С?зж?мба?».
Д А С С Ж А
У Ш ? ? А Е Л
Т А Б И ? А Т Т Ы ? О Р ? А У
А А Е А Р Е С Р А А
У Л Р ? Т М Л ?
Ы Ы І Ы А Ы Ы
? Ш З ? Н М Т
О?ушылар с?ра? - жауап ар?ылы та?тада к?рсетілген суреттерді атап, с?зж?мба?ты шешіп, к?лдене? жолдан саба?ты? та?ырыбын о?иды.
С?зж?мба? шешуін балалар?а о?ыту керек.
2. Саба? та?ырыбын, ма?сатын айту.
Б?гінгі саба?ты? та?ырыбы - «Таби?атты ?ор?ау»
- Саба?ымызды? ма?саты: осы та?ырып бойынша жа?а с?здер ?йрену, ол с?здерді, ?ткен саба?тарда ?йренген есімдік т?рлерін тілімізде д?рыс ?олдана білуге жатты?у, с?ра?ты т?сініп жауап бере білуге да?дылану, ?з ойымызды д?рыс жеткізуге да?дылану.
3. «Таби?ат» с?зіне ассоциациялы? тізбек ??растыру.
О?ушылар ?з ойларын айтады, м??алім жина?тап толы?тырады.
- Таби?ат дегенде, біз жер, аспан, су, ?сімдіктер, жануарлар, ауа, от, к?н, жылу, ай, ?зен - к?лдер, таулар т. б. к?з алдымыз?а елестетеміз. Б?лар бір - бірінсіз ?мір с?ре алмайды. Адам да таби?атта ?мір с?реді. ?з ?міріне ?ажетті заттарды осы таби?ат - анадан алады. Суды ?з ?міріміз ?шін ?олданамыз. К?н бізге жылу, жары? береді. ?сімдіктер бізге таза ауа б?ліп шы?арады. Я?ни, таби?атта?ы ?р затты? ?з орны, ?з ма?ызы бар.
- Осы ?сем таби?ат?а арнал?ан т?рлі ??гіме, ?ле?дер ?те к?п. Сендерге ?йде таби?ат туралы ?ле?дер жаттау?а берген едім.
ІІ. ?й тапсырмасын тексеру
1. О?ушыларды? жаттап келген ?ле? шума?тарын ты?дау.
- Антон?а ?ле? шума?ын мен ?зім бергем, ты?дап к?рейік.
О?ушылар назарын интерактивті та?та?а аударамын.
2. Проблема ?ою.
2 - слайд. ?ле? шума?тары слайдта к?рсетіледі
Таби?атты? панасымыз.
А?аш ?зін ?и?анды Аю бай??с ая?ын,
Ат сия?ты тебе алмас. Алса жырып, ?анатып,
Г?л де ж?л?ып, ж?л?анды Жарасын кім та?ады?
«Неге ?йтті?!»- деп с?ге алмас. Кім бар ба?ып ?а?атын?!
- ?ле? не туралы? – Таби?ат туралы.
- ?ле?де ?андай с?ра? т?р? Дауыстап о?иды.
- С?ра?та не айтылып т?р?
- ?сімдіктер мен жануарларды кім ?ор?айды деген с?ра? т?р.
- Сонымен, біз саба? барысында таби?атты ?ор?айтын кім? деген проблемалы? с?ра?ты шешуге тырысамыз.
3 - слайд. «Таби?атты ?ор?айтын кім?»
ІІІ. С?здік ж?мыс.
4 - слайд. «Жа?а с?здер мен с?з тіркестері»
Зиян - вред
К?к - 1. синий 2. молодая зелень 3. небеса
К?кті ж?лма – не рви зелень
Са?тау керек – нужно сохранить
Б?лінбейтін бірт?тас – неразделимое, одно целое
?мытпа – не забывай
Ересек – взрослые
Б?ла?тарды? к?зін ашу - очистить родники
Солу – вянуть
Тыйым салу - запрещать
Пана, ?ор?аушы – защитник
Ластау?а - загрязнять
А?за - организм
- М??алім ?зі о?иды
- о?ушылар?а тізбектеп о?ыту
- ауызша с?з тіркестерін ??рату
- с?йлемдер ??рату
- Жа?а с?здерді с?здік д?птерге к?шірту.
О?у.
- М??алім м?нерлеп о?иды. О?ушылар ты?дайды.
- О?ушылар тізбектеп о?иды
Т?сіну.
- о?ып отырып, т?сінеді.
Т?сінгенін айту.
Де?гейлік тапсырмалар орындату.
1 - топ о?ушылар - М?тінді аударады
2 - топ о?ушылар - М?тінні? мазм?нын айтады
3 - топ о?ушылар - М?тінді жат?а айтады, м?тінні? мазм?нын ашатын с?зді, с?йлемді айтады.
Дайындалу?а 3 минут беріледі.
Т?сінгенін бекіту. «Даналы? а?ашы» ойыны.
?р о?ушы м?тін бойынша 1 с?ра? ??растырып, с?ра?тарын ?а?аз?а жазады. Оны санды?ша?а салады. М??алім оны араластырады. О?ушылар бір - бірден с?ра? жазыл?ан ?а?азды алып, с?ра??а жауап береді.
Алдымен м?тінді 1 рет м??ият о?ып шы?ады.
/?а?аздарды тарату./
О?ушылар с?ра?ты жазып, санды?ша?а салады. Ал?ан ?а?аздан с?ра?ты о?ып, жауап береді.
ІІІ. Ал?ан білімдерін бекіту.
1. «?ажеттісін тап» ойыны.
5 - слайд. «Есімдіктері жасырыл?ан с?йлемдер»
. ?міріміз таби?атпен тікелей байланысты.
К?к ш?пті. ж?лу?а болмайды.
Саны аз, жо?алып бара жат?ан ?сімдіктер мен жануарларды. «?ызыл кітап?а» енгіземіз.
. ?ызыл ж?не сары пара?тары бар.
Таби?ат?а келтірілген зиян -. келтірген зиян.
. тірі а?за сусыз тіршілік ете алмайды.
. отанымны? таби?аты ?те бай.
О?ушылар есімдіктері жасырылып берілген с?йлемдерді толы?тырып, та?та?а жазуы керек.
2. Суретпен ж?мыс. Де?гейлік тапсырмалар. Жазбаша ж?мыс
Ал?ан білімдерін, ойларын жина?тап, т?жырымдау
Интерактивті та?тада?ы суретке к??іл аудару.
1 - топ. Берілген сурет бойынша с?йлемдер ??рап жазады.
2 - топ. Берілген сурет бойынша ша?ын ??гіме ??райды.
3 - топ. «Таби?атты ?алай ?ор?ау керек?» деген та?ырып?а ?з ойларын жазады.
Б?л тапсырманы орындау?а 5 минут беріледі.
?р де?гейден 1 баланы ты?далады. Бас?аларыны? ж?мысы кейін тексеріледі.
ІV. Та?ырыпты ?орыту. Т?йін с?з.
- Б?гінгі саба?та не туралы айтты??
- Таби?ат деген не екен?
- Таби?атты не істеу керек?
- Біз саба?ымызды? басында ?андай с?ра?ты проблема етіп алды??
- Таби?атты ?ор?айтын кім? деген с?ра?ты? жауабын табу?а тиіс едік.
- С?ра?ымыз?а жауап табылды ма?
- Таби?атты кім ?ор?ауы керек?
- Адамдар ?ор?ауы керек.
?ле?ге ?айта к??іл аудару, о?ыту. 2 - слайд ?ле?ні? жал?асымен.
. Т?йіп айтар с?зіміз:
Таби?атты? панасы –
Бізді? мына ?зіміз,
Адамзатты? баласы.
- Таби?атты ?ор?айтын кім екен?
- Адамзатты? баласы, я?ни кімдер? Мына - біздер.
V. Саба?ты ?орыту. Смайликтер тарату.
Саба? барысында нені біліп, нені ?йренгендері, нені болаша?та білгісі келетіндерін айтады.
?з ж?мысына, жалпы саба??а ?оятын ба?аларын м??алім тарат?ан смайликтермен к?рсетеді.
?й тапсырмасы: с?здерді жаттау. «Мен таби?атты ?алай ?ор?ап ж?рмін» - эссе жазу.
Ба?алау.