Саба?ты? та?ырыбы: "Ана тілім. Етістікті? ша?тары" 7-сынып

Пәні: Қазақ тілі

Сыныбы: 7б

Күні: 2 сәуір 2013 жыл

Сабақтың тақырыбы: Ана тілім. Етістіктің шақтары.

Сабақтың мақсаты:

а/ білімділік:Оқушылардың қазақ тілі жайлы түсініктерін кеңейту.Тілдің қоғамдағы қызметі туралы түсінік беру. Етістіктің шақтарын меңгерту.

ә/ дамытушылық: Қазақша сөйлеу дағдысын арттыру. Ауызша ойлау мен сөйлеу қабілетін дамыту. Танымдық деңгейлерін көтеру. Ойлау белсенділіктерін арттыру.

б/тәрбиелік: Өз Отанына, ана тіліне деген сүйіспеншілік сезімін ояту. Мемлекеттік тілге құрметпен қарауға тәрбиелеу.

Сабақтың түрі: жаңа сабақ

Әдісі: түсіндіру, талдау, сұрақ-жауап, ойландыру.

Көрнекілігі: интерактивті тақта, грамматикалық кесте.

Сабақтың барысы:

І.Ұйымдастыру бөлімі

а/ Оқушылармен сәлемдесу.

ә/ Кезекшімен сұхбат.

б/ Сөйлесу.

ІІ. Үй тапсырмасын тексеру

1. «Денсаулық-зор байлық» тақырыбында әңгіме құрастыру.

2. «Денсаулық» туралы мақал-мәтелдер айту.

ІІІ. Жаңа сабақ

Сұрақ- жауап әдісі:

-Біздің Отанымыз не?

-Қазақстан қандай мемлекет?

-Қазақстан мемлекеті қашан тәуелсіздік алды?

-ҚР-ның мемлекеттік рәміздері?

-ҚР-ның мемлекеттік тілі қай тіл?

-Қазақ тілі қандай тіл?

-Сенің ана тілің қай тіл?

Бүгінгі сабағымыздың тақырыбы- Ана тілім. Әр халықтың өз ана тілі болады. Ана тілі балаға ана сүтімен беріледі. Ана тілі ол- біздің туған анамызбен тең.

-Балалар, тілдің қоғамдағы орны, қызметі қандай? Тіл не үшін керек?

- Дұрыс. Тіл-өте маңызды құрал. Тіл болмаса, адам өз ойын біреуге жеткізе алмас еді, біреудің ойын түсіне де алмайтын еді. Тіл арқылы біз білім аламыз, мамандыққа үйренеміз. Өткен тарихымыз, халқымыздың салт-дәстүрі, әдет-ғұрыптары бізге ана тіліміз арқылы жетеді.

-Балалар, тілде таптық көзқарас бола ма? Ол жікке бөліне ме?

- Әрине дұрыс. Тілде таптық көзқарас болмайды. Тіл-баршаға ортақ. Тіл ешқашан жоғалмайды. Тек заман өзгерген сайын жаңарып, толығып отырады. Тіл- қоғамда қарым-қатынас, сөйлесу қызметін атқарады. Тіл-халықтың жан дүниесі.

Сабақтың эпиграфы:

«Тілден артық қазына жоқ,

Тілден артық қасиет жоқ».

Н.Ә. Назарбаев

«Ана тілің-арың бұл,

Ұятың боп тұр бетте.

Өзге тілдің бәрін біл,

Өз тіліңді құрметте!»

Қадыр Мырзалиев

Тіл туралы қандай мақал-мәтелдер, өлеңдер білесіңдер?

Өнер алды-қызыл тіл.

Шебердің қолы ортақ,

Шешеннің тілі ортақ.

Ана сүті бой өсіреді,

Ана тілі ой өсіреді.

Жеті жұрттың тілін біл,

Жеті түрлі ілім біл .

Тіл тас жарады, тас жармаса бас жарады.

Тіл қылыштан өткір.

Ең тәтті де –тіл,

Ең ащы да –тіл.

Ең қатты да-тіл,

Ең жұмсақта тіл.

Кластер сызбасымен жұмыс:

мемлекеттік тіл өте бай, көркем 1989 жылы

мәртебе алды

Қазақ тілі

қазақ халқының

ана тілі түркі тілдер

тобы

1997 жылы 11 шілдеде Тіл туралы VI тараудан, 27 баптан тұрады

Заң қабылданды

Грамматикалық тақырыппен жұмыс:

Сұрақ жауап әдісі:

1.Етістіктің неше шағы бар?

2.Осы шақ дегеніміз не?

3.Өткен шақ дегеніміз не?

4.Келер шақ дегеніміз не?

Іс-қимылдың уақытын білдіретін етістіктің тұлғасы. Етістіктің шақтары үшке бөлінеді.

Етістіктің шақтары

Өткен шақ

Келер шақ

Осы шақ

Осы шақ –сөйлеп тұрған кездегі іс-әрекетті білдіреді.

Өткен шақ –сөйлеп тұрған уақыттан бұрын болған іс-әрекетті білдіреді.

Келер шақ –сөйлеп тұрған уақыттан кейін болатын іс –әрекетті білдіреді.

Сөздік жұмысы: Оқылым. Жазылым. Айтылым.

а/ Жаңа сөздердің оқылуы, айтылуымен таныстыру.

ә/Жаңа сөздерді айтып жаттықтыру.

б/ Сөздік дәптерге жаза отырып, жазылуын есте сақтау.

в/Жаңа сөздерді қатыстырып, сөйлемдер жасату.

Тапсырмалармен жұмыс:

1-тапсырма: Өлеңді түсініп оқып, жаттаңдар.

2-тапсырма: Диалогті оқып, өзара жалғастырып сөйлесіңдер.

3-тапсырма: Мәтінді түсініп оқыңдар. Зат есімдерді теріп жазып, жалғауларын анықтаңдар.

4-тапсырма: Айтылуы бір, мағынасы бөлек сөздерді тауып, мағынасын анықтаңдар. Көшіріп жазыңдар.

Тер Нан

IV. Қорытынды:

Бекіту сұрақтары:

• Тіл қоғамда қандай қызмет атқарады?

• ҚР-ның мемлекеттік тілі?

• Тіл қай жылы мемлекеттік мәртебе алды?

• Тіл туралы Заң қашан қабылданды?

• Қазақ тілі қандай тіл?

Үйге тапсырма:

1.Ереже жаттау.

2.Өлеңді жаттау. 202- бет

3.Тіл туралы 5 мақал-мәтел жазып, жаттап келу.

Оқушы білімін бағалау.

-Сабақ аяқталды!

-Сау болыңдар!