Ш?О, ?ржар ауданы, Айтбай ауылы.
«Т?рсабеков атында?ы орта мектеп – ба?шасы» КММ
Ал?аш?ы ?скери дайынды? п?ніні? ?йымдастырушы о?ытушысы
?ожамсейт Ба?тыбек Махмут?лы
1. Саба?ты? та?ырыбы: Республиканы? мемлекеттік т?уелсіздікке ие болуы, оны? ?аза?стан хал?ы ?шін тарихи ма?ызы.
2 Саба?ты? ма?саты: О?ушыларды ?аза?стан Республикасыны? мемлекеттік т?уелсіздікке ие болуы тарихы мен ж?не ?аза?станны? даму ба?дары мен ?ыс?аша таныстыру.
3 Уа?ыты: 45 минут.
4 ?ткізілетін орны: 10 сынып, А?Д б?лмесі.
5 К?рнекілік ??ралдар: А?Д о?улы?ы.
6 ?тілетін к?ні:
7 Саба?ты? барысы:
а) ?йымдастыру кезе?і – 3 минут.
Взвод командирі о?ушыларды сап?а т?р?ызады, о?ытушы?а рапорт береді, амандасу, т?гендеу, о?ушыларды? сырт к?рінісін тексеру.
?) ?тілген та?ырыпты с?рау кезе?і – 10 минут.
- ?Р-ны? мемлекеттік ??рылымы туралы айты?дар.
- ?Р егемендігі ?андай белгілермен сипатталады?
- ?аза?станны? ?скери саясатта?ы жалпы принциптерін ата?дар.
- ?К-і? ?лтты? ?ауіпсіздікті ?амтамасыз етудегі р?лі ?андай?
- ?Р ?К ??рылысыны? даму ж?не реформалау кезе?дерін атап шы?ы?дар.
- ?Р ?К ??рылымын дамыту ж?не реформалауды? бірінші ж?не екіші кезе?інде ?андай міндеттер шешілді.
- ?Р ?К ??рылымын дамыту ж?не реформалауды? ?шінші кезе?інде ат?арылатын міндеттер мен ма?саттар туралы айты?дар
б) Негізгіб?лім – 22 мин.
Республиканы? мемлекеттік т?уелсіздікке ие болуы, оны? ?аза?стан хал?ы ?шін тарихи ма?ызы.Егемен?аза?станны? даму перспективалары.
РЕСПУБЛИКАНЫ? МЕМЛЕКЕТТІК Т?УЕЛСІЗДІККЕ ИЕ БОЛУЫ, ОНЫ?
?АЗА?СТАН ХАЛ?Ы ?ШІН ТАРИХИ МА?ЫЗЫ.
1991 жылды? 16 желто?санында ?аза?станны? Жо?ары Ке?есі халы?ты? еркін білдіре отырып, ?зін-?зі ай?ындау ???ын на?тылай т?сіп, ???ы?ты? мемлекет ??ра отырып ж?не бейбіт с?йгіш саясатты ж?зеге асыра отырып, ?аза?стан Республикасыны? мемлекеттік т?уелсіздігін жариялады.
Бізді? бабаларымыз ежелден солт?стігі мен о?т?стігі екі ?лы держава мен шектесетін алып аума?ты мекен еткен. ?лтты са?тау ?шін ?аза? хандарына икемді саясат ж?ргізуге тура келді. М?ндай дипломатияны? даналы?ы мен к?регенділігіні? жар?ын ?лгісі – Отаныны? та?дыры мен тарихи келешегіне ала?да?ан ?біл?айыр, Абылай хандарды? ?рекеті болды. ?аза? даласыны? солт?стіктегі к?ршімен ты?ыз байланыста болуы к?птеген ?леуметтік-саяси т??керістерге ?арсы т?ру?а, бабаларды? салт-д?ст?рі мен ту?ан тілін са?тап ?алу?а к?мектесті.
1936 жылы КСРО ??рамында?ы ода?тас мемлекет бол?ан ?аза?стан ?а?аз ж?зінде мемлекеттік т?уелсіздікті? барлы? нышандарын алды. Біра? ол бостанды? тек елес ?ана еді де, ал мемлекеттік нышандар тоталитаризмні? шынайы бет ж?зін б?ркемелеген перде ?ана болатын.
Жаппай ашты??а ?шырау, ?аза?тарды? ?з тарихи Отанынан к?шіп кетуіне ы?пал еткен сталиндік ?жымдастыру шаралары ?асіретті із ?алдырды. С. Сейфуллин, Б. Майлин, І. Жанс?гіров секілді ?аза? зиялыларыны? к?рнекті ?кілдері мен ?аза? хал?ыны? бас?а да 65 мы? ?л-?ыздары сталиндік репрессияны? ??рбаны болды.
Тоталитаризм ?асіретін халы?пен бірге ?аза?ты? жер-суы да тартты. Біз б?гін Абайды? ту?ан жері – ядролы? жарылыстан тоз?ан Семей айма?ын, тартылып бара жат?ан Арал те?ізін, бас?а да экологиясы нашар аума?тарды еске алмай ?те алмаймыз. ?аза?стан Ке?естік орталы?ты? д?ст?рлі ауыл шаруашылы?ы – шикізат к?зі ретінде ?арастырылды.
?айда не егу керек, ?андай ??рылыс салу ?ажет, ?алай ?мір с?ріп, ?ай тілде с?йлеу керек, ?аза?станны? жо?ары билік органдарына кадр орналастыру сия?ты м?селені шешу ???ы орталы?ты? ?ана ??зырында болды.
Алматы мен ?аза?станны? бір?атар облыстарын ?амты?ан 1986 жыл?ы желто?сан о?и?асы – ?айта ??ру жылдарында?ы Ке?естер Ода?ында?ы ал?аш?ы демократиялы? д?мпу еді. Желто?сан о?и?асы ???ы?ты? мемлекет идеяларын жа?тайтын жас демократия мен ?кімшілік – ?міршілік ж?йе арасында?ы ?а?ты?ыс еді.
1987-1988 жылдары елде тоталитаризм рухыны? ?зін ж?не мы?ты орталы?тандыру ж?йесін б?збайынша, ?айта ??руды ?рі ?арай жал?астыру м?мкін болмай ?алды. М?ны сезінуде халы? депутатарыны? 1 съезі шешуші р?л ат?арды.
1989 жылды? шілдесінде ?аза?стан Компартиясы Орталы? Комитетіні? ХV Пленумында ашы? жариялылы? жа?дайында Республика партия ?йымыны? бірінші хатшылы?ына Н. ?. Назарбаев сайланды. 1991 жылды? ая?ында ?аза?стан тарихында т???ыш реет б?кіл халы?ты? тіклей дауыс беру ар?ылы Республика Президенті болып Н. ?. Назарбаев сайланды.
?аза? КСР-ы Жо?ар?ы Ке?есі 1990жылды? 25 ?азанында ?аза? КСР-ны? мемлекеттік егемендігі туралы декларация ?абылдады. «?аза?стан Республикасыны? мемлекеттік т?уелсіздігі туралы» Жо?ар?ы Ке?ес ?абылда?ан,1991 жылды? 16 желто?санынан бастап к?шіне енген конституциялы? за? ?аза?станны? т?улсіз, демократиялы? ж?не ???ы?ты? мемлекет екенін на?ты ай?ындады.
?аза?стан Республикасыны? мемлекеттік т?уелсіздігі туралы За?да: «?аза?стан Республикасы – т?уелсіз, демократиялы? ж?не ???ы?ты? мемлекет. Ол ?з аума?ында толы??анды билік ж?ргізе алады, ішкі ж?не сырт?ы саясатты дербес аны?тайды» делінген.
Осылайша, ?азір ?аза?станны? ?з еркімен халы?аралы? арена?а шы?у?а, болаша??а барлы? ?ркениетті елдер ж?рген жолымен ?адам басу?а ???ы?ы бар.
2006 жылды? 18 ?а?тарындаЕлбасы Н. ?. Назарбаев Парламент палаталарыны? бірлескен отырысында ?аза?станды таяуда?ы он жылда д?ние ж?зіндегі б?секеге ?абілетті 50 елді? біріне айналдыруды? стратегиясы, оны ж?зеге асыруды? алты басымды?ы туралы Жолдау жасады.
?ткен жылдарда бізді? мемлекетіміз басты м?селені – б?кіл ?лем мойында?ан т?уелсіз, дербес мемлекет ??ру міндетін шешті. Оны? ?ауіпсіздігіні? кепілі – ?К, Ішкі істер министрлігіні?, ?лтты? ?ауіпсіздік комитетіні? ?скері мен ?скери ??рылымдары, Т?тенше жа?дайлар ж?ніндегі министрлік пен Республикалы? ?лан болды.
в) ?орытынды б?лім – 10 мин.
С?ра?тар мен тапсырмалар:
- ?аза?стан Республикасыны? мемлекеттік т?уелсіздікке ие болу тарихын ?ыс?аша айтып бері?дер.
- Егемен ?аза?станны? даму ба?дары ?андай?