Саба?ты? та?ырыбы: «Кеме?гер ?аламны? ??діреті»
Саба?ты? ма?саты:
Білімділік: О?ушыларды? білімдерін ?штастыра отырып, ?аза? ?дебиеті мен ?аза? хал?ыны? д?ст?рін ??ындыру.
Дамытушылы?: Басты кейіпкерлер ?мірде бол?анды?ын, оны? тарихы типтік образдарын о?у мен жазу ар?ылы ?з ара ке?есе отырып, жеке ж?не топты? ж?йеде тал?ылау ж?мысына ?йрету
Т?рбиелік: О?ушыларды ана тілін ?астерлеуге, с?з ?нерін д?ріптеуге, ?йымшылды??а, е?бек?орлы??а, білімділікке т?рбиелеу.
Саба?ты? к?рнекілігі: интерактивті та?та, та?ырып?а сай ?зірленген презентация, тарихи деректер, с?зж?мба?, карточка.
Саба?ты? ?дісі: топтастыру, із ?уалау, салыстыру сызбасы.
Саба?ты? т?рі: шы?армашылы? ізденіс саба?ы.
Саба?ты? типі: ?айталау саба?.
Саба?ты? барысы:
І. ?йымдастыру:
1. О?ушыларды? назарын саба??а аудару.
2. О?ушыларды ойын ар?ылы топ?а б?ліп отыр?ызу.
ІІ. Сайыс саба?ы:
“Хал?ымызды? ?ткен ?асырда бастан кешкен сан ?илы к?рделі та?дыры М?сіреповті? ??діретті ?аламы ар?ылы ?зіні? к?ркемдік бейнесін тапты. Оны? ?дебиеттегі зор е?бегі к?зі тірісінде ?зіні? жо?ар?ы ба?асын алды”
Н.?. Назарбаев
“. ?лі де талай- талай заман ?теді. Талай- талай тол?ындар кезекпен ауысып, талай- талай ?рпа?тар келеді. Сол кезде хал?ымызды? осы бір т?ста?ы бел- белесіне ??ілер адам болса, М?сірепов шы?армаларына со?пай кете алмайтыны айдан аны?”
Сафуан Шаймерденов
“Дала ?ызыны? наздан?ан еркелігінде м?? да бар, жалынышы мен жалыны да бар. Жан тазалы?ы, сауда?а салмас ар-?ят тазалы?ы да бар. Сондай ?олтума ?нерінен кіршіксіз л?ззат ала аласы?.”
Д?ниені? б?гінгісі ерте?гісі
Кеше мен ар?ы к?нні? жа?а елесі,
Бірк?ндік ?мірі бар к?белек те
Сол к?нні? айтып кетер ертегісін:
??дай-ау, ?андай ?за? ?мір еді,
Кеше жо?, келер к?н жо?, бір к?нгісі!
?ал?ан мен ?те шы??ан бір к?ндікті
?мытпас баласы мен немересі,
Олардан естімей ме, ш?бересі!
?абит М?сірепов
1-кезе?. Жазушыны еске алу
?рім- б?та?
1- тапсырма
І топ:
1. ?абит М?сіреповті? “?лпан” романы? шы?у тарихы.
ІІ топ:
- ?абит М?сіреповті? ?ыс?аша ?мірбаяны.
Жылдар с?йлейді
1902 жылы – С?О, Жамбыл ауданында д?ниеге келген.
1916 жылы – Оба?ан жеріне орыс мектебіне о?у?а т?скен.
1923- 1926 ж. ж. – Орынбор ?аласында?ы Ж?мысшы факультетіне о?у?а т?седі.
1928- 1938 ж. ж. – “?аза?стан” баспасында, “Социалистік ?аза?стан”, “?аза? ?дебиеті” газеттерінде редактор болды.
1934 жылы – “Талпа? танау”, “Ананы? анасы”, “Ашын?ан ана” ??гімелері жары? к?рді.
1929 жылы – Т???ыш шы?армасы “?ос шал?ар”.
1953 жылы – “Оян?ан ?лке” романы.
1956- 1957 ж. ж. – “Ара-Шмель” атты сатиралы? журналыны? бас редакторы.
1957- 1962 ж. ж. – ?аза?стан Жазушылар ода?ы бас?армасыны? 1- хатшысы.
1939 жылы – “?озы К?рпеш – Баян с?лу” пьесасы.
2-кезе?. К?ркем с?зді? шебері
Топ басшыларына тапсырма
І топ басшысы:
Романны? композициялы? ??рлысына жоспар ??ру.
І. Басталуы: Есенейді? к?шуі
ІІ. Байланысуы: Ескі доспен кездесуі
ІІІ. Дамуы: а) ??далы?
?) ел ісіне аралас?ан ?лпан
б) ?лпан к?лі
в) Есенейді? ?азасы
IV. Шиеленісуі: ?лпанны? шешімі
V. Шары?тау шегі: Біжіке?ні? а?ыр?ы с?зі
VI. С?з со?ы: Жазушы естелігі
ІІ топ басшысы:
?лпанны? ?су жолын кестеге т?сіре отырып, ??гімелеу.
Балалы? ша?ы – Есенейге ?затылуы – Ел билеу ісіне араласуы – Ел анасы атануы – А?ыр?ы демі
1- тапсырма С?ра? - жауап
І топ:
- Романда ?андай к?й аттарын кездестірді?? Оны кім тартады?
- ?ме?герлік дегеніміз не?
- ?лпан Есенейге ?осылу?а не себепті келісім берді?
ІІ топ:
- Есеней ?лпанды не себепті “А? нарым” деп ата?ан?
- ?лпанны? ?мірден ерте кетуіне не себеп болды?
- ?лпан кімді ?зіне а?а т?тты?
2- тапсырма “?лпан” романында?ы кейіпкерлерді? ерекшеліктері мен орта? ?асиеттерін аны?тау:
а)
?)
б)
3- кезе?. С?з зергері (шы?армаларына то?талу)
??ГІМЕЛЕРІ
РОМАНДАРЫ
ПЬЕСАЛАРЫ
- тапсырма
?ЯШЫ?ТАРДА?Ы С?РА?ТАР:
20
- Жазушыны? е? ал?аш?ы романы ?алай аталады?
?аза? солдаты
- ?лпан романы ?ай жылы жары? к?рді?
1974 жылы
- Ал?аш 1925 жылы “Едіге” ??гімесі ?ай газетінде жарияланды?
“Е?бекші ?аза?” газеті
30
- ?аза? солдаты романыны? басталуында “Зытып келем” с?зі неше рет кездеседі?
___ рет
- ?. М?сіреповті? т???ыш шы?армасы ?ай жылы жары? к?рді, ?алай аталады?
1929 жылы, “?ос шал?ар”
- ?. М?сіреповті? ?алауымен бір ?н жазылды, ?нні? аты, ?нді жаз?ан а?ын ж?не композиторды? есімдерін ата.
?н “?ыз ?ара?ай”
С?зі: Ма?с?т ?уб?кіров
?ні: Жоламан Т?рсынбаев
40
- ?. М?сірепов ?азССР-ді? Жо?ар?ы Ке?есіне ?ай жылы депутат болып сайланды?
1958 жылы
- 1974 жылы ?. М?сіреповке ке?ес ?дебиетін ?ркендетуде сі?ірген е?бегі? ?шін ?андай ата? берілді?
Соцалистік Е?бек Ері
- Жазушыны? 1932 жылы жаз?ан ??гімесін ата.
“Бір адым кейін, екі адым ілгері”
50
- Жазушыны? б?кіл аналарды? жиынты? бейнесі т?різдес кесек полотносы ?алай аталады?
“?лпан”
- ?. М?сіреповті отызыншы жылдарды? орта шенінде ?ай орыс жазушысыны? ана та?ырыбына жаз?ан романтикалы? ??гімелері ?ызы?тырады?
М. Горький
- ?. М?сіреповті? патриотты? та?ырыпта?ы т?л туындысы?
?аза? солдаты
- тапсырма. С?зж?мба?ты шеші?із «М?СІРЕПОВ»
. 1. Барса? аппа? боласы?,
Бармаса? сатпа? боласы?
монша
.2. Ойды? ая?талуын к?тпейді,
Оны ?ойса?, с?йлем бітпейді.
?тір
. 3. Жолбарыстан аумайды,
Пеш т?бінде аунайды.
мысы?
4.Жер астына т?седі,
Сап – сары боп піседі.
с?біз
. 5. Тиіскенді т?йреген,
Киімі бар инеден.
кірпі
6. Ешкімде жо? шата?ы,
Жаздай тыныш жатады.
?ыста берер жылуын,
Б?р?ыратып шылымын.
пеш
7. ?абат – ?абат киінген,
Т?бе шашы т?йілген.
Шешіндірген кезі?де,
Жас т?рады к?зі?де.
пияз
8. Та?таны “досым” дейді,
?зін сол “досы” жейді.
бор
9. Шие с?зіні? орысша атауы.
Вишня
Осымен бізді? сайысымыз ?з м?ресіне жетті, ?діл- ?азылар ал?асы же?імпаздарды аны?та?анша «?аламгерді?» портретін жасайы?.
- М?сіреповті? ?о?ам ?айраткері ретіндегі, ?арапайым адам ?атарында?ы адамгершілік ?станымдарын ай?а?тайтын іс-?имылдары жетерлік. Соны? бірі 1937 жылы ?аза?стан Жазушылар ода?ында?ы жиналыста та?дыры тал?ы?а т?сіп, ?сталып бара жат?ан Б. Майлинге араша т?сіп, «Бейімбет жау болса, мен де жаумын» деген с?зі б?гінгі к?ні а?ыз?а айнал?ан.
Д?йек с?з: « ?.М?сірепов к?ркем ?дебиетте де,театрда да, кинода да – ?нерді? та?ы ?андай т?рі бар – б?рі-б?рінде де с?лулы?ты? гимн д?режесіне к?теріліп келе жат?ан классик ».
Ш.М?ртазаев
(Марапаттау, ба?алау)
?йге тапсырма: «?.М?сірепов ?лемі»