С?здер ойды білдіру ?шін бір-бірімен белгілі грамматикалы? байланыс?а т?сіп, с?йлем ??райды. С?йлемдегі с?здерді? бір-бірімен грамматикалы? байланысы ?р т?рлі болуы м?мкін, с?здер бір-бірімен белгілі т?сіл ар?ылы байланысады. Мысылы: Мен жазбаймын ?ле?ді ермек ?шін деген с?йлемдегі мен жазбаймын, ермек ?шін жазбаймын болып с?здер бір-бірімен байланыс?а т?скен.
Осы с?йлемдегі с?здерді байланыстырып т?р?ан т?л?аларды алып тастаса?, с?йлем т?сініксіз болып ?алар еді. Мен жазбаймын ?ле? ермек. Осыдан к?рінетіндей,біріншіден ма?ыналы? жа?ынан бір-бірімен с?йкес, ?йлес с?здер ?ана байланыса алады. Екіншіден, с?здер белгілі бір амал-т?сілдер ар?ылы байланысыды.
Жатты?умен ж?мыс: 233-жатты?у. К?шіріп жазып, с?йлемдегі с?здерді бір-бірімен грамматикалы? байланысына ?арай б?лек-б?лек к?шіріп жазы?дар.
?лгі: Оспан кіріп келді,сырттан кіріп келді, с?йткенше кіріп келді.
Та?тамен ж?мыс : Та?та?а бірнеше с?йлем жазып синтаксистік, морфологиялы? талдау жасайды.
Білімді бекіту : О?ушыларды? т?сінбеген с?ра?тарына жауап беремін.?ткен та?ырып?а байланысты бірнеше с?ра?тар ?оямын.
Грамматиканы? синтаксис саласы нені ?арастырады?
С?йлем ??рауда с?здерді? бір-бірімен грамматикалы? байланыс?а т?суіні? орны неге ерекше?
Просмотр содержимого документа
«С?здерді? грамматикалы? байланысы »
Күні: 11.02.2013 Пәні: қазақ тілі Сыныбы: 7а
Сабақтың тақырыбы: Сөздердің грамматикалық байланысы
Сабақтың мақсаты:
білімділік – оқушыларға сөздердің грамматикалық байланысы туралы түсінік беру, сабаққа деген қызығушылығын арттыру.
дамытушылық – оқушылардың іскерлігі мен біліктілік дағдыларын жетілдіре отырып, ойлау қабілетін, сөздік қорын дамыту;
тәрбиелігі – оқушыларға туыстық атаулар туралы ұғым бере отырып, алыс-жақынын тани білуге шақыру.
Сабақтың түрі: аралас сабақ
Оқыту әдісі:талдау, сұрақ-жауап, шығармашылық ізденіс, кітаппен жұмыс.
Пәнаралық байланыс: қазақ әдебиеті.
Сабақтың көрнекілігі: үлестірмелі кеспе қағаздар, деңгейлік тапсырмалар т.б.
Сабақтың барысы.
а) Ұйымдастыру кезеңі:
Оқушылармен амандасу, түгелдеу, оқу құралдарын тексеру. Сыныптың тазалығына назар аудару
ә) Үй тапсырмасын пысықтау :
Үйге берілген жаттығуды тексеремін. Өткен сабақтарды қалай меңгергенін білу үшін оқушыларға кеспе қағаздар үлестіріп, жауап талап етемін.
б) Жаңа сабақты түсіндіру :
Сөздер ойды білдіру үшін бір-бірімен белгілі грамматикалық байланысқа түсіп, сөйлем құрайды. Сөйлемдегі сөздердің бір-бірімен грамматикалық байланысы әр түрлі болуы мүмкін, сөздер бір-бірімен белгілі тәсіл арқылы байланысады. Мысылы: Мен жазбаймын өлеңді ермек үшін деген сөйлемдегі мен жазбаймын, ермек үшін жазбаймын болып сөздер бір-бірімен байланысқа түскен.
Осы сөйлемдегі сөздерді байланыстырып тұрған тұлғаларды алып тастасақ, сөйлем түсініксіз болып қалар еді. Мен жазбаймын өлең ермек. Осыдан көрінетіндей,біріншіден мағыналық жағынан бір-бірімен сәйкес, үйлес сөздер ғана байланыса алады. Екіншіден, сөздер белгілі бір амал-тәсілдер арқылы байланысыды.
Жаттығумен жұмыс: 233-жаттығу. Көшіріп жазып, сөйлемдегі сөздерді бір-бірімен грамматикалық байланысына қарай бөлек-бөлек көшіріп жазыңдар.
Үлгі: Оспан кіріп келді,сырттан кіріп келді, сөйткенше кіріп келді.
Тақтамен жұмыс :Тақтаға бірнеше сөйлем жазып синтаксистік, морфологиялық талдау жасайды.
Білімді бекіту : Оқушылардың түсінбеген сұрақтарына жауап беремін.Өткен тақырыпқа байланысты бірнеше сұрақтар қоямын.
Грамматиканың синтаксис саласы нені қарастырады?
Сөйлем құрауда сөздердің бір-бірімен грамматикалық байланысқа түсуінің орны неге ерекше?
Тіл білімі неше салаға бөлінеді?
Бағалау : Оқушылардың сабаққа жақсы қатысып отырғандарына қарай білімдері бағаланады.
Үйге тапсырма:І деңгей /қарапайым/ 235-жаттығу.
ІІ деңгей /жаттықтырушы тапсырма/ 3 сөйлем жазып, оның ішіндегі грамматикалық байланысқа түсіп тұрғандарын теріп көрсетіңдер.
ІІІ деңгей /шығармашылық тапсырма/ «Дүкенде» тақырыбына диалог құрыңдар.
